Právní předpis byl sestaven k datu 29.12.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 01.07.2025.
Nález Ústavního soudu sp. zn. Pl. ÚS 52/23 ve věci návrhu na zrušení §29 odst. 1 zákona č. 89/2012 Sb., občanský zákoník, §21 a 23 zákona č. 373/2011 Sb., o specifických zdravotních službách, ve znění zákona č. 202/2017 Sb., a vyslovení neústavnosti §62 odst. 1 a §72 odst. 3 a 5 zákona č. 301/2000 Sb., o matrikách, jménu a příjmení a o změně některých souvisejících zákonů, ve znění účinném do 31.12.2023
144/2024 Sb.
144
XXXXX
Xxxxxxxxx xxxxx
xx xxx 24. dubna 2024
sp. xx. Pl. ÚS 52/23 xx xxxx xxxxxx xx xxxxxxx §29 xxxx. 1 xxxxxx x. 89/2012 Xx., xxxxxxxx xxxxxxx, §21 x 23 xxxxxx č. 373/2011 Xx., x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xx xxxxx xxxxxx č. 202/2017 Xx., x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx §62 xxxx. 1 x §72 odst. 3 x 5 xxxxxx x. 301/2000 Xx., x xxxxxxxxx, xxxxx x xxxxxxxx x x změně xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx, xx xxxxx xxxxxxx xx 31.12.2023
Xxxxxx xxxxxxxxx
Xxxxxxx xxxx xxxxxxx xxx xx. xx. Pl. ÚS 52/23 xxx 24. xxxxx 2024 v xxxxx složeném x xxxxxxxx soudu Josefa Xxxx x xxxxxxx x xxxxxx Xxxxx Xxxxxxxx Bányaiové, Josefa Xxxxx, Milana Hulmáka, Xxxxxxxx Xxxxx (xxxxxx xxxxxxxxx), Veroniky Křesťanové, Xxxxxx Xüxxx, Xxxxxx Xxxxxxxxxx, Xxxxxxxx Ronovské, Xxxx Xxxxxxx, Pavla Xxxxxx, Xxxxxxxx Xxxxxxx, Xxxxxx Xxxxxx, Jana Xxxxxx a Xxxxxxx Xxxxxxxx x xxxxxx X. G., xxxxx X. X., xxxxxx xxxxxx X. V., xxxxxxxxxxxx Xxx. Petrem Xxxxxx, xxxxxxxxx, xxxxxx Xxxxxxxxxx 372/2, Xxxxx 6, xx zrušení §29 xxxx. 1 xxxxxx x. 89/2012 Xx., xxxxxxxx zákoník, §21 a 23 xxxxxx x. 373/2011 Xx., x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xx xxxxx xxxxxx x. 202/2017 Sb., xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx §62 xxxx. 1 a §72 xxxx. 3 x 5 zákona č. 301/2000 Xx., x xxxxxxxxx, xxxxx x xxxxxxxx a x xxxxx některých xxxxxxxxxxxxx xxxxxx, xx xxxxx xxxxxxx xx 31.12.2023, xx účasti Xxxxxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxx:
X. Změna xxxxxx spočívající v xxxx xxxxxxxxx x xxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx §72a xxxx. 2 x xxxx. 3 xxxx xxxxx xxxxxx x. 301/2000 Xx., x xxxxxxxxx, xxxxx a xxxxxxxx x x změně xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx, xx xxxxx účinném xx 1.1.2024, xx xxxxxxxxxxx.
XX. Xxxxxxxxxx §29 xxxx. 1 xxxx xxxxx xxxxxx č. 89/2012 Xx., xxxxxxxx xxxxxxx, se xxxx xxxxxxxxx dne 30.6.2025.
XXX. Xxxxxxxxxx §21 xxxx. 1 xxxx xxxxx xxxxxx x. 373/2011 Xx., o specifických xxxxxxxxxxx službách, ve xxxxx xxxxxxxxxx předpisů, xx xxxx uplynutím xxx 30.6.2025.
XX. Xx xxxxxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxxx.
Xxxxxxxxxx
X.
Xxxxxxxx věci
1. X. G. (xxxx xxx „navrhovatel“) je xxxxxx, xxxxx xxxxxxx x xxxxxx změnu xxxxxxx x xxxxx xx xxxxx, aby xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxx xxxxxxxxxxxx, xxx xx xxxx, xxxx xx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx. Xxxx xxx xxxxx jako člověka xxxxxx pohlaví xxxxxxxxxxxx.
2. X řízení x xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxx sp. xx. X. XX 2776/23 X. G. xxxxxx, xxx Xxxxxxx xxxx xxxxxx zákonná xxxxxxxxxx, xxxxx změnu xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx, xxxxx x xxxxx, xxxxxxxxxx podmínky xxx xxxxx jména x návaznosti xx xxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, xx xxxxxxxxx xxxxxxx ustanovení xxxx v xxxxxxx x xxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxx xx xxxxxxx, xxxxxxx zdraví, xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx x na xxxxxxxxxxx.
3. Xxxxx senát Xxxxxxxxx xxxxx dne 13.12.2023 xxxxxx x ústavní xxxxxxxxx přerušil x xxxxx na zrušení xxxxxxxx xxxxxxxxx ustanovení xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx.
4. V xxxxxxxxxxxx xxxx jsou xxxxxxx xxx xxxxxx:
1) Xxxxxx, xxx xx plénum Xxxxxxxxx xxxxx návrh X. X. na xxxxxxx xxxxxxxxx ustanovení xxxxx xxxxxxxxxx přesto, xx o návrhu xxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxx soud xxx rozhodl xxxxxxx xx. zn. Pl. XX 2/20 xx xxx 9.11.2021 (112/2022 Sb.).
2) Xxxxxxx, xxx je x souladu x xxxxxxxx xxxxxxxx nutit xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx spočívající xx xxxxxxxxxx reprodukční xxxxxx x přeměně pohlavních xxxxxx xxxxx, aby xxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxx.
XX.
Xxxxxxxx xxxxxxxxx x procesní xxxxx xxxx
5. Xxxxxxxxxxx xx narodil x xxxxxxxxxxxx xxxxx ženy x xx narození xxx xxxxxx xxxxxxxx xxxx žena x xxxxxxx jménem a xxxxxxxx rodného xxxxx. Xxxxxxxxxxx se xxxx xxxxxxxxxxxx xxxx trans xxxxxx – xxx (xxxxxxxx trans lidé xx xxxxxxxxx x xxxx x xxxxx), xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxxx, ale xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx chirurgický xxxxxx, který spočívá xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx.
6. X xxxx 2019 xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx požádal x: 1) xxxxx xxxxx neutrálního xxxxx („X. V.“) xx xxxxx xxxxxx („X. X.“), 2) xxxxx xxxxx ženského xxxxxxx xxxxxxx čísla na xxxxxx mužský, 3) xxxxx změny úředního xxxxxxxx pohlaví x xxxxxxxx („F“) xx xxxxxx („X“).
7. Xxxxxxxxx xxxxxxx orgány řízení x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx o xxxxxxxx xxxxx pro xxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx vady xxxxxxx [§66 odst. 1 xxxx. x) xxxxxxxxx xxxx]. Magistrát xxxxxxxx xxxxx Xxxxx (xxxx xxx „xxxxxxxx správní xxxxx“) xxxxxxxxxxxx xx xxx 4.9.2019 odvolání xxxxxxxxxxxx xxxxxx.
8. Xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxx x Xxxxxxxxx xxxxx x Praze (xxxx jen „xxxxxxx xxxx“), xxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx xx xxxx xxxxxxxxxx Ústavního xxxxx xx xxxx xxxxxx xxx xx. xx. II. XX 2460/19. X tomto xxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx Xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxx xx. xx. Xx. XX 2/20, xxxx xxxxxxx návrh jiné xxxxxxxxxxxxx na xxxxxxx §29 odst. 1 xxxxxxxxxx xxxxxxxx, §21 xxxx. 1 xxxxxx x. 373/2011 Xx., x xxxxxxxxxxxx zdravotních xxxxxxxx, (xxxx xxx „XXXX“) a §13 xxxx. 3 xxxxxx x. 133/2000 Sb., x xxxxxxxx obyvatel x xxxxxxx xxxxxxx x x změně xxxxxxxxx zákonů (zákon x evidenci xxxxxxxx), xx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx. Městský soud – xx rozhodnutí Xxxxxxxxx xxxxx – xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx č. x. 10 X 180/2019-43 ze xxx 18.8.2022.
9. Nejvyšší xxxxxxx xxxx (xxxx xxx „XXX“) xxxxxxxxx x. x. 6 Xx 207/2022-43 xx xxx 17.8.2023 zamítl kasační xxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx; xxxxxxx na xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx [§17a x §72 xxxx. 5 xxxx. x) xxxxxx x. 301/2000 Xx., o xxxxxxxxx, xxxxx x xxxxxxxx a x xxxxx některých xxxxxxxxxxxxx xxxxxx, xx znění xxxxxxxxxx xxxxxxxx, a §17 xxxx. 2 xxxx. x) zákona x xxxxxxxx xxxxxxxx], x xxxxx xxxxxxx, xx xxxxx xxxxx, xxxxxxx xxxxxxx čísla x xxxxxxxx pohlaví xxxx podmíněny xxxxxxxxx xxxxx (xxxxxxxxx), xxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxx současném xxxxxxxxxx reprodukční funkce x xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx člověka. Xxxxx xxxxxxx je x tomto xxxxxx xxxxxxxxxx x §29 xxxx. 1 xxxxxxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx x §21 xxxx. 1 XXXX. Xxxxx XXX byla rozhodnutí xxxxxxxxx orgánů x xxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxx vyžadované xxx xxxxx xxxxxxx.
10. XXX xxxxxx k xxxxxx, xx bez xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx zákroku xxxx zrušení §29 xxxx. 1 xxxxxxxxxx xxxxxxxx xx spojení §21 odst. 1 xxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx se xxxxx xxxxxxxx xxxxx. Xxxxxx-xx xxxxxxxxxxx protiústavnost xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx zákroku, xxxx xxxxxxx zvážit xxxxxx xxxxxx xx xxxxxxx příslušných xxxxxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxxx soudu; XXX xxxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxx čl. 95 odst. 2 Xxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx (xxxx xxx „Ústava“) xxxx.
11. Xxxx XXX xxxxx, že podle čl. 89 xxxx. 1 x 2 Xxxxxx xx xxxxx xxxxxx xxxxxx xx. xx. Xx. XX 2/20 x (xxxxxxxxxxxx) nálezu xx. xx. XX. XX 2460/19 ze xxx 7.6.2022, xx xxxxxxx Xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx napadených xxxxxxxxxx xxxxxxxx a xxxxxxxx xx. Byť Xxxxxxx xxxx §29 xxxx. 1 xxxxxxxxxx xxxxxxxx xx spojení s §21 xxxx. 1 XXXX xxxxxxxxxxx x xxx projednávané xxxx xx xxxxxxxxxx, k xxxxxx xxxxxxxxxx se xxxxxx vyjádřil. Xxxxx xx. zn. Xx. XX 2/20 je xxxxxxxx – xxxx xxxxxx xxxxx xxx, xx xx xxxxx xxxxxx. Xxxxxxx soud xxxxxxxx návrh neodmítl xxxxxxxxx xxxxx, že xxxxxxxxx ustanovení xxxxxx xxxxx xxx x xxxxxx xxxx obecnými xxxxx xxxxxxx.
12. K xxxxxxxx navrhovatele, xxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx Xxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxx xxxxxx sp. xx. Xx. XX 2/20 xxxxxxxx xx xxxxxxxxx poměry x xxxxxxx xxxxxxxxxx, NSS xxxxx, že Ústava xxx zákon č. 182/1993 Sb., x Xxxxxxxx xxxxx, xx xxxxx pozdějších xxxxxxxx, (dále xxx „xxxxx x Ústavním xxxxx“) xxxxxxxxxxx mezi xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xx kvalifikovanou xxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx „kvalifikované xxxxxxx“ - xxxx xxxxxxxxxx nálezy vydanými x xxxxxxx, kdy xx nepodařilo xxxxxx xxxxxxx devíti soudců xxx xxxxxxx xxxxxx xxxxx §13 xxxxxx x Xxxxxxxx xxxxx, xx xxxxx xxxxxx č. 48/2002 Sb. Xxxxxxx pro xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxx Xxxxxxxxx xxxxx. XXX xx xxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx (č. x. 2 Xx 199/2018-37 xx dne 30.5.2019 x x. x. 9 Xx 61/2018-64 xx xxx 25.7.2019).
13. X České xxxxxxxxx xx xxxxx XXX xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx pojetí xxxxxxxx (xxxxxxxxxx) xxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxx xx primárních xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxx xx xxx, xxx xxxx xxxxx konkrétní xxxxxxxxxxx, což odráží xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx, xxxxx změnu xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx požadavkem, xxx před jejím xxxxxxxxxx xxxxxx určitý xxxxxx mezi xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx znaky jednotlivce x kýženým pohlavím. Xxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxx v xxxxxx xx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx, xxxxx xx xxxxx XXX xxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxx, které xx xx statusových xxxxxxxx – mezi xxx xxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxx – xxxx xxx zdrženlivé x xxxx xx xxxxxx ponechat xxxxxxxxxxx xx státům na xxxxxxxxxxx úrovni. Xxxxx xxxx xxx provedena xx základě xxxxxxxxxxxxxxx x odborné xxxxxx.
14. Xxxxx XXX lze xxxxxxxxxx xxxxxx-xxxxxxxxxx pojetí xxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxx veřejného xxxxxxx. Xxx především x xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxx: xxxx xx xxxx-xxxx x xxxxx-xxxx, xxxxx dítě xxxxxxxx; xxxxx xxxxxxx xxxxx xxxxxxx, že rodiči xxxxxx xxxx xxx x xxxx (§775–779 xxxxxxxxxx xxxxxxxx). Xxxxx-xx xx xx osoba, xxxxx xx xxxxxxxx xxxx xxxx, xxxx xxxxxx xxxxx bez xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx funkce, xxxxx xx porodit xxxx xxxx xxx x xxxxxx xx xx xxxxxxx xxxx xxxx matkou xx xxxxxx §775 občanského xxxxxxxx, xxx je xxxxx XXX x xxxxxxx xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx práva, xxx x dalšími xxxxxxxx instituty xxxxxxx x podpory xxxxxxxxx, xxxx. x xxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxxx „xxxxxxxx“ xxxxxx xx xxxxxxxxx xxx xxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx práv, xxx xxx x xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxx XXX xxx xxxxxxxxx „x xxxxxxxx xxxxxxxxx atribut xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx, xxxx. o xxxxxxxxxxxxxx xxxxx dosud nenarozeného xxxxxx, xxx xx xxxxxxxx xxxx, která xx xxx stane xxxx matkou. Xx, x xxxx xxxxxx (xxx x původní, ,xxxxxxxx' xx jiné) xxx xxxx xxxxxxxx x xxxx xxxxx xxxxxx xxxxxx mezi xxxxx takové xxxxxx, xxxx xxxxxxx x xxxx ,xxxxxxxxxx' xxxxxx, xx již xxxxx xxxx xxxxxx“.
15. NSS xx x napadeném xxxxxxxxxx vypořádává x x xxxxxxxxxxx Evropského xxxxx xxx lidská xxxxx (xxxx též xxx „XXXX“) x xxxxxxxxxx, že xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx změny pohlaví xxxxxxxxxxxx sterilizačním xxxxxxxx XXXX xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx z perspektivy xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx rodičovství (xxxxxxxxx).
16. Xxxxxxxxxxx proti právě xxxxxxxx rozsudkům městského xxxxx a XXX xxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x řízení xxxxxxx xxx xx. xx. X. ÚS 2776/23. Xxxxx xxxxx Xxxxxxxxx xxxxx dospěl x xxxxxx, xx xxxxxxxxxxx xxxxx, kterým xx xxxxxxxxxxx domáhá xxxxxxx x záhlaví xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxx §78 xxxx. 1 zákona x Xxxxxxxx soudu xxxxx x xxxxxxxxxx podle čl. 87 xxxx. 1 xxxx. x) Ústavy (xxx xxxxxxxx xx. xx. I. XX 2776/23 xx xxx 13.12.2023).
XXX.
Xxxxxxxxxxx navrhovatele
17. Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx, xx podmínění xxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxx, který xxxxxxx xx xxxxxxxxxx reprodukční xxxxxx a přeměně xxxxxxxxxx xxxxxx, xx xxxxxxxxxxxx. Zákonné podmínky xxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxxxx, nelegitimní, xxxxxxxxxx x nepřiměřené. Xxxxx xxxxxxxxxxxx je xxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx xxxxx xxxx xx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx jejich xxxxx xx rodičovství, xx xxxxxx xx xxxx jiných.
18. Xxxxxx xxxxxx sp. xx. Xx. XX 2/20 x (xxxxxxxxxxxx) xxxxxx xx. xx. XX. XX 2460/19 xxxxxx xxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx, xxxxxxx navrhovatel xxxx xxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx si xxxxx xxxxxxx xxxxxxx. Z xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx, xx Xxxxxxx soud xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx, protože xx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx; sporné závěry xxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, x proto xxxxxx „xxxxxxxxxxx“ xxxxxx. Ústavní xxxx xxxxx navrhovatele xxxxxxx x xxxxxxx x xxxxxxxxxxx XXXX x x xxxxxxxx xxxx je x xxxx věci xxxxx Xxxxx xxxxxxxxx vedeno xxxx XXXX xxxxxx.
XX.
Xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx
19. Xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx §69 xxxx. 1 zákona x Xxxxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx účastníků xxxxxx o zrušení xxxxxxxxxx xxxxxxxxx ustanovení.
20. Xxxxxxxxxx sněmovna xxxxxxx xxxxxxxxxxxx proces: Návrh občanského zákoníku předložila xxxxx Xxxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxx 2011 (6. xxxxxxx xxxxxx, 2010–2013, xxxxxxxx xxxx x. 362/0). Xxxxx byl xxxxxxxxx x prvním xxxxx a přikázán x projednání ústavně xxxxxxxx xxxxxx, xxxxx x němu xxxxxx xxxxxxxx s pozměňovacími xxxxxx (sněmovní xxxx x. 362/2). Xxxxx xxxxx proběhlo v xxxxx 2011. Xx xxxxxx xxxxx xxx 9.11.2011 x přihlášených 154 xxxxxxxx hlasovalo xxx xxxxxxx xxxxxx 92 xxxxxxxx, xxxxx 35. Xxxxxxxxxx sněmovna xxxxxxxx proceduru přijetí zákona o specifických zdravotních službách x zákona o matrikách, jménu a příjmení x o xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxxxx §72 odst. 5 xxxxxx x xxxxxxxxx, xxxxx x xxxxxxxx x o xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx, v napadeném xxxxx, xxxx xxxxxxx xxxxxxx x. 414/2023 Xx. Xxxxx Xxxxxxxxxx xxxxxxxx byly xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx většinou poslanců, xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx.
21. Senát ve xxxxxxxxx rekapituluje argumentaci xxxxxxxxxxxx x popisuje xxxxxxxxxxxx xxxxxx: Návrh občanského zákoníku xxx Xxxxxx xxxxxxxxx x xxxxx 2012 (Xxxxx, 8. xxxxxxx xxxxxx, 2010–2012, xxxxxxx tisk x. 259), xxxxx xxx xxxxxxxxx xxx 25.1.2012 x x návrhu xxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx. Xxxxx dále xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx zákona o specifických zdravotních službách x zákona o matrikách, jménu a příjmení x o změně xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxxx xxxxxxxxxx chirurgický xxxxxx xxx xxxxx xxxxxxx xxxxxx vůbec xxxxxxxxx diskuse xxxxx xxxxxx Xxxxxxxxxx x xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxxxx §72 xxxx. 5 zákona x xxxxxxxxx, xxxxx x příjmení a x změně některých xxxxxxxxxxxxx zákonů, x xxxxxxxxx xxxxx, bylo xxxxxxx x. 414/2023 Xx. x xxxxxxxxx xx 1.1.2024 xxxxxxx (xxxxxxx xxxx xxxxxxx x přesunuta xx xxxxxx §72a).
22. Soudce xxxxxxxxx xxxxxx návrh xxxxx §69 xxxx. 2 x 3 xxxxxx o Xxxxxxxx xxxxx vládě a Xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx, xxxxx xx řízení xxxxxxxxxxx.
23. Xxxxxxxxxxx x xxxxxxx na xxxxxxxxx xxxxx, že xxxxxxxxxxx, xx Ústavní soud xxxxx §67 xxxx. 1 xxxxxx x Xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx ve xxxxxx x xxxxxxxxxx §72 xxxx. 5 xxxxxx x xxxxxxxxx, xxxxx x příjmení x x změně xxxxxxxxx souvisejících xxxxxx, xx xxxxx účinném xx 1.1.2024. Xxxxx xxxxxxxxxxxx xx však Xxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx x případně xxxxxx x §72a xxxx. 2 a xxxx. 3 xxxx xxxxxx xxxxxx o xxxxxxxxx, xxxxx x xxxxxxxx x x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx, ve xxxxx xxxxxxx xx 1.1.2024, xxxxxxx xxxxxxxx souvisí xx zrušovaným xxxxxxxxxxx, xxx xxxxx xxxxxx xxxxx. Xxxxxx mezi xxxxxx úpravou xxxxxxx xx 31.12.2023 x xx 1.1.2024 spočívá x xxx, xx xx 31.12.2023 xxxx x xxxxx xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxx xx 1.1.2024 xx xxx děje xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx xxxxx.
24. Xxxxxxxx vláda xx x návrhu nevyjádřila. Xxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx pohlaví x xxxxxx xxxxxxx xxxx xxx odkázat x na xxxxxxxxx xxxxxxxx vlády, xxxxx x xx xxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx, Xxxxxxx xxxxxx Xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx pro xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx a další xxxxxxx vyjádření podaná xx xxxx xx. xx. Xx. ÚS 2/20 (xxx xxxx 13–18 příslušného nálezu).
V.
Upuštění xx xxxxxxx jednání
25. Xxxxxxx soud xxxxxxxxxx xx ústního xxxxxxx xxxxx objasnění xxxx, xxxxx xx xxx xxxxxxx xxxxx §44 xxxx xxxxx zákona x Ústavním xxxxx.
XX.
Xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx ustanovení
26. Xxxxxxxxxx §29 odst. 1 občanského xxxxxxxx xxx:
„Xxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx znemožnění xxxxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxx pohlavních xxxxxx. Xx se xx xx, že xxxx xxxxx pohlaví xx xxx xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx.“
27. Xxxxxxxxxx §21 a 23 xxxxxx x specifických xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xx xxxxx xx 1.11.2017:
„§21
(1) Xxxxxx xxxxxxx transsexuálních xxxxxxxx se pro xxxxx xxxxxx zákona xxxxxx provedení xxxxxxxxxxx xxxxxx, jejichž xxxxxx xx xxxxxxxxx změny xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx současném znemožnění xxxxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxx, u xxx xx trvalý xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx a xxxxxxxx pohlavím (xxxx xxx ,xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxx′).
(2) Xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx ke změně xxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxxxxx,
x) x xxxxx xxxx xxxxxxxxxxx stanovena xxxxxxx xxxxxxxx identifikace x xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx x
x) xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxxx do xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx anebo do xxxxxxxxx svazku xxxx xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxx, popřípadě xxxxxxx, xx jeho xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx partnerství xxxxx obdobný svazek xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxx dovršil xxx 18 let, x xx xx xxxxxxx
x) xxxx písemné xxxxxxx a
b) kladného xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx.
(4) Xxxxxxxxxxx výkony směřující xx xxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxx x omezenou xxxxxxxxxxxx, x xx na xxxxxxx
x) xxxxxxx žádosti xxxxxxxxxxx pacienta; tím xxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx §35 zákona o xxxxxxxxxxx xxxxxxxx,
x) kladného xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx x
x) souhlasu xxxxx.
[...]
§23
(1) Xxxxxxxxx změny xxxxxxx xxx xxxxxxx, xxxxxxxx x xxxx xxxxxxx xxxx opatrovník xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx před xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx.
(2) X xxxxxxxxx xxxxx pohlaví xxxx xxxxxxxxxxxx pacientovi x xxxxxxxxxxxxx pacienta xxxxxxxxx.“
28. X ustanovení §62 xxxx. 1 xxxxxx x xxxxxxxxx, xxxxx x xxxxxxxx x x změně xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx, xx xxxxx xx 1.1.2016 xx 31.12.2023, xx xxxxx:
„§62
(1) Xx matriční xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx, x xx x xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxx xxxxxx jména xxxxxxxxx, xxxxxxxxx x xxxxxxx. Xxxxxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxx x xxxxxx. Matriční xxxx xxxx xxxxxxxx xxxxx, xxxxx je xx známo, xx xxxx xxxxx xxxxx xxxxxx sourozenec, mají-li xxxxxxxxxx xxxxxxxx rodiče. Xxxxxxxx-xx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx xxxx xxxx xxxxxxx podobě, xx občan xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx xxxxxxx6.“
29. Xxxxxxxxxx §72 xxxx. 3 a 5 zákona x xxxxxxxxx, xxxxx a xxxxxxxx a x xxxxx xxxxxxxxx souvisejících xxxxxx, xx xxxxx xx 15.8.2017 do 31.12.2023, stanoví:
„§72
[...]
(3) Xxxxx xxxxx xx nepovolí, xxxx-xx xxxxxxx osoba xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxx xx xxxxx xxxxxx, xxxx xxxxxx, xxxx-xx x xxxxx xxxxx xx jméno xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxx, xxxxxxxxx, xxxxxxx, xxxx xx xxxxx, xxxxx má xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx. Vzniknou-li xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx xxxx xxxx xxxxxxx xxxxxx, je žadatel xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx xxxxxxx.6
[...]
(5) Matriční xxxx xxxxxx xx xxxxxxx žádosti xxxxxxx xxxxx x potvrzení xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxx, xxxxxxxxx xxxx, x xxxxxxxx
x) xx xxxxxxxxx jméno x xxxxxxxx, byla-li xxxxxxxx xxxxx xxx xxxxx xxxxxxx, nebo
b) xx xxxx jméno, xxxxxxxxx xxxxx, x xxxxxxxx, byla-li léčba xxx xxxxx pohlaví xxxxxxxxx24.
Xxxxxxxx-xx xxxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxxxx x xxxxx jména x příjmení, xxxxxxxx xxxx uvede x xxxxx narození její xxxxxxxx x xxxxxxx x xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx xx xxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx pohlaví; xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx nezapíše x xxxxx x tom xxxxxxxx xxxxx.“
Xxxxxxxx číslo 24: §29 xxxx. 1 xxxxxxxxxx xxxxxxxx.
XXX.
Xxxxxxxx xxxxxxxxxxx řízení před Xxxxxxxx xxxxxx
30. Xxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx řízení x xxxxxx xx zrušení xxxxxx.
31. Xxxxx Xxxxxxxxx xxxxx procesní předpoklady x xxxx projednávané xxxx xxxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxxxxx xxxxxx: Xxxxxx, xxxxx xx xxxxxxx §29 odst. 1 občanského xxxxxxxx x §21 xxxx. 1 xxxxxx x xxxxxxxxxxxx zdravotních xxxxxxxx xx xxxxxxxxx, xxx x xxxxxx někoho xxxxxx na xxxxxxx xxxxxxxx ustanovení Xxxxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx sp. xx. Xx. ÚS 2/20 (XXX. 1). Xxxxxxx, navrhovatel xx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxx návrhu, xxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx rozhodnutími xxxxxxxx xxxx vazba (XXX. 2). Xxxxxxx, xxxxxx x návrhu na xxxxxxx novelizovaných (xxxxxxxxx) xxxxxxxxxx zákona o matrikách, jménu a příjmení x x změně xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxx, xx xxxxx xxx posoudit jako xxxxx xx vyslovení xxxxxxxxxxxx těchto xxxxxxxxxx (XXX. 3).
32. Xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx změnu xxxxxx spočívající v xxxx xxxxxxxxx o xxxxx na zrušení xxxxxxxxxx §72a xxxx. 2 x xxxx. 3 věty xxxxx xxxxxx x. 301/2000 Xx., x xxxxxxxxx, xxxxx x xxxxxxxx x x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx zákonů, xx znění účinném xx 1.1.2024, protože xxxxxxx xxxxxxxxxx v xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx (XXX. 4).
XXX. 1
Xxxxx xx. zn. Xx. XX 2/20 x překážka xxxx xxxxxxxxxx
33. Xxxx-xx podle čl. 89 odst. 2 Xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx Xxxxxxxxx xxxxx závazné xxx xxxxxxx xxxxxx x osoby, xxxx xxx xxxxxxx i xxx Xxxxxxx xxxx [xxxxx xxx xxxxx xx. zn. XXX. XX 425/97 xx xxx 2.4.1998 (X 42/10 XxXX 285)].
34. Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxxxx x §35 odst. 1 xxxxxx o Ústavním xxxxx, xxxxx xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx, xxxx-xx se xxxx, x které Ústavní xxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx. Překážka xxxx xxxxxxxxxx (res xxxxxxxx) Xxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx rozhodovat o xxxxxx xxxx xxxxxxxxx.
35. Xxxxxx xx xxx xx xxxx, ze xxxxx zákonná xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx x xxxxxx x xxxxx. X xxxxxx xxxx Xxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxx „xxxxxxxx“ xxx jednou xxxxxxxx xxxxxx ve xxxxxxxx x právně totožných xxxxxx. Xxxxxxx soud xx pravomoc autoritativně xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxx, xxxx místem xxx xxxxxxxxx polemiky x xxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx [srov. obecně x jiném kontextu xxxx. xxxxx xx. xx. III. XX 1275/10 ze xxx 22.12.2010 (X 253/59 XxXX 581); xxxxx xx. xx. Xx. XX 29/09 xx xxx 3.11.2009 (N 233/55 SbNU 197; 387/2009 Xx.), xxx 100].
36. Xxxxxxx soud x xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx xx xxxxxxx §29 xxxx. 1 xxxxxxxxxx xxxxxxxx x §21 xxxx. 1 xxxxxx x specifických xxxxxxxxxxx xxxxxxxx nálezem xx. xx. Xx. ÚS 2/20. Dříve, xxx Xxxxxxx xxxx vyloží, xxxx xxxxx nález xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxx jej xxxxxxxxxxxxx:
Xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx x biologickými xxxxx muže, xxx xxxxxxxx se xxx xxx mužem, xxx xxxxx, nýbrž xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; x xxxxxxxxx orgánů a xxxxx xx domáhala xxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxx, xx xx xxxxx na xxxxx xxxxxxx x xxx xxxxxxxxx podmínek xxxxxxxxx x §29 odst. 1 xxxxxxxxxx xxxxxxxx; xxxx rodné číslo xxxx xxx xxxxxxxxx x „xxxxxxxxxx“ či „xxxxxxx“ xxxxx.
Xxxxxxx xxxx xxxxxx k xxxxxx, xx návrh xxxx xxxxxxx. Xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx necítila xxx xxxxx xxx ženou, xxxx xxxxx Xxxxxxxxx xxxxx nadbytečné xxxxxxx xx xxxxxxxxxx, xx xxxxx xxx v Xxxxx republice xxxxxx xxxxxxx z xxxxxxxx xx xxxxxx či xxxxxx. Xxxxxx, z xxxxx xxxxx xxxxxx, xx týkalo rodného xxxxx, x xxxxx xx Xxxxxxx soud xxxxxxx pouze xx xxxx xxxxxx xx xxxxxx §13 xxxx. 3 xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxx.
Xxxxx Ústavního xxxxx není xxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx-xx stát x xxxxxx xxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxxxx, xxx je-li xxxxxxx x rámci xxxxxxx xxxxx xxxxxxxx binárně. X Xxxxx xxxxxxxxx xx lidé xxxx xx xxxx a xxxx. Xxxx chápání xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxx xxxxx xx xxxx státu, xxxxx veřejná moc xx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxx xxxx x xxx xxxx na xxxxxx český xxxxxx xxx, včetně xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx a xxxxxxxxxxxxx xxxxx. Podle čl. 29 odst. 1 Xxxxxxx základních xxxx x xxxxxx (xxxx xxx jen „Listina“) xxxxxxxxxx xxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx zdraví xxx xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx. Podle čl. 12 Xxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxx xxxx x základních xxxxxx (xxxx jen „Úmluva“) xxxx xxxx a xxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx a založit xxxxxx. Občanský zákoník obdobně xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx „xxxxxx xxxxxx xxxx x xxxx“. S xxxxxxxx konceptem xxxxxxx xxxxxxx i xxxxxxx xxx, xxxxx kterého xxxxxx prohlídku xxxxxxxx xxxx osoba stejného xxxxxxx. Rozdíl mezi xxxx x ženami xx x Xxxxx xxxxxxxxx činěn xxxx x soukromoprávních aktivit: xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxx, muži x xxxx mívají xxxxxxxxxx xxxxx či toalety, xxxxx xxxxxx kupé x xxxxxxx.
Xxxxxx xxxxxxxxx xxx x xxxx xxxx x ústavněprávního xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx. Je-li xxxxxxx akceptováno, x xxxxxxx ústavním xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xx xx xxxx xxxx xx xxxx a ženy x xx má xxxxxx právní xx xxxxxxxxx xxxxxx, xxx xx logické, xx xxxx xxxxxxxxx x xxxxxxx, xxxx o xxx, xxxxx xxxxxx xxxxx nebo xxxxx, x xxxxxx formě xxxxxxxxxxx.
Xx xxxxxxxxx závěrech xxxxx Ústavního xxxxx xxx nemění, že xxxxxxx, xxxxx lze xxxxxxx z rodného xxxxx, xxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxx, s xxxx xx člověk xxxxxxx identifikuje. Smyslem xxxxxxxxxx upravujícího rodné xxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx, x jakým xxxxxxxx se xxxxxxx xxxxxxx čísla identifikuje; xxxxxxxxx x pohlaví xxxxxxx, xxxxxx xxx x rodného čísla xxxxxxx, x vnitřních xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxx. Xxx, xx xxxx x xxxxxx xxxxx zachytává xxxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, jakým xxxxxxxx xx xxxx člověk xxxxxxx nebo nahlížet xx.
Xxxxx xxxxx obsahuje xxxxxxxxx o xxxxxxx, xxxxx stát eviduje, xxxxx může xxx x xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx i společnosti xxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx x „xxxxxxxx xxxxxxxx“, xxxxx xxx xxxx xxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx mimo xxxxxx evidenci, xxxxxxx xxx xx xxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xxxxxxxx-xx xxxxxxxxxx xxxxxx, pro xxxxx xx vhodné xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx, nelze x práva xx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxx, xxx v případě, xx xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx, ji xxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xxx-xx x navrhovatelkou odkazované xxxxxxxx XXXX, xxx Xxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx vyslovených xxxxxx XXXX xxxxx xxxxxxx xx prostředí xxxxxxx právního xxxx xxxxxxxxxxx; xxxxx však xxxxxxx xx x xxxx xxxxxxxxxxxx podrobněji xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx XXXX xx xxxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxx případů.
Ústavní xxxx x xxxxxx vyslovil xxxxx, xx je x xxxxxxx s xxxxxxxx pořádkem, xxx-xx x rodného xxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxxxx. Xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx ve xxxxxx x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxx xx xxxxx xxxxxxx, které xx x rodného xxxxx identifikovatelné. Xxxxxx xxxxxx týkajících se xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx, xxxx xxxxxx x xxxxxx, xxxxxx Xxxxxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx; xxxxxx judicializace xx xxxxx xxxx x xxxxxxxxxx Ústavního soudu.
37. Xxxxxxx soud xxxxxx x závěru, že xxxxx xxxxxxx xxxxx xx. xx. Xx. XX 2/20 xxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xx smyslu §35 xxxx. 1 zákona x Xxxxxxxx xxxxx x několika xxxxxx xxxxxxxxx.
38. Xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx je xxxxxxxx xxxxxxx xx otázkou, x xxx Xxxxxxx xxxx x nálezu xx. xx. Xx. XX 2/20 xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxx x xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx xxxxxxxx věci xxxxxxxxxx xxxxxxxxx.
39. Xxxxxxxxx xx, xx x xxxxxx o xxxxxxxx xxxxx (abstraktní či xxxxxxxxx) xx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx předpisu xxx xxxxxx na xxxxx xx xxx xxxxxxxxxxxx. Xxxxxxxx (xxxxxxx) xxxx xx xxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxxx a xxxxxxxx xxxxxxxxxx důvodů xxxxxxxxxxxxxxx (srov. xxxxxxxxx xxxxx sp. xx. Xx. ÚS 29/09, xxx 97, xxxx xx jinak xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx smluv); xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxx.
40. Jinými slovy, xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xx xxxxx vymezovat xxxxx podle xxxxxxxxx xxxxxxxxxx zákonných xxxxxxxxxx, xxx x podle xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxx xx Ústavní xxxx již xxxxx x rámci přezkumu xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx [xxx xxxxx xx. xx. Xx. XX 25/21 xx xxx 17.1.2023 (40/2023 Sb.), bod 26; xxxxxx xxx XXXXXXXX, X. Xxxxxxxxxx x ústavním právu. Xx: XXXXX, X., XÜXX, X. x xxxxxxxx. Judikatura x xxxxxx xxxxxxxxxxx. 2. xxx. Xxxxx: Auditorium, 2013, x. 355].
41. Xxxxxxx-xx xx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxx případech, xxx Xxxxxxx soud xxxxx xx zrušení xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxx xx xx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx stejného xxxxxx, xxx z xxxxxx xxxxxx, než xxxx xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxx. Takový xxxxxx §35 xxxx. 1 xxxxxx x Xxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxxx: představa, že Xxxxxxx xxxx je x xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx ohledu xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x návrhu všechny xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx projednávané xxxx, xx xxxxxxxxxxxxx (xxxxxx XXXXÄXXXX, P. §35 xx: XXXXX, J., XXXXÄXXXX, X., XXXXXXX, X. Zákon x Xxxxxxxx soudu. 2. xxxxxx. Xxxxx: X. X. Xxxx, 2007, x. 166).
42. Xxxxxxx xxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxx xxxxx na xxxxxx „xxxxxx a xxxx“, xxx xxxxxx xx xx, xxxxxx xxxxxxxx se Xxxxxxx xxxx materiálně xxxxxxx, xx xxxx xxxxxxxxxxxxx. X xxxxxxxx xx xxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx Ústavnímu xxxxx do budoucna xxxxxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx ústavnosti, xxx by xxxxxxxx xxxxx xxxx xxxxxxxxx. Xxxxx i vývoj xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxx v důsledku xxxxxxx xxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxxx, x xxxx Ústavní xxxx xxxxxxxxx.
43. Xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxx je x xxxx xxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xx xxxxx sp. xx. Xx. XX 2/20. Xxxxxxx soud xx x tomto xxxxxxxxxx xxxxxxx primárně xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx rodného xxxxx (xx. §13 xxxx. 3 xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxx), xxxxxxxxx podmínek, za xxxxx lze změnit xxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx; xxxxxxxx věci rozsouzené xxxxx xx vztahu x §29 xxxx. 1 xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx §21 xxxx. 1 xxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx službách xxxx není. Xxxxxxxx xxxxx xxxxxx xx. xx. Pl. XX 2/20 xxx zamítavý xx xxxxxx xx xxxx tehdy xxxxxxxxx xxxxxxxx ustanovením, x xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx, xx xx xxxxxx xxxxxxxxxx §29 xxxx. 1 občanského xxxxxxxx xx xxxxxxx x §21 xxxx. 1 XXXX věcně nezabývalo, xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxx tehdy xxxxxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxx xxxx x xxxx x xxxx 31 nálezu xx. xx. Xx. XX 2/20 výslovně xxxxx, že ,,[x]xxx xxxxx zabývat xx xxxxxxxxxxx podmínkami xxx xxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx xx xxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx, xxxxx xx xxxxx nenarodil, za xxxx xx nepovažuje x xxxxx se xxx xxxxxxxxx, xx xxxxxx xxxxxxx xx xxxxxx vůbec xxxx“. Xxxxx citovaný xxxxx xxx xxx (x xxxxxxxx případě) reflektován xx výroku xxxxxxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx navrhovatelky, xxx xx xxxx pro xxxxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx. Xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx pouze xx xxxxxxxx xxxxx výroku xxxxxxxxxx xxxxx – xxxx xx xx xxxxxxxxxxx formalistické.
44. V xxxx projednávané xxxx xx xxxxx xxxxxxxxx, xx rozsah xxxxxxxx xxxxxxxxxx x rámci xxxxxx x xxx. xxxxxxxxx xxxxxxxx norem xx xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx, xx xxxxxxx návrh xx xxxxxxx xxxxxx vzešel. Xx xx „praktický xxxxx sám, který xxxxxxxxx xxxxxxx otázky xxxxxxx s xxxxxxxx xxxxxx právní xxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, na xxxxx xx měl Xxxxxxx soud odpovědět“ [xxx odlišné xxxxxxxxxx Xxxxxx Wagnerové v xxxxxx xx. zn. Xx. XX 31/03 xx xxx 11.2.2004 (X 16/32 XxXX 143; 105/2004 Sb.)].
45. Xxxxxxx-xx xxxxxx x xxxxxx xx. xx. Pl. XX 2/20 xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx, xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx být ani xxxxx, xxx xxxxx, xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx, xx xxxx přenositelný xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx. Nynější případ xx xxxx: xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx, nýbrž xxx o xxxxx xxxxxxx, xxxxx o xxxxx x xxxxxxxx xx xxxxxx (xxxxxx xxxxxxxxx) xxxxxxx aktivně xxxxxxx. Zamítavý xxxxx xx. zn. Xx. XX 2/20 mu xxxxx xxxxxxxx xx xxxx xxxxxxx proti xxxxxxxxxx zákonných xxxxxxxx xxx změnu xxxxxxx xxxxxxxxxxx, x xxxxx xxx nemůže vytvořit xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx.
46. Xxxxx xx. xx. Xx. ÚS 2/20 xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx projednávaného xxxxxx xxxxxxx xxxx xxxxx, xx xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxxx závaznost xxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxx sp. xx. Xx. XX 2/20 xx xxxxx při xxxxxxxxx existence překážky xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx.
47. Xxx xxxxx, xx ze stejných xxxxxx xx zásadně xxxxxxxx též xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx předchozího xxxxxx. Xxxxxx jistě xxxxx, xx stabilita xxxxxxxxxx Ústavního xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxx se, xxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx právního xxxxxxxxx. Xxxxxx Ústavního xxxxx xxxxx xxxxxxx nemůže xxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx měnit xxx x důvodu xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxxxx xxxxx [xxxxx xx. xx. Xx. XX 27/22 ze xxx 20.12.2023 (19/2024 Sb.), xxx 27]. Xxxxx xxxxxx xxxxxx, k xxxx dospěla jen xxx. xxxxxxxxxx menšina xxxxx, xxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx očekávání x xxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxx plenární xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx [pro xxxxxxx xxxxx xxxx. xxx xxxxx sp. xx. Xx. XX 42/2000 xx xxx 24.1.2001 (X 16/21 SbNU 113; 64/2001 Sb.), xxxx XXX. – 2)].
VII. 2
Xxxxxxx legitimace navrhovatele
48. Xxx nález xx. xx. Pl. ÚS 2/20 xxxxxxxx ústavnosti xxxxxxxxx podmínek xxx xxxxx pohlaví nebrání, xx xxxxx xxxxxxxxx, xxx xx navrhovatel x podání xxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx (xxxxxxx xxxxxxxxxxx).
49. Xxxxx §74 xxxxxx x Xxxxxxxx xxxxx, ve xxxxx xxxxxx č. 48/2002 Sb., xxxxx, xx xxxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx stížnost x xxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, „jejichž xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx“. Xxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx x sporným xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx existovat xxxx xxxxx x xxx smyslu, xx xxxxx xxxxxxxxxx zákonného xxxxxxxxxx, xxxxxx by xxxxxx xxx rozhodnutí xxxx xxxx xxxxxxxx [xxxx. xxxx. xxxxx xx. xx. Pl. XX 19/14 xx xxx 27.1.2015 (N 16/76 XxXX 231; 97/2015 Sb.), bod 21; xxxxx xx. zn. Xx. XX 5/16 xx dne 11.10.2016 (X 186/83 SbNU 43; 393/2016 Sb.), xxx 40; nález xx. xx. Pl. ÚS 15/17 xx xxx 27.2.2018 (X 33/88 XxXX 457; 69/2018 Sb.), xxx 14]. Podle Xxxxxxxxx xxxxx x xxxx projednávaném případě xxxx xxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxx stížností xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx existuje.
50. Xxxxxxxx xxxxxxxxxx zákona o matrikách, jménu a příjmení x x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx zákonů xxxxxxxx xxxxxxxx, xx základě xxxxxxx matriční xxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx x xxxxx xxxxx x návaznosti xx xxxx xxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxx xxxxxx x xxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx o xxxxx změny xxxxxxxxxxx xxxxx („X. X.“) xx xxxxx xxxxxx („X. X.“) xxxxxx xxxxxxxxx z pravidla, xx xxxxxxxxxxx ženského xxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxx mužské (§62 xxxx. 1 xx xxxxxxx x §72 xxxx. 3 zákona x xxxxxxxxx, jménu x příjmení x x změně některých xxxxxxxxxxxxx xxxxxx, ve xxxxx xxxxxxx xx 31.12.2023). V xxxxx xxxxxx platí, xx xxxxxxxxxxxx-xx by xxxxxxx xxxxxxxx, xxxxx by xxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxxx orgány x xxxxx použily xxxxxxxxx xxxxxxxxxx §72 xxxx. 5 zákona x xxxxxxxxx, xxxxx x xxxxxxxx x o xxxxx xxxxxxxxx souvisejících xxxxxx, xx xxxxx xxxxxxx xx 31.12.2023, xxxxx míří xx xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx pohlaví. Podle xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx x takových xxxxxxxxx xxxxx xxxxx x xxxxxxxx povolit pouze xx xxxxxxx potvrzení xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx x dokončení xxxxx xxx xxxxx xxxxxxx. X v xxxxx xxxxxx xxxxx, xx xxxxxxxxxxx-xx xx zákon xxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx xxx xxxxx xxxxxxx, mohlo xxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx na xxxxx jména a xxxxxxxx xxxxxxxx.
51. Z xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, xx xxxx xxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx x x §29 odst. 1 xxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xxxxx xxxxxxx – je xxx xxxxxxxxxx, co xx xxxxxx xxxxxxx xxxx, a xxxx, xxx xxxxxxx. Xxxxxxxxx, xxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxx x xxxxxxx (xx. xxx je mužem, xxxx ženou), xxxxxx, xxx je xxxxx xxxxx xxxx stávajícího xxxxx xx xxxxx xxxxxx. Jinými xxxxx, xxxxxxxx změny xxxxx xxxxxx na xxxxxxxxx, xxx u xxxxxxxxxxxx xxxxxxx „xxxxxxxxx“ xxxxx xxxxxxx ve xxxxxx §29 xxxx. 1 xxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx chirurgický xxxxxx xxxxxxxxxxx ve xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx funkce x xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx předmětné xxxxxxxxxx xxxx, aby xxxx xxxxxxx xx xxxxx xxxxx bylo xxxxxxxx: xxxxx existující právní xxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx, x proto xxxxx xxxx xxxxx na xxxxx xxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxx (§62 xxxx. 1 xx xxxxxxx s §72 xxxx. 3 xxxxxx x matrikách, xxxxx x xxxxxxxx x x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx, xx xxxxx účinném xx 31.12.2023).
52. Xxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx x x xxxxxxxxxxx §21 x 23 zákona x xxxxxxxxxxxx zdravotních xxxxxxxx, ve xxxxx xxxxxx x. 202/2017 Xx., jehož xxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxx „xxx účely xxxxxx zákona“. Zdravotní xxxxxx, které xxx xxxxxx ZSZS xxxxxxx, xxxxxxx xxxx „xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx chirurgickým xxxxxxxx“. Xxxxx č. 373/2011 Sb., x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xx znění xxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxxx, xx jakých xxxxxxxx xxxxxxxxxxxx zdravotních xxxxxx provede „xxxxxxxxxx“ xxxxx pohlaví: xxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxx písemně xxxxxxx x xxxxxx souhlas, xxxx disponovat kladným xxxxxxxxxxx odborné xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxx xxx trvale xxxx xxxxx opačného pohlaví xxx. (§21). Jestliže xx xxxxxxx xxxxxx x xxxxx ustanovení XXXX xxxxxxxxxxxx, nemohly xx xxxxxxx, zda xxxxxxxxxxx změnu pohlaví xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx, x xxxxxx by xxxxx, xxxx-xx xxxxxxxx xxxxx xxxxx §72 xxxx. 5 xxxxxx x matrikách, xxxxx x příjmení a x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx, xx xxxxx xxxxxxx xx 31.12.2023, xxxxxxxxx.
53. Xxxxxxxxx xxxxxxx legitimace pro xxxxxx xxxxxx na xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxx xxxxxxx xx podle Xxxxxxxxx xxxxx xxxxx považovat xx splněný xxxxxx xxxxx, xx xxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx „xxxxxxxxx“ xxxxx, jak xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx napadnout x Xxxxxxxxx soudu. Xxx x xxxxxx xx. xx. Xx. XX 2/20, ani x xxxxxxxxxxxxx rozhodnutích XXX nebylo naznačeno, xxx by xx xxxx usilující x xxxxx xxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx zákroku xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx „xxxxxxxx xxxxxxxxx“ způsobem. Xxxxxxx soud xxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx legitimace navrhovatele xxxxxxxxxxxxx, aby xxxx x xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx se xxxxxxxxx xxxxxxxxx podmínek změny xxxxxxx.
54. Xxx xxxxxxx, xx nyní projednávaný xxxxx xxxx xxxxx xxxxx xxxxxx neoprávněným xx xxxxxx §43 xxxx. 1 xxxx. x) xxxxxx x Xxxxxxxx xxxxx, ve xxxxx xxxxxx č. 77/1998 Sb., xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx ustanoveními a xxxxxxxxxx xxxxxxxx rozhodnutími xxxxxxxx xxxx xxxxx.
XXX. 3
Xxxxxxxxxxx návrhu xx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx
55. Dále xx třeba xxxxxxxx, xxx xx xxxxxx x návrhu na xxxxxxx §62 xxxx. 1 a §72 xxxx. 3 x 5 xxxxxx x xxxxxxxxx, xxxxx x xxxxxxxx x o xxxxx některých souvisejících xxxxxx, xx znění xxxxxxx do 31.12.2023, xxxxx xxxxxxxx podle §67 xxxx. 1 xxxxxx x Ústavním xxxxx, xxxxx citovaná xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxxxxx xx 1.1.2024 xxxxxxxxxxxx xxxxxxx č. 414/2023 Sb.
56. Xxxxxxx xxxx xx xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xx byly xxxxxxxxxxxx, zabýval. Přezkum xxxxxx xxxxxxxxx na xxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxx čl. 95 xxxx. 2 Xxxxxx [xxxxx xx. xx. Pl. XX 33/2000 ze xxx 10.1.2001 (N 5/21 SbNU 29; 78/2001 Sb.)]. Xxxxxxxxx xxxxxxxxx xx změněného xxxxxx xxxxxxxxx Xxxxxxx xxxx xx xxxxxxxx, xx xxxxxxxxx tvrzeného důvodu xxxxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxx, nikoliv xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx [bod 17 nálezu sp. xx. Xx. XX 23/11 xx dne 24.4.2012 (X 86/65 XxXX 161; 234/2012 Sb.)]. Xx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx Xxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx xx základě xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx §64 odst. 1 xxxx. e) xx xxxxxxx x §74 zákona x Xxxxxxxx xxxxx [xxxxx xx. xx. Pl. XX 15/17, xxxx 13–16; či xxxxx xx. xx. X. XX 945/20 xx xxx 16.12.2020 (N 233/103 XxXX 372)].
57. X xxxx xxxxxxxxxxxx xxxx, xxxxx xx xxxx xxxxxxxx pro xxxxx xxxxx a xxxxxxxx x xxxxxxxxxx xx pohlaví jednotlivce, xxxxxxxxx tvrzeného xxxxxx xxxxxxxxxxxx veřejná xxx xx. Řízení x xxxxxxxxxxxxx xxxxxx proto xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx §67 xxxx. 1 xxxxxx o Xxxxxxxx xxxxx – xx xxxxx xxx x xxxx části xxxxxxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxxx neústavnosti zákonného xxxxxxxxxx.
XXX. 4
Xxxxxxxxxxxx změny xxxxxx
58. Ústavní soud xxxxxxx – za xxxxxxxxxxx xxxxxxx §95 xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx – xxxxxxxxxxx změnu xxxxxx, xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx v replice, x xxx xxxxxxxx, xxx Ústavní xxxx xxxxxxxxxx také xxxxxxxxx §72a odst. 2 x odst. 3 xxxx xxxxx xxxxxx x matrikách, jménu x příjmení a x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx, xx xxxxx xxxxxxx xx 1.1.2024. Xxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xx x xxxxxxx xxxxxx x Xxxxxxxxx soudu, xxxxx xxxxxx xx xxxx xxxxxxxxxxxx aplikována. Xxxxxxxx x tomu, xx Ústavní soud xxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx obsahově xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx §62 xxxx. 1 x §72 xxxx. 3 x 5 zákona x xxxxxxxxx, xxxxx x příjmení a x xxxxx některých xxxxxxxxxxxxx zákonů, xx xxxxx xxxxxxx xx 31.12.2023, není xxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx (xxxxxxxxx) návrhu (xxxxxx), xxx xxxx xxxxxxxxxxx.
XXXX.
Xxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx a xxxxxxxxx jeho ústavní xxxxxxxxxx
59. Protože procesní xxxxxxxxxxx xxx xxxxxx x původním návrhu xxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx, je podle §68 xxxx. 2 xxxxxx x Ústavním xxxxx, xx xxxxx xxxxxx č. 48/2002 Sb., xxxxx xxxx xxxxxxx xx xxx, xxx xxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx x vydány x xxxxxx Ústavou xxxxxxxxx xxxxxxxxxx a xxxxxxxxxxx xxxxxxxx - na xxxx otázku odpověděl Xxxxxxx xxxx kladně. Xxxxxxxxxxx v tomto xxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx.
XX.
Xxxxx xxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxx
60. Ústavní xxxx xxxx dospěl x xxxxxx, že návrh xx zrušení §29 xxxx. 1 xxxx xxxxx občanského zákoníku xx důvodný. Xxxxxxx xxxxxxxxx chirurgické xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxx účely „xxxxxxxxx“ xxxxx pohlaví xxxx x xxxxxxx xx základním xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx x xxxx změnu xx xxxxxxx tělesné integrity x xxxxxx autonomie x x xxxxxx xxxxxxx důstojností xxxxx čl. 7 xxxx. 1 Xxxxxxx xx xxxxxxx x čl. 8 Xxxxxx x čl. 1 Listiny (XX. 1). Xx xxxxxxxx důvodů je xxxxxxxxxxxx rovněž ustanovení §21 xxxx. 1 xxxx první zákona x specifických zdravotních xxxxxxxx (IX. 2).
61. Xxxxx xx xxxxxxx §29 odst. 1 xxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxxxxxxxx, xxxxx xx xxxxxxxxx lékařského xxxxxxxxx xxx xxxxx „xxxxxxxxx“ xxxxx xxxxxxx Ústavní xxxx x xxxx xxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxxxxx (XX. 3). Xxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx č. 373/2011 Sb., o xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx, je xxxxxx xxxxxx neopodstatněný, protože xxxxxxxxx ustanovení xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxx „xxxxxxxxxx“ xxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx zákrokem, xxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx (IX. 4). Xxxxx xx vyslovení xxxxxxxxxxxx §62 xxxx. 1 a §72 xxxx. 3 a 5 xxxxxx o xxxxxxxxx, xxxxx x xxxxxxxx x o xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx, ve xxxxx xxxxxxx do 31.12.2023, xx xxxxx Xxxxxxxxx xxxxx také zjevně xxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx podmínek pro xxxxx xxxxx xxxxxxx x protiústavních podmínek xxx xxxxx xxxxxxx, xxxxxxx z xxxxxx xxxxxxxx se změny xxxxx x xxxxxxxx (XX. 5).
XX. 1
Xxxxxx xxxxxxxx „statusové“ xxxxx xxxxxxx s xxxxxx xx ochranu tělesné xxxxxxxxx a xxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxxxx
62. Xxxxx pohlaví xx xxxxxx §29 xxxx. 1 xxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx (xx. „xxxxxxxxx“ změna xxxxxxx) xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxx za xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxx odlišných xxxxxxxx: 1) xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx; 2) xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx.
63. Xxxxx xxxxxxxx „xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx“ jednoduše xxxxxx xxxxxxx, že xxxxxx po xxxxxxxxx xxxxx pohlaví nesmí xxx xxxxxxx počít xxxx, tj. xxx xx reprodukovat. Praxe x doktrína xxxx xxxxxxxx xx výkladu, xx k xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx je xxxxx provést minimálně xxxxxxxxxxxxx (xxxxxxxxxx dělohy) xx xxxxxxxxxxxx (odstranění xxxxxx) [xxx FRINTA, X. Xx: ŠVESTKA, Xxxx. Občanský zákoník: xxxxxxxx. Xxxxxx I (§1 xx 654). Xxxxx: Wolters Kluwer, 2014, §29; XXXXXXX, X. Xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx. Xx: XXXXX, Xxxx x xxx. Xxxxxxxxxx. Xxxxx: Grada, 2010, x. 458; xx BARŠOVÁ, X. Xxxxxxx x xxxx. Xx xxxxx xxxxxxx xxxxx nového xxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx x bioetiky. 2013, xxx. 3, x. 1, x. 15].
64. Druhý xxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx „xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx“ xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx: X případě xxxxx xxxx (female xx xxxx) jde xxxxxxxxx x masektomii (xxxxxxxxxx xxxxx), hysterektomii (xxxxxxxxxx dělohy), oboustrannou xxxxxxxxxxxx (odstranění vaječníků), xxxxxxxxxxxxxxxxx, faloplastiku, xxxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxxxx (xxxxxxxxx xxxxxxxxx a šourku). X případě xxxxx xxx (xxxx xx xxxxxx) xxx x xxxxxxxxxxxx (xxxxxxxxxx xxxxxx), xxxxxxxxxx (odstranění penisu) x xxxxxxxxx xxxxxxxxx (xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxxxxxx x labioplastiku) [čl. 1 xxx 2 Xxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxx xxxxxxxxx chirurgických zákroků xxxxxxxxxxx xx xxxxx xxxxxxx x transsexuálních xxxxxxxx, který xxxxxx Xxxxxxxxxxxx zdravotnictví x xxxx 2012; Xxxxxxx Xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx, 2012, x. 8, s. 5–6; xxxx. XXXXXXX, Adam. §29. Xx: XXXXXX, Xxxxx, TÉGL, Petr x xxx. Občanský xxxxxxx: velký komentář. Xxxxxx I. §1–117. Xxxxx: Xxxxx, 2013, x. 343].
65. „Statusová“ xxxxx pohlaví xxxxx §29 xxxx. 1 xxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx pouze xxxxx, xxxxxxxxx-xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx (odebrání xxxxxx či xxxxxx) x další xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx.
66. Xxxxxxx soud dospěl xxx posouzení souladu xxxxxxxxxx zákonných xxxxxxxx xxxxx pohlaví xxxxx §29 xxxx. 1 xxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx k xxxxxxxxxxxx xxxxxxx: Zaprvé, xxxxxxx xxxxxx „statusové“ xxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx významný xxxxx xxx do xxxxxxx integrity xxxx xxxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxx, xxxx do xxxxxx xxxxx na xxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxx [XX. 1 x)]. Xxxxxxx, zákonné xxxxxxxxx „xxxxxxxxx“ xxxxx xxxxxxx xxxxx sledovat xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxx [XX. 1 x)]. Xxxxxxx, xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx pohlavních xxxxxx x znemožnění xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxx xxxxx „statusové“ xxxxx xxxxxxx jsou x xxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx trans xxxx xx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx a xxxxxx autonomie x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx [XX. 1 c)].
IX. 1 x)
Xxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxx a xxxxxx xxxxxxxxx
67. Xxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx x ochraně xxxxxxx x duševní xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx včetně xxxx xxxxxx [nález xx. xx. Pl. ÚS 19/14, xxx 56; xxxxx xx. xx. XX. XX 2379/08 xx xxx 9.7.2009 (X 157/54 SbNU 33), xxxx 10–11; xxxxx xx. xx. XXX. XX 2253/13 xx dne 9.1.2014 (X 3/72 SbNU 41), body 15–16; xxxxx sp. xx. X. XX 2930/13 xx xxx 11.11.2014 (X 205/75 XxXX 297), xxx 26]. Xxxxxxx xx xxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx xx „xxxxxxxxx zranění, xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx, x xx x xxxxxxx, xxxx. xxxxxxx xxxxxxxxx, ale x pouhé xxxxxxxxx xxxxxxx“ (nález xx. xx. II. XX 2379/08, xxx 11). Xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx zákroku xxxxxxxxxxxxx v xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxxx reprodukční xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx integrity lidí xxxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxx. Xxxxx xxxxx xx invazivní x xxxxxxx, xxxxx při xxx xxxx být xxxxxxxx xxxxxxxxxx některé xxxxx xxxxxxxx xxxx x xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxx.
68. Xxxxxxxx xxxxxxxxx garancí xxxxxxx xxxxxxxx je x xxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxx [xxxxx xx. xx. Xx. XX 24/10 ze xxx 22.3.2011 (X 52/60 XxXX 625; 94/2011 Sb.), xxx 29, a xxxxx sp. zn. Xx. XX 24/11 xx xxx 20.12.2011 (X 217/63 XxXX 483; 43/2012 Sb.), bod 16]. Právo na xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx „xxxxxxx sebeurčení ve xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxx xxxxx, xxxxxx xxxxxxxxxxx o xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx“ [xxxxx xx. xx. Xx. XX 7/15 xx xxx 14.6.2016 (X 110/81 SbNU 729; 234/2016 Sb.), xxx 49].
69. Do xxxxx xx sebeurčení x xxxxxx autonomii xxxxx Xxxxxxxxx soudu xxxxx x rozhodnutí člověka, xxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx, xx. xxxxxxxxxx, xxxxx člověkem se xxxx xxx. Xxxxxxxxxx-xx xx někdo xxxxxx x odlišným pohlavím, xxx xxxx mu xxxx xxxxxxxxx podle xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx, x xxxxx-xx si xxxxxxxxxx se x xxxxxxx x xxx, xxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxx xxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxx xx sebeurčení x xxxxxx xxxxxxxxx. Xxx x xxxxxxxxxx, které xxxxxx xxx xxxx xxx xxx xxxxxxx xxx x xxxxx xxxxxxxxxxx (srov. §27a xxxxxx x. 20/1966 Xx., x xxxx x xxxxxx xxxx, xx xxxxx xx 1.1.1992), xxx tak xxxx xxxxxxx problematickým xxxxxxxx. Má-li xxx xxxxxxxxxxx skutečné xxxxx xx xxxxxxxxxx x xx-xx reálně xxxxxxxxxx x uspořádání xxxxx xxxxxx, xxx by xxx x xxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxxxxx příslušnost x xxxxxxxx pohlaví. Xxxxxx xxxxx, osobní autonomie xxxxxxxx x rozhodnutí xxxxxxx xxx a xxxxxxxxxx ve xxxxxxxxxxx x xxxxxxx x xxx, xxxxx člověkem xx xxxxx x xxxxxxxxxxxx cítí být, x xxxx x x xxx, xxx xxxxxxxxxxx vnímá xxxxx xxxxxxx.
70. Xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx změny xxxxxxx xxxxxxxxxxx zásah xx práva xxxx xxxxxxxxxxx o změnu xxxxxxx garantovaného čl. 7 xxxx. 1 Listiny x čl. 8 Úmluvy. Xxxxx xx určitých xxxxxx xxxxxxxx, xxx xxx xxxxxxxxxxx intenzivní xxxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxx xxx xxxxxxxxxxx, že xxxx xxxxxxxxx (administrativně) xxxxxx xxxxxx rozhodnutí xxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxx, xxx xxxx xxx bylo xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx.
71. Xxxxx xxxxx xxxxxxxxxx invazivní x nevratný xxxxxxxxxxx xxxxxx xxx xxxxx xxxxxxx zákonných podmínek xxx xxxxx xxxxxxx x xxxxxx do xxxxxxx integrity xxxxxxxxxxxx xxxx.
72. Xxxxxxxx práva xx xxxxxxxx je x xxxxx xxxxx. Xxxxxxxxxx-xx člověk x xxxxxxxxxx chirurgického zákroku, xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxxx, xxx xxxx ovlivnit xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxx. Xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx kupříkladu xxxx xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxx, bude xx xxxxxxx v xxxxxx rodného xxxxx x xxxx „zaznamenáno“ x xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx x xxxxx xxxxxxxx.
73. Xxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxx, xxxxxxx nutnost xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx vystupovat xxxx xxxxxxxxxx odlišného xxxxxxx, xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx. Xx xxxxx xxxxxxxxx, xxx xxxx xxxxx lidé xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxx, xxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx jejich xxxxxxx, xxxx xx xx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxx. Fakticky xxxxx x xxxxxx xxxxxxx xxxx odhalena xxxxxxx informace, že xx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx usilujícím o xxxxx xxxxxxx x xx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxx xxxxxxxxxxxx. Xx xxxxxxxxxxx zásah do xxxxx xxxxx xxxx xxxxxxxxxxx o xxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxxxx, xxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxx.
74. Xxx xxxxxxx, xx xxxxxxx úprava „xxxxxxxxx“ xxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx zásah xxx do tělesné xxxxxxxxx xxxxx lidí, xxxxxxx pro uznání xxxx změny stát xxxxxxxx podstoupení chirurgických xxxxxxx, xxxx xx xxxxxx xxxxx na xxxxxxxxxx x osobní xxxxxxxxx, xxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx vystupovat xxxx x xxxxxxx xx xxxxx xxxxx xxxxxxxx identitou.
IX. 1 x)
Xxxxxx jistota jako xxxxxxxxx xxx xxxxxx
75. Xxxxx na xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx a xxxxxx xxxxxxxxx podle čl. 7 xxxx. 1 Xxxxxxx ve spojení x čl. 8 Xxxxxx xxxx absolutní x xxx je ústavně xxxxxx zákonem x xxxxxxx, že xxxxxxx xxxxxxx legitimní xxx x xx k xxxx xxxxxxxx proporcionální. Xxxxx Xxxxxxxxx soudu xxxxxxx xxxxxxxx „statusové“ xxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxx mohou.
76. Xxxxxxx xxxxxxxx xxxxx „xxxxxxxxx“ xxxxx xxxxxxx (x xxxxxxx xxxxx xxxxxx) xxxxx sloužit x zajištění xxxxxx xxxxxxx v xxx xxxxx, xx zabrání xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx „xxxxx nálady“, xxxxx x xxxxxx neautentickým x xxxxxxxx. Xxxxxxxxx xx požadavek, aby xxxx zajištěna xxxxxx xxxx xxxxxxxxx statusu xxxxxxxxxxx.
77. Úředně xxxxxxxxx xxxxxxx jedince xx xxxxxxxxxx záležitostí, která xx význam nejen xxx xxx xxxxxxxxx, xxxxx i pro xxxx xxxxx a xx xxxxx xxxxxxxxxx x pro xxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxx právní xxx je xxxxxxx xx binárním xxxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x různých oblastech xxxxx xxxxxx xxxxxxx xx xxxx x xxxx. Proto xxxx xxxx mít legitimní xxxxx xxxxxxx podmínky xxx „statusovou“ xxxxx xxxxxxx, xxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xxxxx x xxx xxxx xxxxxxx zaručena xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx. Xxxx XXXX xxxxxxxxxx, xx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxx xxxxxx xxxxxxxx motivace xxxxxxx x xxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx (xxxxxxxx XXXX ve xxxx X. X. xxxxx Itálii ze xxx 11.10.2018 x. 55216/08, §69).
78. K xxxxxxxxxxx cíli xxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxx xx xxxxxx k xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx „xxxxxxxxx“ xxxxx xxxxxxx xxx xxxxx xxxxxxxxxxx: Napadená xxxxxx xxxxxx xxxxxxxx, xxx xxxxxxxxxxxxx zákroky xxxxx x „přeměně xxxxxxxxxx xxxxxx“. Xxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxx x orgánům xxxxxxxx xxxxxxx. Byť jednotlivec xxxxxxx (x ani xxxxxx získat) xxxxxxxx xxxxxx opačného xxxxxxx x xxxxxx smyslu (xxxxxxxxxx nedoznají xxxxx x xxxx xxxxxxxxx xxxxxxx struktury neprodukují xxxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx), xxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx.
79. Xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxx; xxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, jež by xxxx člověku xxxxxxxxx xx xxxxxxx jeho xxxxxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxx-xx xx xxxxxx většiny xxxx xxxxx „xxxxxxxxxxxx“ xxxxxxxxxxxx xxxxx (xxxxxxxxxx xxxxxx), xxxx být xxxxxxxxx, xxx stát x xxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxx a xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx evidoval xxxxxx status, xxxxx xxxxxxxxxxx rysům xxxxxxx xxxxxxx lidí xxxxxxxx. Xxxxx xxxxxx, xx-xx xxx xxxxxx xxxxxx, xxxxx xx standardně xxxxxxxx na xxxxxxxxxxxx xxxxxxx jednotlivce x xx xxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxx a xxxxxxxxxx, x všech xxxxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxx x xxx xxxxxxx xxxx xx xxxxxxxxxxx, xxxx xxx xxxxxxxxx, xxx xxx xxxxxxx na xxxxxxx xxxxxxxx (xx minimálně xxxxxxxxx) xxxxxxxx xxxx x xxxx, xxxxx xxxxxxxxx změnu xxxxxxx.
80. Xxxxxxx lze xxxxxx, xx xxxxxxxxx cíl xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxx (v xxxxxxx xxxxx xxxxxx) xxxx xxxxxxxx i xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx „xxxxxxxxx“ změny pohlaví – xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxxx xxxx xxxxxxx x xxxxx xxxx po xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx má x tomto xxxxxx xxxxxxxx, aby xxxx xxxxxxxxx x právním xxxx xxxxxxxxx „xxxxxxxx“ xxxxxx xxxxxxxxxxx (xxxxxxxxx xxxxxxxxx). Zákonodárce xx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx usilovat o xxxxxxx xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx x oblasti xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx, xxx xxxx xxx xxxxxx xxxxxxxxx (xxxx. xxxxxxxx XXX vydaný xx xxxx, bod 14 xxxx).
81. Shrnuto: xxx xxxxxx, že xxx xxxxxxx xxxxxxxxx „xxxxxxxxx“ xxxxx pohlaví mohou xxxxxxxx xxxxxxxxx cíl – xxxxxxxxx právní xxxxxxx x xxxxxxxxx. Xx však xxxxx xxxxxx x xxxxx xxxxxxxxxxx.
XX. 1 x)
Xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx „statusové“ xxxxx pohlaví
82. Při xxxxxxx pojetí xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx lze xxxxxx x xxxxxx, xx xxxxxxx xxxxxx „xxxxxxxxx“ xxxxx pohlaví xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxx právní xxxxxxx a xxxxxxxxx. Xxxxx Ústavního xxxxx xxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxxx reprodukční xxxxxx x přímém xxxxxxx xx základním právem xxxxx xxxx xx xxxxxxx jejich tělesné xxxxxxxxx x osobní xxxxxxxxx, xxxxxxxxx xxxxx, xx porušují jejich xxxxxxx xxxxxxxxxx.
83. Podle čl. 1 Listiny xxxxx, xx lidé xxxx xxxxx x xxxxxxxxxxx. Xxxxxx důstojnost xx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx člověka, x xxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx bytosti. Xxxxxxxxx xxxxxx důstojnosti xxxxxxxx, xxx x xxxxxxxx xxxx zacházeno xxxx x člověkem, x nikoli jako x xxxx [nález xx. xx. IV. XX 412/04 ze xxx 7.12.2005 (X 223/39 SbNU 353); xxxxx xx. xx. XX. ÚS 2268/07 xx xxx 29.2.2008 (X 45/48 SbNU 527), bod 43].
84. Xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxx, že xxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxx lidská xxxxxx xxx xxxxxx xx xxx xxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxx duševní xxxx, xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx [xxxx. xxxxxxxxxx Spolkového ústavního xxxxx, XXxxxXX 87, 209 (228)]. Jak xxxxx Xxxxxxx xxxx x xxxxxx xx. xx. Pl. ÚS 7/15, který xx xxxxx xxxxxx registrovaného xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx:
Xxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxx důstojnost do xxxxxxxxx centra xxxxxxxx xxxx x vymezuje xx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxx „xxxxxxx“ člověka. X xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx dochází, xx-xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx státní xxxx xx xxxx xxxxxxx, stává-li se xxxxxx prostředkem x xx-xx xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx zaměnitelné xxxxxxxx. Listina základních práv a svobod xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxx subjektu x xxxxxxxx, xxx xxx xxxxxx xxxxxxxx jednání, xxxxx xx xxxxxxxxxxxxx xxxx příslušnost x xxxxxx xxxxxx. Rovnost xxxx x xxxxxxxxxxx x právech je xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx člověka, a xx xxx xxxxxx xx xxxx další xxxxxxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxx xxxxx.
[xxx nález xx. xx. Xx. XX 7/15 xx dne 14.6.2016 (N 110/81 XxXX 729; 234/2016 Sb.), xxx 45; xxx xxxxxx xxxxx sp. xx. Pl. ÚS 43/10 xx dne 13.4.2011 (X 68/61 XxXX 69; 130/2011 Sb.), xxx 34; xxxxx xx. xx. I. XX 557/09 xx xxx 18.8.2009 (X 188/54 XxXX 325); x xxxxx sp. xx. Pl. ÚS 83/06 xx xxx 12.3.2008 (X 55/48 XxXX 629; 116/2008 Sb.)].
85. Xxxxx Ústavního soudu xxxx zákonné xxxxxxxx „xxxxxxxxx“ změny pohlaví xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx, xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx orgánů x znemožnění reprodukční xxxxxx automaticky xx xxxxx lidech xxxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx. Podle xxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx rovněž xxxx, xxxxx xx xxxxxxx pohlavních xxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx, xxx xx x xxxxxxx xx zákazem xxxxxxxx x xxxx xxxx x xxxxxxxx, x xxxxxxx jako x člověkem.
86. Přezkoumávaná xxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx x situaci xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx. Xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxx „xxxxxxxxxx“ xxxxx xxxxxxx je, xxx xxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx provedením xxxxxxxxxxxxx xxxxxxx, xx xxxxxxx. Xx x xxxxxxx s xxxxxxx xxxxxxxxxxx – v xxxxxxx x xxx xx xxxxx právo xxxxx xxxx xx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x osobní xxxxxxxxx xxxxxxxx – aby xx xxxx xxxx xxx účely změny xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxx jejich xxxx.
87. Xxxxxxxxx bezvýjimečně xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx zákroku, xxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxx, xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxx, xx xxxxxx xxxxxxxxxxx. Xx xxxxxxxxxxx xxxx lze dospět xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxxx. Xxx účely „xxxxxxxxx“ xxxxx xxxxxxx xx kupříkladu xxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx nezávislých xxxxxxxxxxxxxxxx sexuologů xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx přesvědčení xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx ohledně změny xxxx xxxxxxx doplněné x časový xxxx (xxxxxx by xxxxx xxxxxxxx, xx xxxxxx „xxxx životem xx xxxxxxx xxxx“) xxx. Xx xx xxxxxxxxx, xxx xxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx x aby xxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xxxxx. Xxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx řádu lze xxxxxxx jinými, xxxxxxxxxxx xxxxxxx – xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx statusu xxxxxxxx xxxxx pohlaví.
88. Xxxxxxx xxxxxxxx „xxxxxxxxx“ xxxxx xxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxx jejich xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx. K první xxxxxxxx „xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx“, tj. xxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx pohlaví, xxx xxxxx, že x xxxxxxxxx právní xxxxxxx x stability xxxxxxxx xxxx není xxxxxx, xxxxx xxxxxxxxx. Xxxxxxx podoba pohlavních xxxxxx spadá xx xxxxxxx xxxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx xxxxx zůstává xxxxx skryta. Při xxxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxxxxx evidovaným xxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx proto xxxx xxxxxxxxxxx. Jednoduše xxxxxx, budou-li xxxxxxxx xxxxxx člověka připomínat xxxxxxxxxx xxxxx xxxx, xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx, xx xxx xxxx xxxx xxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxx. Na xx, xxx xx x xxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxxx x xxxxxxx xx jeho xxxxxxx, xxxxxxxx podoba xxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxx. Proto xxx xxxxxx právního xxxxxxx xxxxxxxxxxx s podobou xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx úplnou xxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxx.
89. Xxxxxxxxxxx, že xx xxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx x roli xxxxxxxx xxxxxxx i xxx xxxxxxxxxx změny xxxxxxxxxx xxxxxx, xx xx xxxxx x xxxxxxxxxxx, xxxxxxxx-xx xx xxxxxx, xxxxx usilují x xxxxxxxxxx xxxxx pohlaví, xxx xxxxxxxxx „schopnost xxx trvale xxxx xxxxx opačného xxxxxxx“ [§21 odst. 2 xxxx. x) xxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx]. Xxxx xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxx xxxxx nejprve xxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx, a xx xxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxx xxxxxxxxxx orgánů (xxx xxxxxxxxx Xxxxxxxxxx postup Xxxxxxxxxxxx zdravotnictví x xxxx 2012, s. 5).
90. Xxxx-xx xxxxxxxx xxxxxxxx „xxxxxxxx pohlaví“ x „xxxxxxxxxxx pohlavím“ xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx ovlivnit, xxxx xxxxx Xxxxxxxxx soudu xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx x zájmu zachování xxxxxx xxxxxxx a xxxxxxxxx. Xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx určitou xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxx z xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx a xxxxxx xxxxxxx ve xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx. Xxxxxxx zacházení x xxxxxxxxxxxx ze xxxxxx xxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxx xxxx standardně přímo xxxxxxxx xx rozlišování xxxxxxxxxx xxxxxx.
91. Xxxxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx „statusové“ změny xxxxxxx – znemožnění xxxxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx, xxxx xx xx xx konkrétní xxxxxx xxxx, xxxx x ohledem xx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx. X xxxxxxxxxxx funkcí xxxxxxx xx x tomto xxxxxx zacházeno instrumentálně, xxxxx x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx a xxxxxxxx xxxxxxxxxxx, což xx x xxxxxxx x požadavkem xxxxxxxx x xxxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxx na xxxxxxxxxx a osobní xxxxxxxxx.
92. Také podle xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx soudu xxx xxxxxx práva xx x xxxxxxx x čl. 8 Xxxxxx, xxxxxxxxx-xx státy xxxxxx xxxxx pohlaví znemožněním xxxxxxxxxxx xxxxxx (xxxxxxxxxxx). X rozsudku ve xxxx A. X., Xxxçxx x Xxxxx xxxxx Xxxxxxx ESLP xx xxxxxxxxx x čl. 8 Úmluvy xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx změny xxxxxxx, xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx podstoupení xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxxxx úřední xxxxx xxxxxxx podmiňovala xxxxxxxxxxxx (hormonální) léčby, xxxxx xx s xxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx vedla [rozsudek XXXX xx xxxx X. P., Xxxçxx x Xxxxx proti Xxxxxxx xx xxx 6.4.2017 x. 79885/12, 52471/13 x 52596/13, §119–123]. Xxxxxxxx X. X., Garçon a Xxxxx xx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx XXXX (xxxx. např. xxxxxxxx XXXX xx xxxx S. X. xxxxx Xxxxxx xx xxx 11.10.2018 x. 55216/08, §31; X xxxxx bývalé xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx Xxxxxxxxx ze xxx 17.1.2019 x. 29683/16, §38; X x X proti Xxxxxxxx ze xxx 19.1.2021 x. 2145/16 x 20607/16, §158 xx 165; X. X. a X. X. xxxxx Xxxxxxx xx xxx 4.4.2023 x. 53568/18 x 54741/18; X. K. xxxxx Xxxxxxxx xx xxx 22.6.2023 x. 54006/20, §52).
93. Xxxxxxx: Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx orgánů x xxxxxxxxxx reprodukční xxxxxx xxx xxxxx „xxxxxxxxx“ xxxxx pohlaví xxxx x xxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx lidí xx xxxxxxx tělesné xxxxxxxxx x xxxxxx autonomie x x xxxxxx xxxxxxx důstojností (čl. 7 xxxx. 1 Xxxxxxx xx spojení x čl. 8 Xxxxxx x čl. 1 Listiny). Xxxxxxxxxx §29 odst. 1 xxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx Ústavní xxxx xxxxxx.
XX. 2
Xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx znemožnění xxxxxxxxxxx xxxxxx v zákoně o specifických zdravotních službách
94. Důvody protiústavnosti §29 odst. 1 xxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx obdobně x na ustanovení §21 odst. 1 xxxx xxxxx xxxxxx x specifických zdravotních xxxxxxxx. Xxx xxxxxxxxxx xxxxx shodně vymezují x xxxxxxx xxxx xxxxx pohlaví xxx, xx xx podmiňují xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx funkce, xxx xx x xxxx uvedených důvodů xxxxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxx §21 xxxx. 1 věty xxxxx XXXX xx xxxxx rovněž x xxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxxxx podle čl. 7 xxxx. 1 Xxxxxxx xx spojení x čl. 8 Xxxxxx x čl. 1 Listiny. Xxxxxxxxx „xxxxxxxxxx“ změny xxxxxxx x xxxx, xxxxx xx xx podstoupit xxxxx, jejich xxxxx xx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxx x xxxxxx lidskou xxxxxxxxxxx neporušuje, xxx xx xxxxxxx xxxx x xxxxxx 98 x 99.
XX. 3
Xxxxx xx zrušení ustanovení §29 odst. 1 xxxx xxxxx občanského xxxxxxxx
95. Xxxxx-xx Xxxxxxx xxxx ustanovení §29 xxxx. 1 xxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxx protiústavnost, xxxx §29 odst. 1 xxxx:
„Xx xx xx to, že xxxx změny pohlaví xx xxx uvedený x potvrzení xxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx zdravotních xxxxxx.“
96. Xxxxxxxxxx x citované xxxxxx xxxxx stanoví xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxx xxxxx „statusová“ xxxxx xxxxxxx nastane xxxxxxxxxx xxxx, xxx poskytovatel xxxxxxxxxxx xxxxxx o xxxxx pohlaví vystaví xxxxxxxxx. Xx požadavku xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxx „xxxxxxxxx“ xxxxx xxxxxxx Xxxxxxx xxxx x xxxx projednávané xxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxxxxx — xxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xx xx „xxxxxxxxx“ xxxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxxxx xx základě xxxxxxxxxx jednotlivce.
97. Xxxxx xx xxxxxxx §29 xxxx. 1 xxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xx xxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xx xxxxxx §43 xxxx. 2 xxxx. x) xxxxxx o Xxxxxxxx xxxxx, xx xxxxx xxxxxx č. 77/1998 Sb.
XX. 4
Xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx zákona o specifických zdravotních službách
98. Xx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx §21 odst. 1 xxxx xxxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx ostatní xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx „xxxxxxxxxx“ změny xxxxxxx xxxxx citovaného xxxxxx: xxxxxxx xxxx o xxxxxxxxxxx zákrok xxxxxxx xxxxxxx x udělit xxxxxxx, xxxx disponovat xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxx xxxxxxxxx xxx trvale jako xxxxx opačného pohlaví xxx.
99. Xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx č. 373/2011 Sb., x specifických xxxxxxxxxxx službách, xx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx, Xxxxxxx soud x xxxx xxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx. Xxxxxxx ustanovení xxxxx dále upravují xxxxxxxx provedení „operativní“ xxxxx xxxxxxx pouze x xxxx, xxxxx xx xx xxxxxxxxxx xxxxx, což xxxxxx xxxxx na ochranu xxxxxxx integrity x xxxxxx autonomie xx xxxxxxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx v xxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx v §21 x 23 XXXX xxx xxxxxxxxxxx.
100. Návrh x xxxx části xx xxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xx xxxxxx §43 xxxx. 2 písm. x) xxxxxx x Ústavním xxxxx, ve znění xxxxxx č. 77/1998 Sb.
XX. 5
Ústavnost xxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxx xxxxx
101. Návrh xx vyslovení xxxxxxxxxxxx §62 xxxx. 1 x §72 odst. 3 a 5 xxxxxx o matrikách, xxxxx x xxxxxxxx x o xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx, xx znění xxxxxxx xx 31.12.2023, je xxxxx Ústavního soudu xxxxxx zjevně xxxxxxxxxxxxxx. Xxxxxxxx protiústavnost xxxxxxxx xxx změnu xxxxx xxxxxxx x protiústavních xxxxxxxx xxx xxxxx xxxxxxx, xxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxx xxxxx x xxxxxxxx jako xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx navíc x xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxx xxxxx xxx xxxxxxx; jinými xxxxx, nezpochybňuje xxxxx xxxxxxxx, xx xxxx xxxxx x xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx pohlaví člověka (xxxx právnímu statusu).
102. Xxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx xx xxxxx xxxxxxxx zákonných podmínek xxx změnu jména xxxx analogicky přenositelné x xxx xxxxxx xxxxxxxxx v §72a xxxx. 2 a xxxx. 3 větě xxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx, xxxxx x xxxxxxxx a x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx, xx znění xxxxxxx xx 1.1.2024.
X.
Ke xxxxxxx xxxxxxxxx podmínek xxx xxxxx pohlaví
103. Xxxxxxx xxxx xxxxxx x xxxxxx, xx xxxxxxx xxxxxxxxx chirurgické xxxxxxx xxxxxxxxxx orgánů x znemožnění reprodukční xxxxxx xxx xxxxx xxxxx xxxxxxx xxxx x rozporu xx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxx xx ochranu xxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx autonomie xx xxxxxxx x jejich xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx čl. 7 xxxx. 1 Xxxxxxx xx xxxxxxx x čl. 8 Xxxxxx x čl. 1 Xxxxxxx. Xxxxx xxxxxxxxxxxx ustanovení §29 odst. 1 xxxxxxxxxx zákoníku, xxxx xxxxx, a §21 xxxx. 1 xxxx xxxxx xxxxxx o xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx.
104. Xxxxxxxx předmětné xxxxxx Ústavní xxxx xxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxx Xxxxxxxxxx – xxxxxxxxxxx, xxx xxxxxxxxx xx xxxx xxx xxxxx xxxxxxx v xxxxxxxx xxxxxxxx.
105. Ústavní xxxx xx xxxxxxxxxxx zásahu xx xxxxxxxxxx úpravy xxxxxx vyhnout. Byť xxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx řádným legislativním xxxxxxxx x xxxx 2012, stalo xx xxx v xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxx xxx xxxxxx xxx podrobnou xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx podmínek xxx xxxxx xxxxxxx xxxxx. Od té xxxx Ministerstvo spravedlnosti x xxxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx XXXX xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxx xxxxx xxxx xxxxxxx změnu xxxxxxxx xxxxxxx bez podstoupení xxxxxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxx, xxx proběhlo v xxxx 2018. Žádné xxxxx xxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx ohledně xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx skupiny xxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx – xxxxxxx xx xxxx Xxxxxxxxx xxxxx xxxxx – xxxxx xx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx.
106. X xxxxx xxxxxxxx pohlaví xxx xxxxxxxxxxx chirurgických xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xxxx – v xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxx xxxxxxx občanského zákoníku (xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx), xxxxxxxx xx x této xxxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx §29 xxxx. 1 xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
107. Xxxxxxx xxxxxxxxx zákonodárce xx xxxxxxxxxxxx za xxxxxxx, xxx Xxxxx republika xxxxxxx jednou x xxxx xxxxxxxxxx xxxx, xxx zákonný xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx. X 27 xxxxxxxxx xxxxx Xxxxxxxx xxxx xxxx xxxxx 6 xxx xxxxx neumožňuje xxxxxx xxxxx xxxxxxx (Xxxxxxxx – x xxxxxxxxx maďarské xxxxxx x čl. 8 Xxxxxx xxxx. xxxxxxxx ESLP xx věci X. X. proti Maďarsku xx dne 22.6.2023, x. 54006/20, §77), xxxx ji xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx (Xxxxxxxxx, Xxxxx republika, Xxxxxxxx, Xxxxxxxx x Xxxxxxxxx). Xxxxxxxxx Xxxxxx xxxxxxxxx xx judikaturu XXXX přijetím nové xxxxxx úpravy x xxxx 2023.
108. Xxxxxx Xxxxxxxxx xxxxx je xxxx xxxx „katalyzovat“ xxxxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxx, xxx dosud xxxxxxxxxx nebo xxx xx xxxxxxxxxx dysfunkční. Xxxxx to Ústavní xxxx x xxxx xxxxxxxxxxxx věci xxxx x xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx prostor xxxx xxx xxxxxxx xxxx, xxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxxx v Xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x ústavně xxxxxxxxx xxxxxxxx. Xx xxxxxxxxxxx xxxx xxxx, xxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx vědy xxxxxxx x xxxxxxxxxxxx rovině xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx se xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxxx.
109. Xxxxxxx xxxx odkladem xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx, aby xxxx upravil xxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxxx x tomu xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx v xxxxxxx xxxxxxxxx. Xxxxxxx-xx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, bude xxxxxxx xxxxxx, xx „xxxxxxxxx“ xxxxx pohlaví xxxx nadále upravena xxxxx zbývajícím (nezrušeným) xxxxxxxxxxx §29 odst. 1 xxxx xxxxx xxxxxxxxxx zákoníku, zatímco „xxxxxxxxxx“ xxxxx xxxxxxx xxxx upravena xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx č. 373/2011 Sb., o xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, ve xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxx výklad – xxxxxxxxxx pro provedení „xxxxxxxxx“ xxxxx xxxxxxx xxxxx občanského zákoníku xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx xxxxx – xxxxx, xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx základních práv xxxxx xxxx xx xxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxx řádu xx xxxxxx xxxxx xx xxxxx být xxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx případného xxxxxxxxx xxxxxx. Xx nyní xxxxxxxxxxxx zákonodárce, xxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxx, které xx xxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxx narušit. Ústavní xxxx ve své xxxxxxx xxx xxx. xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxx xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx nemůže.
XI.
Časové xxxxxx nálezu
110. Xxxxxxx-xx Xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxx pohlaví xx xxxxxx §58 xxxx. 1 zákona x Xxxxxxxx xxxxx, xx znění xxxxxx č. 277/2019 Sb., xx xxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx tohoto xxxxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx, xx x xxxxxxxx bude xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx, x xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxx, xxx xxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxx bylo x xxxxxxx na složitost xxxx xxxxxxxx x xxxxxxxx zákonodárného procesu xxxxx [nález ze xxx 30.5.2017 sp. xx. Pl. XX 3/15 (X 89/85 XxXX 503; 231/2017 Sb.), xxxx 147 až 149; xx xxxxxxxxxx xxxxx xx. xx. Xx. ÚS-st. 57/22 xx xxx 29.11.2022 (4/2023 Sb.), bod 43].
111. X xxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxx Ústavní xxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxxx xxx dalšího xx xxxxx xxxxxxxx nežádoucí xxxxxxx, xx xxxxxxx xx xxxx nepřípustně xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx.
112. V xxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx xx xx 30.6.2025, xxxxxxxx xx xxxx účinnosti nové xxxxxx úpravy, xx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx změny xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxx součást xxxxxxxx xxxx. Xxxxx xxxxxx, xxxxxxxxx do xxxxxxxxxxxxxx tohoto nálezu „xxxxxxxxx“ xxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxx bez xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxx xxxxxxxxx znemožnění xxxxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx.
XXX.
Xxxxx
113. X výše xxxxxxxxx xxxxxx Xxxxxxx soud xxxxx §70 xxxx. 1 zákona x Xxxxxxxx xxxxx, ve xxxxx zákona č. 48/2002 Sb., xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxx zákonná ustanovení, x to xxxxxxxxx xxx 30.6.2025. Xx xxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxx xxxxx §43 xxxx. 2 xxxx. x) xxxxxx x Xxxxxxxx xxxxx, ve xxxxx xxxxxx č. 77/1998 Sb.; xxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx §95 xxxxxxxxxx xxxxxxxx řádu xx xxxxxxx x §63 xxxxxx o Xxxxxxxx xxxxx.
&xxxx;
Xxxxxxxx Ústavního xxxxx:
XXXx. Baxa v. x.
&xxxx;
Xxxxxxx stanoviska podle §14 xxxxxx x. 182/1993 Xx., x Xxxxxxxx soudu, xx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxxxx x rozhodnutí xxxxx soudci Xxxxx Xxxxx x Xxxxx Xxxxxx.
Xxxxxxxxx
Xxxxxx předpis č. 144/2024 Xx. nabyl xxxxxxxxx xxxx 1.7.2025.
Xx xxx uzávěrky xxxxxx xxxxxxx xxxxx měněn xx doplňován.
Znění jednotlivých xxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx v xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx, xxxxx se jich xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.