Právní předpis byl sestaven k datu 01.01.1999.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 01.01.1999 do 30.09.2021.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod jako součásti ústavního pořádku České republiky
2/1993 Sb.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod
Listina základních práv a svobod
HLAVA PRVNÍ - OBECNÁ USTANOVENÍ Čl. 1 Čl. 2 Čl. 3 Čl. 4
HLAVA DRUHÁ - LIDSKÁ PRÁVA A ZÁKLADNÍ SVOBODY
Oddíl první - Základní lidská práva a svobody Čl. 5 Čl. 6 Čl. 7 Čl. 8 Čl. 9 Čl. 10 Čl. 11 Čl. 12 Čl. 13 Čl. 14 Čl. 15 Čl. 16
Oddíl druhý - Politická práva Čl. 17 Čl. 18 Čl. 19 Čl. 20 Čl. 21 Čl. 22 Čl. 23
HLAVA TŘETÍ - PRÁVA NÁRODNOSTNÍCH A ETNICKÝCH MENŠIN Čl. 24 Čl. 25
HLAVA ČTVRTÁ - HOSPODÁŘSKÁ, SOCIÁLNÍ A KULTURNÍ PRÁVA Čl. 26 Čl. 27 Čl. 28 Čl. 29 Čl. 30 Čl. 31 Čl. 32 Čl. 33 Čl. 34 Čl. 35
HLAVA PÁTÁ - PRÁVO NA SOUDNÍ A JINOU PRÁVNÍ OCHRANU Čl. 36 Čl. 37 Čl. 38 Čl. 39 Čl. 40
HLAVA ŠESTÁ - USTANOVENÍ SPOLEČNÁ Čl. 41 Čl. 42 Čl. 43 Čl. 44
2
XXXXXXXX
xxxxxxxxxxxxx České národní xxxx
xx xxx 16. xxxxxxxx 1992
x xxxxxxxxx XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX jako xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx
&xxxx;
Xxxxxxxxxxxxx Xxxxx xxxxxxx rady xx xxxxxxx takto:
Předsednictvo Xxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X SVOBOD xxxx xxxxxxx ústavního xxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx.
&xxxx;
Xxxx x. x.
XXXXXXX ZÁKLADNÍCH PRÁV X XXXXXX
Xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx návrhů Xxxxx xxxxxxx rady x Xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx,
xxxxxxxxx neporušitelnost xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx na obecně xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx x na xxxxxxxxxxxx x samosprávné xxxxxxx xxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx z xxx, xxx xxxxxx xxxxx x xxxxxxxx svobody xxxx x xxxx xxxxxx potlačovány,
vkládajíc xxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx svobodných xxxxxx,
xxxxxxxxxx x práva xxxxxxx xxxxxx x slovenského xxxxxx xx sebeurčení,
připomínajíc xx xxxx xxx xxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx za xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xx Xxxx
x xxxxxxxxxx vůli, xxx xx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx zařadila xxxx xxxxx, xxx xxxx hodnoty xxx,
xxxxxxx xx xx xxxx Xxxxxxx základních práv x xxxxxx:
XXXXX PRVNÍ
OBECNÁ USTANOVENÍ
Čl. 1
Xxxx xxxx xxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxxxxxx x x xxxxxxx. Xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, nepromlčitelné x nezrušitelné.
Xx. 2
(1) Stát xx založen xx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxx se vázat xxx xx výlučnou xxxxxxxxx, ani xx xxxxxxxxxx vyznání.
(2) Xxxxxx xxx xxx xxxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxx x x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, a xx způsobem, který xxxxx xxxxxxx.
(3) Každý xxxx xxxxx, co xxxx xxxxxxx xxxxxxxx, x xxxxx nesmí xxx xxxxx činit, xx zákon neukládá.
Čl. 3
(1) Xxxxxxxx xxxxx a xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxx, xxxxx pleti, xxxxxx, xxxx a xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx xx xxxxxx smýšlení, xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxxxxxx k xxxxxxxxxxx xxxx etnické xxxxxxx, xxxxxxx, xxxx nebo xxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx svobodně xxxxxxxxxx x xxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx x všechny xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxx.
(3) Xxxxxx xxxxx xxx způsobena xxxx xx xxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx.
Xx. 4
(1) Povinnosti xxxxx být xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx x x xxxx xxxxxx x xxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx.
(2) Xxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod xxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx Xxxxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx (dále jen "Xxxxxxx") xxxxxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxx platit xxxxxx pro xxxxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx podmínky.
(4) Při xxxxxxxxx xxxxxxxxxx o xxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx musí xxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx x xxxxxx. Xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxx zneužívána x xxxxx xxxxxx, xxx xxx které byla xxxxxxxxx.
HLAVA DRUHÁ
LIDSKÁ PRÁVA X XXXXXXXX SVOBODY
Oddíl xxxxx
Xxxxxxxx lidská xxxxx x svobody
Čl. 5
Xxxxx xx xxxxxxxxx xxx xxxxx.
Xx. 6
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxx. Lidský život xx xxxxx xxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx nesmí xxx xxxxxx xxxxxx.
(3) Trest xxxxx se xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx práv podle xxxxxx článku xxxx, xxxxxxxx xxx xxxxx xxxxxx xxxxxx v xxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx xxxxx zákona xxxx xxxxxxx.
Xx. 7
(1) Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxxxx xx zaručena. Xxxxxxx xxxx xxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxx xxx podroben xxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx trestu.
Xx. 8
(1) Xxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxx zbaven xxxxxxx xxxxx xxx x xxxxxx a xxxxxxxx, xxxxx stanoví xxxxx. Xxxxx xxxxx xxx zbaven svobody xxxxx pro xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxx xxxx podezřelého x trestného xxxx xx možno xxxxxxx xxx x případech xxxxxxxxxxx x zákoně. Xxxxxxxx xxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxxx x důvody zadržení, xxxxxxxxxxx x nejpozději xx 48 xxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxx xx 24 xxxxx od převzetí xxxxxxxxxxx x rozhodnout x xxxxx, xxxx xx propustit na xxxxxxx.
(4) Zatknout xxxxxxxxxx xx možno jen xx xxxxxxx odůvodněný xxxxxx soudce. Xxxxxxx xxxxx xxxx být xx 24 hodin xxxxxxxxx xxxxx. Soudce xxxx zatčenou xxxxx xx 24 xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxxx xxxx ji xxxxxxxxx na xxxxxxx.
(5) Xxxxx xxxxx xxx xxxx do vazby, xxx x xxxxxx x na xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx x xx xxxxxxx rozhodnutí xxxxx.
(6) Zákon xxxxxxx, xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx nebo xxxxxx x xxxxxxx zdravotnické xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx. Xxxxxx opatření xxxx xxx xx 24 xxxxx oznámeno xxxxx, který x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xx 7 xxx.
Xx. 9
(1) Xxxxx xxxxx být xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx nebo xxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxxx xxxxxxxx 1 se nevztahuje xx:
x) xxxxx ukládané xxxxx zákona xxxxxx xx xxxxxx xxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxx,
x) xxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxx stanovenou zákonem xxxxxxx povinné xxxxxxxx xxxxxx,
x) službu xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx, nebo xxxxxx xxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxx xxxxxx, xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx,
x) jednání xxxxxxx xxxxxxx pro xxxxxxx xxxxxx, zdraví xxxx xxxx xxxxxxx.
Čl. 10
(1) Xxxxx xx xxxxx, xxx xxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxx xxxx, xxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxx xxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Každý xx xxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx, zveřejňováním nebo xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx x své xxxxx.
Xx. 11
(1) Xxxxx xx právo vlastnit xxxxxxx. Vlastnické xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxx x xxxxxxx. Dědění xx zaručuje.
(2) Xxxxx xxxxxxx, který xxxxxxx xxxxxxxx k zabezpečování xxxxxx celé xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx xxx xxx xxx xx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx; zákon xxxx také xxxxxxxx, xx xxxxxx xxxx xxxxx xxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx občanů xxxx xxxxxxxxxxx xxxx xx xxxxxx v Xxxxx a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxx být xxxxxxxx na xxxx xxxx xxxxxxx xxxxx x rozporu se xxxxxxx xxxxxxxxxx obecnými xxxxx. Xxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx, xxxxxxx a xxxxxxx prostředí nad xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxxxx nebo xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxx, x xx xx xxxxxxx xxxxxx x xx xxxxxxx.
(5) Daně x xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxx na xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 12
(1) Xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx. Není xxxxxxxx do xxx xxxxxxxx bez xxxxxxxx xxxx, kdo x xxx xxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxx xxx xxxxx xxxxxxxxx řízení, x xx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx příkaz soudce. Xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
(3) Xxxx xxxxxx do xxxxxxxxxxxxxxxx obydlí xxxxx xxx xxxxxxx dovoleny, xxx xx-xx xx x xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx nebo zdraví xxxx, xxx xxxxxxx xxxx x svobod xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx závažného xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx. Xxxxx je xxxxxx xxxxxxx také xxx xxxxxxxxx nebo xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, mohou xxx xxxxxx zásahy zákonem xxxxxxxx, též xx-xx xx nezbytné xxx xxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 13
Nikdo xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxx jiných xxxxxxxxxx a xxxxxxx, xx xxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxx, s xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxxx se xxxxxxxx tajemství xxxxx xxxxxxxxxx telefonem, telegrafem xxxx xxxxx podobným xxxxxxxxx.
Xx. 14
(1) Svoboda xxxxxx x xxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Každý, xxx se xxxxxxxxx xxxxxxx na xxxxx Xxxxx a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx, má xxxxx svobodně xx xxxxxxx.
(3) Xxxx xxxxxxx xxxxx být omezeny xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, ochranu xxxxxx nebo xxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxxxx x xx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxx x důvodu ochrany xxxxxxx.
(4) Xxxxx občan xx právo xx xxxxxxxx xxxxx xx xxxxx Xxxxx a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republiky. Xxxxx xxxxxx být xxxxx x xxxxxxxx xxx vlasti.
(5) Xxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 15
(1) Xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxxxxxxx vyznání je xxxxxxxx. Každý xx xxxxx změnit xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxx xxxxx xxx bez xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxx tvorby xx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx xxx nucen vykonávat xxxxxxxxx službu, pokud xx xx v xxxxxxx s xxxx xxxxxxxx nebo s xxxx xxxxxxxxxxx vyznáním. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Xx. 16
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx své xxxxxxxxxxx xxxx víru xxx xxx xxxx xxxxxxxx x jinými, soukromě xxxx veřejně, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx obřadu.
(2) Xxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx, zejména ustavují xxx xxxxxx, ustanovují xxx duchovní x xxxxxxx xxxxxxx x xxxx církevní xxxxxxxxx xxxxxxxxx na xxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx stanoví xxxxxxxx vyučování xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx školách.
(4) Xxxxx xxxxxx xxxx xxxx xxx xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx v xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx pro xxxxxxx xxxxxxx bezpečnosti x pořádku, xxxxxx x xxxxxxxxx nebo xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxxx práva
Čl. 17
(1) Svoboda xxxxxxx x xxxxx na xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx právo xxxxxxxxxx xxx názory xxxxxx, xxxxxx, xxxxxx, xxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx, jakož x xxxxxxxx vyhledávat, xxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx xxx xxxxxx xx xxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxx xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxx xxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx o xxxxxxxx x demokratické xxxxxxxxxxx xxxxxxxx pro xxxxxxx xxxx x svobod xxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxxx bezpečnost, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxxx.
(5) Xxxxxx xxxxxx x orgány xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx povinny xxxxxxxxxx xxxxxxxx poskytovat xxxxxxxxx x xxx xxxxxxxx. Xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 18
(1) Xxxxxxx xxxxx xx zaručeno; xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx společného xxxxx xx každý xxxxx sám nebo x jinými xx xxxxxxx xx státní xxxxxx a xxxxxx xxxxxx samosprávy s xxxxxxxx, xxxxxx x xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx xx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxxx xx xxxxx vyzývat x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx.
Čl. 19
(1) Xxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Toto xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx x případech xxxxxxxxxxx xx veřejných xxxxxxx, jde-li o xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxx, xxxxxxxxx, majetku nebo xxx bezpečnost xxxxx. Xxxxxxxxxxx však xxxxx xxx podmíněno xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 20
(1) Právo xxxxxxxx xx sdružovat xx xxxxxxxx. Xxxxx xx xxxxx spolu x xxxxxx xx xxxxxxxxx ve xxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx x jiných xxxxxxxxxx.
(2) Občané xxxx xxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx strany a xxxxxxxxx hnutí x xxxxxxxxx se x xxxx.
(3) Výkon xxxxxx xxxx lze xxxxxx xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx xx je v xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nezbytné xxx bezpečnost xxxxx, xxxxxxx xxxxxxx bezpečnosti x xxxxxxxxx pořádku, xxxxxxxxxxx xxxxxxxx činům xxxx pro xxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx hnutí, xxxxx x jiná xxxxxxxx jsou xxxxxxxx xx xxxxx.
Xx. 21
(1) Xxxxxx xxxx xxxxx podílet xx xx správě xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxx svobodnou xxxxxx xxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Volební xxxxx xx xxxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxxxx. Podmínky výkonu xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxx.
(4) Xxxxxx mají xx rovných xxxxxxxx xxxxxxx k voleným x jiným veřejným xxxxxxx.
Xx. 22
Xxxxxxx xxxxxx xxxxx politických xxxx x svobod x xxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xxxx umožňovat x xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.
Xx. 23
Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xx xx xxxxx xxxxx xxxxxxx, xxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx práv x xxxxxxxxxx svobod, založený Xxxxxxxx, jestliže xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx jsou xxxxxxxxxx.
XXXXX TŘETÍ
PRÁVA XXXXXXXXXXXXX X XXXXXXXXX MENŠIN
Čl. 24
Xxxxxxxxxxx ke xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxx xx xxxx.
Čl. 25
(1) Xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx menšiny xx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx xxxxx xxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx vlastní xxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xx x národnostních xxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxxx příslušejícím x xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxx xx xx xxxxxxxx stanovených xxxxxxx xxxxxxxx xxx
x) xxxxx xx xxxxxxxx x jejich xxxxxx,
x) xxxxx xxxxxx xxxxxx xxxxxx x úředním xxxxx,
x) xxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xx národnostních x xxxxxxxxx xxxxxx.
XXXXX ČTVRTÁ
HOSPODÁŘSKÁ, XXXXXXXX X XXXXXXXX XXXXX
Xx.26
(1) Xxxxx má právo xx svobodnou xxxxx xxxxxxxx x přípravu x xxxx, xxxxx x xxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxx stanovit xxxxxxxx x omezení xxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx své xxxxxxx xxxxxxx prací. Xxxxxx, xxxxx xxxx xxxxx xxxxxxx xxx xxx viny xxxxxxxxx, xxxx x přiměřeném xxxxxxx xxxxxx zajišťuje; xxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(4) Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx úpravu xxx xxxxxxx.
Čl. 27
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxx x xxxxxx na xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx zájmů.
(2) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx vznikají nezávisle xx státu. Xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx organizací xx xxxxxxxxxxx, stejně xxxx xxxxxxxxxxx některé x xxxx x xxxxxxx nebo v xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxx jiných xxxxxxxx na ochranu xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x opatření v xxxxxxxxxxxx společnosti nezbytná xxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, veřejného xxxxxxx xxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xx xxxxxx xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; xxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, příslušníkům xxxxxxxxxxx xxx a příslušníkům xxxxxxxxxxxxxx xxxxx.
Xx. 28
Zaměstnanci mají xxxxx xx xxxxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxx x xx uspokojivé xxxxxxxx podmínky. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl. 29
(1) Xxxx, xxxxxxxxx x osoby xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxx xxxxx x na xxxxxxxx xxxxxxxx podmínky.
(2) Xxxxxxxxx a xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx xx zvláštní xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxx x xx xxxxx xxx přípravě x xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 30
(1) Xxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxx x xxx nezpůsobilosti k xxxxx, jakož i xxx xxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx je x xxxxxx xxxxx, xx právo na xxxxxxx xxxxx, xxxxx xx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx stanoví xxxxx.
Xx. 31
Xxxxx má xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx mají xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx právo na xxxxxxxxxx xxxxxxxxx péči x na xxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx.32
(1) Xxxxxxxxxxx a xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxxxxx. Zvláštní xxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxxx je xxxxxxxx.
(2) Xxxx x xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx zvláštní xxxx, ochrana v xxxxxxxxxx vztazích a xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxx narozené x xxxxxxxxxx x mimo xx xxxx stejná xxxxx.
(4) Péče x xxxx a xxxxxx xxxxxxx xx právem xxxxxx; xxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x péči. Xxxxx xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxx xx xxxxxx xxxxxxxxx proti xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxx xx základě xxxxxx.
(5) Xxxxxx, xxxxx xxxxxx x xxxx, xxxx xxxxx na xxxxx xxxxx.
(6) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 33
(1) Xxxxx xx právo xx xxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxx xx povinná xx xxxx, kterou stanoví xxxxx.
(2) Občané xxxx xxxxx na xxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx x středních školách, xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx x možností společnosti xxx xx vysokých xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx xxxx xxxxx xxx státní x vyučovat na xxxx xxx xx xxxxxxxx stanovených xxxxxxx; xx takových xxxxxxx xx může xxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxxx, za xxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxx při studiu xxxxx xx xxxxx xxxxx.
Xx.34
(1) Xxxxx k xxxxxxxxx tvůrčí xxxxxxx xxxxxxxx jsou chráněna xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem.
Xx. 35
(1) Xxxxx xx xxxxx na xxxxxxxx životní xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx včasné x xxxxx xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx x přírodních xxxxxx.
(3) Xxx výkonu svých xxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx prostředí, přírodní xxxxxx, xxxxxxx bohatství xxxxxxx a xxxxxxxx xxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
HLAVA XXXX
XXXXX XX XXXXXX X XXXXX XXXXXX OCHRANU
Čl. 36
(1) Xxxxx se může xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx práva x xxxxxxxxxxx x nestranného xxxxx x ve xxxxxxxxxxx případech x xxxxxx orgánu.
(2) Xxx xxxxx, xx xxx xx svých právech xxxxxxx rozhodnutím xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, xxxx xx xxxxxxx na xxxx, xxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxxxx-xx xxxxx jinak. X pravomoci xxxxx xxxx nesmí xxx xxxxxxxxx přezkoumávání rozhodnutí xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxx Xxxxxxx.
(3) Xxxxx xx právo xx xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx nezákonným rozhodnutím xxxxx, jiného xxxxxxxx xxxxxx či xxxxxx xxxxxxx xxxxxx nebo xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx a xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx.
Xx. 37
(1) Xxxxx xx právo xxxxxxx xxxxxxx, jestliže xx xx xxxxxxxx nebezpečí xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxx xxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxx xxxxx, xxxxxx státními xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx správy, a xx od počátku xxxxxx.
(3) Xxxxxxx účastníci xxxx xx x xxxxxx xxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxx, xx neovládá xxxxx, xxxx se xxxx xxxxxxx, xx xxxxx na xxxxxxxxxx.
Xx. 38
(1) Nikdo xxxxx xxx odňat xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxx má právo, xxx xxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx x v xxxx xxxxxxxxxxx x aby xx xxxx xxxxxxxx xx všem prováděným xxxxxxx. Veřejnost xxxx xxx xxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 39
Jen xxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxx x xxxx trest, xxxxx i jaké xxxx xxxx na xxxxxxx nebo xxxxxxx, xxx za jeho xxxxxxxx uložit.
Xx. 40
(1) Xxx xxxx xxxxxxxxx o xxxx x xxxxxx xx trestné činy.
(2) Xxxxx, xxxxx xxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, xx považován xx xxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxxx vyslovena.
(3) Xxxxxxxx xx právo, xxx xx byl xxxxxxxxx xxx x možnost x přípravě xxxxxxxx x xxx se xxxx hájit sám xxxx xxxxxxxxxxxxxxx obhájce. Xxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx ho xxxxx zákona mít xxxx, bude mu xxxxxxxxx soudem. Xxxxx xxxxxxx, x kterých xxxxxxxxx má xxxxxxxx xxxxx xx bezplatnou xxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx; xxxxxx práva xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxxx zbaven.
(5) Nikdo xxxxxx být trestně xxxxxx xx čin, xxx xxxxx xxx xxx pravomocně odsouzen xxxx zproštěn xxxxxxxx. Xxxx zásada xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx opravných xxxxxxxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxx.
(6) Xxxxxxxxx xxxx xx xxxxxxxx x trest xx xxxxxx podle zákona xxxxxxxx x době, xxx byl čin xxxxxxx. Xxxxxxxxxx zákona xx xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx pro xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXXXXXX XXXXXXXX
Xx. 41
(1) Xxxx xxxxxxxxx x čl. 26, čl. 27 xxxx. 4, čl. 28 xx 31, čl. 32 xxxx. 1 a 3, čl. 33 x 35 Xxxxxxx xx xxxxx se xxxxxxx xxxxx x mezích xxxxxx, které xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxx xx v Xxxxxxx xxxxx o xxxxxx, xxxxxx se tím xxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx, xx úprava xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxx.
Xx. 42
(1) Xxxxx Xxxxxxx xxxxxxx xxxxx "xxxxx", rozumí xx xxx státní xxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxx x Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx x základních svobod xxxxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxx xxxxxx přiznána xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx "xxxxx", xxxxxx se xxx xxxxx člověk, xxx-xx x xxxxxxxx xxxxx a xxxxxxx, xxxxx Xxxxxxx přiznává xxx xxxxxx na xxxxxx xxxxxxxxx.
Xx. 43
Xxxxx x Xxxxxxxxx Federativní Xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xx uplatňování xxxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx. Azyl může xxx xxxxxxx xxxx, xxx xxxxxx v xxxxxxx xx základními xxxxxxxx xxxxx a xxxxxxxxx.
Čl. 44
Xxxxx xxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx na xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxx xxxxxxx x čl. 20 odst. 2; xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx x územní xxxxxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx xxxx, xxx právo xxxxxxx v čl. 27 xxxx. 4; xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx sborů x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xxx práva xxxxxxx x čl. 18, 19 x čl. 27 xxxx. 1 xx 3, xxxxx souvisí x xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx x povoláních, xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx x zdraví, může xxxxx xxxxxx xxxxx xx stávku.
Xxxxxxxxx
Xxxxxx xxxxxxx x. 2/1993 Xx. *) xxxxx účinnosti xxxx 1.1.1993.
Xx znění xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx změny x xxxxxxxx xxxxxxxxxxx právním xxxxxxxxx x.:
162/1998 Xx., xxxxxx xx mění Xxxxxxx základních xxxx x xxxxxx
x účinností xx 1.1.1999
295/2021 Sb., xxxxxx se mění Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxxx zákona x. 162/1998 Xx.
x xxxxxxxxx od 1.10.2021
Znění xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx předpisů x xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx, pokud se xxxx netýká xxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
*) LISTINA XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX byla poprvé xxxxxxx xxx č. 23/1991 Sb.