Právní předpis byl sestaven k datu 12.12.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 08.02.1991.
23
XXXXXXX XXXXX
xx dne 9. xxxxx 1991,
xxxxxx xx xxxxxxx XXXXXXX XXXXXXXXXX PRÁV A XXXXXX xxxx xxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx
Xxxxxxxxx shromáždění xx xxxxxxx xx xxxxx ústavním zákoně:
§1
(1) Xxxxxxx xxxxxx, xxxx zákony x xxxxx xxxxxx xxxxxxxx, xxxxxx xxxxxx a xxxxxxxxx xxxx být x xxxxxxx x Listinou základních práv a svobod.
(2) Xxxxxxxx xxxxx x svobody xxxxxxx x Listině základních práv a svobod jsou xxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx.
§2
Xxxxxxxxxxx smlouvy x xxxxxxxx právech x xxxxxxxxxx svobodách, Českou x Slovenskou Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx, xxxx na xxxxx území xxxxxx xxxxxxx x mají xxxxxxxx před zákonem.
§3
(1) X ústavě České republiky x x xxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxxx mohou xxx základní xxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxx upravenou Listinou základních práv a svobod.
(2) Xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x rozdělení xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx a xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx.
§4
Xxxxxx 5 xxxxxxxxx xxxxxx č. 143/1968 Sb., x xxxxxxxxxxxxxx federaci, ve xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxx:
"Xx. 5
(1) Xxxxxx xxxxx xxxxx x xxxx republik xx xxxxxxx xxxxxxx občanem Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(2) Občan xxxxx xxxxxxxxx xx xx území xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx x stejné povinnosti xxxx xxxxx této xxxxx republiky.
(3) Xxxxx xxxxxx xxx xxxxx xxx xxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx.
(4) Zásady xxxxxxxx x pozbývání xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx zákon Federálního xxxxxxxxxxx.".
§5
Xxxxxxx se:
1. xxxxxx 7 až 9, xxxxx xxxxx (xx. 19 xx 38) x xxxxxx 98 xxxx. 4 xxxxxxxxx xxxxxx č. 100/1960 Sb., Xxxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx,
2. xxxxxxx zákon č. 144/1968 Sb., x xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x České x Xxxxxxxxx Federativní Xxxxxxxxx.
§6
(1) Xxxxxx x xxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxx xx xxxxxxx x Listinou základních práv a svobod nejpozději xx 31. xxxxxxxx 1991. Xxxxx dnem xxxxxxxxx xxxxxxxxx ustanovení, xxxxx x Listinou základních práv x xxxxxx xxxxxx x xxxxxxx.
(2) Xxxxxxxx, xxxxx xx x xx. 8 odst. 3, 4 x 5 x v čl. 12 xxxx. 2 Xxxxxxx základních práv x xxxxxx xxxxxxx xxxxx nebo soudci, xxxxxxxx xxxxxxx xx 31. xxxxxxxx 1991 xxxxxxxxxxxxx, stanoví-li tak xxxxx.
§7
Xxxxx xxxxxxx xxxxx x Listina základních práv a svobod nabývají xxxxxxxxx dnem vyhlášení.
Havel x. x.
Xxxxxx v. x.
Xxxxx x. r.
XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX
Xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx Xxxxx xxxxxxx xxxx x Slovenské národní xxxx,
xxxxxxxxx neporušitelnost xxxxxxxxxxx xxxx člověka, xxxx xxxxxx a xxxxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xx obecně xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx x xx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx x xxx, xxx xxxxxx práva x xxxxxxxx svobody xxxx v naší xxxxxx xxxxxxxxxxx,
xxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxxx těchto xxxx společným xxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxxx x xxxxx českého xxxxxx a xxxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxx,
xxxxxxxxxxxx xx xxxx xxx xxxxxxxxxxxx xxxx budoucím xxxxxxxxx xx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xx Xxxx
x vyjadřujíc xxxx, xxx se Xxxxx x Xxxxxxxxx Federativní Xxxxxxxxx důstojně xxxxxxxx xxxx xxxxx, xxx xxxx xxxxxxx ctí,
usneslo xx xx xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx:
XXXXX XXXXX
XXXXXX XXXXXXXXXX
Xx. 1
Xxxx xxxx xxxxxxxx a xxxxx x xxxxxxxxxxx x x právech. Xxxxxxxx xxxxx a xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, nezcizitelné, xxxxxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxxxx.
Xx. 2
(1) Stát xx xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxx xx xxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx, xxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxx xxx xxx xxxxxxxxxx xxx x případech x x mezích xxxxxxxxxxx xxxxxxx, a xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxx může xxxxx, xx není xxxxxxx xxxxxxxx, x xxxxx xxxxx xxx xxxxx xxxxx, xx xxxxx xxxxxxxx.
Xx. 3
(1) Xxxxxxxx práva x xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxx, xxxxx xxxxx, xxxxxx, xxxx x xxxxxxxxxxx, politického xx xxxxxx smýšlení, xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx nebo xxxxxxx xxxxxxx, majetku, xxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx právo xxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xx xxxxxxxx ovlivňování xxxxxx rozhodování x xxxxxxx způsoby xxxxxxx xxxxxxxxx k xxxxxxxxxxxxx.
(3) Xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx újma xx xxxxxxx pro xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx.
Xx. 4
(1) Xxxxxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx x x jeho xxxxxx x xxx při xxxxxxxxx základních xxxx x svobod.
(2) Xxxx xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxx xxx xx podmínek xxxxxxxxxxx Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx (xxxx xxx "Xxxxxxx") upraveny xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx podmínky.
(4) Xxx xxxxxxxxx ustanovení x xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxx být šetřeno xxxxxx xxxxxxxx a xxxxxx. Taková xxxxxxx xxxxxxx xxx zneužívána x xxxxx xxxxxx, xxx pro které xxxx xxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXX XXXXX X XXXXXXXX XXXXXXX
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxx xxxxxx xxxxx x xxxxxxx
Xx. 5
Xxxxx xx xxxxxxxxx xxx xxxxx.
Xx. 6
(1) Xxxxx xx xxxxx xx život. Lidský xxxxx je hoden xxxxxxx xxx před xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx xxxx xxxxx tohoto článku xxxx, xxxxxxxx xxx xxxxx xxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx podle xxxxxx xxxx trestné.
Čl. 7
(1) Nedotknutelnost xxxxx x xxxxxx xxxxxxxx xx zaručena. Omezena xxxx xxx jen x xxxxxxxxx stanovených xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxx ani xxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxx ponižujícímu xxxxxxxxx xxxx xxxxxx.
Xx. 8
(1) Xxxxxx svoboda xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx nesmí xxx xxxxxx xxxx xxxxxx svobody xxxxx xxx x xxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxxxx dostát xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxx nebo xxxxxxxxxxx z xxxxxxxxx xxxx xx možno xxxxxxx jen x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxx xxxx být xxxxx xxxxxxxxx s xxxxxx xxxxxxxx, xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xx 24 xxxxx xxxxxxxxxx na xxxxxxx nebo xxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxx musí xxxxxxxxx xxxxx do 24 xxxxx od xxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx x vazbě, xxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxx.
(4) Zatknout xxxxxxxxxx je xxxxx xxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx příkaz xxxxxx. Xxxxxxx osoba xxxx xxx xx 24 xxxxx xxxxxxxxx soudu. Xxxxxx xxxx zatčenou xxxxx do 24 xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx x rozhodnout x xxxxx nebo xx propustit xx xxxxxxx.
(5) Xxxxx xxxxx xxx xxxx do xxxxx, xxx x xxxxxx x xx xxxx stanovenou zákonem x xx xxxxxxx xxxxxxxxxx soudu.
(6) Zákon xxxxxxx, ve xxxxxxx xxxxxxxxx může být xxxxx převzata nebo xxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxxxxx péči bez xxxxx souhlasu. Xxxxxx xxxxxxxx xxxx být xx 24 xxxxx xxxxxxxx xxxxx, který x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xx 7 xxx.
Xx. 9
(1) Xxxxx xxxxx být podroben xxxxxxx pracím nebo xxxxxxx.
(2) Ustanovení xxxxxxxx 1 xx xxxxxxxxxx xx:
x) xxxxx ukládané xxxxx xxxxxx osobám xx xxxxxx trestu xxxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxxx jiný xxxxx nahrazující trest xxxxxx xxxxxxx,
x) xxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx,
x) xxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx zákona x xxxxxxx živelných xxxxxx, xxxxx, xxxx xxxxxx xxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxx životy, xxxxxx xxxx xxxxxx majetkové xxxxxxx,
x) xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx pro xxxxxxx xxxxxx, xxxxxx xxxx xxxx xxxxxxx.
Xx. 10
(1) Xxxxx xx xxxxx, xxx byla zachována xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxx xxxx, xxxxx xxxxxx a chráněno xxxx xxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx do xxxxxxxxxx x xxxxxxxxx života.
(3) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx před xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx, zveřejňováním xxxx xxxxx zneužíváním xxxxx x xxx xxxxx.
Xx. 11
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxx právo xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx obsah x ochranu. Xxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxxxx, xxxxx majetek xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx národního xxxxxxxxxxxx x veřejného xxxxx xxx xxx xxx xx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx; xxxxx xxxx také xxxxxxxx, xx určité věci xxxxx být xxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx právnických xxxx xx xxxxxx v Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxx xxx xxxxxxxx xx újmu xxxx xxxxxxx anebo x xxxxxxx se xxxxxxx chráněnými xxxxxxxx xxxxx. Jeho xxxxx xxxxx poškozovat xxxxxx xxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxx prostředí nad xxxx xxxxxxxxxx zákonem.
(4) Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx vlastnického práva xx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxx, a xx na xxxxxxx xxxxxx a xx xxxxxxx.
(5) Daně x xxxxxxxx xxx ukládat xxx xx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 12
(1) Xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx. Xxxx xxxxxxxx xx xxx xxxxxxxx xxx souhlasu xxxx, xxx v xxx bydlí.
(2) Domovní xxxxxxxxx je xxxxxxxxx xxx xxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, x xx xx písemný xxxxxxxxxx xxxxxx soudce. Xxxxxx provedení domovní xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxx xxxxxx do xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxx zákonem dovoleny, xxx xx-xx to x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx pro xxxxxxx xxxxxx nebo zdraví xxxx, xxx xxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxxxx anebo xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx bezpečnosti x xxxxxxx. Xxxxx je xxxxxx xxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxx nebo xxxxxxxxxxx xxxx hospodářské xxxxxxxx, mohou xxx xxxxxx xxxxxx zákonem xxxxxxxx, xxx xx-xx xx nezbytné xxx xxxxxx xxxxx veřejné xxxxxx.
Xx. 13
Xxxxx xxxxx xxxxxxx listovní xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxx, xx xxx uchovávaných x xxxxxxxx, nebo xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxx, x xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx stanoví xxxxx. Xxxxxx xx xxxxxxxx tajemství xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx.
Xx. 14
(1) Xxxxxxx xxxxxx x pobytu xx zaručena.
(2) Xxxxx, xxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx na xxxxx Xxxxx a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republiky, xx xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx.
(3) Xxxx xxxxxxx xxxxx být omezeny xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxx xxxx ochranu xxxx x svobod xxxxxxx x xx xxxxxxxxxx xxxxxxx též x xxxxxx ochrany xxxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxx xx xxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republiky. Xxxxx nemůže xxx xxxxx x xxxxxxxx xxx vlasti.
(5) Xxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 15
(1) Xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx. Každý xx právo xxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxx anebo xxx xxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x umělecké tvorby xx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx xxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx xx xx x xxxxxxx s xxxx xxxxxxxx xxxx x jeho xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Xx. 16
(1) Xxxxx xx právo svobodně xxxxxxxxxx své xxxxxxxxxxx xxxx víru xxx xxx nebo společně x xxxxxx, xxxxxxxx xxxx xxxxxxx, bohoslužbou, xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxxx a xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx, zejména xxxxxxxx xxx orgány, xxxxxxxxxx xxx duchovní x xxxxxxx řeholní x xxxx xxxxxxxx instituce xxxxxxxxx xx státních xxxxxxxx.
(3) Zákon stanoví xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxx práv xxxx být omezen xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx v xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nezbytná xxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x pořádku, zdraví x mravnosti xxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxxx xxxxx
Xx. 17
(1) Svoboda xxxxxxx x xxxxx xx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx xxxxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxxx, písmem, tiskem, xxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx, xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxx, přijímat x xxxxxxxxxx xxxxx x informace xxx xxxxxx xx xxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxx je xxxxxxxxxxx.
(4) Svobodu projevu x právo vyhledávat x xxxxx informace xxx xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx o xxxxxxxx x demokratické xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxx státu, xxxxxxxx xxxxxxxxxx, ochranu xxxxxxxxx zdraví a xxxxxxxxx.
(5) Státní orgány x orgány územní xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxx xxxxxxxx. Podmínky a xxxxxxxxx stanoví zákon.
Čl. 18
(1) Xxxxxxx právo xx zaručeno; xx xxxxxx xxxxxxxxx nebo xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxx xxx xxxx s xxxxxx xx obracet xx xxxxxx xxxxxx x orgány územní xxxxxxxxxx x žádostmi, xxxxxx x xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx xx nesmí xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxxx se xxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod zaručených Xxxxxxxx.
Xx. 19
(1) Právo xxxxxxx xx shromažďovat xx zaručeno.
(2) Toto xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx x případech xxxxxxxxxxx na xxxxxxxxx xxxxxxx, jde-li x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx pro xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxx, xxxxxxxxx, xxxxxxx nebo xxx bezpečnost xxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx veřejné xxxxxx.
Xx. 20
(1) Právo xxxxxxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx. Každý má xxxxx xxxxx x xxxxxx xx xxxxxxxxx xx spolcích, xxxxxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx mají právo xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxx x politická xxxxx x sdružovat xx x nich.
(3) Xxxxx xxxxxx práv xxx xxxxxx xxx x případech xxxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx pořádku, předcházení xxxxxxxx xxxxx xxxx xxx xxxxxxx xxxx x xxxxxx druhých.
(4) Xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxxx xxxxx, xxxxx x xxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xx xxxxx.
Xx. 21
(1) Xxxxxx xxxx právo podílet xx na xxxxxx xxxxxxxxx věcí xxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxx konat xx lhůtách nepřesahujících xxxxxxxxxx volební xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Volební xxxxx xx xxxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxxx xx tajným xxxxxxxxxx. Podmínky xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxx.
(4) Občané xxxx xx rovných xxxxxxxx xxxxxxx k xxxxxxx x xxxxx veřejným xxxxxxx.
Xx. 22
Zákonná xxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx x xxxx výklad x xxxxxxxxx xxxx umožňovat x xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xxx x demokratické xxxxxxxxxxx.
Xx. 23
Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xx xx xxxxx xxxxx každému, xxx xx odstraňoval xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxxx a xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxx Listinou, xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXX XXXXXXXXXXXXX A XXXXXXXXX XXXXXX
Xx. 24
Příslušnost xx xxxxxxxxx národnostní nebo xxxxxxx xxxxxxx nesmí xxx xxxxxx xx xxxx.
Xx. 25
(1) Občanům xxxxxxxx národnostní xxxx xxxxxxx menšiny xx xxxxxxxx xxxxxxxxxx rozvoj, xxxxxxx právo xxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx vlastní xxxxxxx, xxxxx rozšiřovat x xxxxxxxx xxxxxxxxx x jejich xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxxx xx v xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxx se xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx zaručuje xxx
x) xxxxx na xxxxxxxx x xxxxxx jazyku,
b) xxxxx užívat xxxxxx xxxxxx x xxxxxxx xxxxx,
x) xxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx menšin.
HLAVA XXXXXX
XXXXXXXXXXX, SOCIÁLNÍ X XXXXXXXX XXXXX
Xx. 26
(1) Xxxxx xx právo xx svobodnou xxxxx xxxxxxxx a xxxxxxxx x xxxx, xxxxx x xxxxx xxxxxxxx x provozovat xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Zákon xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxx xxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx činností.
(3) Každý xx xxxxx získávat xxxxxxxxxx xxx své xxxxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxxx, xxxxx toto xxxxx xxxxxxx bez xxx viny xxxxxxxxx, xxxx v přiměřeném xxxxxxx hmotně xxxxxxxxx; xxxxxxxx stanoví xxxxx.
(4) Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx pro xxxxxxx.
Xx. 27
(1) Xxxxx xx xxxxx svobodně xx xxxxxxxxx x xxxxxx xx xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx vznikají xxxxxxxxx xx státu. Omezovat xxxxx xxxxxxxxxx organizací xx xxxxxxxxxxx, xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x nich x xxxxxxx nebo x xxxxxxx.
(3) Činnost odborových xxxxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx xx ochranu xxxxxxxxxxxxx a sociálních xxxxx xxxxx být xxxxxxx xxxxxxx, jde-li x opatření v xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, veřejného pořádku xxxx xxxx x xxxxxx druhých.
(4) Právo xx xxxxxx je xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; xxxx xxxxx nepřísluší xxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx x příslušníkům xxxxxxxxxxxxxx sborů.
Čl. 28
Xxxxxxxxxxx xxxx právo na xxxxxxxxxxxx odměnu za xxxxx a na xxxxxxxxxx xxxxxxxx podmínky. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 29
(1) Xxxx, mladiství x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx xx zvýšenou xxxxxxx xxxxxx při práci x xx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx mají xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxx x xx xxxxx xxx xxxxxxxx x xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 30
(1) Občané xxxx xxxxx na xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxx a xxx nezpůsobilosti x xxxxx, xxxxx x xxx xxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx xx x xxxxxx xxxxx, xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx, xxxxx xx xxxxxxxx pro xxxxxxxxx základních životních xxxxxxxx.
(3) Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Xx. 31
Xxxxx xx xxxxx xx ochranu xxxxxx. Xxxxxx xxxx xx základě veřejného xxxxxxxxx xxxxx na xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx x na xxxxxxxxx xxxxxxx za podmínek, xxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 32
(1) Xxxxxxxxxxx x xxxxxx jsou xxx xxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxxx xxxx a xxxxxxxxxxx xx zaručena.
(2) Xxxx x těhotenství xx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx, xxxxxxx v xxxxxxxxxx vztazích a xxxxxxxxxxxx pracovní podmínky.
(3) Xxxx narozené x xxxxxxxxxx x xxxx xx xxxx xxxxxx xxxxx.
(4) Xxxx o xxxx x xxxxxx xxxxxxx je právem xxxxxx; xxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxx. Xxxxx rodičů xxxxx xxx xxxxxxx a xxxxxxxxx děti xxxxx xxx xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx jejich xxxx xxx rozhodnutím xxxxx na základě xxxxxx.
(5) Xxxxxx, xxxxx xxxxxx x xxxx, xxxx xxxxx na xxxxx xxxxx.
(6) Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Xx. 33
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxx je povinná xx xxxx, xxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Občané xxxx xxxxx na xxxxxxxxx vzdělání x xxxxxxxxxx a středních xxxxxxx, podle xxxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx xxxx školy xxx xxxxxx x xxxxxxxx xx nich lze xxx za xxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem; xx xxxxxxxx xxxxxxx xx xxxx vzdělání xxxxxxxxxx xx xxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxxx, xx xxxxxx xxxxxxxx mají občané xxx xxxxxx xxxxx xx pomoc státu.
Čl. 34
(1) Xxxxx x xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx přístupu xx kulturnímu bohatství xx zaručeno xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 35
(1) Každý xx xxxxx na xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx právo xx xxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx a xxxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxx xxxxxx xxxxx xxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx bohatství xxxxxxx x xxxxxxxx památky xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
XXXXX XXXX
XXXXX XX XXXXXX A XXXXX XXXXXX XXXXXXX
Xx. 36
(1) Xxxxx se může xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxx u xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxxx xxxxx a xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx orgánu.
(2) Xxx xxxxx, že byl xx svých právech xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, může xx xxxxxxx na xxxx, xxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxxxx-xx xxxxx xxxxx. X pravomoci xxxxx xxxx nesmí xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx základních xxxx a xxxxxx xxxxx Xxxxxxx.
(3) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx nezákonným xxxxxxxxxxx xxxxx, jiného xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx.
Xx. 37
(1) Xxxxx xx právo xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx xx jí xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx nebo xxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx na xxxxxx xxxxx v xxxxxx xxxx soudy, xxxxxx xxxxxxxx orgány či xxxxxx veřejné xxxxxx, x xx xx xxxxxxx xxxxxx.
(3) Všichni xxxxxxxxx xxxx si x xxxxxx rovni.
(4) Xxx xxxxxxxx, xx xxxxxxxx jazyk, jímž xx vede xxxxxxx, xx xxxxx xx xxxxxxxxxx.
Xx. 38
(1) Xxxxx xxxxx xxx odňat xxxxx zákonnému soudci. Xxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxx xx právo, xxx xxxx věc xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx x x jeho xxxxxxxxxxx x xxx xx mohl xxxxxxxx xx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxx jen x případech xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 39
Jen zákon xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxx x jaký trest, xxxxx x jaké xxxx xxxx na xxxxxxx xxxx majetku, xxx xx xxxx xxxxxxxx xxxxxx.
Xx. 40
(1) Xxx xxxx xxxxxxxxx x xxxx x xxxxxx xx xxxxxxx xxxx.
(2) Každý, xxxxx xxxxx je xxxxxx xxxxxxx řízení, xx xxxxxxxxx za nevinného, xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx nebyla xxxx vina xxxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx xx xxxxx, xxx xx byl xxxxxxxxx xxx x xxxxxxx k přípravě xxxxxxxx x aby xx xxxx xxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xx podle xxxxxx xxx musí, xxxx xx xxxxxxxxx soudem. Xxxxx xxxxxxx, x xxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx právo xx xxxxxxxxxx pomoc xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx; xxxxxx xxxxx xxxxx být xxxxxx xxxxxxxx zbaven.
(5) Xxxxx nemůže být xxxxxxx xxxxxx xx xxx, pro který xxx xxx pravomocně xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxx.
(6) Xxxxxxxxx xxxx se xxxxxxxx x xxxxx xx ukládá podle xxxxxx xxxxxxxx v xxxx, xxx xxx xxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxx xxxxxx xx použije, xxxxxxxx xx xx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXXXXXX XXXXXXXX
Xx. 41
(1) Xxxx xxxxxxxxx v xx. 26, xx. 27 xxxx. 4, xx. 28 xx 31, xx. 32 xxxx. 1 x 3, čl. 33 x 35 Xxxxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx x xxxxxx zákonů, které xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxx se x Xxxxxxx xxxxx x xxxxxx, xxxxxx xx xxx xxxxx Federálního xxxxxxxxxxx, xxxxxxxx z xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx, xx xxxxxx přísluší zákonům xxxxxxxxx rad.
Čl. 42
(1) Xxxxx Listina používá xxxxx "občan", rozumí xx xxx xxxxxx xxxxx České a Xxxxxxxxx Federativní Xxxxxxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxx x Xxxxx a Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxx xxxxxx přiznána xxxxxxxx občanům.
(3) Xxxxx xxxxxxxxx předpisy xxxxxxxxx xxxxx "občan", rozumí xx xxx každý xxxxxx, jde-li x xxxxxxxx práva x xxxxxxx, xxxxx Listina xxxxxxxx bez xxxxxx xx státní xxxxxxxxx.
Xx. 43
Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx cizincům xxxxxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx. Xxxx xxxx xxx xxxxxxx xxxx, xxx xxxxxx v rozporu xx základními xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx.
Xx. 44
Xxxxx může soudcům x xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xx podnikání x jinou xxxxxxxxxxxx xxxxxxx a právo xxxxxxx x xx. 20 odst. 2; xxxxxxxxxxxx státní správy x územní xxxxxxxxxx xx xxxxxxxx, které xxxx, též xxxxx xxxxxxx x čl. 27 xxxx. 4; xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx sborů x xxxxxxxxxxxx ozbrojených xxx xxx práva xxxxxxx x čl. 18, 19 a xx. 27 xxxx. 1 xx 3, xxxxx souvisí x xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx x povoláních, xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx nezbytná xxx ochranu života x xxxxxx, xxxx xxxxx xxxxxx xxxxx xx xxxxxx.
Právní xxxxxxx x. 23/1991 Sb. xxxxx xxxxxxxxx xxxx 8.2.1991.
XXXXXXX XXXXXXXXXX PRÁV X XXXXXX xxxx xxxxxxx xxxx součást xxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx (xxxxxx xxxxxxx č. 2/1993 Sb.).
Xx xxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxx měněn xx xxxxxxxxx.
Xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx předpisů v xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx, xxxxx se jich xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.