Právní předpis byl sestaven k datu 22.12.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 08.02.1991.
23
XXXXXXX XXXXX
xx xxx 9. xxxxx 1991,
kterým xx xxxxxxx XXXXXXX XXXXXXXXXX PRÁV X XXXXXX xxxx ústavní xxxxx Xxxxxxxxxxx shromáždění Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Republiky
Federální xxxxxxxxxxx xx usneslo xx xxxxx ústavním xxxxxx:
§1
(1) Xxxxxxx xxxxxx, xxxx xxxxxx a xxxxx xxxxxx xxxxxxxx, xxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xxx x xxxxxxx x Listinou základních práv a svobod.
(2) Xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx xxxxxxx x Listině základních práv a svobod xxxx xxx ochranou xxxxxxxxx xxxxx.
§2
Xxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx právech a xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, Xxxxxx x Xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx ratifikované x xxxxxxxxx, xxxx na xxxxx území xxxxxx xxxxxxx a mají xxxxxxxx před xxxxxxx.
§3
(1) X ústavě České republiky x x xxxxxx Xxxxxxxxx republiky xxxxx xxx základní xxxxx x svobody xxxxxxxxx xxx míru xxxxxxxxx Listinou základních práv a svobod.
(2) Xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx o xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx ústavním xxxxxxx xxxxxxx.
§4
Článek 5 ústavního xxxxxx č. 143/1968 Sb., o xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx, ve xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxx:
"Xx. 5
(1) Xxxxxx xxxxx každé x xxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxxxxxxxx má xx území xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx práva x xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx xxx xxxxx xxx vůli zbaven xxxxxxxx občanství.
(4) Xxxxxx xxxxxxxx x pozbývání xxxxxxxx xxxxxxxxx republik xxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.".
§5
Xxxxxxx se:
1. články 7 xx 9, xxxxx xxxxx (čl. 19 xx 38) x xxxxxx 98 xxxx. 4 xxxxxxxxx xxxxxx č. 100/1960 Sb., Xxxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republiky, xx xxxxx xxxxxxxxxx předpisů,
2. xxxxxxx zákon č. 144/1968 Sb., x xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x Xxxxx x Xxxxxxxxx Federativní Republice.
§6
(1) Zákony x xxxx xxxxxx předpisy xxxx xxx xxxxxxx xx xxxxxxx s Listinou základních práv a svobod nejpozději do 31. prosince 1991. Xxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx ustanovení, xxxxx x Listinou základních práv x xxxxxx nejsou v xxxxxxx.
(2) Xxxxxxxx, která xx v xx. 8 xxxx. 3, 4 a 5 x x xx. 12 xxxx. 2 Xxxxxxx xxxxxxxxxx práv x svobod xxxxxxx xxxxx xxxx xxxxxx, xxxxxxxx nejdéle xx 31. xxxxxxxx 1991 xxxxxxxxxxxxx, stanoví-li xxx xxxxx.
§7
Tento xxxxxxx xxxxx x Listina základních práv a svobod xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx.
Xxxxx x. r.
Dubček x. x.
Xxxxx x. x.
XXXXXXX ZÁKLADNÍCH XXXX X XXXXXX
Xxxxxxxxx shromáždění xx xxxxxxx xxxxxx Xxxxx xxxxxxx rady x Xxxxxxxxx národní xxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxxx xxxxxx a xxxxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xx obecně xxxxxxx xxxxxxx lidství x na demokratické x xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx x xxx, xxx xxxxxx xxxxx x základní svobody xxxx x naší xxxxxx potlačovány,
vkládajíc naděje xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx společným úsilím xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxxx x práva xxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxxxxx xxxxxx na xxxxxxxxxx,
xxxxxxxxxxxx xx xxxx xxx xxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xx Xxxx
x xxxxxxxxxx vůli, xxx se Xxxxx x Slovenská Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx důstojně xxxxxxxx xxxx xxxxx, xxx xxxx hodnoty ctí,
usneslo xx xx xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx:
XXXXX XXXXX
XXXXXX XXXXXXXXXX
Xx. 1
Lidé jsou xxxxxxxx a xxxxx x důstojnosti i x xxxxxxx. Základní xxxxx a xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx.
Xx. 2
(1) Xxxx xx xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxx xx xxxxx xxx xx výlučnou xxxxxxxxx, xxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxx moc xxx xxxxxxxxxx xxx x případech x x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, a xx xxxxxxxx, který zákon xxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxx xxxxx, xx xxxx xxxxxxx xxxxxxxx, x xxxxx xxxxx být xxxxx xxxxx, xx xxxxx xxxxxxxx.
Xx. 3
(1) Xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx se zaručují xxxx xxx rozdílu xxxxxxx, xxxx, barvy xxxxx, xxxxxx, xxxx x xxxxxxxxxxx, politického xx xxxxxx xxxxxxxx, xxxxxxxxx xxxx sociálního xxxxxx, příslušnosti x xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx, majetku, xxxx xxxx jiného postavení.
(2) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx rozhodovat o xxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xx jakékoli xxxxxxxxxxx xxxxxx rozhodování x xxxxxxx xxxxxxx nátlaku xxxxxxxxx x odnárodňování.
(3) Xxxxxx nesmí být xxxxxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod.
Čl. 4
(1) Xxxxxxxxxx mohou xxx xxxxxxxx toliko xx xxxxxxx zákona x x xxxx xxxxxx x xxx xxx xxxxxxxxx základních xxxx x xxxxxx.
(2) Xxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxx být xx xxxxxxxx stanovených Xxxxxxxx základních xxxx x svobod (xxxx xxx "Xxxxxxx") xxxxxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx musí xxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx případy, které xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x mezích xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxx xxx xxxxxxx xxxxxx podstaty a xxxxxx. Xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx být xxxxxxxxxx x jiným xxxxxx, xxx xxx které xxxx xxxxxxxxx.
XXXXX DRUHÁ
LIDSKÁ XXXXX X XXXXXXXX XXXXXXX
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxx xxxxxx xxxxx x xxxxxxx
Xx. 5
Xxxxx xx způsobilý xxx práva.
Čl. 6
(1) Xxxxx xx právo xx xxxxx. Lidský xxxxx je hoden xxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxx.
(2) Nikdo xxxxx xxx xxxxxx života.
(3) Xxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx práv xxxxx tohoto článku xxxx, jestliže byl xxxxx xxxxxx života x xxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx xxxxx xxxxxx není xxxxxxx.
Xx. 7
(1) Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxx. Omezena xxxx xxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Nikdo xxxxx xxx xxxxx xxx xxxxxxxx krutému, xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx.
Xx. 8
(1) Xxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Nikdo xxxxx xxx xxxxxx nebo xxxxxx svobody xxxxx xxx x důvodů x xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx zákon. Nikdo xxxxx xxx zbaven xxxxxxx pouze xxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Obviněného xxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xx xxxxx xxxxxxx jen x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx v xxxxxx. Zadržená xxxxx xxxx xxx ihned xxxxxxxxx x důvody xxxxxxxx, vyslechnuta a xxxxxxxxxx xx 24 xxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxx. Soudce musí xxxxxxxxx xxxxx do 24 xxxxx od xxxxxxxx vyslechnout x xxxxxxxxxx x vazbě, xxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxx xxx na písemný xxxxxxxxxx xxxxxx soudce. Xxxxxxx xxxxx musí xxx xx 24 xxxxx xxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxx musí xxxxxxxx xxxxx xx 24 xxxxx xx převzetí xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx x vazbě xxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxx.
(5) Xxxxx xxxxx xxx xxxx xx xxxxx, xxx x xxxxxx a na xxxx xxxxxxxxxx zákonem x xx základě xxxxxxxxxx xxxxx.
(6) Xxxxx xxxxxxx, xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxxxxx péči bez xxxxx souhlasu. Takové xxxxxxxx musí xxx xx 24 hodin xxxxxxxx xxxxx, který x xxxxx umístění xxxxxxxx xx 7 xxx.
Xx. 9
(1) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxxx odstavce 1 xx nevztahuje xx:
x) xxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxx osobám xx xxxxxx xxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxxxx trest xxxxxx svobody,
b) xxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxx stanovenou zákonem xxxxxxx povinné xxxxxxxx xxxxxx,
x) službu vyžadovanou xx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxxx živelných xxxxxx, nehod, xxxx xxxxxx nebezpečí, xxxxx xxxxxxxx xxxxxx, xxxxxx xxxx značné xxxxxxxxx xxxxxxx,
x) xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx, xxxxxx xxxx xxxx druhých.
Čl. 10
(1) Xxxxx xx právo, xxx byla xxxxxxxxx xxxx lidská xxxxxxxxxx, xxxxxx čest, dobrá xxxxxx x xxxxxxxx xxxx xxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx do xxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx x své xxxxx.
Xx. 11
(1) Každý xx xxxxx vlastnit xxxxxxx. Xxxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxx x ochranu. Xxxxxx xx zaručuje.
(2) Xxxxx xxxxxxx, xxxxx majetek xxxxxxxx k zabezpečování xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx národního xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx xxx xxx xxx xx xxxxxxxxxxx státu, xxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx; xxxxx xxxx také xxxxxxxx, xx xxxxxx xxxx xxxxx xxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx osob xx xxxxxx x Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Nesmí xxx xxxxxxxx na xxxx xxxx druhých xxxxx x rozporu xx xxxxxxx chráněnými xxxxxxxx xxxxx. Xxxx výkon xxxxx poškozovat xxxxxx xxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxx prostředí nad xxxx stanovenou xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx vlastnického xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx zájmu, a xx na základě xxxxxx x xx xxxxxxx.
(5) Xxxx x xxxxxxxx lze xxxxxxx xxx xx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 12
(1) Obydlí xx xxxxxxxxxxxxx. Xxxx xxxxxxxx xx xxx xxxxxxxx xxx souhlasu xxxx, kdo x xxx xxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx je přípustná xxx xxx xxxxx xxxxxxxxx řízení, x xx na písemný xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
(3) Xxxx zásahy xx xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx mohou xxx xxxxxxx xxxxxxxx, xxx je-li xx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx ochranu xxxxxx xxxx xxxxxx xxxx, xxx xxxxxxx xxxx x svobod xxxxxxx xxxxx pro xxxxxxxxx xxxxxxxxx ohrožení xxxxxxx bezpečnosti x xxxxxxx. Xxxxx je xxxxxx xxxxxxx xxxx xxx podnikání xxxx xxxxxxxxxxx jiné xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxx xxx xxxxxx zásady xxxxxxx xxxxxxxx, též je-li xx xxxxxxxx xxx xxxxxx úkolů veřejné xxxxxx.
Xx. 13
Xxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx tajemství xxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx a xxxxxxx, xx xxx uchovávaných x xxxxxxxx, xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxx, x xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx, které xxxxxxx xxxxx. Xxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx zpráv xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxx xxxxx podobným xxxxxxxxx.
Xx. 14
(1) Xxxxxxx xxxxxx a xxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Každý, xxx se xxxxxxxxx xxxxxxx na území Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx, má xxxxx xxxxxxxx je xxxxxxx.
(3) Tyto xxxxxxx xxxxx xxx omezeny xxxxxxx, xxxxxxxx je xx nevyhnutelné pro xxxxxxxxxx xxxxx, udržení xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx xxxx a svobod xxxxxxx x xx xxxxxxxxxx xxxxxxx též x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx.
(4) Každý xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxx na xxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Federativní Republiky. Xxxxx xxxxxx xxx xxxxx x xxxxxxxx xxx xxxxxx.
(5) Cizinec xxxx xxx xxxxxxxx xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem.
Čl. 15
(1) Xxxxxxx myšlení, svědomí x náboženského xxxxxxx xx xxxxxxxx. Každý xx xxxxx xxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxx xxxxx xxx xxx náboženského xxxxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx xxx nucen xxxxxxxxx vojenskou xxxxxx, xxxxx xx xx x xxxxxxx x xxxx xxxxxxxx nebo x jeho náboženským xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx stanoví xxxxx.
Xx. 16
(1) Xxxxx xx právo xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx náboženství xxxx víru xxx xxx xxxx společně x xxxxxx, xxxxxxxx xxxx xxxxxxx, bohoslužbou, xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxx xxxx zachováváním obřadu.
(2) Xxxxxx x náboženské xxxxxxxxxxx spravují xxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxx, ustanovují xxx xxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxx x xxxx xxxxxxxx instituce xxxxxxxxx xx státních xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx státních školách.
(4) Xxxxx xxxxxx xxxx xxxx být omezen xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x demokratické xxxxxxxxxxx nezbytná pro xxxxxxx veřejné xxxxxxxxxxx x xxxxxxx, zdraví x xxxxxxxxx xxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxxx xxxxx
Xx. 17
(1) Xxxxxxx xxxxxxx x xxxxx xx xxxxxxxxx jsou xxxxxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx xxxxxxxxxx xxx názory xxxxxx, xxxxxx, xxxxxx, xxxxxxx xxxx jiným xxxxxxxx, jakož x xxxxxxxx xxxxxxxxxx, přijímat x xxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx xxx xxxxxx xx xxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxx je xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxx xxxxxxx x právo xxxxxxxxxx x šířit xxxxxxxxx xxx xxxxxx zákonem, xxx-xx o opatření x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx ochranu xxxx x svobod xxxxxxx, bezpečnost xxxxx, xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx zdraví a xxxxxxxxx.
(5) Xxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx jsou povinny xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx x své xxxxxxxx. Xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 18
(1) Xxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxx; ve xxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx xx každý xxxxx xxx xxxx x xxxxxx xx xxxxxxx xx státní orgány x orgány xxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxxx x stížnostmi.
(2) Xxxxxx xx xxxxx xxxxxxxxx do xxxxxxxxxxxx xxxxx.
(3) Peticemi xx xxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx.
Xx. 19
(1) Xxxxx xxxxxxx xx shromažďovat xx zaručeno.
(2) Xxxx xxxxx lze omezit xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx na xxxxxxxxx xxxxxxx, jde-li o xxxxxxxx v xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx práv x xxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxx, xxxxxxxxx, majetku xxxx xxx bezpečnost xxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxx nesmí xxx podmíněno xxxxxxxxx xxxxxx veřejné xxxxxx.
Xx. 20
(1) Právo xxxxxxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxx xx xxxxx spolu x xxxxxx xx sdružovat xx spolcích, xxxxxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx mají xxxxx xxxxxxxx též politické xxxxxx a xxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx xx x xxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx práv xxx xxxxxx xxx x xxxxxxxxx stanovených xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx v demokratické xxxxxxxxxxx nezbytné pro xxxxxxxxxx xxxxx, ochranu xxxxxxx xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxx xxxxxxx, předcházení xxxxxxxx xxxxx xxxx xxx xxxxxxx xxxx x xxxxxx druhých.
(4) Xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxxx hnutí, xxxxx x xxxx xxxxxxxx xxxx odděleny xx xxxxx.
Xx. 21
(1) Xxxxxx xxxx právo podílet xx na správě xxxxxxxxx xxxx přímo xxxx svobodnou xxxxxx xxxxx xxxxxxxx.
(2) Volby xx xxxx xxxxx xx xxxxxxx nepřesahujících xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx zákonem.
(3) Xxxxxxx xxxxx je xxxxxxxxx x rovné x xxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxx.
(4) Xxxxxx mají xx rovných xxxxxxxx xxxxxxx k xxxxxxx x xxxxx veřejným xxxxxxx.
Xx. 22
Xxxxxxx xxxxxx xxxxx politických xxxx x svobod x xxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xxxx umožňovat x xxxxxxxxxx svobodnou xxxxxx xxxxxxxxxxx sil x xxxxxxxxxxxx společnosti.
Čl. 23
Xxxxxx mají xxxxx xxxxxxxx xx na xxxxx xxxxx xxxxxxx, xxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx řád lidských xxxx a xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxxxxx činnost xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXX XXXXXXXXXXXXX A XXXXXXXXX XXXXXX
Xx. 24
Příslušnost ke xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx nesmí xxx xxxxxx xx xxxx.
Xx. 25
(1) Xxxxxxx xxxxxxxx národnostní xxxx xxxxxxx menšiny xx xxxxxxxx všestranný rozvoj, xxxxxxx xxxxx xxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx, právo xxxxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx mateřském xxxxxx a xxxxxxxxx xx v xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Občanům xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxx xx xx xxxxxxxx stanovených xxxxxxx xxxxxxxx xxx
x) xxxxx xx vzdělání x jejich xxxxxx,
x) xxxxx xxxxxx xxxxxx xxxxxx x xxxxxxx xxxxx,
x) xxxxx účasti xx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxx.
XXXXX XXXXXX
XXXXXXXXXXX, XXXXXXXX A XXXXXXXX XXXXX
Xx. 26
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx a přípravu x němu, jakož x právo xxxxxxxx x provozovat jinou xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxx pro xxxxx určitých xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx.
(3) Každý xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx pro své xxxxxxx potřeby prací. Xxxxxx, kteří xxxx xxxxx xxxxxxx xxx xxx viny xxxxxxxxx, xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx; xxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(4) Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx pro xxxxxxx.
Xx. 27
(1) Xxxxx xx právo xxxxxxxx xx xxxxxxxxx x xxxxxx xx ochranu xxxxx hospodářských x xxxxxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxx. Xxxxxxxx xxxxx odborových xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx, stejně xxxx xxxxxxxxxxx některé x xxxx v xxxxxxx xxxx v xxxxxxx.
(3) Činnost xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxx x činnost xxxxxx xxxxxxxx xx ochranu xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx v xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nezbytná xxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, veřejného xxxxxxx xxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xx xxxxxx xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; xxxx xxxxx nepřísluší xxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx ozbrojených xxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx.
Xx. 28
Xxxxxxxxxxx xxxx právo na xxxxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxx x xx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Čl. 29
(1) Xxxx, xxxxxxxxx x xxxxx zdravotně xxxxxxxxx xxxx xxxxx xx zvýšenou xxxxxxx xxxxxx při práci x xx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(2) Mladiství x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxx vztazích x xx pomoc xxx přípravě x xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 30
(1) Občané xxxx právo xx xxxxxxxxx xxxxxx zabezpečení xx stáří x xxx nezpůsobilosti x xxxxx, xxxxx i xxx xxxxxx živitele.
(2) Xxxxx, xxx xx x hmotné xxxxx, xx právo xx xxxxxxx xxxxx, xxxxx xx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 31
Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx. Občané mají xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx zdravotní xxxx x xx xxxxxxxxx xxxxxxx za podmínek, xxxxx xxxxxxx zákon.
Čl. 32
(1) Rodičovství x xxxxxx xxxx pod xxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxxx xxxx a xxxxxxxxxxx je xxxxxxxx.
(2) Xxxx x xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx, xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx podmínky.
(3) Xxxx narozené x xxxxxxxxxx x mimo xx xxxx xxxxxx xxxxx.
(4) Xxxx x xxxx x xxxxxx xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxx; xxxx xxxx xxxxx xx rodičovskou xxxxxxx x péči. Xxxxx xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxx od rodičů xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxx na základě xxxxxx.
(5) Xxxxxx, kteří xxxxxx x xxxx, xxxx xxxxx xx xxxxx xxxxx.
(6) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 33
(1) Xxxxx xx právo xx vzdělání. Xxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx xx xxxx, kterou xxxxxxx xxxxx.
(2) Občané xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxx schopností xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx xxxx xxxxx xxx xxxxxx x vyučovat xx xxxx xxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem; na xxxxxxxx školách xx xxxx vzdělání xxxxxxxxxx xx xxxxxx.
(4) Zákon xxxxxxx, za xxxxxx xxxxxxxx xxxx občané xxx xxxxxx xxxxx xx xxxxx státu.
Čl. 34
(1) Xxxxx x xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Právo xxxxxxxx xx xxxxxxxxxx bohatství xx xxxxxxxx za xxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem.
Čl. 35
(1) Každý xx xxxxx na příznivé xxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxx a úplné xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Při xxxxxx svých xxxx xxxxx nesmí xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx památky xxx míru xxxxxxxxxx xxxxxxx.
XXXXX PÁTÁ
PRÁVO XX XXXXXX X XXXXX XXXXXX OCHRANU
Čl. 36
(1) Xxxxx xx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxxx xxxxx x ve xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx u xxxxxx xxxxxx.
(2) Xxx xxxxx, že xxx xx xxxxx právech xxxxxxx xxxxxxxxxxx orgánu xxxxxxx xxxxxx, může xx xxxxxxx xx xxxx, xxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxxxx-xx zákon jinak. X xxxxxxxxx xxxxx xxxx xxxxx být xxxxxxxxx přezkoumávání xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx se základních xxxx a xxxxxx xxxxx Xxxxxxx.
(3) Xxxxx xx právo na xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx nebo xxxxxxxxxx xxxxxxx postupem.
(4) Xxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx.
Xx. 37
(1) Xxxxx xx právo xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx xx jí způsobil xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx nebo xxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx na xxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxx soudy, jinými xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, x to od xxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx si x xxxxxx xxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxx, že xxxxxxxx xxxxx, jímž xx vede xxxxxxx, xx právo xx xxxxxxxxxx.
Xx. 38
(1) Xxxxx xxxxx být odňat xxxxx xxxxxxxxx soudci. Xxxxxxxxxxx xxxxx i xxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxx má právo, xxx jeho věc xxxx projednána xxxxxxx, xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx x x jeho xxxxxxxxxxx a xxx xx xxxx xxxxxxxx xx všem xxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxx může xxx vyloučena xxx x xxxxxxxxx stanovených xxxxxxx.
Xx. 39
Xxx xxxxx xxxxxxx, které xxxxxxx xx trestným činem x xxxx xxxxx, xxxxx x xxxx xxxx újmy xx xxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxx xx xxxx xxxxxxxx xxxxxx.
Xx. 40
(1) Xxx xxxx xxxxxxxxx x xxxx x xxxxxx xx trestné xxxx.
(2) Xxxxx, proti xxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, xx xxxxxxxxx xx nevinného, xxxxx pravomocným xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxx vina xxxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx xx xxxxx, xxx xx xxx xxxxxxxxx xxx x xxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxx a xxx xx xxxx xxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxx si xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xx xxxxx zákona xxx musí, xxxx xx ustanoven xxxxxx. Xxxxx stanoví, x xxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx; tohoto xxxxx nesmí být xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx.
(5) Xxxxx nemůže xxx xxxxxxx stíhán za xxx, pro který xxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx. Tato xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx prostředků v xxxxxxx se xxxxxxx.
(6) Xxxxxxxxx xxxx xx xxxxxxxx x trest xx ukládá podle xxxxxx xxxxxxxx x xxxx, xxx byl xxx spáchán. Pozdějšího xxxxxx xx použije, xxxxxxxx xx xx xxx pachatele příznivější.
HLAVA XXXXX
XXXXXXXXXX SPOLEČNÁ
Čl. 41
(1) Xxxx xxxxxxxxx x xx. 26, čl. 27 xxxx. 4, xx. 28 až 31, čl. 32 xxxx. 1 x 3, čl. 33 x 35 Listiny xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxx, xxxxx xxxx ustanovení xxxxxxxxx.
(2) Xxx xx x Xxxxxxx xxxxx x xxxxxx, xxxxxx xx xxx zákon Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx nevyplývá, xx xxxxxx xxxxxxxx zákonům xxxxxxxxx rad.
Čl. 42
(1) Xxxxx Xxxxxxx xxxxxxx xxxxx "občan", rozumí xx xxx xxxxxx xxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Federativní Xxxxxxxxx.
(2) Xxxxxxx požívají x Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxx zaručených Xxxxxxxx, xxxxx nejsou xxxxxxxx xxxxxxxx občanům.
(3) Xxxxx xxxxxxxxx předpisy xxxxxxxxx xxxxx "xxxxx", rozumí xx xxx xxxxx xxxxxx, jde-li x xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx, které Listina xxxxxxxx xxx xxxxxx xx xxxxxx občanství.
Čl. 43
Xxxxx a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx cizincům xxxxxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx. Xxxx může být xxxxxxx xxxx, xxx xxxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx x svobodami.
Čl. 44
Xxxxx xxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxxxx omezit xxxxx xx podnikání x xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx x právo xxxxxxx v čl. 20 odst. 2; xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx xx funkcích, které xxxx, xxx xxxxx xxxxxxx x čl. 27 xxxx. 4; xxxxxxxxxxxx bezpečnostních xxxxx x příslušníkům xxxxxxxxxxx xxx xxx xxxxx xxxxxxx x čl. 18, 19 a xx. 27 xxxx. 1 xx 3, xxxxx souvisí s xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx x xxxxxxxxxx, xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxx, xxxx xxxxx omezit xxxxx xx stávku.
Xxxxxx předpis x. 23/1991 Xx. xxxxx xxxxxxxxx xxxx 8.2.1991.
XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX byla xxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx republiky (xxxxxx xxxxxxx č. 2/1993 Sb.).
Ke xxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxx měněn xx doplňován.
Znění xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx jiných xxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx, xxxxx xx xxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx právního xxxxxxxx.