Právní předpis byl sestaven k datu 14.12.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 08.02.1991.
23
ÚSTAVNÍ XXXXX
xx xxx 9. xxxxx 1991,
xxxxxx xx xxxxxxx XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX A XXXXXX jako xxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxx shromáždění Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx
Xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx na xxxxx ústavním xxxxxx:
§1
(1) Ústavní xxxxxx, xxxx xxxxxx x xxxxx xxxxxx předpisy, xxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xxx x xxxxxxx x Listinou základních práv a svobod.
(2) Základní práva x xxxxxxx xxxxxxx x Listině základních práv a svobod xxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx.
§2
Xxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, Xxxxxx x Slovenskou Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx, jsou xx xxxxx xxxxx obecně xxxxxxx a mají xxxxxxxx před xxxxxxx.
§3
(1) V ústavě České republiky x v xxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxxx mohou xxx xxxxxxxx xxxxx x svobody rozšířeny xxx míru xxxxxxxxx Listinou základních práv a svobod.
(2) Xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx o xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx působnosti xxxx xxxxxxxx a xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx ústavním xxxxxxx dotčena.
§4
Článek 5 ústavního xxxxxx č. 143/1968 Sb., x xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxxxx předpisů, xxx:
"Xx. 5
(1) Státní xxxxx každé x xxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx xx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxx.
(3) Nikdo xxxxxx xxx xxxxx xxx xxxx zbaven xxxxxxxx xxxxxxxxx.
(4) Xxxxxx xxxxxxxx a pozbývání xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxx Federálního xxxxxxxxxxx.".
§5
Xxxxxxx se:
1. xxxxxx 7 xx 9, xxxxx druhá (čl. 19 až 38) x xxxxxx 98 xxxx. 4 xxxxxxxxx xxxxxx č. 100/1960 Sb., Ústava Xxxxx a Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx,
2. xxxxxxx zákon č. 144/1968 Sb., x xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republice.
§6
(1) Xxxxxx x xxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxx xx xxxxxxx x Listinou základních práv a svobod xxxxxxxxxx xx 31. xxxxxxxx 1991. Xxxxx dnem xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxx x Listinou základních práv x xxxxxx xxxxxx v xxxxxxx.
(2) Pravomoc, která xx x xx. 8 odst. 3, 4 x 5 x x xx. 12 xxxx. 2 Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod xxxxxxx xxxxx xxxx xxxxxx, xxxxxxxx xxxxxxx xx 31. prosince 1991 xxxxxxxxxxxxx, stanoví-li xxx xxxxx.
§7
Xxxxx xxxxxxx xxxxx x Listina základních práv a svobod xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx.
Xxxxx x. r.
Dubček x. x.
Xxxxx x. r.
XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX
Xxxxxxxxx shromáždění xx xxxxxxx xxxxxx Xxxxx xxxxxxx xxxx x Xxxxxxxxx národní xxxx,
xxxxxxxxx neporušitelnost xxxxxxxxxxx xxxx člověka, práv xxxxxx a xxxxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx hodnoty xxxxxxx x na xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx z xxx, xxx xxxxxx xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxx xxxx v naší xxxxxx potlačovány,
vkládajíc naděje xx xxxxxxxxxxx těchto xxxx xxxxxxxxx úsilím xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxxx x xxxxx českého xxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxx xx sebeurčení,
připomínajíc xx xxxx xxx xxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxx xxxxxxxxx života na Xxxx
x vyjadřujíc xxxx, xxx se Xxxxx x Xxxxxxxxx Federativní Xxxxxxxxx důstojně zařadila xxxx xxxxx, xxx xxxx hodnoty ctí,
usneslo xx na této Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod:
HLAVA PRVNÍ
OBECNÁ XXXXXXXXXX
Xx. 1
Xxxx jsou xxxxxxxx x rovní x důstojnosti i x xxxxxxx. Xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxxxx.
Xx. 2
(1) Xxxx xx xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxx xx xxxxx ani xx xxxxxxxx xxxxxxxxx, xxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Státní moc xxx xxxxxxxxxx jen x případech x x xxxxxx stanovených xxxxxxx, x xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxx xxxxx, xx xxxx xxxxxxx xxxxxxxx, x xxxxx xxxxx xxx xxxxx xxxxx, xx xxxxx xxxxxxxx.
Xx. 3
(1) Xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxx bez rozdílu xxxxxxx, xxxx, barvy xxxxx, jazyka, xxxx x xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxx, xxxxxxxxx xxxx sociálního xxxxxx, xxxxxxxxxxxx k xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx, majetku, xxxx xxxx jiného xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx xxxxxxxx rozhodovat o xxx xxxxxxxxxx. Zakazuje xx jakékoli ovlivňování xxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxx nátlaku xxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxx.
(3) Xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx.
Xx. 4
(1) Xxxxxxxxxx xxxxx být xxxxxxxx toliko xx xxxxxxx zákona x x xxxx xxxxxx x xxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx.
(2) Meze xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx mohou být xx xxxxxxxx stanovených Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod (dále xxx "Xxxxxxx") upraveny xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxx základních xxxx x svobod musí xxxxxx stejně xxx xxxxxxx xxxxxxx, které xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxx xxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx a xxxxxx. Xxxxxx omezení xxxxxxx být xxxxxxxxxx x jiným xxxxxx, xxx xxx xxxxx xxxx stanovena.
HLAVA XXXXX
XXXXXX XXXXX X ZÁKLADNÍ XXXXXXX
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxx xxxxxx xxxxx x svobody
Čl. 5
Xxxxx xx způsobilý xxx xxxxx.
Xx. 6
(1) Xxxxx xx právo xx xxxxx. Xxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxxxx již xxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx nesmí xxx zbaven xxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxx se xxxxxxxxxxx.
(4) Porušením xxxx xxxxx xxxxxx xxxxxx xxxx, jestliže byl xxxxx zbaven xxxxxx x souvislosti x xxxxxxxx, které podle xxxxxx xxxx xxxxxxx.
Xx. 7
(1) Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxx x jejího xxxxxxxx xx xxxxxxxx. Omezena xxxx být jen x případech xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx mučen ani xxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx.
Xx. 8
(1) Xxxxxx svoboda xx xxxxxxxx.
(2) Nikdo xxxxx xxx xxxxxx nebo xxxxxx svobody xxxxx xxx x xxxxxx x xxxxxxxx, který xxxxxxx zákon. Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxxx smluvnímu xxxxxxx.
(3) Obviněného nebo xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxx je xxxxx xxxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx v xxxxxx. Zadržená osoba xxxx xxx xxxxx xxxxxxxxx s důvody xxxxxxxx, vyslechnuta x xxxxxxxxxx xx 24 xxxxx propuštěna na xxxxxxx nebo xxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxx musí xxxxxxxxx xxxxx xx 24 xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx x vazbě, xxxx ji propustit xx svobodu.
(4) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xx možno xxx na xxxxxxx xxxxxxxxxx příkaz xxxxxx. Xxxxxxx osoba xxxx xxx do 24 xxxxx xxxxxxxxx soudu. Xxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxx do 24 xxxxx xx převzetí xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx x vazbě nebo xx xxxxxxxxx xx xxxxxxx.
(5) Xxxxx xxxxx xxx vzat xx xxxxx, xxx x xxxxxx a xx xxxx stanovenou xxxxxxx x xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx.
(6) Xxxxx xxxxxxx, ve xxxxxxx xxxxxxxxx může xxx xxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxx v ústavní xxxxxxxxxxxx xxxx bez xxxxx xxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxx xxxx být xx 24 xxxxx xxxxxxxx soudu, který x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx do 7 xxx.
Xx. 9
(1) Nikdo xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx pracím xxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxxx xxxxxxxx 1 xx xxxxxxxxxx xx:
x) práce xxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxx xx xxxxxx trestu xxxxxx svobody xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxxx jiný xxxxx xxxxxxxxxxx trest xxxxxx xxxxxxx,
x) xxxxxxxxx xxxxxx xxxx jinou xxxxxx stanovenou xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx vojenské xxxxxx,
x) xxxxxx vyžadovanou xx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, nehod, xxxx xxxxxx xxxxxxxxx, které xxxxxxxx životy, xxxxxx xxxx xxxxxx majetkové xxxxxxx,
x) xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx pro xxxxxxx xxxxxx, xxxxxx xxxx xxxx druhých.
Čl. 10
(1) Xxxxx xx právo, xxx xxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx důstojnost, xxxxxx xxxx, dobrá xxxxxx a chráněno xxxx jméno.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx před xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx x xxxxxxxxx života.
(3) Xxxxx má xxxxx xx ochranu xxxx xxxxxxxxxxxx shromažďováním, xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx o xxx xxxxx.
Xx. 11
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxx x xxxxxxx. Dědění xx xxxxxxxx.
(2) Zákon xxxxxxx, xxxxx majetek xxxxxxxx k zabezpečování xxxxxx xxxx společnosti, xxxxxxx národního hospodářství x xxxxxxxxx zájmu xxx xxx xxx xx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxx xxxx určených xxxxxxxxxxx osob; xxxxx xxxx xxxx xxxxxxxx, xx xxxxxx věci xxxxx xxx pouze xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx právnických xxxx xx sídlem v Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republice.
(3) Vlastnictví xxxxxxxx. Nesmí xxx xxxxxxxx na xxxx xxxx druhých xxxxx x xxxxxxx se xxxxxxx chráněnými xxxxxxxx xxxxx. Xxxx xxxxx xxxxx poškozovat xxxxxx xxxxxx, xxxxxxx a xxxxxxx xxxxxxxxx nad xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxx ve xxxxxxxx xxxxx, x xx na xxxxxxx xxxxxx x xx xxxxxxx.
(5) Xxxx x xxxxxxxx xxx ukládat xxx na xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 12
(1) Xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx. Xxxx xxxxxxxx do něj xxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxxx, xxx v xxx bydlí.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx je xxxxxxxxx xxx pro xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, x xx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxxx domovní xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxx xxxxxx do xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxx zákonem xxxxxxxx, xxx xx-xx to x demokratické společnosti xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx nebo xxxxxx xxxx, xxx xxxxxxx xxxx x svobod xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx bezpečnosti x xxxxxxx. Xxxxx xx xxxxxx užíváno xxxx xxx podnikání nebo xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxx být xxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx, xxx xx-xx xx nezbytné pro xxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 13
Nikdo xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxx tajemství jiných xxxxxxxxxx x záznamů, xx xxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxx, x xxxxxxxx xxxxxxx a xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx. Stejně se xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx telefonem, xxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx.
Xx. 14
(1) Xxxxxxx xxxxxx x xxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Každý, xxx se xxxxxxxxx xxxxxxx xx území Xxxxx a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx, má xxxxx xxxxxxxx je xxxxxxx.
(3) Xxxx xxxxxxx xxxxx xxx omezeny xxxxxxx, jestliže je xx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx, udržení xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxx nebo ochranu xxxx x svobod xxxxxxx a na xxxxxxxxxx xxxxxxx též x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx.
(4) Každý občan xx právo xx xxxxxxxx vstup na xxxxx České a Xxxxxxxxx Federativní Xxxxxxxxx. Xxxxx nemůže xxx xxxxx k xxxxxxxx xxx vlasti.
(5) Xxxxxxx xxxx být vyhoštěn xxx v případech xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 15
(1) Xxxxxxx myšlení, xxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxx xx právo xxxxxx xxx xxxxxxxxxxx nebo xxxx xxxxx xxx xxx náboženského xxxxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxx xx zaručena.
(3) Xxxxx xxxxxx být xxxxx xxxxxxxxx vojenskou xxxxxx, xxxxx xx to x xxxxxxx x xxxx xxxxxxxx nebo x xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Podrobnosti stanoví xxxxx.
Xx. 16
(1) Xxxxx xx právo xxxxxxxx xxxxxxxxxx své xxxxxxxxxxx xxxx xxxx xxx xxx xxxx společně x xxxxxx, xxxxxxxx xxxx veřejně, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx úkony xxxx zachováváním obřadu.
(2) Xxxxxx x náboženské xxxxxxxxxxx spravují své xxxxxxxxxxx, zejména xxxxxxxx xxx orgány, xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxx a xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Zákon xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx státních xxxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxx xxxx xxxx xxx omezen xxxxxxx, xxx-xx o xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx, zdraví x xxxxxxxxx nebo xxxx x svobod xxxxxxx.
Xxxxx druhý
Politická xxxxx
Xx. 17
(1) Xxxxxxx xxxxxxx x xxxxx xx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx xxxxxxxxxx své xxxxxx xxxxxx, xxxxxx, tiskem, xxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx, xxxxx i xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx xxx xxxxxx na xxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxx xx xxxxxxxxxxx.
(4) Svobodu xxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxx zákonem, xxx-xx x opatření x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx ochranu xxxx a xxxxxx xxxxxxx, bezpečnost státu, xxxxxxxx bezpečnost, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx.
(5) Xxxxxx orgány x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx jsou xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx x své xxxxxxxx. Podmínky a xxxxxxxxx stanoví zákon.
Čl. 18
(1) Xxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxx; xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx společného xxxxx xx xxxxx xxxxx xxx xxxx s xxxxxx xx xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxxx x xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx xx nesmí xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxx xxxxx.
(3) Peticemi xx xxxxx vyzývat k xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod xxxxxxxxxx Xxxxxxxx.
Xx. 19
(1) Xxxxx xxxxxxx xx shromažďovat xx zaručeno.
(2) Toto xxxxx lze xxxxxx xxxxxxx x případech xxxxxxxxxxx na veřejných xxxxxxx, xxx-xx o xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx práv x xxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx pořádku, xxxxxx, xxxxxxxxx, majetku nebo xxx bezpečnost xxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxx podmíněno xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 20
(1) Xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxx xx xxxxx spolu s xxxxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx xxxx právo xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxx a politická xxxxx a xxxxxxxxx xx v xxxx.
(3) Xxxxx těchto práv xxx omezit jen x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, jestliže xx xx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxx pořádku, předcházení xxxxxxxx xxxxx xxxx xxx xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx strany x xxxxxxxxx xxxxx, xxxxx x xxxx sdružení xxxx xxxxxxxx xx xxxxx.
Xx. 21
(1) Xxxxxx xxxx xxxxx podílet xx xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx zástupců.
(2) Xxxxx xx xxxx xxxxx xx lhůtách xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx volební xxxxxx xxxxxxxxx zákonem.
(3) Volební xxxxx xx xxxxxxxxx x rovné x xxxxxxxx xx tajným xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx stanoví xxxxx.
(4) Občané xxxx xx rovných podmínek xxxxxxx x voleným x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 22
Xxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxx x svobod x xxxx xxxxxx x xxxxxxxxx musí xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx svobodnou xxxxxx politických xxx x demokratické xxxxxxxxxxx.
Xx. 23
Xxxxxx xxxx právo xxxxxxxx xx xx xxxxx proti xxxxxxx, xxx by xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxxx x základních xxxxxx, xxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxxxxx činnost ústavních xxxxxx a xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx znemožněny.
HLAVA TŘETÍ
PRÁVA XXXXXXXXXXXXX X XXXXXXXXX XXXXXX
Xx. 24
Xxxxxxxxxxx ke xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nebo xxxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxx xx xxxx.
Xx. 25
(1) Občanům xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx menšiny xx xxxxxxxx všestranný xxxxxx, xxxxxxx právo xxxxxxxx x jinými příslušníky xxxxxxx rozvíjet xxxxxxx xxxxxxx, právo xxxxxxxxxx x přijímat informace x xxxxxx mateřském xxxxxx a xxxxxxxxx xx v národnostních xxxxxxxxxx. Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx menšinám xx xx xxxxxxxx stanovených xxxxxxx xxxxxxxx xxx
x) xxxxx na xxxxxxxx x jejich jazyku,
b) xxxxx xxxxxx jejich xxxxxx x úředním xxxxx,
x) xxxxx xxxxxx xx xxxxxx věcí xxxxxxxxxx se národnostních x etnických xxxxxx.
XXXXX XXXXXX
XXXXXXXXXXX, XXXXXXXX A XXXXXXXX XXXXX
Xx. 26
(1) Xxxxx xx právo xx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx a přípravu x xxxx, jakož x právo xxxxxxxx x xxxxxxxxxx jinou xxxxxxxxxxxx činnost.
(2) Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxx xxx xxxxx určitých povolání xxxx činností.
(3) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx xxx xxxxxxx potřeby xxxxx. Xxxxxx, xxxxx xxxx xxxxx nemohou xxx xxx xxxx xxxxxxxxx, xxxx v přiměřeném xxxxxxx hmotně xxxxxxxxx; xxxxxxxx stanoví zákon.
(4) Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx.
Xx. 27
(1) Xxxxx xx xxxxx svobodně xx sdružovat s xxxxxx na ochranu xxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxx. Xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx nepřípustné, xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx některé x xxxx x xxxxxxx xxxx x xxxxxxx.
(3) Činnost xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx na xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx x sociálních xxxxx mohou být xxxxxxx zákonem, jde-li x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx společnosti nezbytná xxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Právo xx stávku je xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; xxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx sborů.
Čl. 28
Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxx na xxxxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxx a xx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 29
(1) Xxxx, mladiství x xxxxx zdravotně xxxxxxxxx mají xxxxx xx xxxxxxxx ochranu xxxxxx při xxxxx x xx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx právo xx zvláštní xxxxxxx x pracovních vztazích x xx pomoc xxx xxxxxxxx k xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 30
(1) Xxxxxx xxxx právo xx xxxxxxxxx xxxxxx zabezpečení xx xxxxx x xxx xxxxxxxxxxxxxx x xxxxx, xxxxx x xxx xxxxxx živitele.
(2) Xxxxx, kdo je x xxxxxx xxxxx, xx xxxxx na xxxxxxx xxxxx, xxxxx xx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 31
Xxxxx má xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx právo xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx péči x na zdravotní xxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx stanoví zákon.
Čl. 32
(1) Xxxxxxxxxxx x xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxxxxx. Zvláštní xxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxxx je xxxxxxxx.
(2) Xxxx v těhotenství xx zaručena xxxxxxxx xxxx, ochrana x xxxxxxxxxx vztazích x xxxxxxxxxxxx pracovní xxxxxxxx.
(3) Xxxx xxxxxxxx v xxxxxxxxxx i mimo xx mají xxxxxx xxxxx.
(4) Péče x xxxx a xxxxxx xxxxxxx je právem xxxxxx; xxxx mají xxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxx. Xxxxx xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxx x xxxxxxxxx děti xxxxx xxx xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxx rozhodnutím xxxxx xx základě xxxxxx.
(5) Xxxxxx, xxxxx xxxxxx o děti, xxxx xxxxx xx xxxxx xxxxx.
(6) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 33
(1) Xxxxx má xxxxx xx xxxxxxxx. Školní xxxxxxxx xx povinná xx xxxx, xxxxxx xxxxxxx zákon.
(2) Xxxxxx xxxx xxxxx na xxxxxxxxx xxxxxxxx v xxxxxxxxxx a xxxxxxxxx xxxxxxx, podle schopností xxxxxx a xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Zřizovat xxxx xxxxx xxx xxxxxx a xxxxxxxx xx nich xxx xxx za xxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem; xx xxxxxxxx školách xx xxxx vzdělání poskytovat xx xxxxxx.
(4) Zákon xxxxxxx, xx jakých xxxxxxxx xxxx xxxxxx xxx xxxxxx právo xx xxxxx státu.
Čl. 34
(1) Xxxxx k xxxxxxxxx tvůrčí xxxxxxx xxxxxxxx jsou xxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Právo xxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 35
(1) Xxxxx má xxxxx xx příznivé xxxxxxx prostředí.
(2) Xxxxx xx právo na xxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxx xxxxxx svých xxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx x kulturní xxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
XXXXX PÁTÁ
PRÁVO NA XXXXXX X XXXXX XXXXXX OCHRANU
Čl. 36
(1) Xxxxx se xxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx práva x xxxxxxxxxxx x nestranného xxxxx x ve xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx u xxxxxx orgánu.
(2) Kdo xxxxx, že byl xx xxxxx právech xxxxxxx xxxxxxxxxxx orgánu xxxxxxx správy, xxxx xx xxxxxxx na xxxx, xxx přezkoumal xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxxxx-xx zákon jinak. X xxxxxxxxx xxxxx xxxx xxxxx být xxxxxxxxx přezkoumávání rozhodnutí xxxxxxxxxx se xxxxxxxxxx xxxx x svobod xxxxx Xxxxxxx.
(3) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, jiného státního xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx správy xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx postupem.
(4) Xxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxxx zákon.
Čl. 37
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxx výpověď, xxxxxxxx xx jí xxxxxxxx xxxxxxxxx trestního xxxxxxx xxxx xxxx xxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx xx právní xxxxx x xxxxxx xxxx soudy, xxxxxx xxxxxxxx orgány xx xxxxxx veřejné xxxxxx, x to xx xxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xx x xxxxxx xxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxx, že xxxxxxxx xxxxx, jímž xx xxxx xxxxxxx, xx xxxxx xx xxxxxxxxxx.
Xx. 38
(1) Xxxxx xxxxx být odňat xxxxx zákonnému soudci. Xxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxx xx právo, xxx xxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxx zbytečných xxxxxxx x v jeho xxxxxxxxxxx a xxx xx mohl vyjádřit xx xxxx prováděným xxxxxxx. Xxxxxxxxx může xxx vyloučena xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 39
Xxx zákon xxxxxxx, xxxxx jednání xx xxxxxxxx činem x xxxx xxxxx, xxxxx x xxxx xxxx xxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxx xx xxxx xxxxxxxx xxxxxx.
Xx. 40
(1) Xxx xxxx xxxxxxxxx x xxxx x xxxxxx za xxxxxxx xxxx.
(2) Xxxxx, xxxxx xxxxx xx vedeno xxxxxxx řízení, je xxxxxxxxx xx xxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxxx odsuzujícím xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxx vina xxxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx xx právo, xxx xx xxx xxxxxxxxx čas a xxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxx a aby xx mohl xxxxx xxx nebo xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxx xx xxxxxxx nezvolí, ačkoliv xx xxxxx zákona xxx xxxx, xxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxx xxxxxxx, x xxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx xx právo xxxxxxx xxxxxxx; xxxxxx xxxxx xxxxx být xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx.
(5) Xxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx xx xxx, pro který xxx xxx pravomocně xxxxxxxx nebo xxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx uplatnění mimořádných xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxx se xxxxxxx.
(6) Xxxxxxxxx xxxx xx xxxxxxxx x xxxxx xx xxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx v xxxx, kdy xxx xxx xxxxxxx. Pozdějšího xxxxxx se použije, xxxxxxxx xx to xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXXXXXX XXXXXXXX
Xx. 41
(1) Xxxx xxxxxxxxx x xx. 26, čl. 27 xxxx. 4, xx. 28 xx 31, xx. 32 xxxx. 1 x 3, čl. 33 x 35 Xxxxxxx xx xxxxx se xxxxxxx pouze x xxxxxx zákonů, xxxxx xxxx xxxxxxxxxx provádějí.
(2) Xxx xx x Xxxxxxx xxxxx x xxxxxx, xxxxxx se xxx xxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxx x xxxxxxxxx rozdělení zákonodárné xxxxxxxxx xxxxxxxxx, xx xxxxxx xxxxxxxx zákonům xxxxxxxxx xxx.
Xx. 42
(1) Xxxxx Listina používá xxxxx "xxxxx", xxxxxx xx xxx xxxxxx xxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Federativní Republiky.
(2) Xxxxxxx požívají v Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Republice xxxxxxxx xxxx x základních xxxxxx zaručených Xxxxxxxx, xxxxx xxxxxx přiznána xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx "xxxxx", rozumí xx xxx xxxxx xxxxxx, jde-li x xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx, xxxxx Xxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxx xx xxxxxx občanství.
Čl. 43
Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx pronásledovaným xx uplatňování xxxxxxxxxxx xxxx a svobod. Xxxx xxxx být xxxxxxx tomu, kdo xxxxxx x xxxxxxx xx základními xxxxxxxx xxxxx x svobodami.
Čl. 44
Xxxxx xxxx xxxxxxx x prokurátorům xxxxxx xxxxx na podnikání x xxxxx hospodářskou xxxxxxx x xxxxx xxxxxxx x čl. 20 xxxx. 2; xxxxxxxxxxxx státní správy x xxxxxx samosprávy xx funkcích, xxxxx xxxx, xxx xxxxx xxxxxxx x xx. 27 xxxx. 4; xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xxx práva xxxxxxx v xx. 18, 19 a xx. 27 xxxx. 1 xx 3, xxxxx xxxxxxx x xxxxxxx xxxxxx. Osobám x xxxxxxxxxx, xxxxx xxxx bezprostředně xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx x zdraví, xxxx xxxxx xxxxxx xxxxx xx xxxxxx.
Xxxxxx předpis x. 23/1991 Xx. xxxxx xxxxxxxxx xxxx 8.2.1991.
LISTINA XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX byla xxxxxxx xxxx xxxxxxx ústavního xxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx (xxxxxx xxxxxxx č. 2/1993 Sb.).
Xx xxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxx měněn xx xxxxxxxxx.
Xxxxx jednotlivých xxxxxxxx norem jiných xxxxxxxx xxxxxxxx v xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx, xxxxx se xxxx xxxxxx derogační xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.