Právní předpis byl sestaven k datu 25.12.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 08.02.1991.
23
ÚSTAVNÍ XXXXX
xx xxx 9. ledna 1991,
xxxxxx xx uvozuje LISTINA XXXXXXXXXX PRÁV X XXXXXX xxxx xxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxx shromáždění Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republiky
Federální shromáždění xx xxxxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxx:
§1
(1) Ústavní xxxxxx, xxxx xxxxxx x xxxxx právní xxxxxxxx, xxxxxx výklad a xxxxxxxxx musí xxx x souladu x Listinou základních práv a svobod.
(2) Xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx xxxxxxx x Listině základních práv a svobod jsou xxx xxxxxxxx ústavního xxxxx.
§2
Xxxxxxxxxxx smlouvy x xxxxxxxx právech x xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, Xxxxxx x Xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx, xxxx na xxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxx a mají xxxxxxxx xxxx xxxxxxx.
§3
(1) X ústavě České republiky x x xxxxxx Xxxxxxxxx republiky mohou xxx xxxxxxxx xxxxx x svobody xxxxxxxxx xxx míru xxxxxxxxx Listinou základních práv a svobod.
(2) Xxxxxxxxxx ústavních xxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx a republiky xxxxxx tímto ústavním xxxxxxx dotčena.
§4
Článek 5 xxxxxxxxx xxxxxx č. 143/1968 Sb., o xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx, ve xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxx:
"Xx. 5
(1) Státní xxxxx xxxxx z xxxx republik xx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Republiky.
(2) Xxxxx xxxxx republiky xx xx území xxxxx xxxxxxxxx stejná xxxxx x stejné povinnosti xxxx xxxxx této xxxxx xxxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx být xxxxx xxx xxxx xxxxxx xxxxxxxx občanství.
(4) Xxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.".
§5
Xxxxxxx xx:
1. články 7 až 9, xxxxx xxxxx (čl. 19 až 38) x článek 98 xxxx. 4 xxxxxxxxx xxxxxx č. 100/1960 Sb., Ústava Xxxxx a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republiky, ve xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx,
2. xxxxxxx xxxxx č. 144/1968 Sb., x xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
§6
(1) Zákony x xxxx právní předpisy xxxx xxx xxxxxxx xx xxxxxxx x Listinou základních práv a svobod nejpozději xx 31. prosince 1991. Xxxxx dnem xxxxxxxxx xxxxxxxxx ustanovení, xxxxx x Listinou základních práv a xxxxxx xxxxxx x xxxxxxx.
(2) Xxxxxxxx, která xx x čl. 8 xxxx. 3, 4 x 5 x x čl. 12 xxxx. 2 Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxxx soudci, xxxxxxxx xxxxxxx xx 31. prosince 1991 xxxxxxxxxxxxx, xxxxxxx-xx xxx xxxxx.
§7
Xxxxx ústavní xxxxx x Listina základních práv a svobod xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx.
Xxxxx x. x.
Xxxxxx v. x.
Xxxxx v. x.
XXXXXXX ZÁKLADNÍCH XXXX X XXXXXX
Xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx základě návrhů Xxxxx xxxxxxx rady x Xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx na xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx x xx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx tradice xxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx trpkých xxxxxxxxxx x xxx, xxx xxxxxx xxxxx x základní svobody xxxx x xxxx xxxxxx potlačovány,
vkládajíc xxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxx na xxxxxxxxxx,
xxxxxxxxxxxx xx xxxx xxx xxxxxxxxxxxx xxxx budoucím xxxxxxxxx za xxxx xxxxxxxxx života xx Xxxx
x vyjadřujíc xxxx, xxx xx Česká x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx zařadila xxxx xxxxx, jež xxxx hodnoty ctí,
usneslo xx xx této Xxxxxxx základních xxxx x xxxxxx:
XXXXX PRVNÍ
OBECNÁ XXXXXXXXXX
Xx. 1
Lidé xxxx xxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxxxxxx i x právech. Xxxxxxxx xxxxx a xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxx a nezrušitelné.
Čl. 2
(1) Xxxx xx xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxx xx xxxxx ani xx xxxxxxxx xxxxxxxxx, xxx na xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Státní xxx xxx uplatňovat xxx x xxxxxxxxx x x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, x to xxxxxxxx, xxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Každý může xxxxx, xx xxxx xxxxxxx xxxxxxxx, a xxxxx xxxxx xxx xxxxx činit, xx xxxxx neukládá.
Čl. 3
(1) Xxxxxxxx xxxxx a xxxxxxx se zaručují xxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxx, barvy xxxxx, xxxxxx, xxxx x náboženství, politického xx xxxxxx xxxxxxxx, xxxxxxxxx xxxx sociálního xxxxxx, příslušnosti x xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx, xxxx xxxx jiného xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx o xxx xxxxxxxxxx. Zakazuje xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx a xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x odnárodňování.
(3) Xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx.
Xx. 4
(1) Xxxxxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx x x jeho xxxxxx x jen xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx.
(2) Xxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxx být xx xxxxxxxx stanovených Xxxxxxxx základních xxxx x xxxxxx (xxxx xxx "Xxxxxxx") xxxxxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod xxxx xxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx případy, které xxxxxxx stanovené xxxxxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod xxxx být šetřeno xxxxxx podstaty x xxxxxx. Taková xxxxxxx xxxxxxx xxx xxxxxxxxxx x jiným xxxxxx, xxx xxx xxxxx xxxx xxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXX XXXXX A ZÁKLADNÍ XXXXXXX
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxx xxxxxx xxxxx x xxxxxxx
Xx. 5
Xxxxx xx xxxxxxxxx xxx xxxxx.
Xx. 6
(1) Xxxxx xx xxxxx xx život. Xxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxxxx již xxxx xxxxxxxxx.
(2) Nikdo nesmí xxx xxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx smrti se xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx práv xxxxx xxxxxx článku xxxx, jestliže xxx xxxxx xxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx xxxxx xxxxxx není xxxxxxx.
Xx. 7
(1) Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxx soukromí xx xxxxxxxx. Xxxxxxx xxxx být jen x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxx ani xxxxxxxx xxxxxxx, nelidskému xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx.
Xx. 8
(1) Xxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx z xxxxxx x xxxxxxxx, který xxxxxxx xxxxx. Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxx nebo xxxxxxxxxxx x trestného xxxx xx xxxxx xxxxxxx jen x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx v xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxx xxxx být xxxxx xxxxxxxxx x důvody xxxxxxxx, xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx do 24 xxxxx propuštěna xx xxxxxxx nebo odevzdána xxxxx. Soudce musí xxxxxxxxx xxxxx xx 24 xxxxx od xxxxxxxx xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx o xxxxx, xxxx ji xxxxxxxxx xx svobodu.
(4) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx je možno xxx na písemný xxxxxxxxxx xxxxxx soudce. Xxxxxxx xxxxx xxxx xxx do 24 xxxxx xxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxx xx 24 xxxxx od xxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxxx nebo xx xxxxxxxxx xx xxxxxxx.
(5) Xxxxx xxxxx xxx xxxx xx xxxxx, xxx x xxxxxx a xx xxxx stanovenou xxxxxxx x na základě xxxxxxxxxx xxxxx.
(6) Xxxxx xxxxxxx, ve kterých xxxxxxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxx xxxx xxx xx 24 xxxxx xxxxxxxx xxxxx, který x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xx 7 xxx.
Xx. 9
(1) Xxxxx xxxxx xxx podroben xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx.
(2) Ustanovení odstavce 1 xx nevztahuje xx:
x) xxxxx xxxxxxxx xxxxx zákona osobám xx xxxxxx xxxxxx xxxxxx xxxxxxx nebo xxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxx,
x) vojenskou xxxxxx xxxx jinou xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx,
x) xxxxxx vyžadovanou xx xxxxxxx xxxxxx x případě živelných xxxxxx, nehod, xxxx xxxxxx xxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxx xxxxxx, zdraví xxxx značné xxxxxxxxx xxxxxxx,
x) xxxxxxx uložené xxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx, xxxxxx xxxx xxxx xxxxxxx.
Xx. 10
(1) Xxxxx xx xxxxx, xxx xxxx zachována xxxx xxxxxx důstojnost, xxxxxx xxxx, xxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxx xxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx do soukromého x xxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx má xxxxx xx ochranu xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx, zveřejňováním xxxx jiným zneužíváním xxxxx x xxx xxxxx.
Xx. 11
(1) Xxxxx xx xxxxx vlastnit xxxxxxx. Xxxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxx zákonný xxxxx x xxxxxxx. Xxxxxx xx zaručuje.
(2) Xxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx společnosti, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx x veřejného xxxxx xxx být xxx xx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxx nebo xxxxxxxx xxxxxxxxxxx osob; xxxxx xxxx xxxx xxxxxxxx, xx určité xxxx xxxxx xxx pouze xx xxxxxxxxxxx občanů xxxx xxxxxxxxxxx osob xx sídlem v Xxxxx a Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxx xxx xxxxxxxx xx újmu xxxx xxxxxxx xxxxx x rozporu se xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx. Xxxx xxxxx xxxxx poškozovat xxxxxx xxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx xx možné ve xxxxxxxx xxxxx, x xx xx základě xxxxxx x xx xxxxxxx.
(5) Daně x xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxx xx základě xxxxxx.
Xx. 12
(1) Xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx. Není xxxxxxxx xx xxx xxxxxxxx bez souhlasu xxxx, xxx x xxx bydlí.
(2) Domovní xxxxxxxxx je xxxxxxxxx xxx xxx účely xxxxxxxxx řízení, x xx xx písemný xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxxxx obydlí xxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxxx, xxx xx-xx xx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx pro xxxxxxx xxxxxx nebo zdraví xxxx, xxx ochranu xxxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx bezpečnosti x xxxxxxx. Pokud je xxxxxx xxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx jiné xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxx xxx xxxxxx zásady xxxxxxx xxxxxxxx, též xx-xx xx xxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 13
Xxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxx, xx xxx xxxxxxxxxxxx x soukromí, nebo xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxx, x xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx, které xxxxxxx xxxxx. Xxxxxx xx xxxxxxxx tajemství xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxx xxxxx podobným xxxxxxxxx.
Xx. 14
(1) Xxxxxxx xxxxxx a xxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx xx území Xxxxx a Slovenské Xxxxxxxxxxx Republiky, má xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx.
(3) Tyto svobody xxxxx být omezeny xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx nevyhnutelné xxx xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx pořádku, ochranu xxxxxx nebo xxxxxxx xxxx x svobod xxxxxxx a na xxxxxxxxxx územích xxx x důvodu xxxxxxx xxxxxxx.
(4) Každý xxxxx xx xxxxx na xxxxxxxx xxxxx xx xxxxx České a Xxxxxxxxx Federativní Republiky. Xxxxx nemůže být xxxxx k opuštění xxx xxxxxx.
(5) Xxxxxxx xxxx být xxxxxxxx xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 15
(1) Xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx x náboženského xxxxxxx xx zaručena. Xxxxx xx xxxxx změnit xxx xxxxxxxxxxx nebo xxxx anebo xxx xxx xxxxxxxxxxxx vyznání.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx bádání x xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx xxx xxxxx xxxxxxxxx vojenskou xxxxxx, xxxxx je xx x xxxxxxx x xxxx svědomím nebo x jeho xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx stanoví xxxxx.
Xx. 16
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx náboženství xxxx xxxx buď xxx xxxx xxxxxxxx x xxxxxx, xxxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxx xxxx zachováváním xxxxxx.
(2) Xxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx své xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxx, xxxxxxxxxx xxx duchovní x xxxxxxx xxxxxxx a xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx na xxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx stanoví xxxxxxxx vyučování náboženství xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxx práv xxxx být xxxxxx xxxxxxx, jde-li x xxxxxxxx v xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx pro xxxxxxx xxxxxxx bezpečnosti x xxxxxxx, zdraví x xxxxxxxxx nebo xxxx a xxxxxx xxxxxxx.
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxxx práva
Čl. 17
(1) Xxxxxxx xxxxxxx x xxxxx na xxxxxxxxx jsou zaručeny.
(2) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxxx, písmem, xxxxxx, xxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx, xxxxx i xxxxxxxx xxxxxxxxxx, přijímat x rozšiřovat xxxxx x xxxxxxxxx xxx xxxxxx xx xxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxx xx xxxxxxxxxxx.
(4) Svobodu xxxxxxx x xxxxx vyhledávat x šířit xxxxxxxxx xxx xxxxxx zákonem, xxx-xx x opatření x xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx xxx ochranu xxxx x svobod xxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxxx xxxxxxxxxx, ochranu xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx.
(5) Xxxxxx orgány x xxxxxx územní xxxxxxxxxx jsou xxxxxxx xxxxxxxxxx způsobem poskytovat xxxxxxxxx o xxx xxxxxxxx. Xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 18
(1) Petiční xxxxx xx xxxxxxxx; xx xxxxxx veřejného nebo xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxx xxx xxxx x xxxxxx xx xxxxxxx xx státní xxxxxx x xxxxxx územní xxxxxxxxxx s xxxxxxxx, xxxxxx a xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx xx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxx xxxxx.
(3) Peticemi xx xxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx zaručených Xxxxxxxx.
Xx. 19
(1) Právo xxxxxxx se xxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Toto xxxxx lze omezit xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx práv a xxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx pořádku, zdraví, xxxxxxxxx, xxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxxxxxxx však nesmí xxx podmíněno xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx správy.
Čl. 20
(1) Xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxx xx xxxxx xxxxx s xxxxxx se sdružovat xx spolcích, xxxxxxxxxxxxx x xxxxxx sdruženích.
(2) Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx xx v xxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx práv xxx xxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, jestliže to xx v xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nezbytné xxx xxxxxxxxxx xxxxx, ochranu xxxxxxx bezpečnosti x xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxx xxxxxxxx činům xxxx xxx ochranu xxxx x svobod druhých.
(4) Xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx hnutí, xxxxx x jiná xxxxxxxx xxxx odděleny xx xxxxx.
Xx. 21
(1) Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxx xx na správě xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxx svobodnou xxxxxx xxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx musí xxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx volební xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxx je xxxxxxxxx x rovné x xxxxxxxx se xxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxx.
(4) Občané mají xx rovných xxxxxxxx xxxxxxx x voleným x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 22
Xxxxxxx úprava xxxxx politických práv x svobod x xxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xxxx umožňovat x xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xxx x demokratické xxxxxxxxxxx.
Xx. 23
Xxxxxx xxxx právo xxxxxxxx se xx xxxxx xxxxx xxxxxxx, xxx xx odstraňoval xxxxxxxxxxxx xxx lidských xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxxx ústavních xxxxxx x xxxxxx xxxxxxx zákonných prostředků xxxx xxxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXX XXXXXXXXXXXXX X XXXXXXXXX XXXXXX
Xx. 24
Xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx národnostní xxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxx xx xxxx.
Xx. 25
(1) Xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx nebo xxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx xxxxx xxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx vlastní xxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxx informace x xxxxxx mateřském xxxxxx x xxxxxxxxx xx x národnostních xxxxxxxxxx. Podrobnosti stanoví xxxxx.
(2) Xxxxxxx příslušejícím x národnostním x xxxxxxxx xxxxxxxx xx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxx
x) xxxxx na xxxxxxxx x xxxxxx xxxxxx,
x) xxxxx xxxxxx xxxxxx xxxxxx v xxxxxxx xxxxx,
x) xxxxx účasti xx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx se xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx menšin.
HLAVA XXXXXX
XXXXXXXXXXX, SOCIÁLNÍ X XXXXXXXX PRÁVA
Čl. 26
(1) Xxxxx xx xxxxx xx svobodnou xxxxx xxxxxxxx x přípravu x xxxx, jakož x právo podnikat x provozovat xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxx xxxxxxxx podmínky x omezení pro xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx pro xxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxxx, xxxxx toto xxxxx xxxxxxx bez xxx xxxx vykonávat, xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx zajišťuje; xxxxxxxx stanoví xxxxx.
(4) Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx úpravu xxx xxxxxxx.
Xx. 27
(1) Xxxxx xx xxxxx svobodně xx xxxxxxxxx x xxxxxx xx xxxxxxx xxxxx hospodářských a xxxxxxxxxx zájmů.
(2) Odborové xxxxxxxxxx vznikají nezávisle xx xxxxx. Omezovat xxxxx xxxxxxxxxx organizací xx xxxxxxxxxxx, stejně xxxx xxxxxxxxxxx některé x xxxx x xxxxxxx nebo v xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxx jiných xxxxxxxx xx ochranu xxxxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx xxxxx xxxxx být xxxxxxx zákonem, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx společnosti nezbytná xxx xxxxxxx bezpečnosti xxxxx, xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Právo xx stávku xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; xxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx x příslušníkům xxxxxxxxxxxxxx xxxxx.
Xx. 28
Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxx na xxxxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxx x xx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 29
(1) Ženy, mladiství x xxxxx zdravotně xxxxxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxx xxxxx x na zvláštní xxxxxxxx podmínky.
(2) Mladiství x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx mají xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxx x na pomoc xxx xxxxxxxx x xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx stanoví xxxxx.
Xx. 30
(1) Xxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx zabezpečení xx xxxxx x xxx xxxxxxxxxxxxxx x xxxxx, xxxxx x xxx xxxxxx živitele.
(2) Xxxxx, xxx xx x hmotné xxxxx, xx právo xx xxxxxxx xxxxx, xxxxx xx xxxxxxxx pro xxxxxxxxx základních xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx stanoví xxxxx.
Xx. 31
Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx. Občané mají xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx x na xxxxxxxxx xxxxxxx za xxxxxxxx, xxxxx stanoví xxxxx.
Xx. 32
(1) Rodičovství x xxxxxx xxxx pod xxxxxxxx zákona. Zvláštní xxxxxxx xxxx a xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxx x těhotenství xx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx, xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx pracovní podmínky.
(3) Xxxx narozené v xxxxxxxxxx i mimo xx mají stejná xxxxx.
(4) Xxxx o xxxx x jejich xxxxxxx je xxxxxx xxxxxx; děti mají xxxxx na xxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxx. Xxxxx rodičů mohou xxx xxxxxxx a xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxx od xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxx na xxxxxxx xxxxxx.
(5) Xxxxxx, xxxxx xxxxxx o xxxx, xxxx právo xx xxxxx xxxxx.
(6) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 33
(1) Xxxxx má právo xx xxxxxxxx. Školní xxxxxxxx je povinná xx xxxx, xxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx a možností xxxxxxxxxxx xxx na xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx xxxx školy xxx xxxxxx x xxxxxxxx xx nich lze xxx za xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; xx xxxxxxxx školách se xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxx.
(4) Zákon xxxxxxx, xx xxxxxx xxxxxxxx mají xxxxxx xxx xxxxxx právo xx xxxxx státu.
Čl. 34
(1) Xxxxx k xxxxxxxxx xxxxxx duševní xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx přístupu xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 35
(1) Každý xx xxxxx na xxxxxxxx xxxxxxx prostředí.
(2) Xxxxx xx právo xx xxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx prostředí a xxxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxx xxxxxx xxxxx xxxx xxxxx nesmí xxxxxxxxx xxx poškozovat xxxxxxx xxxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx památky xxx míru xxxxxxxxxx xxxxxxx.
XXXXX XXXX
XXXXX XX XXXXXX A XXXXX XXXXXX OCHRANU
Čl. 36
(1) Xxxxx xx xxxx xxxxxxx stanoveným xxxxxxxx xxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxxx xxxxx x xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx orgánu.
(2) Xxx xxxxx, xx byl xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, xxxx xx obrátit na xxxx, aby xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx rozhodnutí, xxxxxxxxx-xx xxxxx xxxxx. X pravomoci xxxxx xxxx nesmí xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx rozhodnutí xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxx Xxxxxxx.
(3) Každý xx xxxxx na xxxxxxx škody xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx rozhodnutím xxxxx, jiného xxxxxxxx xxxxxx či orgánu xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx postupem.
(4) Xxxxxxxx x podrobnosti xxxxxxxx xxxxx.
Xx. 37
(1) Xxxxx má právo xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx xx jí xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx stíhání xxxx nebo xxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx na xxxxxx xxxxx x řízení xxxx soudy, xxxxxx xxxxxxxx orgány xx xxxxxx veřejné xxxxxx, x xx xx xxxxxxx xxxxxx.
(3) Všichni xxxxxxxxx xxxx xx x xxxxxx rovni.
(4) Xxx xxxxxxxx, xx xxxxxxxx jazyk, jímž xx xxxx xxxxxxx, xx xxxxx xx xxxxxxxxxx.
Xx. 38
(1) Nikdo xxxxx xxx xxxxx xxxxx zákonnému xxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx, xxx jeho xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxx zbytečných xxxxxxx x x jeho xxxxxxxxxxx x xxx xx xxxx vyjádřit xx všem xxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxx xxxx xxx vyloučena xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 39
Xxx zákon xxxxxxx, xxxxx jednání xx trestným činem x xxxx trest, xxxxx x xxxx xxxx xxxx na xxxxxxx xxxx majetku, xxx xx xxxx xxxxxxxx uložit.
Čl. 40
(1) Xxx xxxx xxxxxxxxx x xxxx x xxxxxx xx trestné xxxx.
(2) Xxxxx, xxxxx xxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, xx xxxxxxxxx za nevinného, xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx soudu nebyla xxxx xxxx xxxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx xx právo, xxx mu byl xxxxxxxxx xxx x xxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxx x aby xx xxxx xxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxx xx xxxxxxx nezvolí, xxxxxxx xx podle xxxxxx xxx musí, bude xx xxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxx stanoví, x xxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxx obhájce.
(4) Xxxxxxxx má xxxxx xxxxxxx výpověď; xxxxxx xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxxx zbaven.
(5) Xxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx stíhán xx xxx, xxx xxxxx xxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx nebo zproštěn xxxxxxxx. Xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx uplatnění xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx prostředků x xxxxxxx se xxxxxxx.
(6) Xxxxxxxxx činu se xxxxxxxx x trest xx xxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx x xxxx, xxx byl xxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxx, xxxxxxxx je xx xxx pachatele xxxxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXXXXXX XXXXXXXX
Xx. 41
(1) Xxxx xxxxxxxxx v xx. 26, xx. 27 xxxx. 4, xx. 28 až 31, čl. 32 xxxx. 1 x 3, xx. 33 x 35 Xxxxxxx xx možno xx xxxxxxx xxxxx x xxxxxx zákonů, které xxxx ustanovení xxxxxxxxx.
(2) Xxx se x Xxxxxxx xxxxx o xxxxxx, rozumí xx xxx zákon Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx, jestliže z xxxxxxxxx rozdělení zákonodárné xxxxxxxxx xxxxxxxxx, xx xxxxxx přísluší xxxxxxx xxxxxxxxx xxx.
Xx. 42
(1) Xxxxx Xxxxxxx xxxxxxx xxxxx "xxxxx", rozumí xx tím státní xxxxx Xxxxx a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(2) Xxxxxxx požívají x Xxxxx a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republice xxxxxxxx xxxx a xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxx xxxxxx přiznána xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Pokud xxxxxxxxx xxxxxxxx používají xxxxx "xxxxx", xxxxxx xx tím každý xxxxxx, jde-li x xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx, xxxxx Xxxxxxx xxxxxxxx bez xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxxx.
Xx. 43
Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republika xxxxxxxxx xxxx cizincům xxxxxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx politických xxxx x xxxxxx. Xxxx může xxx xxxxxxx xxxx, kdo xxxxxx v rozporu xx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx.
Xx. 44
Xxxxx xxxx soudcům x prokurátorům omezit xxxxx xx podnikání x xxxxx hospodářskou xxxxxxx a xxxxx xxxxxxx x xx. 20 odst. 2; xxxxxxxxxxxx xxxxxx správy x územní xxxxxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx xxxx, xxx xxxxx xxxxxxx v xx. 27 xxxx. 4; xxxxxxxxxxxx bezpečnostních xxxxx x xxxxxxxxxxxx ozbrojených xxx xxx xxxxx xxxxxxx x čl. 18, 19 x xx. 27 odst. 1 až 3, xxxxx xxxxxxx s xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx x xxxxxxxxxx, xxxxx xxxx bezprostředně xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx x zdraví, může xxxxx xxxxxx xxxxx xx xxxxxx.
Xxxxxx předpis x. 23/1991 Sb. xxxxx xxxxxxxxx xxxx 8.2.1991.
XXXXXXX XXXXXXXXXX PRÁV A XXXXXX xxxx xxxxxxx xxxx součást ústavního xxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx (xxxxxx xxxxxxx č. 2/1993 Sb.).
Xx xxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxx měněn xx xxxxxxxxx.
Xxxxx jednotlivých xxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxx není xxxxxxxxxxxxx, xxxxx se jich xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.