Právní předpis byl sestaven k datu 10.12.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 08.02.1991.
23
ÚSTAVNÍ ZÁKON
ze xxx 9. ledna 1991,
xxxxxx xx uvozuje LISTINA XXXXXXXXXX PRÁV X XXXXXX xxxx xxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx Xxxxx a Slovenské Xxxxxxxxxxx Republiky
Federální shromáždění xx usneslo xx xxxxx xxxxxxxx zákoně:
§1
(1) Xxxxxxx xxxxxx, xxxx zákony x xxxxx xxxxxx předpisy, xxxxxx xxxxxx a xxxxxxxxx xxxx xxx x souladu x Listinou základních práv a svobod.
(2) Xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx xxxxxxx x Listině základních práv a svobod xxxx xxx ochranou xxxxxxxxx xxxxx.
§2
Xxxxxxxxxxx xxxxxxx o xxxxxxxx právech x xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, Xxxxxx x Xxxxxxxxxx Federativní Xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx, xxxx na xxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxx x xxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxx.
§3
(1) X ústavě České republiky x x xxxxxx Xxxxxxxxx republiky mohou xxx xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxx Listinou základních práv a svobod.
(2) Ustanovení xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx mezi xxxxxxxx a xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx.
§4
Článek 5 xxxxxxxxx xxxxxx č. 143/1968 Sb., o xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xx xxxxx pozdějších xxxxxxxx, xxx:
"Xx. 5
(1) Státní xxxxx xxxxx x xxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republiky.
(2) Xxxxx xxxxx republiky má xx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx stejná xxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxx xxxxx republiky.
(3) Nikdo xxxxxx xxx xxxxx xxx vůli xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx.
(4) Zásady xxxxxxxx a pozbývání xxxxxxxx občanství republik xxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.".
§5
Zrušují xx:
1. xxxxxx 7 xx 9, xxxxx druhá (xx. 19 xx 38) x xxxxxx 98 xxxx. 4 xxxxxxxxx xxxxxx č. 100/1960 Sb., Xxxxxx Xxxxx a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republiky, xx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx,
2. xxxxxxx xxxxx č. 144/1968 Sb., x xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x Xxxxx a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
§6
(1) Xxxxxx x xxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxx být xxxxxxx xx souladu x Listinou základních práv a svobod xxxxxxxxxx do 31. xxxxxxxx 1991. Xxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxx x Listinou základních práv a xxxxxx xxxxxx v xxxxxxx.
(2) Pravomoc, xxxxx xx v xx. 8 xxxx. 3, 4 x 5 x v xx. 12 xxxx. 2 Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx svěřuje xxxxx xxxx soudci, xxxxxxxx xxxxxxx do 31. xxxxxxxx 1991 xxxxxxxxxxxxx, stanoví-li xxx xxxxx.
§7
Tento xxxxxxx xxxxx x Listina základních práv a svobod xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx.
Xxxxx x. r.
Dubček x. x.
Xxxxx x. x.
LISTINA ZÁKLADNÍCH XXXX X XXXXXX
Xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx Xxxxx národní rady x Slovenské xxxxxxx xxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx přirozených xxxx xxxxxxx, práv xxxxxx a xxxxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx x na xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx národů,
pamětlivo trpkých xxxxxxxxxx x dob, xxx xxxxxx xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxx xxxx x naší xxxxxx xxxxxxxxxxx,
xxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxxx těchto xxxx xxxxxxxxx úsilím xxxxx xxxxxxxxxx národů,
vycházejíc x xxxxx xxxxxxx xxxxxx x slovenského xxxxxx xx xxxxxxxxxx,
xxxxxxxxxxxx xx xxxx xxx xxxxxxxxxxxx xxxx budoucím xxxxxxxxx za osud xxxxxxxxx života xx Xxxx
x xxxxxxxxxx xxxx, xxx xx Česká x Slovenská Federativní Xxxxxxxxx xxxxxxxx zařadila xxxx xxxxx, xxx xxxx xxxxxxx xxx,
xxxxxxx xx xx xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx:
XXXXX PRVNÍ
OBECNÁ XXXXXXXXXX
Xx. 1
Xxxx jsou xxxxxxxx x rovní x xxxxxxxxxxx x x xxxxxxx. Xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxx x nezrušitelné.
Čl. 2
(1) Xxxx xx xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx a nesmí xx xxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx, xxx na xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Státní xxx xxx uplatňovat xxx x případech x x mezích stanovených xxxxxxx, x xx xxxxxxxx, který xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxx xxxxx, xx není xxxxxxx xxxxxxxx, x xxxxx nesmí být xxxxx činit, co xxxxx xxxxxxxx.
Xx. 3
(1) Xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx se xxxxxxxx xxxx bez rozdílu xxxxxxx, xxxx, xxxxx xxxxx, jazyka, xxxx x xxxxxxxxxxx, politického xx jiného xxxxxxxx, xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxxxxxx k xxxxxxxxxxx nebo xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx, rodu xxxx xxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xx xxxxxxxx ovlivňování xxxxxx xxxxxxxxxxx a xxxxxxx způsoby nátlaku xxxxxxxxx k odnárodňování.
(3) Xxxxxx xxxxx být xxxxxxxxx xxxx na xxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx základních xxxx x xxxxxx.
Xx. 4
(1) Xxxxxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxx na xxxxxxx xxxxxx x x jeho xxxxxx x jen při xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx.
(2) Xxxx xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxx xxx xx xxxxxxxx stanovených Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx (xxxx xxx "Listina") xxxxxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxx základních xxxx x xxxxxx musí xxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx stanovené podmínky.
(4) Xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod xxxx xxx xxxxxxx xxxxxx podstaty a xxxxxx. Xxxxxx omezení xxxxxxx xxx zneužívána x jiným xxxxxx, xxx xxx xxxxx xxxx xxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXX XXXXX X XXXXXXXX XXXXXXX
Xxxxx první
Základní xxxxxx xxxxx a svobody
Čl. 5
Xxxxx je xxxxxxxxx xxx xxxxx.
Xx. 6
(1) Xxxxx má xxxxx xx život. Xxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxxxx již xxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx smrti xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx xxxx xxxxx tohoto článku xxxx, xxxxxxxx byl xxxxx xxxxxx xxxxxx x souvislosti x xxxxxxxx, xxxxx podle xxxxxx není trestné.
Čl. 7
(1) Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxx x jejího xxxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxxxx xxxx být jen x případech stanovených xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxx ani xxxxxxxx krutému, xxxxxxxxxx xxxx ponižujícímu zacházení xxxx xxxxxx.
Xx. 8
(1) Xxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx stíhán nebo xxxxxx xxxxxxx jinak xxx x xxxxxx x způsobem, xxxxx xxxxxxx zákon. Nikdo xxxxx xxx zbaven xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxxxx dostát smluvnímu xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx z xxxxxxxxx xxxx xx xxxxx xxxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxx. Xxxxxxxx osoba xxxx xxx xxxxx xxxxxxxxx s důvody xxxxxxxx, xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx xx 24 xxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxx xxxx xxxxxxxxx osobu do 24 hodin od xxxxxxxx xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx x xxxxx, xxxx ji propustit xx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx je xxxxx xxx na písemný xxxxxxxxxx příkaz xxxxxx. Xxxxxxx xxxxx musí xxx xx 24 xxxxx odevzdána xxxxx. Xxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxx xx 24 xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx x vazbě nebo xx xxxxxxxxx na xxxxxxx.
(5) Xxxxx xxxxx xxx vzat do xxxxx, xxx x xxxxxx x xx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx x na základě xxxxxxxxxx xxxxx.
(6) Xxxxx xxxxxxx, ve kterých xxxxxxxxx xxxx být xxxxx převzata xxxx xxxxxx x ústavní xxxxxxxxxxxx xxxx xxx xxxxx souhlasu. Xxxxxx xxxxxxxx musí xxx xx 24 hodin xxxxxxxx xxxxx, který x tomto xxxxxxxx xxxxxxxx do 7 xxx.
Xx. 9
(1) Nikdo xxxxx xxx podroben xxxxxxx pracím xxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxxx xxxxxxxx 1 xx xxxxxxxxxx xx:
x) práce xxxxxxxx xxxxx xxxxxx osobám xx xxxxxx xxxxxx xxxxxx svobody nebo xxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxx,
x) vojenskou xxxxxx xxxx jinou xxxxxx xxxxxxxxxx zákonem xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx,
x) xxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx, xxxx xxxxxx xxxxxxxxx, které xxxxxxxx životy, xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx,
x) jednání uložené xxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx, xxxxxx xxxx xxxx druhých.
Čl. 10
(1) Xxxxx xx xxxxx, xxx xxxx zachována xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxx xxxx, xxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxx xxxxx.
(2) Xxxxx xx právo xx xxxxxxx před xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx soukromého x xxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx má xxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx shromažďováním, xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx zneužíváním xxxxx o xxx xxxxx.
Xx. 11
(1) Každý xx xxxxx vlastnit xxxxxxx. Xxxxxxxxxx právo xxxxx xxxxxxxxx má xxxxxx xxxxxxx xxxxx x ochranu. Dědění xx zaručuje.
(2) Xxxxx xxxxxxx, který xxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxx xxxxxx celé xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx zájmu xxx být xxx xx xxxxxxxxxxx státu, xxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx; zákon xxxx xxxx stanovit, xx xxxxxx xxxx xxxxx xxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx občanů xxxx xxxxxxxxxxx xxxx xx xxxxxx x Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republice.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxx xxx xxxxxxxx xx xxxx xxxx xxxxxxx anebo x xxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx. Xxxx výkon xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx, přírodu x xxxxxxx prostředí xxx xxxx xxxxxxxxxx zákonem.
(4) Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx práva xx možné ve xxxxxxxx zájmu, x xx xx základě xxxxxx x xx xxxxxxx.
(5) Daně x xxxxxxxx lze xxxxxxx xxx xx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 12
(1) Xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx. Není xxxxxxxx do xxx xxxxxxxx bez xxxxxxxx xxxx, xxx v xxx xxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxx xxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, x xx na xxxxxxx xxxxxxxxxx příkaz xxxxxx. Xxxxxx provedení xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx mohou xxx xxxxxxx xxxxxxxx, xxx xx-xx to x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxx xxxx, pro xxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx ohrožení xxxxxxx xxxxxxxxxxx a xxxxxxx. Pokud xx xxxxxx užíváno xxxx xxx xxxxxxxxx nebo xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxx xxx xxxxxx zásady xxxxxxx xxxxxxxx, xxx xx-xx xx nezbytné pro xxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 13
Nikdo xxxxx xxxxxxx listovní xxxxxxxxx xxx tajemství xxxxxx xxxxxxxxxx x záznamů, xx xxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxx, s xxxxxxxx případů a xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxxx se xxxxxxxx tajemství zpráv xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, telegrafem xxxx jiným podobným xxxxxxxxx.
Xx. 14
(1) Xxxxxxx xxxxxx a xxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx.
(3) Tyto xxxxxxx xxxxx být xxxxxxx xxxxxxx, jestliže je xx nevyhnutelné pro xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx xxxx x svobod xxxxxxx a xx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxx xx xxxxx na xxxxxxxx vstup na xxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx. Xxxxx xxxxxx xxx xxxxx x xxxxxxxx xxx xxxxxx.
(5) Xxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem.
Čl. 15
(1) Xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxx xx zaručena. Xxxxx xx právo změnit xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxx anebo xxx xxx xxxxxxxxxxxx vyznání.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx být xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx xx to x xxxxxxx x xxxx svědomím nebo x xxxx náboženským xxxxxxxx. Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Xx. 16
(1) Xxxxx xx právo xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxx buď xxx xxxx xxxxxxxx x jinými, soukromě xxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxx xxxx zachováváním xxxxxx.
(2) Xxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx ustavují xxx xxxxxx, xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxx a xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx na státních xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx náboženství xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxx práv xxxx xxx omezen xxxxxxx, jde-li x xxxxxxxx x demokratické xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx veřejné xxxxxxxxxxx x pořádku, xxxxxx x mravnosti nebo xxxx a xxxxxx xxxxxxx.
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxxx xxxxx
Xx. 17
(1) Xxxxxxx projevu x xxxxx na xxxxxxxxx xxxx zaručeny.
(2) Xxxxx xx právo xxxxxxxxxx své xxxxxx xxxxxx, písmem, tiskem, xxxxxxx xxxx jiným xxxxxxxx, jakož x xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxxx x xxxxxxxxxx ideje x xxxxxxxxx xxx xxxxxx xx hranice xxxxx.
(3) Cenzura xx xxxxxxxxxxx.
(4) Svobodu projevu x xxxxx xxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxx zákonem, xxx-xx x opatření x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx pro xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxxx bezpečnost, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx.
(5) Xxxxxx xxxxxx x orgány xxxxxx xxxxxxxxxx jsou xxxxxxx xxxxxxxxxx způsobem xxxxxxxxxx xxxxxxxxx x své xxxxxxxx. Xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 18
(1) Xxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxx; ve xxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxx xxx xxxx s xxxxxx xx obracet xx xxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxxx x xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx xx xxxxx xxxxxxxxx do xxxxxxxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxxx se xxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxx základních xxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx.
Xx. 19
(1) Xxxxx xxxxxxx se shromažďovat xx xxxxxxxx.
(2) Toto xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx x případech xxxxxxxxxxx xx veřejných xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx pořádku, xxxxxx, xxxxxxxxx, majetku nebo xxx xxxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxxxxxxx však xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx veřejné xxxxxx.
Xx. 20
(1) Xxxxx svobodně xx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxx xx xxxxx xxxxx x xxxxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx, společnostech x jiných sdruženích.
(2) Xxxxxx mají právo xxxxxxxx též xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxxx xxxxx a xxxxxxxxx xx x nich.
(3) Xxxxx xxxxxx práv xxx xxxxxx xxx x xxxxxxxxx stanovených xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx x demokratické xxxxxxxxxxx xxxxxxxx pro xxxxxxxxxx státu, ochranu xxxxxxx bezpečnosti x xxxxxxxxx pořádku, xxxxxxxxxxx xxxxxxxx činům xxxx xxx xxxxxxx xxxx x svobod xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxxx xxxxx, jakož x jiná xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xx xxxxx.
Xx. 21
(1) Xxxxxx xxxx právo podílet xx xx správě xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxx.
(2) Volby xx xxxx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxxx se xxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxx.
(4) Xxxxxx xxxx xx rovných podmínek xxxxxxx x xxxxxxx x xxxxx veřejným xxxxxxx.
Xx. 22
Xxxxxxx xxxxxx xxxxx politických práv x xxxxxx x xxxx výklad x xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx x ochraňovat svobodnou xxxxxx xxxxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxxxxx společnosti.
Čl. 23
Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx se xx xxxxx xxxxx xxxxxxx, xxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx řád xxxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxx Listinou, xxxxxxxx činnost xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxxx zákonných xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXX XXXXXXXXXXXXX X XXXXXXXXX XXXXXX
Xx. 24
Příslušnost xx xxxxxxxxx národnostní xxxx xxxxxxx xxxxxxx nesmí xxx xxxxxx xx xxxx.
Xx. 25
(1) Občanům xxxxxxxx národnostní nebo xxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx všestranný xxxxxx, xxxxxxx xxxxx xxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx rozvíjet xxxxxxx xxxxxxx, xxxxx rozšiřovat x xxxxxxxx xxxxxxxxx x jejich xxxxxxxxx xxxxxx x sdružovat xx x xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx stanoví xxxxx.
(2) Xxxxxxx příslušejícím x xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx menšinám xx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx též
a) xxxxx na xxxxxxxx x xxxxxx xxxxxx,
x) xxxxx užívat jejich xxxxxx x úředním xxxxx,
x) xxxxx účasti xx řešení xxxx xxxxxxxxxx xx národnostních x etnických xxxxxx.
XXXXX XXXXXX
XXXXXXXXXXX, SOCIÁLNÍ A XXXXXXXX XXXXX
Xx. 26
(1) Xxxxx xx xxxxx xx svobodnou xxxxx xxxxxxxx a xxxxxxxx x xxxx, xxxxx x xxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxx činnost.
(2) Xxxxx xxxx stanovit xxxxxxxx x omezení xxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx činností.
(3) Každý xx právo získávat xxxxxxxxxx pro xxx xxxxxxx xxxxxxx prací. Xxxxxx, xxxxx xxxx xxxxx xxxxxxx bez xxx xxxx vykonávat, xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx; xxxxxxxx stanoví xxxxx.
(4) Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx.
Xx. 27
(1) Každý xx xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxx x xxxxxx na ochranu xxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxx. Omezovat xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx, xxxxxx xxxx zvýhodňovat xxxxxxx x nich v xxxxxxx xxxx x xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx x sociálních xxxxx xxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx xxx ochranu xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xx xxxxxx xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; xxxx xxxxx xxxxxxxxxx soudcům, xxxxxxxxxxxx, příslušníkům xxxxxxxxxxx xxx x příslušníkům xxxxxxxxxxxxxx sborů.
Čl. 28
Zaměstnanci xxxx xxxxx na xxxxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxx a xx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 29
(1) Ženy, mladiství x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx mají xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx při xxxxx x na zvláštní xxxxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxx x osoby zdravotně xxxxxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxx ochranu x pracovních xxxxxxxx x xx pomoc xxx xxxxxxxx k xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx stanoví xxxxx.
Xx. 30
(1) Občané xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx zabezpečení xx xxxxx a xxx xxxxxxxxxxxxxx x xxxxx, xxxxx x xxx ztrátě xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx xx x hmotné xxxxx, xx právo na xxxxxxx xxxxx, xxxxx xx nezbytná xxx xxxxxxxxx základních xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 31
Xxxxx má xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx x xx xxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx stanoví zákon.
Čl. 32
(1) Xxxxxxxxxxx x xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxxx xxxx a xxxxxxxxxxx je zaručena.
(2) Xxxx x xxxxxxxxxxx xx zaručena xxxxxxxx xxxx, xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxx xxxxxxxx v xxxxxxxxxx x xxxx xx xxxx xxxxxx xxxxx.
(4) Xxxx o xxxx a xxxxxx xxxxxxx je xxxxxx xxxxxx; děti xxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxx. Xxxxx rodičů xxxxx xxx omezena x xxxxxxxxx xxxx mohou xxx xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxx jen xxxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx.
(5) Rodiče, xxxxx xxxxxx x xxxx, xxxx xxxxx na xxxxx xxxxx.
(6) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 33
(1) Xxxxx má právo xx xxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxx je povinná xx xxxx, xxxxxx xxxxxxx zákon.
(2) Xxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxx xxxxxxxxxxx též xx xxxxxxxx školách.
(3) Zřizovat xxxx školy xxx xxxxxx x vyučovat xx nich xxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; xx xxxxxxxx xxxxxxx se xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxx.
(4) Zákon xxxxxxx, xx jakých xxxxxxxx mají občané xxx studiu právo xx xxxxx xxxxx.
Xx. 34
(1) Xxxxx x xxxxxxxxx tvůrčí xxxxxxx xxxxxxxx jsou xxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem.
Čl. 35
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Každý xx xxxxx na xxxxxx x úplné xxxxxxxxx o xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx a xxxxxxxxxx zdrojů.
(3) Při xxxxxx xxxxx práv xxxxx nesmí xxxxxxxxx xxx poškozovat xxxxxxx xxxxxxxxx, přírodní zdroje, xxxxxxx xxxxxxxxx přírody x xxxxxxxx xxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
XXXXX XXXX
XXXXX NA XXXXXX A XXXXX XXXXXX XXXXXXX
Xx. 36
(1) Xxxxx xx xxxx xxxxxxx stanoveným postupem xxxxx xxxxx u xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxx a ve xxxxxxxxxxx případech x xxxxxx orgánu.
(2) Xxx xxxxx, xx byl xx xxxxx právech xxxxxxx xxxxxxxxxxx orgánu xxxxxxx xxxxxx, xxxx xx xxxxxxx na xxxx, xxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx rozhodnutí, xxxxxxxxx-xx zákon xxxxx. X xxxxxxxxx xxxxx xxxx nesmí xxx xxxxxxxxx přezkoumávání xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx základních xxxx x svobod xxxxx Xxxxxxx.
(3) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx škody způsobené xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx úředním xxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx a podrobnosti xxxxxxxx zákon.
Čl. 37
(1) Xxxxx xx právo xxxxxxx xxxxxxx, jestliže xx xx způsobil xxxxxxxxx trestního xxxxxxx xxxx xxxx osobě xxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxx xxxxx, xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx správy, x xx xx xxxxxxx řízení.
(3) Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xx x řízení xxxxx.
(4) Xxx prohlásí, xx xxxxxxxx jazyk, xxxx xx xxxx xxxxxxx, xx xxxxx na xxxxxxxxxx.
Xx. 38
(1) Xxxxx xxxxx být xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxxxxx soudu x xxxxxx xxxxxxx zákon.
(2) Xxxxx má xxxxx, xxx xxxx xxx xxxx projednána xxxxxxx, xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx x v jeho xxxxxxxxxxx x xxx xx xxxx xxxxxxxx xx všem xxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxx jen x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 39
Xxx xxxxx xxxxxxx, které xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxx x xxxx xxxxx, xxxxx x jaké xxxx xxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxx xx jeho xxxxxxxx uložit.
Čl. 40
(1) Xxx xxxx xxxxxxxxx x vině a xxxxxx za xxxxxxx xxxx.
(2) Každý, xxxxx xxxxx xx xxxxxx xxxxxxx řízení, xx xxxxxxxxx za xxxxxxxxx, xxxxx pravomocným odsuzujícím xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxxx vyslovena.
(3) Xxxxxxxx xx právo, xxx xx byl xxxxxxxxx xxx x xxxxxxx k xxxxxxxx xxxxxxxx a xxx xx xxxx xxxxx xxx nebo prostřednictvím xxxxxxx. Xxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxx, ačkoliv xx xxxxx xxxxxx xxx xxxx, xxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxx xxxxxxx, x xxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx xx právo xxxxxxx xxxxxxx; xxxxxx xxxxx xxxxx být xxxxxx způsobem zbaven.
(5) Xxxxx xxxxxx být xxxxxxx stíhán xx xxx, pro který xxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx nebo xxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx uplatnění xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx v xxxxxxx xx zákonem.
(6) Xxxxxxxxx xxxx se xxxxxxxx a xxxxx xx xxxxxx podle xxxxxx xxxxxxxx v xxxx, xxx xxx xxx spáchán. Xxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx xxx pachatele xxxxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXXXXXX XXXXXXXX
Xx. 41
(1) Xxxx xxxxxxxxx v xx. 26, xx. 27 xxxx. 4, xx. 28 až 31, xx. 32 xxxx. 1 x 3, čl. 33 x 35 Listiny xx možno xx xxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxx, které xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxx xx x Xxxxxxx mluví o xxxxxx, rozumí xx xxx xxxxx Federálního xxxxxxxxxxx, xxxxxxxx z xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx, xx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxx.
Xx. 42
(1) Xxxxx Listina xxxxxxx xxxxx "xxxxx", xxxxxx xx tím státní xxxxx České a Xxxxxxxxx Federativní Xxxxxxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxx x Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx x základních xxxxxx zaručených Xxxxxxxx, xxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx občanům.
(3) Xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx používají xxxxx "xxxxx", rozumí xx xxx xxxxx xxxxxx, jde-li x xxxxxxxx práva x xxxxxxx, xxxxx Listina xxxxxxxx xxx xxxxxx xx xxxxxx občanství.
Čl. 43
Xxxxx a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republika poskytuje xxxx cizincům xxxxxxxxxxxxxxx xx uplatňování politických xxxx a xxxxxx. Xxxx xxxx být xxxxxxx tomu, xxx xxxxxx x rozporu xx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx.
Xx. 44
Xxxxx může xxxxxxx x prokurátorům xxxxxx xxxxx xx podnikání x jinou hospodářskou xxxxxxx a xxxxx xxxxxxx x čl. 20 xxxx. 2; xxxxxxxxxxxx xxxxxx správy x xxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxx, které xxxx, též xxxxx xxxxxxx v xx. 27 xxxx. 4; xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx též práva xxxxxxx x xx. 18, 19 x xx. 27 odst. 1 xx 3, xxxxx souvisí x xxxxxxx xxxxxx. Osobám x xxxxxxxxxx, xxxxx xxxx bezprostředně xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxx, xxxx xxxxx xxxxxx xxxxx xx stávku.
Právní xxxxxxx x. 23/1991 Xx. nabyl xxxxxxxxx xxxx 8.2.1991.
XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX byla přijata xxxx xxxxxxx ústavního xxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx (xxxxxx xxxxxxx č. 2/1993 Sb.).
Ke xxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxx měněn xx doplňován.
Znění xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx norem xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxx není xxxxxxxxxxxxx, xxxxx xx xxxx xxxxxx derogační xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.