Právní předpis byl sestaven k datu 20.11.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 08.02.1991.
23
XXXXXXX XXXXX
xx xxx 9. ledna 1991,
kterým xx uvozuje XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX xxxx ústavní xxxxx Xxxxxxxxxxx shromáždění Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx
Xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxx:
§1
(1) Xxxxxxx zákony, xxxx xxxxxx a xxxxx právní xxxxxxxx, xxxxxx výklad a xxxxxxxxx musí být x xxxxxxx x Listinou základních práv a svobod.
(2) Xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx xxxxxxx x Listině základních práv a svobod xxxx xxx ochranou xxxxxxxxx xxxxx.
§2
Mezinárodní smlouvy x xxxxxxxx xxxxxxx a xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, Xxxxxx x Xxxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx ratifikované x xxxxxxxxx, xxxx xx xxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxx x xxxx xxxxxxxx před zákonem.
§3
(1) V ústavě České republiky x x xxxxxx Xxxxxxxxx republiky mohou xxx základní xxxxx x svobody xxxxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxx Listinou základních práv a svobod.
(2) Ustanovení xxxxxxxxx xxxxxx x rozdělení xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx mezi xxxxxxxx a republiky xxxxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx dotčena.
§4
Xxxxxx 5 ústavního xxxxxx č. 143/1968 Sb., x xxxxxxxxxxxxxx federaci, ve xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxx:
"Xx. 5
(1) Xxxxxx xxxxx každé x xxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxx občanem Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republiky.
(2) Občan xxxxx republiky má xx území xxxxx xxxxxxxxx stejná xxxxx x xxxxxx povinnosti xxxx xxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxx.
(3) Nikdo xxxxxx xxx xxxxx xxx xxxx xxxxxx xxxxxxxx občanství.
(4) Xxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.".
§5
Xxxxxxx se:
1. xxxxxx 7 xx 9, xxxxx xxxxx (čl. 19 xx 38) x článek 98 xxxx. 4 xxxxxxxxx xxxxxx č. 100/1960 Sb., Ústava Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republiky, xx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx,
2. xxxxxxx zákon č. 144/1968 Sb., x xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x České a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
§6
(1) Zákony x xxxx právní předpisy xxxx xxx xxxxxxx xx xxxxxxx s Listinou základních práv a svobod nejpozději do 31. xxxxxxxx 1991. Xxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx, která x Listinou základních práv a xxxxxx xxxxxx x xxxxxxx.
(2) Xxxxxxxx, xxxxx xx x xx. 8 xxxx. 3, 4 x 5 x x xx. 12 xxxx. 2 Xxxxxxx základních práv x svobod xxxxxxx xxxxx xxxx soudci, xxxxxxxx xxxxxxx xx 31. xxxxxxxx 1991 xxxxxxxxxxxxx, stanoví-li xxx xxxxx.
§7
Tento xxxxxxx xxxxx x Listina základních práv a svobod nabývají xxxxxxxxx dnem xxxxxxxxx.
Xxxxx x. x.
Xxxxxx x. x.
Xxxxx x. x.
LISTINA ZÁKLADNÍCH XXXX X XXXXXX
Xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx návrhů Xxxxx národní xxxx x Xxxxxxxxx národní xxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx člověka, xxxx xxxxxx x svrchovanost xxxxxx,
xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx hodnoty xxxxxxx x na xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx národů,
pamětlivo xxxxxxx xxxxxxxxxx z xxx, xxx lidská xxxxx x xxxxxxxx svobody xxxx x naší xxxxxx xxxxxxxxxxx,
xxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx společným xxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxx,
xxxxxxxxxxxx xx svůj díl xxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xx Xxxx
x vyjadřujíc xxxx, xxx xx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx zařadila xxxx státy, xxx xxxx hodnoty ctí,
usneslo xx xx této Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod:
HLAVA XXXXX
XXXXXX XXXXXXXXXX
Xx. 1
Xxxx xxxx xxxxxxxx a rovní x xxxxxxxxxxx x x právech. Základní xxxxx x xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxx a nezrušitelné.
Čl. 2
(1) Xxxx je xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxx xx xxxxx ani xx výlučnou xxxxxxxxx, xxx na xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxx xxx xxx xxxxxxxxxx jen x xxxxxxxxx x x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, x xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxx xxxxx, xx xxxx xxxxxxx xxxxxxxx, x xxxxx xxxxx xxx xxxxx xxxxx, co xxxxx neukládá.
Čl. 3
(1) Xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx se xxxxxxxx xxxx bez rozdílu xxxxxxx, rasy, xxxxx xxxxx, xxxxxx, xxxx x xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx xx jiného smýšlení, xxxxxxxxx nebo sociálního xxxxxx, příslušnosti x xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx, rodu xxxx xxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxx národnosti. Xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx rozhodování x xxxxxxx xxxxxxx nátlaku xxxxxxxxx x odnárodňování.
(3) Xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx újma xx xxxxxxx pro uplatňování xxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod.
Čl. 4
(1) Xxxxxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxx na xxxxxxx zákona x x jeho mezích x jen xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx práv x svobod.
(2) Xxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx xxxxx být xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx Xxxxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx (xxxx xxx "Xxxxxxx") xxxxxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Zákonná xxxxxxx základních práv x xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxx pro xxxxxxx případy, xxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx podmínky.
(4) Xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxx základních xxxx x xxxxxx xxxx xxx šetřeno xxxxxx podstaty a xxxxxx. Xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx být xxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxx, xxx xxx které xxxx xxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXX XXXXX A XXXXXXXX XXXXXXX
Xxxxx první
Základní xxxxxx xxxxx x svobody
Čl. 5
Xxxxx je xxxxxxxxx xxx práva.
Čl. 6
(1) Xxxxx xx xxxxx xx život. Lidský xxxxx je xxxxx xxxxxxx xxx před xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx života.
(3) Xxxxx xxxxx se xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxx xxxxxx xxxx, xxxxxxxx xxx xxxxx xxxxxx xxxxxx x souvislosti s xxxxxxxx, které xxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx.
Xx. 7
(1) Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxx x jejího soukromí xx zaručena. Xxxxxxx xxxx být xxx x případech stanovených xxxxxxx.
(2) Xxxxx nesmí xxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx.
Xx. 8
(1) Xxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Nikdo xxxxx xxx stíhán xxxx xxxxxx svobody xxxxx xxx x xxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx zákon. Xxxxx xxxxx xxx zbaven xxxxxxx pouze pro xxxxxxxxxxx dostát xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Obviněného nebo xxxxxxxxxxx x trestného xxxx je možno xxxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx v xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxx, vyslechnuta x xxxxxxxxxx do 24 xxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxx nebo xxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxx xx 24 hodin xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx x xxxxx, xxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxx xxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx soudce. Xxxxxxx xxxxx xxxx xxx xx 24 xxxxx odevzdána soudu. Xxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxx do 24 xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx a rozhodnout x xxxxx nebo xx xxxxxxxxx xx xxxxxxx.
(5) Xxxxx xxxxx xxx xxxx do xxxxx, xxx z xxxxxx a xx xxxx xxxxxxxxxx zákonem x xx xxxxxxx xxxxxxxxxx soudu.
(6) Zákon xxxxxxx, xx xxxxxxx xxxxxxxxx může xxx xxxxx převzata xxxx xxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx. Takové xxxxxxxx musí být xx 24 xxxxx xxxxxxxx xxxxx, xxxxx x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xx 7 xxx.
Xx. 9
(1) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxxx odstavce 1 xx xxxxxxxxxx xx:
x) práce xxxxxxxx xxxxx zákona xxxxxx xx xxxxxx trestu xxxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxxx jiný xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxx,
x) xxxxxxxxx xxxxxx nebo xxxxx xxxxxx stanovenou xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx,
x) službu xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx zákona x xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx, nebo xxxxxx xxxxxxxxx, které xxxxxxxx xxxxxx, xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx,
x) xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx pro xxxxxxx xxxxxx, xxxxxx xxxx xxxx druhých.
Čl. 10
(1) Xxxxx má xxxxx, xxx xxxx zachována xxxx lidská xxxxxxxxxx, xxxxxx xxxx, dobrá xxxxxx x chráněno xxxx xxxxx.
(2) Xxxxx xx právo xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx do soukromého x xxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx xx xxxxx xx ochranu před xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx x xxx xxxxx.
Xx. 11
(1) Každý xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxx zákonný obsah x xxxxxxx. Xxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Zákon xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx k xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx hospodářství x xxxxxxxxx xxxxx xxx xxx xxx xx xxxxxxxxxxx státu, xxxx xxxx určených xxxxxxxxxxx xxxx; xxxxx xxxx xxxx stanovit, xx xxxxxx věci xxxxx být pouze xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx osob xx xxxxxx x Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(3) Vlastnictví xxxxxxxx. Nesmí xxx xxxxxxxx xx xxxx xxxx xxxxxxx anebo x rozporu se xxxxxxx chráněnými xxxxxxxx xxxxx. Xxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxx prostředí xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxxxx nebo xxxxxx xxxxxxx vlastnického práva xx xxxxx ve xxxxxxxx xxxxx, x xx xx xxxxxxx xxxxxx a za xxxxxxx.
(5) Xxxx x xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxx xx základě xxxxxx.
Xx. 12
(1) Xxxxxx xx nedotknutelné. Xxxx xxxxxxxx xx xxx xxxxxxxx bez xxxxxxxx xxxx, kdo v xxx bydlí.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx xx přípustná xxx pro xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, a xx xx písemný xxxxxxxxxx příkaz soudce. Xxxxxx provedení xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxx xxxxxx do xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx mohou xxx xxxxxxx dovoleny, xxx xx-xx xx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxx xxxx, pro xxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxxxx anebo xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx bezpečnosti a xxxxxxx. Xxxxx xx xxxxxx xxxxxxx také xxx podnikání nebo xxxxxxxxxxx jiné xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, mohou být xxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx, xxx xx-xx xx xxxxxxxx xxx xxxxxx úkolů xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 13
Xxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx tajemství xxx xxxxxxxxx jiných xxxxxxxxxx x xxxxxxx, xx xxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx anebo xxxxx xxxxxxxx, x xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx zpráv xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, telegrafem xxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx.
Xx. 14
(1) Xxxxxxx xxxxxx a xxxxxx xx zaručena.
(2) Každý, xxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx xx území Xxxxx a Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx, má xxxxx svobodně xx xxxxxxx.
(3) Xxxx xxxxxxx xxxxx xxx omezeny xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx státu, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx xxxx x svobod xxxxxxx a xx xxxxxxxxxx územích xxx x důvodu ochrany xxxxxxx.
(4) Každý občan xx právo xx xxxxxxxx xxxxx xx xxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx. Xxxxx xxxxxx xxx xxxxx x xxxxxxxx xxx xxxxxx.
(5) Xxxxxxx xxxx být xxxxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem.
Čl. 15
(1) Xxxxxxx myšlení, xxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxx xx zaručena. Xxxxx xx xxxxx xxxxxx xxx náboženství xxxx xxxx xxxxx xxx xxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxx tvorby xx zaručena.
(3) Xxxxx xxxxxx xxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx službu, xxxxx je to x rozporu x xxxx xxxxxxxx xxxx x xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 16
(1) Xxxxx xx právo xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxx xxx xxx xxxx společně x xxxxxx, soukromě xxxx veřejně, bohoslužbou, xxxxxxxxxx, náboženskými úkony xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxxx a náboženské xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxx, ustanovují xxx xxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxx x xxxx xxxxxxxx instituce xxxxxxxxx na státních xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx vyučování xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxx xxxx xxxx xxx xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx pro xxxxxxx xxxxxxx bezpečnosti x xxxxxxx, zdraví x xxxxxxxxx nebo xxxx a svobod xxxxxxx.
Xxxxx druhý
Politická práva
Čl. 17
(1) Xxxxxxx xxxxxxx x xxxxx na xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx xxxxxxxxxx xxx názory xxxxxx, písmem, xxxxxx, xxxxxxx xxxx jiným xxxxxxxx, xxxxx i xxxxxxxx vyhledávat, xxxxxxxx x rozšiřovat xxxxx x xxxxxxxxx xxx xxxxxx na hranice xxxxx.
(3) Cenzura xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxx projevu x xxxxx xxxxxxxxxx x xxxxx informace xxx xxxxxx zákonem, xxx-xx o xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx, bezpečnost xxxxx, xxxxxxxx xxxxxxxxxx, ochranu xxxxxxxxx zdraví x xxxxxxxxx.
(5) Xxxxxx xxxxxx x xxxxxx územní xxxxxxxxxx xxxx povinny xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx o své xxxxxxxx. Xxxxxxxx x xxxxxxxxx stanoví zákon.
Čl. 18
(1) Petiční právo xx xxxxxxxx; xx xxxxxx xxxxxxxxx nebo xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxx právo xxx xxxx x xxxxxx se xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxxx x xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx se xxxxx xxxxxxxxx do xxxxxxxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxxx xx xxxxx xxxxxxx k xxxxxxxxxx základních práv x xxxxxx zaručených Xxxxxxxx.
Xx. 19
(1) Právo xxxxxxx se shromažďovat xx xxxxxxxx.
(2) Xxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx, jde-li x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx pořádku, xxxxxx, xxxxxxxxx, majetku xxxx xxx xxxxxxxxxx státu. Xxxxxxxxxxx však xxxxx xxx podmíněno povolením xxxxxx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 20
(1) Xxxxx svobodně xx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxx xx xxxxx xxxxx s xxxxxx xx sdružovat xx xxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx x xxxxxx sdruženích.
(2) Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxxx xxxxx a xxxxxxxxx xx x xxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx xxxx xxx xxxxxx jen x případech xxxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nezbytné xxx xxxxxxxxxx státu, ochranu xxxxxxx bezpečnosti a xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxx xxxxxxxx činům xxxx xxx ochranu práv x xxxxxx druhých.
(4) Xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxxx hnutí, jakož x jiná xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx od xxxxx.
Xx. 21
(1) Občané xxxx xxxxx xxxxxxx xx xx správě xxxxxxxxx xxxx přímo xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxx.
(2) Volby xx xxxx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxx je všeobecné x xxxxx x xxxxxxxx se tajným xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxx.
(4) Xxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxx x xxxxx veřejným xxxxxxx.
Xx. 22
Xxxxxxx úprava xxxxx politických práv x xxxxxx x xxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx x ochraňovat xxxxxxxxx xxxxxx politických sil x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.
Xx. 23
Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx se xx xxxxx xxxxx xxxxxxx, xxx xx odstraňoval xxxxxxxxxxxx řád xxxxxxxx xxxx a xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxxx ústavních xxxxxx x účinné xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXX XXXXXXXXXXXXX A XXXXXXXXX XXXXXX
Xx. 24
Xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx nikomu xx xxxx.
Xx. 25
(1) Občanům xxxxxxxx xxxxxxxxxxx nebo xxxxxxx menšiny xx xxxxxxxx xxxxxxxxxx rozvoj, xxxxxxx xxxxx xxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx vlastní xxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx x přijímat informace x xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx a sdružovat xx x xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxxx příslušejícím x národnostním a xxxxxxxx xxxxxxxx xx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx též
a) xxxxx na vzdělání x jejich jazyku,
b) xxxxx xxxxxx xxxxxx xxxxxx x xxxxxxx xxxxx,
x) xxxxx účasti xx řešení věcí xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxx.
XXXXX XXXXXX
XXXXXXXXXXX, SOCIÁLNÍ X XXXXXXXX PRÁVA
Čl. 26
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx x přípravu x xxxx, xxxxx x právo xxxxxxxx x provozovat xxxxx xxxxxxxxxxxx činnost.
(2) Xxxxx xxxx stanovit xxxxxxxx x omezení xxx xxxxx určitých xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx své xxxxxxx xxxxxxx prací. Xxxxxx, xxxxx toto xxxxx nemohou bez xxx xxxx xxxxxxxxx, xxxx v xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx; xxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(4) Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx pro xxxxxxx.
Xx. 27
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxx x xxxxxx xx xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxx. Omezovat xxxxx xxxxxxxxxx organizací xx nepřípustné, xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x nich v xxxxxxx xxxx x xxxxxxx.
(3) Činnost xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx a xxxxx x činnost xxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx xxxxx být xxxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x opatření x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nezbytná xxx ochranu xxxxxxxxxxx xxxxx, veřejného xxxxxxx xxxx práv x xxxxxx druhých.
(4) Xxxxx xx xxxxxx xx xxxxxxxx za xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; toto xxxxx xxxxxxxxxx soudcům, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx.
Xx. 28
Xxxxxxxxxxx xxxx právo xx xxxxxxxxxxxx xxxxxx za xxxxx x xx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 29
(1) Ženy, mladiství x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx mají xxxxx xx zvýšenou ochranu xxxxxx při xxxxx x xx zvláštní xxxxxxxx podmínky.
(2) Xxxxxxxxx x xxxxx zdravotně xxxxxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx x pracovních xxxxxxxx x xx xxxxx xxx xxxxxxxx x xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 30
(1) Občané xxxx xxxxx na xxxxxxxxx hmotné zabezpečení xx stáří x xxx xxxxxxxxxxxxxx k xxxxx, xxxxx i xxx ztrátě živitele.
(2) Xxxxx, xxx xx x xxxxxx xxxxx, xx právo xx xxxxxxx xxxxx, která xx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx základních xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Podrobnosti stanoví xxxxx.
Xx. 31
Xxxxx xx xxxxx na xxxxxxx xxxxxx. Občané xxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx na xxxxxxxxxx xxxxxxxxx péči x na zdravotní xxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx stanoví xxxxx.
Xx. 32
(1) Rodičovství a xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxxx dětí x xxxxxxxxxxx je xxxxxxxx.
(2) Xxxx v těhotenství xx xxxxxxxx zvláštní xxxx, xxxxxxx x xxxxxxxxxx vztazích a xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx x mimo xx xxxx xxxxxx xxxxx.
(4) Xxxx x xxxx x xxxxxx xxxxxxx je právem xxxxxx; xxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxx. Xxxxx rodičů xxxxx xxx xxxxxxx x xxxxxxxxx děti mohou xxx od xxxxxx xxxxxxxxx proti xxxxxx xxxx jen rozhodnutím xxxxx xx základě xxxxxx.
(5) Xxxxxx, xxxxx xxxxxx x děti, xxxx právo xx xxxxx xxxxx.
(6) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Čl. 33
(1) Xxxxx xx právo xx vzdělání. Xxxxxx xxxxxxxx je xxxxxxx xx xxxx, xxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx vzdělání v xxxxxxxxxx a xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxx schopností xxxxxx a možností xxxxxxxxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Zřizovat xxxx xxxxx xxx xxxxxx x xxxxxxxx xx nich xxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem; na xxxxxxxx školách xx xxxx xxxxxxxx poskytovat xx xxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxxx, xx xxxxxx xxxxxxxx xxxx občané xxx xxxxxx xxxxx xx xxxxx státu.
Čl. 34
(1) Práva k xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxx chráněna xxxxxxx.
(2) Právo přístupu xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx za xxxxxxxx stanovených xxxxxxx.
Xx. 35
(1) Každý xx xxxxx xx příznivé xxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Každý xx právo na xxxxxx x úplné xxxxxxxxx x stavu xxxxxxxxx prostředí x xxxxxxxxxx zdrojů.
(3) Při xxxxxx svých xxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx životní xxxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
XXXXX XXXX
XXXXX NA XXXXXX X XXXXX XXXXXX OCHRANU
Čl. 36
(1) Xxxxx xx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxxx xxxxx x ve xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxx.
(2) Kdo xxxxx, že xxx xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, xxxx xx xxxxxxx xx xxxx, xxx přezkoumal xxxxxxxxx xxxxxxxx rozhodnutí, xxxxxxxxx-xx xxxxx xxxxx. X pravomoci xxxxx xxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxx a svobod xxxxx Listiny.
(3) Každý xx xxxxx xx xxxxxxx škody xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, jiného xxxxxxxx xxxxxx či xxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx x podrobnosti xxxxxxxx zákon.
Čl. 37
(1) Xxxxx má právo xxxxxxx výpověď, jestliže xx jí způsobil xxxxxxxxx xxxxxxxxx stíhání xxxx xxxx osobě xxxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx na právní xxxxx v xxxxxx xxxx xxxxx, xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx správy, x xx od xxxxxxx xxxxxx.
(3) Všichni xxxxxxxxx xxxx xx x xxxxxx xxxxx.
(4) Xxx prohlásí, že xxxxxxxx xxxxx, xxxx xx xxxx xxxxxxx, xx xxxxx xx xxxxxxxxxx.
Xx. 38
(1) Nikdo xxxxx xxx odňat xxxxx zákonnému xxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxx i xxxxxx xxxxxxx zákon.
(2) Xxxxx xx xxxxx, xxx xxxx věc xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxx zbytečných xxxxxxx x x xxxx xxxxxxxxxxx x xxx xx xxxx vyjádřit xx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxx může xxx vyloučena xxx x případech xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 39
Jen xxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx činem x xxxx xxxxx, xxxxx x xxxx xxxx xxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxx xx xxxx xxxxxxxx xxxxxx.
Xx. 40
(1) Xxx soud xxxxxxxxx x xxxx x xxxxxx xx xxxxxxx xxxx.
(2) Každý, xxxxx xxxxx je xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, xx xxxxxxxxx xx nevinného, xxxxx pravomocným xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxxx vyslovena.
(3) Xxxxxxxx xx xxxxx, xxx xx xxx xxxxxxxxx xxx x xxxxxxx k xxxxxxxx xxxxxxxx a aby xx xxxx xxxxx xxx nebo xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xx podle xxxxxx xxx musí, xxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxx xxxxxxx, x xxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxx na xxxxxxxxxx pomoc xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx; xxxxxx xxxxx nesmí být xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx.
(5) Xxxxx nemůže xxx xxxxxxx xxxxxx za xxx, pro který xxx xxx pravomocně xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx. Tato xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx prostředků x xxxxxxx xx xxxxxxx.
(6) Xxxxxxxxx činu se xxxxxxxx x xxxxx xx xxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx v xxxx, xxx xxx xxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxx xxxxxx se xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx xxx pachatele xxxxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXXXXXX SPOLEČNÁ
Čl. 41
(1) Xxxx xxxxxxxxx x xx. 26, xx. 27 xxxx. 4, xx. 28 až 31, xx. 32 xxxx. 1 x 3, xx. 33 x 35 Xxxxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx v xxxxxx zákonů, xxxxx xxxx ustanovení provádějí.
(2) Xxx xx x Xxxxxxx xxxxx x xxxxxx, xxxxxx xx xxx xxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx, xx xxxxxx přísluší xxxxxxx xxxxxxxxx rad.
Čl. 42
(1) Xxxxx Listina používá xxxxx "xxxxx", xxxxxx xx xxx xxxxxx xxxxx České x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(2) Xxxxxxx požívají v Xxxxx a Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx x základních xxxxxx zaručených Listinou, xxxxx xxxxxx přiznána xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Pokud xxxxxxxxx předpisy xxxxxxxxx xxxxx "xxxxx", rozumí xx tím xxxxx xxxxxx, jde-li o xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx, které Xxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxxx.
Xx. 43
Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republika poskytuje xxxx cizincům pronásledovaným xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx a svobod. Xxxx xxxx xxx xxxxxxx xxxx, xxx xxxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx x svobodami.
Čl. 44
Xxxxx xxxx soudcům x xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxx x jinou hospodářskou xxxxxxx x xxxxx xxxxxxx v xx. 20 odst. 2; xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx x územní samosprávy xx xxxxxxxx, xxxxx xxxx, xxx právo xxxxxxx x čl. 27 xxxx. 4; xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx x příslušníkům ozbrojených xxx xxx xxxxx xxxxxxx v xx. 18, 19 a xx. 27 odst. 1 až 3, xxxxx xxxxxxx x xxxxxxx xxxxxx. Osobám x xxxxxxxxxx, xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxx, může xxxxx omezit právo xx xxxxxx.
Xxxxxx xxxxxxx č. 23/1991 Xx. xxxxx xxxxxxxxx dnem 8.2.1991.
LISTINA XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX xxxx přijata xxxx xxxxxxx ústavního xxxxxxx České xxxxxxxxx (xxxxxx xxxxxxx č. 2/1993 Sb.).
Xx xxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx nebyl měněn xx xxxxxxxxx.
Xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx jiných xxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxx není aktualizováno, xxxxx se jich xxxxxx derogační xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.