Právní předpis byl sestaven k datu 05.12.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 08.02.1991.
23
XXXXXXX ZÁKON
ze xxx 9. xxxxx 1991,
kterým xx xxxxxxx XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX A XXXXXX jako xxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx Xxxxx a Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx
Xxxxxxxxx shromáždění xx xxxxxxx xx xxxxx ústavním xxxxxx:
§1
(1) Xxxxxxx xxxxxx, xxxx zákony x xxxxx xxxxxx xxxxxxxx, xxxxxx xxxxxx a xxxxxxxxx musí být x xxxxxxx s Listinou základních práv a svobod.
(2) Xxxxxxxx práva x xxxxxxx xxxxxxx x Listině základních práv a svobod jsou xxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx.
§2
Xxxxxxxxxxx smlouvy x xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, Xxxxxx x Slovenskou Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxxx ratifikované x xxxxxxxxx, xxxx xx xxxxx území xxxxxx xxxxxxx x xxxx xxxxxxxx xxxx zákonem.
§3
(1) V ústavě České republiky x x xxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxx upravenou Listinou základních práv a svobod.
(2) Xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x rozdělení xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx mezi xxxxxxxx a xxxxxxxxx xxxxxx tímto xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx.
§4
Xxxxxx 5 xxxxxxxxx xxxxxx č. 143/1968 Sb., o xxxxxxxxxxxxxx federaci, xx xxxxx pozdějších předpisů, xxx:
"Xx. 5
(1) Státní xxxxx každé x xxxx republik xx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx Xxxxx a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx xx xxxxx druhé xxxxxxxxx xxxxxx práva x xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx xxx proti xxx xxxx xxxxxx xxxxxxxx občanství.
(4) Xxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.".
§5
Xxxxxxx xx:
1. xxxxxx 7 až 9, xxxxx druhá (xx. 19 xx 38) x článek 98 xxxx. 4 xxxxxxxxx xxxxxx č. 100/1960 Sb., Ústava Xxxxx a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx,
2. xxxxxxx zákon č. 144/1968 Sb., x xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
§6
(1) Zákony a xxxx xxxxxx předpisy xxxx xxx xxxxxxx xx xxxxxxx s Listinou základních práv a svobod nejpozději xx 31. xxxxxxxx 1991. Xxxxx dnem xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx, která x Listinou základních práv x xxxxxx xxxxxx x xxxxxxx.
(2) Xxxxxxxx, xxxxx xx v xx. 8 xxxx. 3, 4 a 5 x x xx. 12 odst. 2 Xxxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxxx soudci, xxxxxxxx xxxxxxx do 31. xxxxxxxx 1991 xxxxxxxxxxxxx, stanoví-li xxx xxxxx.
§7
Xxxxx ústavní xxxxx x Listina základních práv a svobod nabývají xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx.
Xxxxx x. x.
Xxxxxx x. x.
Xxxxx x. r.
XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX
Xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx Xxxxx xxxxxxx xxxx x Xxxxxxxxx národní xxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx přirozených xxxx xxxxxxx, xxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx lidství x xx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx tradice xxxxxx národů,
pamětlivo xxxxxxx xxxxxxxxxx x xxx, xxx xxxxxx práva x základní xxxxxxx xxxx x naší xxxxxx xxxxxxxxxxx,
xxxxxxxxx xxxxxx xx zabezpečení těchto xxxx xxxxxxxxx úsilím xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxxx x xxxxx českého xxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxx,
xxxxxxxxxxxx xx svůj xxx xxxxxxxxxxxx xxxx budoucím xxxxxxxxx za xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xx Xxxx
x xxxxxxxxxx xxxx, xxx xx Česká x Slovenská Federativní Xxxxxxxxx xxxxxxxx zařadila xxxx xxxxx, jež xxxx hodnoty xxx,
xxxxxxx xx na xxxx Xxxxxxx základních xxxx x xxxxxx:
XXXXX XXXXX
XXXXXX XXXXXXXXXX
Xx. 1
Xxxx xxxx xxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxxxxxx x x právech. Xxxxxxxx xxxxx x svobody xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxx a nezrušitelné.
Čl. 2
(1) Xxxx je xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxx xx xxxxx xxx xx xxxxxxxx ideologii, xxx na náboženské xxxxxxx.
(2) Xxxxxx moc xxx xxxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxx x x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, x to xxxxxxxx, který xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxx xxxxx, xx xxxx xxxxxxx xxxxxxxx, a xxxxx xxxxx být xxxxx xxxxx, xx xxxxx xxxxxxxx.
Xx. 3
(1) Xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx xx zaručují xxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxx, xxxxx xxxxx, xxxxxx, xxxx x náboženství, politického xx jiného xxxxxxxx, xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxx etnické xxxxxxx, majetku, rodu xxxx xxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx rozhodovat x xxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxx nátlaku xxxxxxxxx x odnárodňování.
(3) Xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx újma xx xxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod.
Čl. 4
(1) Xxxxxxxxxx xxxxx být xxxxxxxx toliko xx xxxxxxx xxxxxx a x jeho mezích x jen xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx.
(2) Xxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxx být xx podmínek stanovených Xxxxxxxx základních xxxx x svobod (xxxx xxx "Listina") upraveny xxxxx zákonem.
(3) Zákonná xxxxxxx základních xxxx x xxxxxx musí xxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, které xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod xxxx xxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx x xxxxxx. Xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxx zneužívána x xxxxx xxxxxx, xxx xxx xxxxx xxxx xxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXX XXXXX A XXXXXXXX XXXXXXX
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxx xxxxxx xxxxx x xxxxxxx
Xx. 5
Xxxxx xx xxxxxxxxx xxx práva.
Čl. 6
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxx. Xxxxxx xxxxx je hoden xxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx práv xxxxx xxxxxx článku xxxx, xxxxxxxx xxx xxxxx xxxxxx života x xxxxxxxxxxx s xxxxxxxx, xxxxx podle xxxxxx není trestné.
Čl. 7
(1) Xxxxxxxxxxxxxxx osoby x xxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxxxx xxxx být xxx x xxxxxxxxx stanovených xxxxxxx.
(2) Nikdo xxxxx xxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx, nelidskému xxxx ponižujícímu xxxxxxxxx xxxx trestu.
Čl. 8
(1) Xxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Nikdo nesmí xxx xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx jinak xxx x xxxxxx x způsobem, xxxxx xxxxxxx zákon. Nikdo xxxxx být xxxxxx xxxxxxx pouze pro xxxxxxxxxxx xxxxxx smluvnímu xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx z xxxxxxxxx xxxx je xxxxx xxxxxxx xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx v xxxxxx. Xxxxxxxx osoba xxxx xxx ihned xxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxx, xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xx 24 xxxxx propuštěna xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxx. Soudce musí xxxxxxxxx xxxxx xx 24 xxxxx od xxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxxx, xxxx ji propustit xx xxxxxxx.
(4) Zatknout xxxxxxxxxx xx možno xxx xx písemný xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx. Xxxxxxx osoba musí xxx do 24 xxxxx odevzdána xxxxx. Xxxxxx xxxx zatčenou xxxxx do 24 xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxxx xxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxx.
(5) Xxxxx nesmí xxx vzat xx xxxxx, xxx x xxxxxx x xx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx x na xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx.
(6) Zákon xxxxxxx, ve kterých xxxxxxxxx může xxx xxxxx převzata xxxx xxxxxx x ústavní xxxxxxxxxxxx xxxx bez xxxxx xxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxx xxxx být xx 24 xxxxx xxxxxxxx soudu, který x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xx 7 xxx.
Xx. 9
(1) Xxxxx xxxxx xxx podroben xxxxxxx pracím xxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxxx odstavce 1 se xxxxxxxxxx xx:
x) práce xxxxxxxx xxxxx xxxxxx osobám xx xxxxxx trestu xxxxxx svobody xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxxx jiný xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxx,
x) vojenskou xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx povinné xxxxxxxx xxxxxx,
x) službu xxxxxxxxxxx xx základě zákona x případě xxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx, nebo xxxxxx nebezpečí, xxxxx xxxxxxxx xxxxxx, zdraví xxxx xxxxxx majetkové xxxxxxx,
x) xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx, xxxxxx xxxx xxxx xxxxxxx.
Xx. 10
(1) Xxxxx má právo, xxx xxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxx čest, xxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxx xxxxx.
(2) Xxxxx xx právo xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx soukromého x xxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx má právo xx xxxxxxx před xxxxxxxxxxxx shromažďováním, xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx x své xxxxx.
Xx. 11
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx. Vlastnické xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxx x ochranu. Xxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Zákon xxxxxxx, xxxxx majetek xxxxxxxx k xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx národního xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx xxx xxx xxx xx vlastnictví xxxxx, xxxx nebo xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx; xxxxx xxxx xxxx xxxxxxxx, xx xxxxxx xxxx xxxxx xxx pouze xx vlastnictví xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxx xx sídlem x Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republice.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Nesmí být xxxxxxxx xx xxxx xxxx xxxxxxx xxxxx x xxxxxxx se xxxxxxx chráněnými obecnými xxxxx. Xxxx výkon xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx, xxxxxxx a xxxxxxx prostředí nad xxxx xxxxxxxxxx zákonem.
(4) Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxx ve xxxxxxxx zájmu, a xx xx základě xxxxxx x za xxxxxxx.
(5) Daně x xxxxxxxx xxx ukládat xxx xx základě xxxxxx.
Xx. 12
(1) Xxxxxx xx nedotknutelné. Xxxx xxxxxxxx xx xxx xxxxxxxx bez souhlasu xxxx, xxx x xxx xxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxx pro účely xxxxxxxxx řízení, x xx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx soudce. Xxxxxx provedení domovní xxxxxxxxx stanoví zákon.
(3) Xxxx xxxxxx do xxxxxxxxxxxxxxxx obydlí xxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxxx, xxx je-li xx x xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxx xxxx, pro xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx závažného xxxxxxxx xxxxxxx bezpečnosti a xxxxxxx. Pokud je xxxxxx xxxxxxx také xxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxx být xxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx, též je-li xx xxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxx veřejné xxxxxx.
Xx. 13
Nikdo nesmí xxxxxxx listovní xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx x záznamů, xx xxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, nebo xxxxxxxxxx poštou xxxxx xxxxx způsobem, s xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx stanoví xxxxx. Xxxxxx xx xxxxxxxx tajemství xxxxx xxxxxxxxxx telefonem, telegrafem xxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx.
Xx. 14
(1) Xxxxxxx xxxxxx x pobytu xx xxxxxxxx.
(2) Každý, xxx xx oprávněně xxxxxxx na xxxxx Xxxxx a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republiky, xx xxxxx xxxxxxxx je xxxxxxx.
(3) Tyto svobody xxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, jestliže xx xx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx státu, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, ochranu xxxxxx xxxx ochranu xxxx a xxxxxx xxxxxxx a xx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxx xx právo xx xxxxxxxx vstup na xxxxx České x Xxxxxxxxx Federativní Xxxxxxxxx. Xxxxx xxxxxx být xxxxx k xxxxxxxx xxx xxxxxx.
(5) Xxxxxxx xxxx být vyhoštěn xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 15
(1) Xxxxxxx xxxxxxx, svědomí x xxxxxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxx xx právo xxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxx xxxxx xxx xxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx být xxxxx xxxxxxxxx vojenskou xxxxxx, xxxxx xx xx x rozporu s xxxx xxxxxxxx xxxx x xxxx náboženským xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 16
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx náboženství xxxx xxxx xxx xxx xxxx xxxxxxxx x xxxxxx, xxxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx úkony xxxx xxxxxxxxxxxx obřadu.
(2) Xxxxxx a xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxx xxx orgány, xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxx x xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx stanoví xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx těchto práv xxxx xxx xxxxxx xxxxxxx, jde-li x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nezbytná pro xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x pořádku, xxxxxx x mravnosti xxxx xxxx x svobod xxxxxxx.
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxxx xxxxx
Xx. 17
(1) Xxxxxxx projevu x xxxxx xx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx xxxxxxxxxx xxx názory xxxxxx, xxxxxx, xxxxxx, xxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx, jakož x xxxxxxxx xxxxxxxxxx, přijímat x xxxxxxxxxx xxxxx x informace xxx xxxxxx na hranice xxxxx.
(3) Xxxxxxx je xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxx xxxxxxx x právo vyhledávat x šířit xxxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxx x svobod xxxxxxx, xxxxxxxxxx státu, xxxxxxxx xxxxxxxxxx, ochranu xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx.
(5) Státní xxxxxx x orgány xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx způsobem xxxxxxxxxx xxxxxxxxx o své xxxxxxxx. Xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 18
(1) Petiční xxxxx xx zaručeno; xx xxxxxx veřejného nebo xxxxxx xxxxxxxxxx zájmu xx každý xxxxx xxx nebo x xxxxxx se xxxxxxx xx xxxxxx orgány x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx x žádostmi, xxxxxx a xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx se xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxxx se xxxxx vyzývat k xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx.
Xx. 19
(1) Xxxxx xxxxxxx se shromažďovat xx xxxxxxxx.
(2) Xxxx xxxxx lze xxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx v xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nezbytná xxx xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx, ochranu xxxxxxxxx pořádku, xxxxxx, xxxxxxxxx, xxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxxx státu. Xxxxxxxxxxx však xxxxx xxx podmíněno xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx správy.
Čl. 20
(1) Právo xxxxxxxx xx sdružovat xx xxxxxxxx. Xxxxx má xxxxx spolu s xxxxxx xx sdružovat xx spolcích, společnostech x xxxxxx xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx xxxx právo xxxxxxxx xxx politické xxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx a sdružovat xx v nich.
(3) Xxxxx těchto xxxx xxx omezit xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx x demokratické xxxxxxxxxxx nezbytné xxx xxxxxxxxxx xxxxx, ochranu xxxxxxx bezpečnosti x xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx nebo xxx ochranu práv x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxxx xxxxx, jakož x jiná sdružení xxxx odděleny od xxxxx.
Xx. 21
(1) Občané xxxx xxxxx podílet xx xx správě xxxxxxxxx věcí xxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Volební xxxxx xx xxxxxxxxx x rovné x xxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxxxx. Podmínky xxxxxx xxxxxxxxx práva stanoví xxxxx.
(4) Občané xxxx xx xxxxxxx podmínek xxxxxxx x xxxxxxx x jiným xxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 22
Zákonná úprava xxxxx xxxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx x xxxx výklad x xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx svobodnou xxxxxx xxxxxxxxxxx sil x demokratické xxxxxxxxxxx.
Xx. 23
Xxxxxx xxxx právo xxxxxxxx xx na xxxxx proti xxxxxxx, xxx by xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxx, založený Listinou, xxxxxxxx činnost xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxx xxxxxxx zákonných xxxxxxxxxx xxxx znemožněny.
HLAVA TŘETÍ
PRÁVA XXXXXXXXXXXXX X XXXXXXXXX XXXXXX
Xx. 24
Příslušnost xx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx nikomu na xxxx.
Xx. 25
(1) Občanům xxxxxxxx xxxxxxxxxxx nebo xxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx xxxxx xxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xx x xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx. Podrobnosti stanoví xxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx x národnostním x xxxxxxxx xxxxxxxx xx xx podmínek xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxx
x) xxxxx xx xxxxxxxx x xxxxxx jazyku,
b) xxxxx užívat xxxxxx xxxxxx v xxxxxxx xxxxx,
x) právo xxxxxx xx xxxxxx věcí xxxxxxxxxx se xxxxxxxxxxxxx x etnických xxxxxx.
XXXXX XXXXXX
XXXXXXXXXXX, SOCIÁLNÍ X XXXXXXXX XXXXX
Xx. 26
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxxx volbu xxxxxxxx x xxxxxxxx x němu, xxxxx x xxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxx stanovit xxxxxxxx x xxxxxxx xxx xxxxx xxxxxxxx povolání xxxx xxxxxxxx.
(3) Každý xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx xxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxxx, kteří xxxx xxxxx nemohou bez xxx xxxx xxxxxxxxx, xxxx x přiměřeném xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx; xxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(4) Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx.
Xx. 27
(1) Xxxxx xx xxxxx svobodně xx xxxxxxxxx s xxxxxx xx xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx nezávisle xx státu. Omezovat xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx, xxxxxx xxxx zvýhodňovat xxxxxxx x xxxx v xxxxxxx xxxx x xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx x vznik x xxxxxxx jiných xxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx x sociálních xxxxx mohou xxx xxxxxxx zákonem, jde-li x opatření x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nezbytná xxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xx xxxxxx je xxxxxxxx za xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; xxxx xxxxx nepřísluší soudcům, xxxxxxxxxxxx, příslušníkům xxxxxxxxxxx xxx x příslušníkům xxxxxxxxxxxxxx xxxxx.
Xx. 28
Zaměstnanci xxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxxx xxxxxx za xxxxx a xx xxxxxxxxxx xxxxxxxx podmínky. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Čl. 29
(1) Xxxx, xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx právo xx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxx xxxxx x na zvláštní xxxxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx právo xx zvláštní xxxxxxx x pracovních vztazích x xx xxxxx xxx xxxxxxxx x xxxxxxxx.
(3) Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Xx. 30
(1) Xxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxx x xxx xxxxxxxxxxxxxx x xxxxx, jakož x xxx xxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx xx x hmotné xxxxx, xx právo xx xxxxxxx xxxxx, xxxxx xx nezbytná pro xxxxxxxxx základních xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 31
Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx. Občané xxxx xx základě xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx x xx zdravotní xxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 32
(1) Xxxxxxxxxxx x xxxxxx jsou xxx xxxxxxxx zákona. Xxxxxxxx xxxxxxx xxxx a xxxxxxxxxxx xx zaručena.
(2) Xxxx x těhotenství xx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx, ochrana x xxxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx pracovní xxxxxxxx.
(3) Xxxx narozené x xxxxxxxxxx x xxxx xx mají xxxxxx xxxxx.
(4) Xxxx o xxxx x xxxxxx xxxxxxx xx právem xxxxxx; xxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxx. Xxxxx xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxx a xxxxxxxxx děti xxxxx xxx xx rodičů xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxx na xxxxxxx xxxxxx.
(5) Xxxxxx, xxxxx xxxxxx o xxxx, xxxx xxxxx na xxxxx státu.
(6) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 33
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx xx xxxx, kterou xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxx xxxx právo na xxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx x středních xxxxxxx, xxxxx schopností xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx xxxx xxxxx xxx xxxxxx a xxxxxxxx xx nich xxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; na xxxxxxxx xxxxxxx xx xxxx xxxxxxxx poskytovat xx xxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxxx, xx xxxxxx xxxxxxxx mají občané xxx xxxxxx xxxxx xx pomoc xxxxx.
Xx. 34
(1) Xxxxx x xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxxxxx xx kulturnímu xxxxxxxxx xx zaručeno xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem.
Čl. 35
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxx x úplné xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxx xxxxxx svých práv xxxxx nesmí xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx životní xxxxxxxxx, přírodní zdroje, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxx xxx míru xxxxxxxxxx xxxxxxx.
XXXXX XXXX
XXXXX XX XXXXXX X XXXXX XXXXXX XXXXXXX
Xx. 36
(1) Xxxxx xx může xxxxxxx xxxxxxxxxx postupem xxxxx práva x xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxx x ve xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx u xxxxxx orgánu.
(2) Kdo xxxxx, xx xxx xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx rozhodnutím xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, může xx obrátit na xxxx, aby přezkoumal xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxxxx-xx xxxxx xxxxx. X xxxxxxxxx xxxxx xxxx xxxxx být xxxxxxxxx přezkoumávání xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx základních xxxx a svobod xxxxx Listiny.
(3) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx škody xxxxxxxxx xx nezákonným rozhodnutím xxxxx, jiného státního xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx úředním xxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx.
Xx. 37
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxx výpověď, xxxxxxxx xx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx trestního xxxxxxx xxxx xxxx xxxxx xxxxxx.
(2) Každý má xxxxx na xxxxxx xxxxx v řízení xxxx xxxxx, xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxx veřejné xxxxxx, x xx xx xxxxxxx xxxxxx.
(3) Všichni xxxxxxxxx xxxx xx x řízení xxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxx, že xxxxxxxx xxxxx, jímž xx xxxx jednání, xx xxxxx xx xxxxxxxxxx.
Xx. 38
(1) Nikdo xxxxx xxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx soudci. Xxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxx xx právo, xxx xxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxx xxxxxxxxxx průtahů x x jeho xxxxxxxxxxx a xxx xx xxxx xxxxxxxx xx xxxx prováděným xxxxxxx. Xxxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 39
Xxx xxxxx xxxxxxx, xxxxx jednání xx xxxxxxxx xxxxx x xxxx trest, xxxxx x xxxx xxxx xxxx na xxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxx za jeho xxxxxxxx xxxxxx.
Xx. 40
(1) Xxx xxxx rozhoduje x vině x xxxxxx xx xxxxxxx xxxx.
(2) Xxxxx, xxxxx xxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, xx xxxxxxxxx xx nevinného, xxxxx pravomocným xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx soudu xxxxxx xxxx xxxx xxxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx xx xxxxx, xxx mu byl xxxxxxxxx čas x xxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxx x xxx xx mohl hájit xxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxx si xxxxxxx xxxxxxx, ačkoliv xx xxxxx zákona xxx musí, xxxx xx ustanoven soudem. Xxxxx stanoví, v xxxxxxx xxxxxxxxx má xxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx xx právo xxxxxxx xxxxxxx; xxxxxx xxxxx xxxxx být xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx.
(5) Xxxxx xxxxxx být xxxxxxx stíhán xx xxx, xxx xxxxx xxx byl pravomocně xxxxxxxx xxxx zproštěn xxxxxxxx. Xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx prostředků v xxxxxxx xx zákonem.
(6) Xxxxxxxxx činu xx xxxxxxxx x xxxxx xx xxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx x xxxx, xxx xxx xxx spáchán. Pozdějšího xxxxxx se xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXXXXXX XXXXXXXX
Xx. 41
(1) Xxxx uvedených v xx. 26, čl. 27 xxxx. 4, xx. 28 xx 31, xx. 32 xxxx. 1 x 3, xx. 33 x 35 Xxxxxxx xx možno xx xxxxxxx pouze v xxxxxx xxxxxx, xxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxx xx v Xxxxxxx xxxxx o xxxxxx, rozumí se xxx xxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx, xx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxx.
Xx. 42
(1) Xxxxx Listina používá xxxxx "občan", xxxxxx xx xxx xxxxxx xxxxx České x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(2) Xxxxxxx požívají v Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx Listinou, xxxxx nejsou přiznána xxxxxxxx občanům.
(3) Xxxxx xxxxxxxxx předpisy používají xxxxx "xxxxx", xxxxxx xx tím každý xxxxxx, xxx-xx o xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx, které Xxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxxx.
Xx. 43
Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx cizincům pronásledovaným xx uplatňování xxxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx. Xxxx může být xxxxxxx tomu, xxx xxxxxx x rozporu xx základními xxxxxxxx xxxxx a xxxxxxxxx.
Xx. 44
Xxxxx xxxx xxxxxxx x prokurátorům xxxxxx xxxxx xx podnikání x xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxx xxxxxxx x xx. 20 xxxx. 2; xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx xxxx, xxx xxxxx xxxxxxx x xx. 27 xxxx. 4; xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx sborů x příslušníkům xxxxxxxxxxx xxx xxx xxxxx xxxxxxx x čl. 18, 19 x xx. 27 xxxx. 1 xx 3, xxxxx xxxxxxx s xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx x povoláních, která xxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx života x xxxxxx, xxxx xxxxx omezit právo xx xxxxxx.
Právní předpis č. 23/1991 Xx. nabyl xxxxxxxxx xxxx 8.2.1991.
LISTINA XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX xxxx xxxxxxx xxxx součást ústavního xxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx (xxxxxx xxxxxxx č. 2/1993 Sb.).
Xx xxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxx měněn xx xxxxxxxxx.
Xxxxx jednotlivých xxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx předpisů x xxxxxxxx není xxxxxxxxxxxxx, xxxxx se xxxx xxxxxx derogační xxxxx xxxxx uvedeného xxxxxxxx xxxxxxxx.