Právní předpis byl sestaven k datu 02.12.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 01.10.2021.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod jako součásti ústavního pořádku České republiky
2/1993 Sb.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod
Listina základních práv a svobod
HLAVA PRVNÍ - OBECNÁ USTANOVENÍ Čl. 1 Čl. 2 Čl. 3 Čl. 4
HLAVA DRUHÁ - LIDSKÁ PRÁVA A ZÁKLADNÍ SVOBODY
Oddíl první - Základní lidská práva a svobody Čl. 5 Čl. 6 Čl. 7 Čl. 8 Čl. 9 Čl. 10 Čl. 11 Čl. 12 Čl. 13 Čl. 14 Čl. 15 Čl. 16
Oddíl druhý - Politická práva Čl. 17 Čl. 18 Čl. 19 Čl. 20 Čl. 21 Čl. 22 Čl. 23
HLAVA TŘETÍ - PRÁVA NÁRODNOSTNÍCH A ETNICKÝCH MENŠIN Čl. 24 Čl. 25
HLAVA ČTVRTÁ - HOSPODÁŘSKÁ, SOCIÁLNÍ A KULTURNÍ PRÁVA Čl. 26 Čl. 27 Čl. 28 Čl. 29 Čl. 30 Čl. 31 Čl. 32 Čl. 33 Čl. 34 Čl. 35
HLAVA PÁTÁ - PRÁVO NA SOUDNÍ A JINOU PRÁVNÍ OCHRANU Čl. 36 Čl. 37 Čl. 38 Čl. 39 Čl. 40
HLAVA ŠESTÁ - USTANOVENÍ SPOLEČNÁ Čl. 41 Čl. 42 Čl. 43 Čl. 44
2
XXXXXXXX
xxxxxxxxxxxxx Xxxxx národní xxxx
xx xxx 16. xxxxxxxx 1992
o xxxxxxxxx XXXXXXX ZÁKLADNÍCH PRÁV X XXXXXX xxxx xxxxxxxx ústavního pořádku Xxxxx xxxxxxxxx
&xxxx;
Xxxxxxxxxxxxx Xxxxx xxxxxxx rady se xxxxxxx xxxxx:
Xxxxxxxxxxxxx Xxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx XXXXXXX ZÁKLADNÍCH XXXX X XXXXXX xxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx.
&xxxx;
Xxxx v. x.
LISTINA XXXXXXXXXX PRÁV X SVOBOD
Federální shromáždění xx základě xxxxxx Xxxxx xxxxxxx rady x Xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx přirozených xxxx xxxxxxx, práv xxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx x xx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx trpkých xxxxxxxxxx z xxx, xxx lidská práva x xxxxxxxx xxxxxxx xxxx v xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx,
xxxxxxxxx naděje xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx svobodných xxxxxx,
xxxxxxxxxx x práva českého xxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxx xx sebeurčení,
připomínajíc xx xxxx xxx xxxxxxxxxxxx xxxx budoucím xxxxxxxxx xx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx na Xxxx
x xxxxxxxxxx xxxx, xxx xx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx důstojně zařadila xxxx xxxxx, xxx xxxx hodnoty xxx,
xxxxxxx xx xx xxxx Xxxxxxx základních xxxx x svobod:
XXXXX XXXXX
XXXXXX XXXXXXXXXX
Xx. 1
Xxxx xxxx xxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxxxxxx x v xxxxxxx. Xxxxxxxx práva x xxxxxxx jsou xxxxxxxxxxx, nezcizitelné, xxxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx.
Xx. 2
(1) Xxxx xx xxxxxxx na xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxx se xxxxx xxx xx výlučnou xxxxxxxxx, xxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Státní xxx xxx uplatňovat xxx x xxxxxxxxx x x mezích xxxxxxxxxxx zákonem, x xx xxxxxxxx, který xxxxx stanoví.
(3) Xxxxx xxxx xxxxx, xx xxxx xxxxxxx xxxxxxxx, x xxxxx nesmí xxx nucen xxxxx, xx zákon xxxxxxxx.
Čl. 3
(1) Základní xxxxx a xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxx, xxxxx xxxxx, xxxxxx, víry a xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx xx xxxxxx smýšlení, národního xxxx sociálního původu, xxxxxxxxxxxx k xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx, xxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxx xxxxxxxxxx. Zakazuje se xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx x všechny xxxxxxx xxxxxxx směřující x odnárodňování.
(3) Xxxxxx xxxxx xxx způsobena xxxx xx xxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx práv a xxxxxx.
Čl. 4
(1) Xxxxxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxx xx základě xxxxxx x v xxxx xxxxxx x xxx xxx zachování xxxxxxxxxx práv a xxxxxx.
(2) Xxxx základních xxxx x xxxxxx xxxxx xxx za xxxxxxxx xxxxxxxxxxx Xxxxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx (dále jen "Xxxxxxx") xxxxxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx musí platit xxxxxx pro všechny xxxxxxx, které xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Při xxxxxxxxx xxxxxxxxxx o xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod xxxx xxx šetřeno xxxxxx xxxxxxxx x xxxxxx. Xxxxxx xxxxxxx nesmějí xxx zneužívána x xxxxx účelům, xxx xxx xxxxx xxxx xxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXX PRÁVA X XXXXXXXX XXXXXXX
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxx lidská xxxxx x svobody
Čl. 5
Xxxxx xx xxxxxxxxx xxx xxxxx.
Čl. 6
(1) Xxxxx xx xxxxx na xxxxx. Xxxxxx život xx hoden xxxxxxx xxx před xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx být xxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxx xx nepřipouští.
(4) Xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxx xxxxxx není, xxxxxxxx xxx někdo xxxxxx života x xxxxxxxxxxx x jednáním, xxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx. Xxxxx xxxxxx xxxxx xxxx xx xxxxx xxxxxx xxxxxxx x xx xxxxxx je xxxxxxxx xx podmínek, xxxxx xxxxxxx zákon.
Xx. 7
(1) Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxxxx xxxx xxx xxx v případech xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx mučen xxx podroben xxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx nebo xxxxxx.
Xx. 8
(1) Osobní xxxxxxx je xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx nebo xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx x xxxxxx a xxxxxxxx, který xxxxxxx xxxxx. Xxxxx xxxxx xxx zbaven xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx závazku.
(3) Xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx činu xx xxxxx zadržet xxx x případech xxxxxxxxxxx x zákoně. Xxxxxxxx xxxxx musí xxx xxxxx seznámena x xxxxxx xxxxxxxx, xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx xx 48 xxxxx xxxxxxxxxx xx svobodu xxxx xxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxx xxxx zadrženou xxxxx xx 24 xxxxx xx převzetí xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx x vazbě, xxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxx xxx xx písemný xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx. Xxxxxxx xxxxx xxxx xxx xx 24 hodin xxxxxxxxx soudu. Soudce xxxx xxxxxxxx xxxxx xx 24 xxxxx xx převzetí xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxxx xxxx xx xxxxxxxxx xx svobodu.
(5) Xxxxx xxxxx xxx xxxx xx vazby, xxx x xxxxxx x na xxxx xxxxxxxxxx zákonem x xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx.
(6) Xxxxx xxxxxxx, xx xxxxxxx případech xxxx být xxxxx xxxxxxxx nebo xxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxx bez svého xxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxx xxxx xxx xx 24 xxxxx xxxxxxxx xxxxx, xxxxx x xxxxx xxxxxxxx rozhodne xx 7 xxx.
Xx. 9
(1) Nikdo xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx pracím xxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxxx xxxxxxxx 1 xx xxxxxxxxxx xx:
x) xxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxx xx xxxxxx trestu xxxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxxxx trest xxxxxx svobody,
b) vojenskou xxxxxx xxxx jinou xxxxxx stanovenou xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx vojenské xxxxxx,
x) službu vyžadovanou xx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxxx živelných xxxxxx, xxxxx, xxxx xxxxxx xxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxx xxxxxx, zdraví xxxx xxxxxx majetkové xxxxxxx,
x) jednání xxxxxxx xxxxxxx pro xxxxxxx xxxxxx, xxxxxx nebo xxxx druhých.
Xx. 10
(1) Každý xx právo, xxx xxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx, osobní xxxx, xxxxx pověst x xxxxxxxx xxxx xxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx xx xxxxxxx xxxx neoprávněným xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx a xxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx xx právo xx xxxxxxx před neoprávněným xxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx nebo xxxxx zneužíváním xxxxx x xxx osobě.
Xx. 11
(1) Xxxxx xx právo vlastnit xxxxxxx. Vlastnické xxxxx xxxxx vlastníků má xxxxxx zákonný obsah x xxxxxxx. Dědění xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx hospodářství x xxxxxxxxx zájmu xxx být xxx xx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx; xxxxx xxxx také xxxxxxxx, xx xxxxxx věci xxxxx xxx xxxxx xx vlastnictví xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxx xx sídlem v Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Nesmí xxx xxxxxxxx xx újmu xxxx druhých anebo x rozporu se xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx. Xxxx výkon xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx zákonem.
(4) Xxxxxxxxxxx nebo xxxxxx xxxxxxx vlastnického práva xx možné ve xxxxxxxx xxxxx, x xx xx základě xxxxxx a xx xxxxxxx.
(5) Xxxx x xxxxxxxx lze ukládat xxx na základě xxxxxx.
Xx. 12
(1) Xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx. Xxxx xxxxxxxx do xxx xxxxxxxx bez xxxxxxxx xxxx, xxx v xxx xxxxx.
(2) Domovní xxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxx pro účely xxxxxxxxx xxxxxx, x xx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx příkaz soudce. Xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx stanoví zákon.
(3) Xxxx xxxxxx do xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxx zákonem dovoleny, xxx xx-xx xx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx ochranu xxxxxx nebo xxxxxx xxxx, xxx xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx. Xxxxx xx xxxxxx užíváno xxxx xxx xxxxxxxxx nebo xxxxxxxxxxx jiné hospodářské xxxxxxxx, xxxxx být xxxxxx xxxxxx zákonem xxxxxxxx, též je-li xx xxxxxxxx xxx xxxxxx úkolů xxxxxxx xxxxxx.
Čl. 13
Nikdo xxxxx xxxxxxx listovní xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx x záznamů, xx již uchovávaných x soukromí, xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxx, x xxxxxxxx případů x xxxxxxxx, xxxxx stanoví xxxxx. Xxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, telegrafem xxxx xxxxx podobným xxxxxxxxx.
Čl. 14
(1) Xxxxxxx xxxxxx a pobytu xx xxxxxxxx.
(2) Každý, xxx se xxxxxxxxx xxxxxxx na xxxxx Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Republiky, xx xxxxx svobodně xx xxxxxxx.
(3) Tyto xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, jestliže xx xx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx, udržení xxxxxxxxx xxxxxxx, ochranu xxxxxx xxxx xxxxxxx xxxx x svobod xxxxxxx a xx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx.
(4) Každý xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx vstup na xxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republiky. Xxxxx nemůže xxx xxxxx x opuštění xxx xxxxxx.
(5) Xxxxxxx xxxx být vyhoštěn xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem.
Xx. 15
(1) Svoboda xxxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxx má xxxxx xxxxxx xxx xxxxxxxxxxx nebo xxxx xxxxx xxx bez xxxxxxxxxxxx vyznání.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx bádání a xxxxxxxx tvorby xx xxxxxxxx.
(3) Nikdo nemůže xxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx xx xx x xxxxxxx x jeho xxxxxxxx xxxx x xxxx xxxxxxxxxxx vyznáním. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Čl. 16
(1) Xxxxx xx právo xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxx xxx xxx xxxx xxxxxxxx x jinými, xxxxxxxx xxxx xxxxxxx, bohoslužbou, xxxxxxxxxx, náboženskými úkony xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxxx x náboženské xxxxxxxxxxx spravují xxx xxxxxxxxxxx, zejména xxxxxxxx xxx xxxxxx, ustanovují xxx xxxxxxxx a xxxxxxx xxxxxxx x xxxx xxxxxxxx instituce xxxxxxxxx na xxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Zákon stanoví xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx těchto xxxx xxxx být xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx o xxxxxxxx x demokratické xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx bezpečnosti x pořádku, xxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
Oddíl xxxxx
Xxxxxxxxx práva
Čl. 17
(1) Xxxxxxx xxxxxxx x právo xx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxxx, xxxxxx, xxxxxx, xxxxxxx xxxx jiným xxxxxxxx, xxxxx x xxxxxxxx vyhledávat, přijímat x xxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx xxx xxxxxx na xxxxxxx xxxxx.
(3) Cenzura xx xxxxxxxxxxx.
(4) Svobodu projevu x xxxxx vyhledávat x šířit xxxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x opatření x demokratické xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx ochranu xxxx x xxxxxx xxxxxxx, bezpečnost xxxxx, xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx zdraví a xxxxxxxxx.
(5) Státní xxxxxx x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx jsou xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx poskytovat xxxxxxxxx x své xxxxxxxx. Xxxxxxxx a xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl. 18
(1) Xxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxx; xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxx xxx xxxx x xxxxxx se xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxx a orgány xxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxxx a xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx xx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxx xxxxx.
(3) Peticemi xx xxxxx vyzývat x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx.
Čl. 19
(1) Xxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx x případech xxxxxxxxxxx na veřejných xxxxxxx, jde-li x xxxxxxxx x demokratické xxxxxxxxxxx nezbytná pro xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx, ochranu xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxx, xxxxxxxxx, xxxxxxx xxxx xxx bezpečnost státu. Xxxxxxxxxxx však xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx veřejné xxxxxx.
Xx. 20
(1) Právo xxxxxxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxx xx xxxxx spolu x xxxxxx se xxxxxxxxx ve xxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx a jiných xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx mají xxxxx xxxxxxxx též xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx xx x xxxx.
(3) Xxxxx těchto xxxx xxx omezit xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem, xxxxxxxx xx xx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxx xxxxxxx bezpečnosti x veřejného xxxxxxx, xxxxxxxxxxx xxxxxxxx činům xxxx pro ochranu xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx xxxxxx x politická xxxxx, xxxxx x xxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xx xxxxx.
Xx. 21
(1) Xxxxxx xxxx xxxxx podílet xx xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxx přímo xxxx svobodnou volbou xxxxx zástupců.
(2) Volby xx xxxx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Volební xxxxx xx všeobecné x xxxxx x xxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxx.
(4) Xxxxxx xxxx xx xxxxxxx podmínek xxxxxxx k voleným x jiným xxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 22
Zákonná xxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxx x svobod x xxxx xxxxxx a xxxxxxxxx musí xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx svobodnou xxxxxx xxxxxxxxxxx xxx x demokratické xxxxxxxxxxx.
Čl. 23
Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xx xx odpor xxxxx xxxxxxx, xxx by xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx řád xxxxxxxx xxxx a xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxx Xxxxxxxx, jestliže činnost xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxx použití xxxxxxxxx xxxxxxxxxx jsou znemožněny.
XXXXX XXXXX
XXXXX XXXXXXXXXXXXX X ETNICKÝCH XXXXXX
Xx. 24
Xxxxxxxxxxx ke xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxx xx xxxx.
Xx. 25
(1) Xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx nebo xxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx xxxxx společně x jinými xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx x přijímat xxxxxxxxx x xxxxxx mateřském xxxxxx a sdružovat xx v xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx a xxxxxxxx menšinám se xx xxxxxxxx stanovených xxxxxxx xxxxxxxx též
a) xxxxx xx xxxxxxxx x xxxxxx xxxxxx,
x) xxxxx xxxxxx jejich xxxxxx v úředním xxxxx,
x) xxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx se národnostních x etnických menšin.
HLAVA XXXXXX
XXXXXXXXXXX, XXXXXXXX X KULTURNÍ XXXXX
Xx.26
(1) Xxxxx xx xxxxx xx svobodnou volbu xxxxxxxx x xxxxxxxx x xxxx, xxxxx x xxxxx podnikat x xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Zákon xxxx xxxxxxxx podmínky x xxxxxxx pro xxxxx určitých povolání xxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx xxx xxxxxxx xxxxxxx prací. Xxxxxx, xxxxx xxxx xxxxx xxxxxxx bez xxx xxxx xxxxxxxxx, xxxx x přiměřeném xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx; xxxxxxxx stanoví xxxxx.
(4) Xxxxx může xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx.
Čl. 27
(1) Xxxxx xx právo xxxxxxxx xx xxxxxxxxx s xxxxxx xx ochranu xxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xx státu. Xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx nepřípustné, stejně xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxx x xxxxxxx xxxx x xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx a vznik x činnost jiných xxxxxxxx xx ochranu xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, jde-li x opatření x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxxxx pořádku xxxx xxxx a xxxxxx druhých.
(4) Xxxxx xx xxxxxx xx xxxxxxxx xx podmínek xxxxxxxxxxx zákonem; xxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, příslušníkům xxxxxxxxxxx xxx a xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx.
Čl. 28
Xxxxxxxxxxx mají xxxxx xx xxxxxxxxxxxx xxxxxx za xxxxx x xx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 29
(1) Xxxx, xxxxxxxxx a xxxxx xxxxxxxxx postižené xxxx xxxxx na zvýšenou xxxxxxx xxxxxx při xxxxx a xx xxxxxxxx xxxxxxxx podmínky.
(2) Xxxxxxxxx a xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxx a xx xxxxx při přípravě x xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 30
(1) Xxxxxx xxxx xxxxx na xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxx x xxx xxxxxxxxxxxxxx x xxxxx, jakož x xxx xxxxxx živitele.
(2) Xxxxx, xxx xx x xxxxxx xxxxx, xx xxxxx na xxxxxxx xxxxx, xxxxx xx nezbytná xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx životních xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl. 31
Každý xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx x xx zdravotní xxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx stanoví xxxxx.
Xx.32
(1) Rodičovství x xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxxx xxxx a xxxxxxxxxxx je xxxxxxxx.
(2) Xxxx x xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx, xxxxxxx v xxxxxxxxxx vztazích x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxx xxxxxxxx v xxxxxxxxxx i xxxx xx mají xxxxxx xxxxx.
(4) Péče x xxxx x jejich xxxxxxx je xxxxxx xxxxxx; xxxx mají xxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x péči. Xxxxx rodičů xxxxx xxx xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxx xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx.
(5) Xxxxxx, xxxxx xxxxxx x děti, xxxx právo xx xxxxx xxxxx.
(6) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Čl. 33
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxx xx povinná xx xxxx, xxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Občané xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxx schopností xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx jiné xxxxx xxx xxxxxx x xxxxxxxx xx xxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; xx xxxxxxxx xxxxxxx xx xxxx vzdělání xxxxxxxxxx xx úplatu.
(4) Xxxxx xxxxxxx, xx xxxxxx podmínek xxxx xxxxxx xxx xxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxx.
Xx.34
(1) Práva x xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxxxxx xx kulturnímu xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx stanovených xxxxxxx.
Xx. 35
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx životní xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx právo xx xxxxxx a xxxxx xxxxxxxxx x xxxxx životního xxxxxxxxx x přírodních xxxxxx.
(3) Xxx xxxxxx xxxxx xxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx ani xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
XXXXX XXXX
XXXXX XX XXXXXX A XXXXX XXXXXX XXXXXXX
Xx. 36
(1) Xxxxx xx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxx x ve xxxxxxxxxxx případech x xxxxxx orgánu.
(2) Xxx xxxxx, xx byl xx xxxxx právech xxxxxxx rozhodnutím orgánu xxxxxxx správy, xxxx xx xxxxxxx na xxxx, xxx přezkoumal xxxxxxxxx takového rozhodnutí, xxxxxxxxx-xx zákon xxxxx. X xxxxxxxxx soudu xxxx nesmí xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx rozhodnutí xxxxxxxxxx se základních xxxx x svobod xxxxx Listiny.
(3) Každý xx xxxxx na xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx.
Xx. 37
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx by xx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxx xxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx xx xxxxxx xxxxx x xxxxxx před xxxxx, jinými xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, x xx od xxxxxxx xxxxxx.
(3) Všichni xxxxxxxxx xxxx si x xxxxxx xxxxx.
(4) Kdo xxxxxxxx, že neovládá xxxxx, xxxx se xxxx xxxxxxx, xx xxxxx xx xxxxxxxxxx.
Xx. 38
(1) Nikdo xxxxx xxx odňat xxxxx xxxxxxxxx soudci. Xxxxxxxxxxx xxxxx i xxxxxx stanoví zákon.
(2) Xxxxx xx xxxxx, xxx xxxx věc xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxx zbytečných průtahů x x jeho xxxxxxxxxxx x xxx xx xxxx xxxxxxxx xx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxx může xxx xxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxx stanovených xxxxxxx.
Čl. 39
Xxx xxxxx xxxxxxx, které jednání xx trestným xxxxx x jaký xxxxx, xxxxx x xxxx xxxx xxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxx za xxxx xxxxxxxx uložit.
Xx. 40
(1) Jen xxxx xxxxxxxxx o xxxx a xxxxxx xx xxxxxxx činy.
(2) Xxxxx, xxxxx xxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, xx považován xx xxxxxxxxx, pokud xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx nebyla xxxx xxxx xxxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx xx právo, xxx xx xxx xxxxxxxxx xxx x možnost x xxxxxxxx obhajoby x xxx xx xxxx xxxxx sám xxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxx xx obhájce xxxxxxx, xxxxxxx xx xxxxx xxxxxx mít xxxx, xxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxx xxxxxxx, x xxxxxxx xxxxxxxxx má xxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx xx xxxxx odepřít xxxxxxx; tohoto xxxxx xxxxx být xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx.
(5) Nikdo xxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx xx xxx, xxx xxxxx xxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx obžaloby. Xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxx.
(6) Xxxxxxxxx xxxx xx xxxxxxxx x trest se xxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx x xxxx, xxx xxx čin xxxxxxx. Pozdějšího zákona xx xxxxxxx, xxxxxxxx xx to xxx xxxxxxxxx příznivější.
XXXXX ŠESTÁ
USTANOVENÍ SPOLEČNÁ
Čl. 41
(1) Xxxx xxxxxxxxx x čl. 26, čl. 27 xxxx. 4, čl. 28 xx 31, čl. 32 xxxx. 1 a 3, čl. 33 x 35 Listiny je xxxxx se xxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxx, které xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxx xx v Xxxxxxx xxxxx o xxxxxx, xxxxxx se xxx xxxxx Xxxxxxxxxxx shromáždění, xxxxxxxx z ústavního xxxxxxxxx zákonodárné xxxxxxxxx xxxxxxxxx, xx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx národních xxx.
Xx. 42
(1) Pokud Xxxxxxx xxxxxxx xxxxx "xxxxx", xxxxxx xx xxx xxxxxx občan Xxxxx a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republiky.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxx v Xxxxx x Slovenské Federativní Xxxxxxxxx lidských xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx Listinou, pokud xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Pokud xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx "xxxxx", xxxxxx se xxx xxxxx člověk, xxx-xx o základní xxxxx a xxxxxxx, xxxxx Listina xxxxxxxx xxx xxxxxx na xxxxxx xxxxxxxxx.
Čl. 43
Česká a Xxxxxxxxx Federativní Republika xxxxxxxxx azyl xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx. Azyl může xxx odepřen xxxx, xxx xxxxxx v xxxxxxx se xxxxxxxxxx xxxxxxxx právy x xxxxxxxxx.
Čl. 44
Zákon může xxxxxxx a prokurátorům xxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxx xxxxxxx x čl. 20 xxxx. 2; xxxxxxxxxxxx státní xxxxxx x územní xxxxxxxxxx xx funkcích, které xxxx, xxx xxxxx xxxxxxx x čl. 27 xxxx. 4; příslušníkům xxxxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xxx xxxxx uvedená x čl. 18, 19 x čl. 27 xxxx. 1 xx 3, xxxxx xxxxxxx s xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx x xxxxxxxxxx, která xxxx xxxxxxxxxxxxx nezbytná xxx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxx, xxxx xxxxx omezit právo xx xxxxxx.
Informace
Právní předpis č. 2/1993 Xx. *) xxxxx xxxxxxxxx dnem 1.1.1993.
Xx znění tohoto xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx změny x xxxxxxxx uskutečněné xxxxxxx xxxxxxxxx č.:
162/1998 Sb., xxxxxx xx mění Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx
x xxxxxxxxx xx 1.1.1999
295/2021 Xx., xxxxxx se xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod, ve xxxxx xxxxxxxxx zákona x. 162/1998 Xx.
x xxxxxxxxx od 1.10.2021
Xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx norem xxxxxx právních xxxxxxxx x xxxxxxxx není xxxxxxxxxxxxx, xxxxx xx xxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx shora xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
*) XXXXXXX XXXXXXXXXX PRÁV A XXXXXX byla xxxxxx xxxxxxx xxx č. 23/1991 Sb.