Právní předpis byl sestaven k datu 21.12.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 01.10.2021.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod jako součásti ústavního pořádku České republiky
2/1993 Sb.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod
Listina základních práv a svobod
HLAVA PRVNÍ - OBECNÁ USTANOVENÍ Čl. 1 Čl. 2 Čl. 3 Čl. 4
HLAVA DRUHÁ - LIDSKÁ PRÁVA A ZÁKLADNÍ SVOBODY
Oddíl první - Základní lidská práva a svobody Čl. 5 Čl. 6 Čl. 7 Čl. 8 Čl. 9 Čl. 10 Čl. 11 Čl. 12 Čl. 13 Čl. 14 Čl. 15 Čl. 16
Oddíl druhý - Politická práva Čl. 17 Čl. 18 Čl. 19 Čl. 20 Čl. 21 Čl. 22 Čl. 23
HLAVA TŘETÍ - PRÁVA NÁRODNOSTNÍCH A ETNICKÝCH MENŠIN Čl. 24 Čl. 25
HLAVA ČTVRTÁ - HOSPODÁŘSKÁ, SOCIÁLNÍ A KULTURNÍ PRÁVA Čl. 26 Čl. 27 Čl. 28 Čl. 29 Čl. 30 Čl. 31 Čl. 32 Čl. 33 Čl. 34 Čl. 35
HLAVA PÁTÁ - PRÁVO NA SOUDNÍ A JINOU PRÁVNÍ OCHRANU Čl. 36 Čl. 37 Čl. 38 Čl. 39 Čl. 40
HLAVA ŠESTÁ - USTANOVENÍ SPOLEČNÁ Čl. 41 Čl. 42 Čl. 43 Čl. 44
2
XXXXXXXX
xxxxxxxxxxxxx Xxxxx xxxxxxx xxxx
xx xxx 16. xxxxxxxx 1992
o xxxxxxxxx XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X SVOBOD xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx
&xxxx;
Xxxxxxxxxxxxx České xxxxxxx xxxx xx xxxxxxx takto:
Předsednictvo Xxxxx xxxxxxx xxxx vyhlašuje XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX jako xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx.
&xxxx;
Xxxx x. x.
XXXXXXX ZÁKLADNÍCH XXXX X XXXXXX
Xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx základě xxxxxx Xxxxx xxxxxxx rady x Xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx přirozených xxxx xxxxxxx, xxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx lidství x xx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx x dob, xxx lidská xxxxx x základní xxxxxxx xxxx v xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx,
xxxxxxxxx xxxxxx xx zabezpečení těchto xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx svobodných národů,
vycházejíc x xxxxx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxx,
xxxxxxxxxxxx xx xxxx xxx xxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xx osud xxxxxxxxx života na Xxxx
x xxxxxxxxxx vůli, xxx xx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx důstojně zařadila xxxx státy, xxx xxxx xxxxxxx xxx,
xxxxxxx xx na xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx:
XXXXX XXXXX
XXXXXX USTANOVENÍ
Čl. 1
Xxxx xxxx xxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxxxxxx i x xxxxxxx. Xxxxxxxx xxxxx x svobody jsou xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx.
Xx. 2
(1) Stát xx xxxxxxx na xxxxxxxxxxxxxx hodnotách x xxxxx xx xxxxx xxx na xxxxxxxx xxxxxxxxx, xxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxx xxx lze uplatňovat xxx x případech x v xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, x xx způsobem, xxxxx xxxxx stanoví.
(3) Xxxxx xxxx xxxxx, co xxxx xxxxxxx xxxxxxxx, x nikdo nesmí xxx xxxxx xxxxx, xx xxxxx xxxxxxxx.
Čl. 3
(1) Základní xxxxx x svobody xx zaručují xxxx xxx rozdílu xxxxxxx, xxxx, xxxxx xxxxx, xxxxxx, xxxx x xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxx, národního xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxx etnické xxxxxxx, xxxxxxx, xxxx nebo xxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Každý xx xxxxx svobodně xxxxxxxxxx x své xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xx xxxxxxxx ovlivňování xxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x odnárodňování.
(3) Xxxxxx xxxxx být xxxxxxxxx xxxx na právech xxx uplatňování xxxx xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx.
Xx. 4
(1) Xxxxxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxx na základě xxxxxx a x xxxx xxxxxx x xxx xxx zachování xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx.
(2) Xxxx xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxx být xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx (xxxx xxx "Xxxxxxx") upraveny xxxxx xxxxxxx.
(3) Zákonná xxxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx xxxx platit xxxxxx pro všechny xxxxxxx, které xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx o xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod musí xxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx x xxxxxx. Xxxxxx omezení nesmějí xxx xxxxxxxxxx x xxxxx účelům, xxx xxx které byla xxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXX XXXXX X ZÁKLADNÍ XXXXXXX
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxx lidská xxxxx x svobody
Čl. 5
Xxxxx xx xxxxxxxxx mít xxxxx.
Čl. 6
(1) Každý xx právo xx xxxxx. Xxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxx xx nepřipouští.
(4) Xxxxxxxxx práv xxxxx xxxxxx xxxxxx není, xxxxxxxx xxx někdo xxxxxx xxxxxx v xxxxxxxxxxx x jednáním, xxxxx xxxxx xxxxxx xxxx trestné. Xxxxx xxxxxx xxxxx xxxx xx xxxxx xxxxxx xxxxxxx i xx xxxxxx xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl. 7
(1) Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxxxx je zaručena. Xxxxxxx xxxx xxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx být xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxx nebo ponižujícímu xxxxxxxxx xxxx xxxxxx.
Xx. 8
(1) Xxxxxx xxxxxxx je xxxxxxxx.
(2) Xxxxx nesmí xxx xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx jinak xxx x xxxxxx a xxxxxxxx, který stanoví xxxxx. Xxxxx xxxxx xxx zbaven svobody xxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxxx smluvnímu xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xx xxxxx xxxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxx xxxx xxx xxxxx seznámena x xxxxxx xxxxxxxx, xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xx 48 xxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx soudu. Xxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxx xx 24 xxxxx od převzetí xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx x vazbě, xxxx xx propustit xx xxxxxxx.
(4) Zatknout xxxxxxxxxx xx xxxxx xxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx. Xxxxxxx xxxxx xxxx xxx xx 24 xxxxx xxxxxxxxx soudu. Xxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxx xx 24 xxxxx xx xxxxxxxx vyslechnout x xxxxxxxxxx o xxxxx nebo xx xxxxxxxxx xx xxxxxxx.
(5) Xxxxx nesmí xxx xxxx xx xxxxx, xxx x xxxxxx x na xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx x xx xxxxxxx rozhodnutí xxxxx.
(6) Zákon xxxxxxx, xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx xxxx držena x xxxxxxx zdravotnické xxxx xxx svého xxxxxxxx. Xxxxxx opatření xxxx být do 24 xxxxx xxxxxxxx xxxxx, xxxxx x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xx 7 xxx.
Xx. 9
(1) Xxxxx xxxxx být xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx.
(2) Ustanovení xxxxxxxx 1 se nevztahuje xx:
x) xxxxx xxxxxxxx xxxxx zákona osobám xx xxxxxx xxxxxx xxxxxx svobody xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxxx jiný xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxx svobody,
b) xxxxxxxxx xxxxxx nebo xxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx,
x) xxxxxx xxxxxxxxxxx xx základě xxxxxx x xxxxxxx živelných xxxxxx, xxxxx, nebo xxxxxx xxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxx xxxxxx, xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx,
x) xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx pro ochranu xxxxxx, xxxxxx nebo xxxx xxxxxxx.
Xx. 10
(1) Každý xx xxxxx, xxx xxxx xxxxxxxxx jeho xxxxxx důstojnost, osobní xxxx, dobrá pověst x xxxxxxxx xxxx xxxxx.
(2) Každý xx xxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx a xxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx xx xxxxx na xxxxxxx xxxx neoprávněným xxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx zneužíváním xxxxx x své xxxxx.
Xx. 11
(1) Xxxxx xx právo xxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxx x xxxxxxx. Xxxxxx xx zaručuje.
(2) Xxxxx xxxxxxx, který xxxxxxx xxxxxxxx k xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx národního xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx xxx xxx xxx xx xxxxxxxxxxx státu, xxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx osob; xxxxx xxxx xxxx xxxxxxxx, xx xxxxxx xxxx xxxxx být pouze xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxx xx xxxxxx v Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republice.
(3) Vlastnictví xxxxxxxx. Nesmí xxx xxxxxxxx na xxxx xxxx druhých xxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx. Jeho xxxxx xxxxx poškozovat lidské xxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxx prostředí xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxx ve xxxxxxxx xxxxx, x xx na xxxxxxx xxxxxx x xx xxxxxxx.
(5) Xxxx x xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxx xx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 12
(1) Xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx. Xxxx xxxxxxxx xx xxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxxx, xxx x xxx xxxxx.
(2) Domovní xxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxx pro xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, x xx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxxx domovní xxxxxxxxx stanoví xxxxx.
(3) Xxxx zásahy xx xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxx zákonem dovoleny, xxx je-li xx x demokratické xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx xxxx zdraví xxxx, xxx xxxxxxx xxxx x svobod xxxxxxx xxxxx pro xxxxxxxxx xxxxxxxxx ohrožení xxxxxxx bezpečnosti x xxxxxxx. Xxxxx xx xxxxxx xxxxxxx také xxx xxxxxxxxx nebo xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxx xxx xxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx, xxx je-li xx xxxxxxxx pro xxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxx.
Čl. 13
Xxxxx nesmí xxxxxxx xxxxxxxx tajemství xxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx a xxxxxxx, xx xxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxx způsobem, s xxxxxxxx xxxxxxx a xxxxxxxx, xxxxx stanoví xxxxx. Xxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, telegrafem xxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx.
Xx. 14
(1) Xxxxxxx xxxxxx x xxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx xx území Xxxxx a Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx.
(3) Tyto xxxxxxx xxxxx být omezeny xxxxxxx, jestliže xx xx xxxxxxxxxxxx pro xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxx nebo xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx a xx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxx x důvodu ochrany xxxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxx xx právo xx xxxxxxxx vstup na xxxxx Xxxxx a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx. Xxxxx xxxxxx xxx xxxxx k opuštění xxx xxxxxx.
(5) Xxxxxxx xxxx xxx vyhoštěn xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Čl. 15
(1) Svoboda xxxxxxx, svědomí x xxxxxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxx xx xxxxx změnit xxx xxxxxxxxxxx nebo xxxx xxxxx xxx bez xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx bádání x xxxxxxxx xxxxxx je xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx xxx xxxxx vykonávat xxxxxxxxx službu, xxxxx xx xx x xxxxxxx x xxxx xxxxxxxx xxxx x xxxx xxxxxxxxxxx vyznáním. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 16
(1) Každý xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx náboženství xxxx xxxx xxx xxx xxxx xxxxxxxx x jinými, xxxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx úkony xxxx zachováváním xxxxxx.
(2) Xxxxxx x náboženské xxxxxxxxxxx xxxxxxxx své xxxxxxxxxxx, zejména ustavují xxx xxxxxx, xxxxxxxxxx xxx duchovní x xxxxxxx xxxxxxx x xxxx xxxxxxxx instituce xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx stanoví xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxx xxxx xxxx xxx omezen xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nezbytná xxx xxxxxxx xxxxxxx bezpečnosti x xxxxxxx, xxxxxx x xxxxxxxxx nebo xxxx a xxxxxx xxxxxxx.
Xxxxx druhý
Politická xxxxx
Xx. 17
(1) Svoboda xxxxxxx x xxxxx xx xxxxxxxxx jsou xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxxxx xxx názory xxxxxx, písmem, xxxxxx, xxxxxxx xxxx jiným xxxxxxxx, jakož x xxxxxxxx xxxxxxxxxx, přijímat x rozšiřovat xxxxx x xxxxxxxxx xxx xxxxxx xx hranice xxxxx.
(3) Xxxxxxx xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxx projevu x xxxxx xxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxx zákonem, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxxx.
(5) Xxxxxx xxxxxx x orgány územní xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx poskytovat xxxxxxxxx x xxx xxxxxxxx. Podmínky a xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl. 18
(1) Petiční xxxxx xx xxxxxxxx; xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx společného xxxxx xx každý xxxxx xxx nebo x jinými xx xxxxxxx na xxxxxx xxxxxx a xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxx, návrhy x xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx xx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxx soudu.
(3) Peticemi xx nesmí xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx.
Čl. 19
(1) Právo xxxxxxx se xxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Toto xxxxx xxx omezit xxxxxxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxx-xx o xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nezbytná pro xxxxxxx práv x xxxxxx druhých, ochranu xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxx, xxxxxxxxx, majetku nebo xxx bezpečnost xxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxx podmíněno xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx správy.
Čl. 20
(1) Xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx. Každý xx xxxxx xxxxx x xxxxxx se xxxxxxxxx xx spolcích, xxxxxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx mají xxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxxx xxxxx a xxxxxxxxx xx x xxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx xxxx lze omezit xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx xx je x xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx xxx bezpečnost xxxxx, xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx pořádku, xxxxxxxxxxx trestným xxxxx xxxx xxx xxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx, xxxxx i xxxx xxxxxxxx jsou xxxxxxxx xx xxxxx.
Xx. 21
(1) Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxx xx xx xxxxxx xxxxxxxxx věcí přímo xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx zástupců.
(2) Volby xx xxxx xxxxx xx lhůtách xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Volební xxxxx je všeobecné x xxxxx x xxxxxxxx xx tajným xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx stanoví xxxxx.
(4) Xxxxxx xxxx xx xxxxxxx podmínek xxxxxxx x xxxxxxx x jiným veřejným xxxxxxx.
Xx. 22
Xxxxxxx xxxxxx xxxxx politických práv x xxxxxx x xxxx výklad x xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx sil x xxxxxxxxxxxx společnosti.
Xx. 23
Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xx xx odpor xxxxx xxxxxxx, xxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx řád xxxxxxxx xxxx a xxxxxxxxxx svobod, založený Xxxxxxxx, jestliže xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxx použití xxxxxxxxx xxxxxxxxxx jsou xxxxxxxxxx.
XXXXX TŘETÍ
PRÁVA XXXXXXXXXXXXX X XXXXXXXXX XXXXXX
Xx. 24
Xxxxxxxxxxx xx kterékoli xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx nesmí xxx xxxxxx na xxxx.
Xx. 25
(1) Xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx nebo xxxxxxx menšiny xx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx právo xxxxxxxx x xxxxxx příslušníky xxxxxxx rozvíjet xxxxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx mateřském xxxxxx a xxxxxxxxx xx x xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx stanoví xxxxx.
(2) Xxxxxxx příslušejícím x národnostním a xxxxxxxx menšinám xx xx xxxxxxxx stanovených xxxxxxx xxxxxxxx xxx
x) xxxxx na xxxxxxxx x jejich jazyku,
b) xxxxx xxxxxx jejich xxxxxx x xxxxxxx xxxxx,
x) právo xxxxxx xx xxxxxx věcí xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx x etnických xxxxxx.
XXXXX ČTVRTÁ
HOSPODÁŘSKÁ, XXXXXXXX X XXXXXXXX PRÁVA
Čl.26
(1) Xxxxx má xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx x přípravu x xxxx, jakož x právo podnikat x provozovat jinou xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxx stanovit podmínky x omezení pro xxxxx určitých povolání xxxx xxxxxxxx.
(3) Každý xx právo xxxxxxxx xxxxxxxxxx pro své xxxxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxxx, kteří xxxx xxxxx xxxxxxx bez xxx viny xxxxxxxxx, xxxx v přiměřeném xxxxxxx xxxxxx zajišťuje; xxxxxxxx stanoví zákon.
(4) Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx.
Čl. 27
(1) Xxxxx xx právo svobodně xx xxxxxxxxx s xxxxxx na ochranu xxxxx hospodářských a xxxxxxxxxx zájmů.
(2) Odborové xxxxxxxxxx vznikají nezávisle xx státu. Xxxxxxxx xxxxx odborových organizací xx xxxxxxxxxxx, stejně xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x nich x xxxxxxx nebo x xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx a xxxxx x xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx na ochranu xxxxxxxxxxxxx a sociálních xxxxx xxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, jde-li x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx xxx ochranu bezpečnosti xxxxx, xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xx xxxxxx xx xxxxxxxx za xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; xxxx xxxxx xxxxxxxxxx soudcům, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx a příslušníkům xxxxxxxxxxxxxx xxxxx.
Čl. 28
Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xx spravedlivou xxxxxx xx práci x xx xxxxxxxxxx xxxxxxxx podmínky. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Xx. 29
(1) Xxxx, xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx při xxxxx x na xxxxxxxx xxxxxxxx podmínky.
(2) Xxxxxxxxx x osoby xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx na xxxxxxxx xxxxxxx x pracovních xxxxxxxx x xx xxxxx xxx přípravě x xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 30
(1) Xxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xx stáří a xxx xxxxxxxxxxxxxx k xxxxx, xxxxx i xxx xxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx je x hmotné xxxxx, xx právo xx xxxxxxx xxxxx, xxxxx xx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx základních životních xxxxxxxx.
(3) Podrobnosti stanoví xxxxx.
Xx. 31
Každý xx xxxxx na xxxxxxx xxxxxx. Občané xxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx právo xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx péči x na zdravotní xxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx stanoví xxxxx.
Xx.32
(1) Rodičovství x xxxxxx xxxx pod xxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxxx dětí x xxxxxxxxxxx je xxxxxxxx.
(2) Xxxx v xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx, xxxxxxx v xxxxxxxxxx vztazích a xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx podmínky.
(3) Xxxx xxxxxxxx v xxxxxxxxxx x mimo xx xxxx xxxxxx xxxxx.
(4) Xxxx x xxxx x jejich xxxxxxx xx právem xxxxxx; xxxx mají xxxxx na xxxxxxxxxxx xxxxxxx x péči. Xxxxx xxxxxx xxxxx xxx omezena x xxxxxxxxx xxxx mohou xxx xx rodičů xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxx jen rozhodnutím xxxxx na xxxxxxx xxxxxx.
(5) Xxxxxx, xxxxx xxxxxx o xxxx, xxxx xxxxx na xxxxx státu.
(6) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 33
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx. Školní xxxxxxxx xx xxxxxxx xx xxxx, xxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxx xxxx xxxxx xx bezplatné xxxxxxxx x základních x xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx x možností xxxxxxxxxxx xxx xx vysokých xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx jiné xxxxx xxx xxxxxx x xxxxxxxx xx xxxx xxx xx xxxxxxxx stanovených xxxxxxx; xx xxxxxxxx školách xx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx za úplatu.
(4) Xxxxx xxxxxxx, za xxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxx xxx studiu xxxxx xx pomoc xxxxx.
Čl.34
(1) Xxxxx x xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxx chráněna xxxxxxx.
(2) Xxxxx přístupu xx kulturnímu xxxxxxxxx xx zaručeno xx xxxxxxxx stanovených zákonem.
Xx. 35
(1) Xxxxx xx xxxxx na xxxxxxxx životní prostředí.
(2) Xxxxx xx právo xx včasné x xxxxx xxxxxxxxx o xxxxx životního xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxx xxxxxx svých xxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx ani poškozovat xxxxxxx xxxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxx, druhové xxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
HLAVA PÁTÁ
PRÁVO NA XXXXXX X XXXXX XXXXXX XXXXXXX
Xx. 36
(1) Xxxxx xx xxxx xxxxxxx stanoveným xxxxxxxx xxxxx xxxxx u xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxxx xxxxx a xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx u xxxxxx orgánu.
(2) Kdo xxxxx, xx xxx xx xxxxx právech xxxxxxx rozhodnutím xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, xxxx xx obrátit na xxxx, aby xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxxxx-xx xxxxx xxxxx. X xxxxxxxxx xxxxx xxxx xxxxx být xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxx Xxxxxxx.
(3) Každý xx xxxxx xx xxxxxxx škody xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx.
Xx. 37
(1) Každý xx právo xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx způsobil xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxx xxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx xx xxxxxx pomoc x xxxxxx před xxxxx, jinými xxxxxxxx xxxxxx či xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, a xx xx xxxxxxx xxxxxx.
(3) Všichni xxxxxxxxx xxxx xx x xxxxxx xxxxx.
(4) Kdo xxxxxxxx, xx neovládá xxxxx, xxxx se xxxx xxxxxxx, xx xxxxx na xxxxxxxxxx.
Čl. 38
(1) Xxxxx xxxxx být odňat xxxxx zákonnému xxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxx i xxxxxx stanoví xxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx, xxx xxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxx zbytečných průtahů x x jeho xxxxxxxxxxx a aby xx xxxx xxxxxxxx xx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxx xxx x případech xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 39
Jen xxxxx xxxxxxx, xxxxx jednání xx trestným činem x jaký trest, xxxxx x xxxx xxxx újmy xx xxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxx xx jeho xxxxxxxx uložit.
Xx. 40
(1) Jen xxxx rozhoduje o xxxx x trestu xx xxxxxxx činy.
(2) Xxxxx, xxxxx němuž xx vedeno trestní xxxxxx, xx xxxxxxxxx xx nevinného, xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxxx xxxxxxxxx.
(3) Obviněný xx právo, aby xx xxx xxxxxxxxx xxx x xxxxxxx x přípravě xxxxxxxx x aby xx xxxx xxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxx obhájce. Xxxxxxxx si obhájce xxxxxxx, xxxxxxx xx xxxxx xxxxxx xxx xxxx, xxxx xx xxxxxxxxx soudem. Xxxxx xxxxxxx, x kterých xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxx na xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx xx právo odepřít xxxxxxx; xxxxxx práva xxxxx být žádným xxxxxxxx xxxxxx.
(5) Xxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx za xxx, xxx který xxx xxx pravomocně xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx obžaloby. Xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx mimořádných xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxx.
(6) Trestnost xxxx xx posuzuje x trest xx xxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx v době, xxx xxx xxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxx zákona xx xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.
HLAVA XXXXX
XXXXXXXXXX XXXXXXXX
Xx. 41
(1) Xxxx xxxxxxxxx x čl. 26, čl. 27 xxxx. 4, čl. 28 xx 31, čl. 32 xxxx. 1 x 3, čl. 33 a 35 Xxxxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxx, které tato xxxxxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxx xx x Xxxxxxx xxxxx x xxxxxx, xxxxxx se xxx xxxxx Xxxxxxxxxxx shromáždění, xxxxxxxx z xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx pravomoci xxxxxxxxx, že úprava xxxxxxxx xxxxxxx národních xxx.
Xx. 42
(1) Xxxxx Xxxxxxx xxxxxxx pojmu "xxxxx", xxxxxx se xxx státní xxxxx Xxxxx a Slovenské Xxxxxxxxxxx Republiky.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxx v České x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx x základních xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxx xxxxxx přiznána xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Pokud xxxxxxxxx xxxxxxxx používají xxxxx "xxxxx", xxxxxx se xxx xxxxx člověk, xxx-xx o xxxxxxxx xxxxx a xxxxxxx, xxxxx Xxxxxxx přiznává xxx xxxxxx na xxxxxx xxxxxxxxx.
Xx. 43
Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republika xxxxxxxxx xxxx cizincům xxxxxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx. Xxxx xxxx xxx xxxxxxx xxxx, xxx jednal x xxxxxxx se xxxxxxxxxx xxxxxxxx právy x xxxxxxxxx.
Xx. 44
Xxxxx xxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxx x jinou xxxxxxxxxxxx činnost x xxxxx uvedené x čl. 20 xxxx. 2; xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx xxxx, xxx xxxxx xxxxxxx v čl. 27 xxxx. 4; xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxxx ozbrojených sil xxx xxxxx uvedená x čl. 18, 19 x čl. 27 odst. 1 až 3, xxxxx xxxxxxx x xxxxxxx služby. Osobám x xxxxxxxxxx, xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx nezbytná xxx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxx, xxxx xxxxx xxxxxx xxxxx xx xxxxxx.
Xxxxxxxxx
Xxxxxx xxxxxxx x. 2/1993 Xx. *) xxxxx účinnosti dnem 1.1.1993.
Xx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx předpisu xxxx xxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x.:
162/1998 Xx., xxxxxx xx xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod
s xxxxxxxxx xx 1.1.1999
295/2021 Sb., xxxxxx xx mění Xxxxxxx xxxxxxxxxx práv x svobod, ve xxxxx ústavního xxxxxx x. 162/1998 Sb.
s xxxxxxxxx xx 1.10.2021
Znění xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxx právních předpisů x xxxxxxxx není xxxxxxxxxxxxx, xxxxx se xxxx netýká derogační xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
*) LISTINA XXXXXXXXXX XXXX A XXXXXX byla xxxxxx xxxxxxx xxx č. 23/1991 Sb.