Právní předpis byl sestaven k datu 09.12.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 01.10.2021.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod jako součásti ústavního pořádku České republiky
2/1993 Sb.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod
Listina základních práv a svobod
HLAVA PRVNÍ - OBECNÁ USTANOVENÍ Čl. 1 Čl. 2 Čl. 3 Čl. 4
HLAVA DRUHÁ - LIDSKÁ PRÁVA A ZÁKLADNÍ SVOBODY
Oddíl první - Základní lidská práva a svobody Čl. 5 Čl. 6 Čl. 7 Čl. 8 Čl. 9 Čl. 10 Čl. 11 Čl. 12 Čl. 13 Čl. 14 Čl. 15 Čl. 16
Oddíl druhý - Politická práva Čl. 17 Čl. 18 Čl. 19 Čl. 20 Čl. 21 Čl. 22 Čl. 23
HLAVA TŘETÍ - PRÁVA NÁRODNOSTNÍCH A ETNICKÝCH MENŠIN Čl. 24 Čl. 25
HLAVA ČTVRTÁ - HOSPODÁŘSKÁ, SOCIÁLNÍ A KULTURNÍ PRÁVA Čl. 26 Čl. 27 Čl. 28 Čl. 29 Čl. 30 Čl. 31 Čl. 32 Čl. 33 Čl. 34 Čl. 35
HLAVA PÁTÁ - PRÁVO NA SOUDNÍ A JINOU PRÁVNÍ OCHRANU Čl. 36 Čl. 37 Čl. 38 Čl. 39 Čl. 40
HLAVA ŠESTÁ - USTANOVENÍ SPOLEČNÁ Čl. 41 Čl. 42 Čl. 43 Čl. 44
2
USNESENÍ
předsednictva České xxxxxxx xxxx
xx dne 16. xxxxxxxx 1992
x vyhlášení XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X SVOBOD xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx republiky
Předsednictvo České xxxxxxx xxxx se xxxxxxx xxxxx:
Xxxxxxxxxxxxx Xxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx XXXXXXX XXXXXXXXXX PRÁV X XXXXXX jako xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx republiky.
Uhde v. x.
XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX
Xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx základě xxxxxx Xxxxx národní xxxx x Xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx,
xxxxxxxxx neporušitelnost xxxxxxxxxxx xxxx člověka, xxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx x na demokratické x samosprávné xxxxxxx xxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx x xxx, xxx lidská xxxxx x základní svobody xxxx x naší xxxxxx xxxxxxxxxxx,
xxxxxxxxx naděje xx zabezpečení xxxxxx xxxx xxxxxxxxx úsilím xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxxx x práva xxxxxxx xxxxxx x slovenského xxxxxx xx xxxxxxxxxx,
xxxxxxxxxxxx xx xxxx xxx xxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xx Xxxx
x vyjadřujíc xxxx, xxx xx Xxxxx x Xxxxxxxxx Federativní Xxxxxxxxx xxxxxxxx zařadila xxxx xxxxx, jež xxxx hodnoty xxx,
xxxxxxx xx na xxxx Xxxxxxx základních xxxx x xxxxxx:
XXXXX XXXXX
XXXXXX USTANOVENÍ
Čl. 1
Xxxx jsou svobodní x xxxxx v xxxxxxxxxxx x x xxxxxxx. Xxxxxxxx práva x xxxxxxx jsou xxxxxxxxxxx, nezcizitelné, xxxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx.
Xx. 2
(1) Stát xx xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxx hodnotách x xxxxx xx xxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx, xxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxx xxx lze xxxxxxxxxx xxx v xxxxxxxxx x x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, a xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxx stanoví.
(3) Xxxxx xxxx xxxxx, co xxxx xxxxxxx xxxxxxxx, x nikdo xxxxx xxx nucen xxxxx, xx xxxxx xxxxxxxx.
Xx. 3
(1) Xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx xx zaručují všem xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxx, barvy xxxxx, xxxxxx, xxxx x xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx či xxxxxx smýšlení, národního xxxx sociálního původu, xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxx etnické menšině, xxxxxxx, xxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Každý xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xx xxxxxxxx ovlivňování tohoto xxxxxxxxxxx a xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxx.
(3) Xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxx xx právech xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx.
Xx. 4
(1) Povinnosti xxxxx xxx ukládány xxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx x v xxxx xxxxxx x xxx xxx zachování xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx.
(2) Meze xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxx být xx xxxxxxxx stanovených Listinou xxxxxxxxxx práv x xxxxxx (xxxx xxx "Xxxxxxx") xxxxxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Zákonná omezení xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxx platit xxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxx xxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx a xxxxxx. Xxxxxx omezení xxxxxxx xxx zneužívána x xxxxx účelům, xxx xxx které byla xxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXX XXXXX X ZÁKLADNÍ XXXXXXX
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxx xxxxxx práva x svobody
Čl. 5
Xxxxx xx xxxxxxxxx mít xxxxx.
Xx. 6
(1) Xxxxx xx právo na xxxxx. Lidský xxxxx xx xxxxx ochrany xxx xxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxx se nepřipouští.
(4) Xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxx xxxxxx není, xxxxxxxx xxx někdo xxxxxx xxxxxx v xxxxxxxxxxx x jednáním, xxxxx podle zákona xxxx xxxxxxx. Xxxxx xxxxxx život xxxx xx xxxxx jiného xxxxxxx x se xxxxxx xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx zákon.
Čl. 7
(1) Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxxxx xx zaručena. Xxxxxxx xxxx xxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem.
(2) Xxxxx xxxxx být xxxxx xxx podroben xxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxx ponižujícímu xxxxxxxxx nebo xxxxxx.
Xx. 8
(1) Xxxxxx xxxxxxx je xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxx zbaven xxxxxxx xxxxx než x důvodů a xxxxxxxx, xxxxx stanoví xxxxx. Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx xxxxx pro xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx závazku.
(3) Xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xx xxxxx zadržet xxx x případech xxxxxxxxxxx x xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx zadržení, xxxxxxxxxxx x nejpozději xx 48 hodin xxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx soudu. Xxxxxx musí xxxxxxxxx xxxxx xx 24 xxxxx od převzetí xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxxx, xxxx xx xxxxxxxxx na xxxxxxx.
(4) Zatknout obviněného xx xxxxx jen xx xxxxxxx odůvodněný xxxxxx xxxxxx. Xxxxxxx xxxxx xxxx xxx xx 24 xxxxx xxxxxxxxx soudu. Xxxxxx xxxx zatčenou xxxxx xx 24 xxxxx xx převzetí xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxxx xxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxx.
(5) Xxxxx xxxxx být xxxx do xxxxx, xxx x xxxxxx x xx xxxx xxxxxxxxxx zákonem x xx základě xxxxxxxxxx xxxxx.
(6) Zákon xxxxxxx, xx kterých xxxxxxxxx xxxx být osoba xxxxxxxx xxxx xxxxxx x ústavní xxxxxxxxxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxx xxxx xxx do 24 xxxxx oznámeno xxxxx, xxxxx x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xx 7 xxx.
Xx. 9
(1) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx pracím xxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxxx xxxxxxxx 1 xx xxxxxxxxxx xx:
x) xxxxx xxxxxxxx xxxxx zákona xxxxxx xx xxxxxx xxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxx svobody,
b) xxxxxxxxx xxxxxx nebo xxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx vojenské xxxxxx,
x) xxxxxx xxxxxxxxxxx xx základě xxxxxx x případě xxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx, xxxx xxxxxx nebezpečí, xxxxx xxxxxxxx xxxxxx, zdraví xxxx značné xxxxxxxxx xxxxxxx,
x) xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx, xxxxxx xxxx xxxx xxxxxxx.
Čl. 10
(1) Xxxxx xx právo, aby xxxx zachována xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxx xxxx, dobrá xxxxxx x xxxxxxxx jeho xxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx soukromého a xxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Každý xx xxxxx xx xxxxxxx před xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx, zveřejňováním xxxx xxxxx zneužíváním xxxxx x své osobě.
Xx. 11
(1) Každý xx právo xxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxx právo xxxxx vlastníků má xxxxxx xxxxxxx xxxxx x xxxxxxx. Xxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx k xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx společnosti, xxxxxxx národního xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx xxx xxx jen xx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx; xxxxx xxxx xxxx stanovit, xx xxxxxx xxxx xxxxx být xxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxx xx xxxxxx x Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republice.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxx xxx xxxxxxxx na újmu xxxx druhých xxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx obecnými xxxxx. Jeho xxxxx xxxxx xxxxxxxxxx lidské xxxxxx, přírodu x xxxxxxx prostředí xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxx, x xx na základě xxxxxx x xx xxxxxxx.
(5) Daně x xxxxxxxx lze xxxxxxx xxx xx základě xxxxxx.
Čl. 12
(1) Xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx. Xxxx xxxxxxxx xx něj xxxxxxxx xxx souhlasu xxxx, kdo x xxx xxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx xx přípustná xxx xxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, x xx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx soudce. Xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx stanoví xxxxx.
(3) Xxxx zásahy xx xxxxxxxxxxxxxxxx obydlí mohou xxx zákonem xxxxxxxx, xxx xx-xx xx x demokratické xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx ochranu xxxxxx xxxx xxxxxx xxxx, pro ochranu xxxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx ohrožení xxxxxxx xxxxxxxxxxx a xxxxxxx. Xxxxx xx xxxxxx užíváno xxxx xxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx jiné xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, mohou být xxxxxx zásahy xxxxxxx xxxxxxxx, též xx-xx xx xxxxxxxx pro xxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 13
Xxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx tajemství xxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx x záznamů, xx xxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxx xxxxxxxxxx poštou anebo xxxxx způsobem, s xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx stanoví xxxxx. Xxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, telegrafem xxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx.
Xx. 14
(1) Svoboda xxxxxx a xxxxxx xx zaručena.
(2) Každý, xxx xx oprávněně xxxxxxx na xxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx, xx xxxxx svobodně je xxxxxxx.
(3) Xxxx xxxxxxx xxxxx xxx omezeny xxxxxxx, xxxxxxxx je xx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx státu, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxx xxxx ochranu xxxx a xxxxxx xxxxxxx a xx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxx x důvodu xxxxxxx xxxxxxx.
(4) Každý xxxxx xx xxxxx na xxxxxxxx vstup xx xxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Federativní Xxxxxxxxx. Xxxxx nemůže xxx xxxxx x xxxxxxxx xxx xxxxxx.
(5) Xxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem.
Čl. 15
(1) Svoboda xxxxxxx, xxxxxxx a xxxxxxxxxxxx vyznání xx xxxxxxxx. Každý xx xxxxx změnit xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxx xxxxx být xxx xxxxxxxxxxxx vyznání.
(2) Svoboda xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxx je xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx xxx nucen xxxxxxxxx xxxxxxxxx službu, pokud xx xx x xxxxxxx x xxxx xxxxxxxx nebo s xxxx xxxxxxxxxxx vyznáním. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl. 16
(1) Každý xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx náboženství xxxx xxxx xxx xxx nebo xxxxxxxx x jinými, xxxxxxxx xxxx veřejně, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx úkony xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxxx x náboženské xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxx xxx orgány, ustanovují xxx xxxxxxxx a xxxxxxx řeholní x xxxx církevní xxxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Zákon stanoví xxxxxxxx vyučování náboženství xx státních školách.
(4) Xxxxx xxxxxx práv xxxx xxx xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx v xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx veřejné bezpečnosti x pořádku, xxxxxx x mravnosti xxxx xxxx a xxxxxx xxxxxxx.
Oddíl druhý
Politická xxxxx
Xx. 17
(1) Svoboda xxxxxxx x xxxxx xx xxxxxxxxx jsou xxxxxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx xxxxxxxxxx své xxxxxx xxxxxx, písmem, xxxxxx, xxxxxxx xxxx jiným xxxxxxxx, xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx xxx xxxxxx na xxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxx xx xxxxxxxxxxx.
(4) Svobodu xxxxxxx x právo xxxxxxxxxx x šířit informace xxx xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx o xxxxxxxx x demokratické společnosti xxxxxxxx xxx ochranu xxxx a xxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxx státu, xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx.
(5) Státní xxxxxx x orgány územní xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx poskytovat xxxxxxxxx x xxx xxxxxxxx. Podmínky x xxxxxxxxx stanoví xxxxx.
Xx. 18
(1) Petiční xxxxx xx xxxxxxxx; xx věcech xxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxx xxx nebo x xxxxxx xx xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxx samosprávy x xxxxxxxx, xxxxxx x xxxxxxxxxx.
(2) Peticí xx xxxxx zasahovat xx xxxxxxxxxxxx soudu.
(3) Xxxxxxxx xx xxxxx vyzývat x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod xxxxxxxxxx Listinou.
Xx. 19
(1) Xxxxx xxxxxxx xx shromažďovat xx xxxxxxxx.
(2) Toto xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx, jde-li x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx pro xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx, ochranu xxxxxxxxx pořádku, xxxxxx, xxxxxxxxx, majetku xxxx xxx xxxxxxxxxx státu. Xxxxxxxxxxx xxxx nesmí xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 20
(1) Xxxxx xxxxxxxx se xxxxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxx xx xxxxx spolu x xxxxxx se xxxxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx mají xxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx a xxxxxxxxx xx x xxxx.
(3) Výkon těchto xxxx xxx xxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem, xxxxxxxx xx xx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx bezpečnost xxxxx, xxxxxxx veřejné xxxxxxxxxxx x veřejného xxxxxxx, xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxx xxx xxxxxxx xxxx x svobod xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx strany x xxxxxxxxx xxxxx, xxxxx i xxxx xxxxxxxx jsou xxxxxxxx xx xxxxx.
Xx. 21
(1) Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxx xx na správě xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxx xx všeobecné x rovné x xxxxxxxx se xxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx výkonu xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxx.
(4) Občané xxxx xx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxx x jiným veřejným xxxxxxx.
Xx. 22
Zákonná úprava xxxxx xxxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx x xxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx x ochraňovat xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xxx x demokratické společnosti.
Xx. 23
Xxxxxx xxxx xxxxx postavit se xx xxxxx proti xxxxxxx, kdo xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx práv a xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxx Xxxxxxxx, jestliže činnost xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxx použití xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx.
XXXXX TŘETÍ
PRÁVA XXXXXXXXXXXXX X XXXXXXXXX MENŠIN
Čl. 24
Xxxxxxxxxxx xx kterékoli xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxx xx xxxx.
Xx. 25
(1) Xxxxxxx xxxxxxxx národnostní xxxx xxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx právo xxxxxxxx x xxxxxx příslušníky xxxxxxx rozvíjet vlastní xxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx x přijímat informace x xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x sdružovat xx v xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx stanoví xxxxx.
(2) Občanům xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx a xxxxxxxx menšinám se xx xxxxxxxx stanovených xxxxxxx xxxxxxxx též
a) xxxxx xx xxxxxxxx x jejich jazyku,
b) xxxxx užívat xxxxxx xxxxxx v xxxxxxx xxxxx,
x) xxxxx účasti xx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxx.
XXXXX XXXXXX
XXXXXXXXXXX, XXXXXXXX X XXXXXXXX PRÁVA
Čl.26
(1) Xxxxx xx xxxxx xx svobodnou volbu xxxxxxxx a přípravu x xxxx, xxxxx x xxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Zákon xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx x omezení xxx xxxxx xxxxxxxx povolání xxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xx právo xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx své xxxxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxxx, xxxxx toto xxxxx xxxxxxx xxx xxx viny xxxxxxxxx, xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx; xxxxxxxx stanoví xxxxx.
(4) Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx.
Xx. 27
(1) Xxxxx xx právo xxxxxxxx xx sdružovat x xxxxxx xx xxxxxxx xxxxx hospodářských x xxxxxxxxxx zájmů.
(2) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxx. Xxxxxxxx xxxxx odborových organizací xx xxxxxxxxxxx, xxxxxx xxxx zvýhodňovat některé x xxxx x xxxxxxx xxxx x xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx xx ochranu xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx mohou být xxxxxxx zákonem, xxx-xx x xxxxxxxx v xxxxxxxxxxxx společnosti nezbytná xxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xx xxxxxx je xxxxxxxx xx podmínek xxxxxxxxxxx xxxxxxx; xxxx xxxxx nepřísluší xxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, příslušníkům xxxxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx sborů.
Čl. 28
Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xx spravedlivou xxxxxx xx xxxxx x na xxxxxxxxxx xxxxxxxx podmínky. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl. 29
(1) Xxxx, xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx na zvýšenou xxxxxxx xxxxxx xxx xxxxx a xx xxxxxxxx xxxxxxxx podmínky.
(2) Xxxxxxxxx a xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx x pracovních xxxxxxxx x na xxxxx xxx xxxxxxxx x xxxxxxxx.
(3) Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Xx. 30
(1) Občané xxxx xxxxx na xxxxxxxxx xxxxxx zabezpečení xx xxxxx x xxx xxxxxxxxxxxxxx k xxxxx, jakož x xxx xxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx xx x xxxxxx nouzi, xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx, xxxxx xx xxxxxxxx pro xxxxxxxxx xxxxxxxxxx životních xxxxxxxx.
(3) Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Čl. 31
Každý má xxxxx xx ochranu xxxxxx. Xxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx péči x na xxxxxxxxx xxxxxxx xx podmínek, xxxxx xxxxxxx zákon.
Čl.32
(1) Xxxxxxxxxxx a xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxxx dětí x xxxxxxxxxxx xx zaručena.
(2) Xxxx x těhotenství xx zaručena xxxxxxxx xxxx, ochrana x xxxxxxxxxx vztazích x xxxxxxxxxxxx pracovní podmínky.
(3) Xxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxx xx xxxx xxxxxx xxxxx.
(4) Péče x xxxx x xxxxxx xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxx; xxxx xxxx xxxxx xx rodičovskou xxxxxxx x xxxx. Xxxxx xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxx a xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxx xx rodičů xxxxxxxxx proti xxxxxx xxxx jen xxxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx.
(5) Rodiče, xxxxx xxxxxx x děti, xxxx xxxxx na xxxxx státu.
(6) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Xx. 33
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx xx xxxx, kterou xxxxxxx xxxxx.
(2) Občané xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxxx x základních x středních školách, xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx x možností xxxxxxxxxxx xxx xx vysokých xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx jiné xxxxx xxx xxxxxx x xxxxxxxx xx xxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; xx xxxxxxxx xxxxxxx xx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx za xxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxxx, za xxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxx při xxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxx.
Xx.34
(1) Xxxxx k xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx jsou xxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxxxxx xx kulturnímu xxxxxxxxx xx zaručeno za xxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem.
Xx. 35
(1) Xxxxx xx xxxxx na xxxxxxxx xxxxxxx prostředí.
(2) Xxxxx má xxxxx xx včasné a xxxxx xxxxxxxxx o xxxxx životního xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxx xxxxxx xxxxx xxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxx poškozovat xxxxxxx xxxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxx, druhové xxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
HLAVA XXXX
XXXXX NA XXXXXX X XXXXX XXXXXX XXXXXXX
Xx. 36
(1) Xxxxx xx může xxxxxxx stanoveným xxxxxxxx xxxxx práva u xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxxx xxxxx x xx xxxxxxxxxxx případech x xxxxxx xxxxxx.
(2) Xxx xxxxx, že xxx xx svých právech xxxxxxx rozhodnutím xxxxxx xxxxxxx správy, může xx xxxxxxx na xxxx, aby xxxxxxxxxx xxxxxxxxx takového xxxxxxxxxx, xxxxxxxxx-xx zákon jinak. X pravomoci xxxxx xxxx xxxxx být xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx rozhodnutí xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxx Xxxxxxx.
(3) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx způsobené xx nezákonným rozhodnutím xxxxx, xxxxxx státního xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx a podrobnosti xxxxxxxx xxxxx.
Xx. 37
(1) Xxxxx xx xxxxx odepřít xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx sobě xxxx osobě xxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxx xxxxx, xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx správy, a xx xx xxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxxxx účastníci xxxx si x xxxxxx rovni.
(4) Xxx xxxxxxxx, že xxxxxxxx xxxxx, xxxx se xxxx xxxxxxx, xx xxxxx xx xxxxxxxxxx.
Xx. 38
(1) Xxxxx xxxxx být xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxxxxx soudu x xxxxxx stanoví xxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx, xxx xxxx věc xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxx xxxxxxxxxx průtahů x x xxxx xxxxxxxxxxx x xxx xx xxxx xxxxxxxx xx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx. Veřejnost xxxx xxx vyloučena xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 39
Xxx xxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxx x xxxx xxxxx, xxxxx x xxxx xxxx újmy na xxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxx za jeho xxxxxxxx uložit.
Xx. 40
(1) Jen xxxx xxxxxxxxx o xxxx x xxxxxx xx trestné xxxx.
(2) Xxxxx, proti němuž xx vedeno trestní xxxxxx, xx považován xx xxxxxxxxx, pokud xxxxxxxxxxx odsuzujícím xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx jeho xxxx vyslovena.
(3) Obviněný xx xxxxx, xxx xx xxx xxxxxxxxx xxx a xxxxxxx x xxxxxxxx obhajoby x aby se xxxx xxxxx xxx xxxx prostřednictvím obhájce. Xxxxxxxx xx obhájce xxxxxxx, xxxxxxx xx xxxxx xxxxxx mít xxxx, xxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxx xxxxxxx, v kterých xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxx na bezplatnou xxxxx obhájce.
(4) Xxxxxxxx xx právo xxxxxxx xxxxxxx; tohoto práva xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx.
(5) Xxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx xx čin, xxx xxxxx již xxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx obžaloby. Xxxx zásada nevylučuje xxxxxxxxx mimořádných xxxxxxxxx xxxxxxxxxx v xxxxxxx xx xxxxxxx.
(6) Xxxxxxxxx xxxx xx posuzuje x xxxxx xx xxxxxx podle xxxxxx xxxxxxxx x xxxx, xxx xxx xxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxx xxxxxx xx použije, xxxxxxxx xx xx pro xxxxxxxxx příznivější.
HLAVA XXXXX
XXXXXXXXXX SPOLEČNÁ
Čl. 41
(1) Xxxx uvedených x čl. 26, čl. 27 xxxx. 4, čl. 28 xx 31, čl. 32 xxxx. 1 x 3, čl. 33 a 35 Listiny xx xxxxx xx domáhat xxxxx x xxxxxx xxxxxx, které xxxx xxxxxxxxxx provádějí.
(2) Kde xx x Xxxxxxx xxxxx o xxxxxx, xxxxxx xx tím xxxxx Xxxxxxxxxxx shromáždění, xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxx zákonodárné xxxxxxxxx xxxxxxxxx, xx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxx.
Čl. 42
(1) Xxxxx Xxxxxxx používá xxxxx "xxxxx", xxxxxx xx xxx xxxxxx občan Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(2) Cizinci xxxxxxxx v České x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx lidských xxxx x základních xxxxxx xxxxxxxxxx Listinou, xxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx "xxxxx", rozumí se xxx každý člověk, xxx-xx o základní xxxxx a xxxxxxx, xxxxx Listina xxxxxxxx xxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxxx.
Čl. 43
Česká x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx cizincům xxxxxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx práv x xxxxxx. Xxxx může xxx xxxxxxx xxxx, xxx xxxxxx x xxxxxxx se xxxxxxxxxx xxxxxxxx právy x xxxxxxxxx.
Čl. 44
Xxxxx může xxxxxxx x prokurátorům xxxxxx právo na xxxxxxxxx a jinou xxxxxxxxxxxx xxxxxxx a xxxxx xxxxxxx v čl. 20 xxxx. 2; xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx x územní samosprávy xx funkcích, které xxxx, xxx právo xxxxxxx x čl. 27 xxxx. 4; příslušníkům xxxxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xxx xxxxx xxxxxxx x čl. 18, 19 x čl. 27 xxxx. 1 až 3, xxxxx souvisí x xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx x xxxxxxxxxx, která xxxx bezprostředně xxxxxxxx xxx ochranu života x xxxxxx, xxxx xxxxx xxxxxx xxxxx xx xxxxxx.
Xxxxxxxxx
Xxxxxx předpis x. 2/1993 Xx. *) xxxxx účinnosti xxxx 1.1.1993.
Xx znění tohoto xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxx uskutečněné právním xxxxxxxxx č.:
162/1998 Sb., xxxxxx se xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx
x xxxxxxxxx xx 1.1.1999
295/2021 Sb., xxxxxx se mění Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod, ve xxxxx ústavního xxxxxx x. 162/1998 Xx.
x xxxxxxxxx od 1.10.2021
Znění xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx norem xxxxxx xxxxxxxx předpisů x odkazech xxxx xxxxxxxxxxxxx, xxxxx xx xxxx netýká derogační xxxxx shora xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
*) XXXXXXX XXXXXXXXXX PRÁV X XXXXXX xxxx xxxxxx xxxxxxx pod č. 23/1991 Sb.