Právní předpis byl sestaven k datu 23.11.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 01.10.2021.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod jako součásti ústavního pořádku České republiky
2/1993 Sb.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod
Listina základních práv a svobod
HLAVA PRVNÍ - OBECNÁ USTANOVENÍ Čl. 1 Čl. 2 Čl. 3 Čl. 4
HLAVA DRUHÁ - LIDSKÁ PRÁVA A ZÁKLADNÍ SVOBODY
Oddíl první - Základní lidská práva a svobody Čl. 5 Čl. 6 Čl. 7 Čl. 8 Čl. 9 Čl. 10 Čl. 11 Čl. 12 Čl. 13 Čl. 14 Čl. 15 Čl. 16
Oddíl druhý - Politická práva Čl. 17 Čl. 18 Čl. 19 Čl. 20 Čl. 21 Čl. 22 Čl. 23
HLAVA TŘETÍ - PRÁVA NÁRODNOSTNÍCH A ETNICKÝCH MENŠIN Čl. 24 Čl. 25
HLAVA ČTVRTÁ - HOSPODÁŘSKÁ, SOCIÁLNÍ A KULTURNÍ PRÁVA Čl. 26 Čl. 27 Čl. 28 Čl. 29 Čl. 30 Čl. 31 Čl. 32 Čl. 33 Čl. 34 Čl. 35
HLAVA PÁTÁ - PRÁVO NA SOUDNÍ A JINOU PRÁVNÍ OCHRANU Čl. 36 Čl. 37 Čl. 38 Čl. 39 Čl. 40
HLAVA ŠESTÁ - USTANOVENÍ SPOLEČNÁ Čl. 41 Čl. 42 Čl. 43 Čl. 44
2
XXXXXXXX
xxxxxxxxxxxxx Xxxxx národní xxxx
xx xxx 16. xxxxxxxx 1992
o xxxxxxxxx XXXXXXX XXXXXXXXXX PRÁV X XXXXXX xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx republiky
Předsednictvo Xxxxx xxxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxxxx:
Xxxxxxxxxxxxx Xxxxx xxxxxxx xxxx vyhlašuje XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX jako xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx republiky.
Uhde x. x.
XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X SVOBOD
Federální shromáždění xx xxxxxxx návrhů Xxxxx xxxxxxx xxxx x Xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx člověka, xxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx na xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx x xx demokratické x xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx národů,
pamětlivo trpkých xxxxxxxxxx x dob, xxx xxxxxx xxxxx x základní xxxxxxx xxxx x xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx,
xxxxxxxxx naděje xx xxxxxxxxxxx těchto xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxxxxx xxxxxx xx sebeurčení,
připomínajíc xx svůj xxx xxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx za xxxx xxxxxxxxx života xx Xxxx
x xxxxxxxxxx xxxx, xxx se Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx důstojně xxxxxxxx xxxx xxxxx, xxx xxxx hodnoty xxx,
xxxxxxx xx xx xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx:
XXXXX XXXXX
XXXXXX USTANOVENÍ
Čl. 1
Xxxx jsou xxxxxxxx x xxxxx v xxxxxxxxxxx x v xxxxxxx. Základní práva x xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxx x nezrušitelné.
Xx. 2
(1) Xxxx xx xxxxxxx na xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxx xx xxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx, xxx xx xxxxxxxxxx vyznání.
(2) Xxxxxx xxx lze xxxxxxxxxx xxx x případech x v xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, x xx způsobem, xxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Každý xxxx činit, xx xxxx xxxxxxx xxxxxxxx, x xxxxx xxxxx xxx xxxxx xxxxx, xx zákon neukládá.
Xx. 3
(1) Xxxxxxxx xxxxx a xxxxxxx xx xxxxxxxx všem xxx xxxxxxx pohlaví, xxxx, xxxxx pleti, xxxxxx, xxxx x xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx xx xxxxxx smýšlení, národního xxxx sociálního xxxxxx, xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx menšině, xxxxxxx, rodu xxxx xxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx svobodně xxxxxxxxxx x xxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xx xxxxxxxx ovlivňování tohoto xxxxxxxxxxx a xxxxxxx xxxxxxx nátlaku xxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxx.
(3) Xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxx na právech xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx.
Xx. 4
(1) Povinnosti xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx a v xxxx mezích x xxx xxx zachování xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx.
(2) Xxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxx xxx za xxxxxxxx stanovených Xxxxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx (xxxx jen "Xxxxxxx") xxxxxxxx pouze xxxxxxx.
(3) Zákonná xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxx pro všechny xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx podmínky.
(4) Xxx xxxxxxxxx ustanovení x xxxxxx základních xxxx x xxxxxx musí xxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx a smyslu. Xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxx zneužívána k xxxxx xxxxxx, xxx xxx xxxxx xxxx xxxxxxxxx.
HLAVA XXXXX
XXXXXX XXXXX X XXXXXXXX XXXXXXX
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxx lidská xxxxx x xxxxxxx
Xx. 5
Xxxxx xx způsobilý xxx xxxxx.
Xx. 6
(1) Každý xx právo na xxxxx. Xxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx práv xxxxx xxxxxx xxxxxx xxxx, xxxxxxxx xxx někdo xxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxx s xxxxxxxx, xxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx. Právo xxxxxx xxxxx xxxx xx xxxxx jiného xxxxxxx x xx xxxxxx je xxxxxxxx xx podmínek, které xxxxxxx xxxxx.
Čl. 7
(1) Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxx a xxxxxx xxxxxxxx je xxxxxxxx. Xxxxxxx xxxx xxx xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Nikdo xxxxx xxx mučen xxx xxxxxxxx krutému, xxxxxxxxxx nebo xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx trestu.
Xx. 8
(1) Xxxxxx xxxxxxx je xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx x xxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxx xxxxx xxx zbaven svobody xxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx činu xx možno xxxxxxx xxx x případech xxxxxxxxxxx x xxxxxx. Xxxxxxxx osoba musí xxx xxxxx xxxxxxxxx x důvody zadržení, xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xx 48 xxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxx xxxx zadrženou xxxxx do 24 xxxxx od xxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxxx, xxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxx xxx xx písemný xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx. Xxxxxxx xxxxx musí xxx xx 24 xxxxx xxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxx xx 24 xxxxx xx xxxxxxxx vyslechnout x xxxxxxxxxx o xxxxx xxxx xx xxxxxxxxx xx svobodu.
(5) Xxxxx xxxxx xxx xxxx xx vazby, xxx z xxxxxx x xx dobu xxxxxxxxxx xxxxxxx a xx xxxxxxx rozhodnutí xxxxx.
(6) Xxxxx xxxxxxx, xx xxxxxxx případech xxxx být osoba xxxxxxxx xxxx xxxxxx x ústavní xxxxxxxxxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx. Takové xxxxxxxx xxxx xxx xx 24 xxxxx xxxxxxxx xxxxx, který x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xx 7 dnů.
Xx. 9
(1) Xxxxx xxxxx být podroben xxxxxxx xxxxxx nebo xxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxxx xxxxxxxx 1 xx nevztahuje xx:
x) xxxxx ukládané xxxxx xxxxxx xxxxxx xx výkonu xxxxxx xxxxxx svobody xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxx,
x) xxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx,
x) xxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx, xxxx xxxxxx xxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxx životy, xxxxxx xxxx značné xxxxxxxxx xxxxxxx,
x) jednání xxxxxxx xxxxxxx pro ochranu xxxxxx, zdraví xxxx xxxx xxxxxxx.
Xx. 10
(1) Xxxxx xx právo, xxx xxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx, osobní xxxx, xxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxx xxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx xx xxxxxxx xxxx neoprávněným zasahováním xx soukromého a xxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx xx xxxxx na xxxxxxx xxxx neoprávněným xxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx nebo xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx x své xxxxx.
Xx. 11
(1) Xxxxx xx právo xxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxx xxxxx xxxxx vlastníků má xxxxxx xxxxxxx xxxxx x xxxxxxx. Xxxxxx xx zaručuje.
(2) Xxxxx xxxxxxx, xxxxx majetek xxxxxxxx k xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx hospodářství x veřejného zájmu xxx xxx xxx xx xxxxxxxxxxx státu, xxxx nebo xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx; zákon xxxx xxxx xxxxxxxx, xx xxxxxx věci xxxxx xxx pouze xx xxxxxxxxxxx občanů xxxx xxxxxxxxxxx xxxx xx xxxxxx x Xxxxx a Slovenské Xxxxxxxxxxx Republice.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxx xxx xxxxxxxx xx xxxx xxxx druhých anebo x xxxxxxx se xxxxxxx xxxxxxxxxx obecnými xxxxx. Xxxx xxxxx xxxxx poškozovat xxxxxx xxxxxx, xxxxxxx a xxxxxxx xxxxxxxxx nad xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxx, a xx xx xxxxxxx xxxxxx x xx xxxxxxx.
(5) Xxxx x xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxx xx základě xxxxxx.
Xx. 12
(1) Xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx. Xxxx xxxxxxxx xx něj xxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxxx, kdo v xxx bydlí.
(2) Domovní xxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxx pro účely xxxxxxxxx xxxxxx, x xx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxx dovoleny, xxx xx-xx xx x xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx pro ochranu xxxxxx xxxx xxxxxx xxxx, xxx ochranu xxxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxx pro xxxxxxxxx závažného xxxxxxxx xxxxxxx bezpečnosti a xxxxxxx. Xxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxx xxx xxxxxx zásahy zákonem xxxxxxxx, xxx xx-xx xx xxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 13
Xxxxx nesmí xxxxxxx xxxxxxxx tajemství xxx tajemství xxxxxx xxxxxxxxxx a záznamů, xx xxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, nebo xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxx způsobem, x xxxxxxxx xxxxxxx a xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx zpráv xxxxxxxxxx telefonem, xxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx.
Xx. 14
(1) Xxxxxxx xxxxxx x xxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx na xxxxx Xxxxx a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx, má xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx.
(3) Xxxx svobody xxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx je xx nevyhnutelné xxx xxxxxxxxxx státu, xxxxxxx xxxxxxxxx pořádku, xxxxxxx xxxxxx nebo ochranu xxxx a svobod xxxxxxx x xx xxxxxxxxxx územích xxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx občan xx právo xx xxxxxxxx vstup na xxxxx České x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx. Xxxxx nemůže xxx xxxxx k xxxxxxxx xxx vlasti.
(5) Xxxxxxx xxxx být xxxxxxxx xxx x případech xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 15
(1) Svoboda xxxxxxx, svědomí x xxxxxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxx xx xxxxx xxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxx xxxxx xxx xxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Svoboda xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx xxx nucen vykonávat xxxxxxxxx službu, xxxxx xx xx x xxxxxxx x jeho xxxxxxxx xxxx x xxxx náboženským xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 16
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx své náboženství xxxx víru xxx xxx nebo xxxxxxxx x jinými, soukromě xxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxxx a náboženské xxxxxxxxxxx xxxxxxxx své xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxx, xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx a xxxxxxx xxxxxxx a xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx na státních xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx náboženství xx xxxxxxxx školách.
(4) Xxxxx xxxxxx xxxx xxxx být xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx o xxxxxxxx v xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx, xxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xxxx a xxxxxx xxxxxxx.
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxxx práva
Čl. 17
(1) Svoboda projevu x právo na xxxxxxxxx jsou xxxxxxxx.
(2) Xxxxx má právo xxxxxxxxxx xxx názory xxxxxx, písmem, xxxxxx, xxxxxxx xxxx jiným xxxxxxxx, jakož x xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx bez xxxxxx xx hranice xxxxx.
(3) Xxxxxxx xx xxxxxxxxxxx.
(4) Svobodu xxxxxxx x právo vyhledávat x šířit informace xxx xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x opatření x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx pro xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxx státu, xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx.
(5) Xxxxxx xxxxxx x xxxxxx územní xxxxxxxxxx jsou xxxxxxx xxxxxxxxxx způsobem poskytovat xxxxxxxxx x xxx xxxxxxxx. Podmínky x xxxxxxxxx stanoví xxxxx.
Xx. 18
(1) Xxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxx; xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx společného xxxxx má xxxxx xxxxx xxx xxxx x jinými xx xxxxxxx na státní xxxxxx x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxxx x xxxxxxxxxx.
(2) Peticí xx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxxx xx nesmí xxxxxxx x porušování xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx.
Xx. 19
(1) Xxxxx xxxxxxx xx shromažďovat xx xxxxxxxx.
(2) Xxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx x případech xxxxxxxxxxx xx veřejných xxxxxxx, xxx-xx o xxxxxxxx v xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx pro xxxxxxx xxxx x xxxxxx druhých, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxx, xxxxxxxxx, xxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxxx státu. Xxxxxxxxxxx však xxxxx xxx podmíněno xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx správy.
Xx. 20
(1) Právo xxxxxxxx se xxxxxxxxx xx zaručeno. Každý xx xxxxx xxxxx x jinými se xxxxxxxxx xx spolcích, xxxxxxxxxxxxx a xxxxxx xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx se x xxxx.
(3) Výkon těchto xxxx lze xxxxxx xxx x případech xxxxxxxxxxx zákonem, xxxxxxxx xx je x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx bezpečnost xxxxx, xxxxxxx xxxxxxx bezpečnosti x xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxx xxx ochranu xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx strany x xxxxxxxxx hnutí, xxxxx x jiná xxxxxxxx jsou odděleny xx xxxxx.
Čl. 21
(1) Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxx xx xx správě xxxxxxxxx xxxx přímo xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx období xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxx je všeobecné x xxxxx a xxxxxxxx se xxxxxx xxxxxxxxxx. Podmínky xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxx.
(4) Xxxxxx mají xx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx x voleným x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
Čl. 22
Xxxxxxx úprava xxxxx xxxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx x xxxx výklad x xxxxxxxxx musí xxxxxxxxx x ochraňovat svobodnou xxxxxx xxxxxxxxxxx sil x demokratické xxxxxxxxxxx.
Xx. 23
Xxxxxx xxxx xxxxx postavit xx xx odpor xxxxx xxxxxxx, xxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx řád xxxxxxxx xxxx a xxxxxxxxxx xxxxxx, založený Xxxxxxxx, jestliže xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXX XXXXXXXXXXXXX X XXXXXXXXX XXXXXX
Xx. 24
Xxxxxxxxxxx ke xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nebo xxxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxx na xxxx.
Čl. 25
(1) Xxxxxxx xxxxxxxx národnostní nebo xxxxxxx menšiny se xxxxxxxx všestranný rozvoj, xxxxxxx xxxxx xxxxxxxx x xxxxxx příslušníky xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx, právo xxxxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx mateřském xxxxxx x sdružovat xx x národnostních xxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxx xx xx podmínek xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxx
x) xxxxx xx vzdělání x xxxxxx xxxxxx,
x) xxxxx xxxxxx xxxxxx xxxxxx x xxxxxxx xxxxx,
x) xxxxx účasti xx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xx národnostních x xxxxxxxxx xxxxxx.
XXXXX XXXXXX
XXXXXXXXXXX, XXXXXXXX X XXXXXXXX PRÁVA
Čl.26
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx x přípravu x xxxx, jakož x xxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxx xxxxxxxx podmínky x xxxxxxx xxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx xxx xxxxxxx potřeby xxxxx. Xxxxxx, xxxxx xxxx xxxxx xxxxxxx bez xxx xxxx vykonávat, xxxx v xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx; xxxxxxxx stanoví zákon.
(4) Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx.
Xx. 27
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxx s xxxxxx xx xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx vznikají xxxxxxxxx xx xxxxx. Omezovat xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx, xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x nich v xxxxxxx nebo v xxxxxxx.
(3) Činnost xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx x vznik x činnost jiných xxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx mohou xxx xxxxxxx xxxxxxx, jde-li x opatření x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx bezpečnosti xxxxx, xxxxxxxxx pořádku xxxx práv x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xx xxxxxx xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem; xxxx xxxxx nepřísluší soudcům, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx ozbrojených xxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx.
Čl. 28
Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxxx xxxxxx za xxxxx x na uspokojivé xxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Xx. 29
(1) Xxxx, xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxx xxxxx a na xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx x pracovních xxxxxxxx x na xxxxx xxx xxxxxxxx x povolání.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Xx. 30
(1) Xxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xx stáří a xxx xxxxxxxxxxxxxx x xxxxx, jakož i xxx xxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx xx x xxxxxx xxxxx, xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx, která xx xxxxxxxx pro xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 31
Každý má xxxxx na xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx mají xx základě veřejného xxxxxxxxx právo xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx x xx xxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx zákon.
Čl.32
(1) Rodičovství x xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxxx dětí x xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxx x těhotenství xx zaručena xxxxxxxx xxxx, ochrana x xxxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx podmínky.
(3) Xxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx i mimo xx xxxx stejná xxxxx.
(4) Xxxx x xxxx x xxxxxx xxxxxxx je xxxxxx xxxxxx; děti xxxx xxxxx xx rodičovskou xxxxxxx a xxxx. Xxxxx rodičů mohou xxx omezena a xxxxxxxxx xxxx mohou xxx xx rodičů xxxxxxxxx proti jejich xxxx xxx rozhodnutím xxxxx xx základě xxxxxx.
(5) Rodiče, xxxxx xxxxxx x děti, xxxx právo xx xxxxx xxxxx.
(6) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 33
(1) Xxxxx xx xxxxx na xxxxxxxx. Školní docházka xx povinná xx xxxx, kterou xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxx mají xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxxx v xxxxxxxxxx x xxxxxxxxx školách, xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxx společnosti xxx xx vysokých xxxxxxx.
(3) Zřizovat jiné xxxxx než xxxxxx x vyučovat xx xxxx xxx za xxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem; xx takových školách xx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxx.
(4) Xxxxx stanoví, za xxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxx xxx xxxxxx xxxxx na pomoc xxxxx.
Xx.34
(1) Práva x xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx přístupu xx kulturnímu bohatství xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem.
Xx. 35
(1) Xxxxx xx právo xx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx má právo xx včasné x xxxxx xxxxxxxxx o xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx x přírodních xxxxxx.
(3) Xxx xxxxxx xxxxx xxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx bohatství xxxxxxx a xxxxxxxx xxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
XXXXX XXXX
XXXXX XX XXXXXX X XXXXX XXXXXX OCHRANU
Čl. 36
(1) Xxxxx xx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx postupem xxxxx práva x xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxx x xx xxxxxxxxxxx případech x xxxxxx xxxxxx.
(2) Kdo xxxxx, xx xxx xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx rozhodnutím xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, xxxx xx xxxxxxx na xxxx, aby xxxxxxxxxx xxxxxxxxx takového rozhodnutí, xxxxxxxxx-xx xxxxx jinak. X pravomoci xxxxx xxxx nesmí být xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx se xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxx Xxxxxxx.
(3) Xxxxx xx právo na xxxxxxx xxxxx způsobené xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxx státního xxxxxx či orgánu xxxxxxx správy nebo xxxxxxxxxx xxxxxxx postupem.
(4) Xxxxxxxx x podrobnosti xxxxxxxx xxxxx.
Xx. 37
(1) Každý xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxx xxxxx blízké.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxx xxxxx x xxxxxx před xxxxx, xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, a xx xx xxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xx v xxxxxx rovni.
(4) Xxx xxxxxxxx, xx xxxxxxxx xxxxx, xxxx xx xxxx xxxxxxx, xx xxxxx na xxxxxxxxxx.
Xx. 38
(1) Xxxxx xxxxx xxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx soudci. Xxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxx stanoví zákon.
(2) Xxxxx xx právo, xxx xxxx věc xxxx projednána veřejně, xxx zbytečných xxxxxxx x v xxxx xxxxxxxxxxx x aby xx xxxx xxxxxxxx xx xxxx prováděným xxxxxxx. Xxxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxx xxx x případech xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 39
Jen zákon xxxxxxx, xxxxx jednání xx xxxxxxxx činem x xxxx xxxxx, xxxxx i xxxx xxxx xxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxx za xxxx xxxxxxxx xxxxxx.
Čl. 40
(1) Xxx xxxx rozhoduje x xxxx a xxxxxx xx xxxxxxx xxxx.
(2) Xxxxx, xxxxx xxxxx xx xxxxxx trestní xxxxxx, je považován xx xxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx rozsudkem xxxxx nebyla xxxx xxxx xxxxxxxxx.
(3) Obviněný xx xxxxx, xxx xx xxx xxxxxxxxx xxx a možnost x xxxxxxxx xxxxxxxx x xxx xx xxxx xxxxx sám xxxx prostřednictvím obhájce. Xxxxxxxx si xxxxxxx xxxxxxx, ačkoliv xx xxxxx xxxxxx xxx xxxx, bude xx xxxxxxxxx soudem. Xxxxx xxxxxxx, x xxxxxxx xxxxxxxxx má obviněný xxxxx na bezplatnou xxxxx obhájce.
(4) Xxxxxxxx xx právo odepřít xxxxxxx; tohoto práva xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx.
(5) Xxxxx xxxxxx xxx trestně xxxxxx xx čin, xxx xxxxx xxx xxx pravomocně odsouzen xxxx zproštěn obžaloby. Xxxx zásada nevylučuje xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxx.
(6) Xxxxxxxxx xxxx xx xxxxxxxx x trest se xxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx x xxxx, xxx xxx čin xxxxxxx. Pozdějšího zákona xx xxxxxxx, xxxxxxxx xx to xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXXXXXX XXXXXXXX
Xx. 41
(1) Xxxx uvedených x čl. 26, čl. 27 xxxx. 4, čl. 28 xx 31, čl. 32 xxxx. 1 a 3, čl. 33 x 35 Xxxxxxx xx xxxxx xx domáhat xxxxx x xxxxxx xxxxxx, xxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Kde xx x Listině xxxxx x xxxxxx, xxxxxx xx xxx xxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxx x ústavního xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx, xx xxxxxx xxxxxxxx zákonům národních xxx.
Xx. 42
(1) Xxxxx Xxxxxxx xxxxxxx pojmu "xxxxx", xxxxxx se xxx xxxxxx xxxxx Xxxxx a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxx x Xxxxx x Xxxxxxxxx Federativní Xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx Listinou, xxxxx xxxxxx xxxxxxxx výslovně xxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx pojmu "xxxxx", xxxxxx xx xxx xxxxx člověk, xxx-xx x xxxxxxxx xxxxx a xxxxxxx, xxxxx Xxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxx xx xxxxxx občanství.
Čl. 43
Česká x Xxxxxxxxx Federativní Xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx cizincům xxxxxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx práv x xxxxxx. Xxxx xxxx xxx odepřen tomu, xxx xxxxxx x xxxxxxx xx základními xxxxxxxx právy x xxxxxxxxx.
Čl. 44
Xxxxx xxxx xxxxxxx x prokurátorům xxxxxx právo na xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxxxxx činnost x xxxxx xxxxxxx x čl. 20 xxxx. 2; xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx xxxx, xxx právo xxxxxxx x čl. 27 xxxx. 4; příslušníkům xxxxxxxxxxxxxx xxxxx a xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx sil xxx xxxxx xxxxxxx x čl. 18, 19 x čl. 27 xxxx. 1 xx 3, xxxxx xxxxxxx x xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx x povoláních, xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx ochranu xxxxxx x zdraví, může xxxxx omezit xxxxx xx xxxxxx.
Xxxxxxxxx
Xxxxxx xxxxxxx x. 2/1993 Xx. *) xxxxx účinnosti dnem 1.1.1993.
Xx znění tohoto xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx č.:
162/1998 Xx., xxxxxx se xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx
x xxxxxxxxx xx 1.1.1999
295/2021 Xx., xxxxxx se xxxx Xxxxxxx základních xxxx x xxxxxx, xx xxxxx ústavního zákona x. 162/1998 Xx.
x xxxxxxxxx od 1.10.2021
Xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx x odkazech xxxx xxxxxxxxxxxxx, xxxxx xx xxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx předpisu.
*) LISTINA XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX byla poprvé xxxxxxx xxx č. 23/1991 Sb.