Právní předpis byl sestaven k datu 10.12.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 01.10.2021.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod jako součásti ústavního pořádku České republiky
2/1993 Sb.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod
Listina základních práv a svobod
HLAVA PRVNÍ - OBECNÁ USTANOVENÍ Čl. 1 Čl. 2 Čl. 3 Čl. 4
HLAVA DRUHÁ - LIDSKÁ PRÁVA A ZÁKLADNÍ SVOBODY
Oddíl první - Základní lidská práva a svobody Čl. 5 Čl. 6 Čl. 7 Čl. 8 Čl. 9 Čl. 10 Čl. 11 Čl. 12 Čl. 13 Čl. 14 Čl. 15 Čl. 16
Oddíl druhý - Politická práva Čl. 17 Čl. 18 Čl. 19 Čl. 20 Čl. 21 Čl. 22 Čl. 23
HLAVA TŘETÍ - PRÁVA NÁRODNOSTNÍCH A ETNICKÝCH MENŠIN Čl. 24 Čl. 25
HLAVA ČTVRTÁ - HOSPODÁŘSKÁ, SOCIÁLNÍ A KULTURNÍ PRÁVA Čl. 26 Čl. 27 Čl. 28 Čl. 29 Čl. 30 Čl. 31 Čl. 32 Čl. 33 Čl. 34 Čl. 35
HLAVA PÁTÁ - PRÁVO NA SOUDNÍ A JINOU PRÁVNÍ OCHRANU Čl. 36 Čl. 37 Čl. 38 Čl. 39 Čl. 40
HLAVA ŠESTÁ - USTANOVENÍ SPOLEČNÁ Čl. 41 Čl. 42 Čl. 43 Čl. 44
2
XXXXXXXX
xxxxxxxxxxxxx České xxxxxxx xxxx
xx xxx 16. xxxxxxxx 1992
x xxxxxxxxx XXXXXXX ZÁKLADNÍCH PRÁV X XXXXXX xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx pořádku Xxxxx republiky
Předsednictvo Xxxxx xxxxxxx rady xx xxxxxxx xxxxx:
Xxxxxxxxxxxxx Xxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx XXXXXXX XXXXXXXXXX PRÁV X XXXXXX xxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx.
&xxxx;
Xxxx x. x.
LISTINA ZÁKLADNÍCH XXXX X XXXXXX
Xxxxxxxxx shromáždění xx xxxxxxx xxxxxx Xxxxx xxxxxxx xxxx x Xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx člověka, práv xxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx hodnoty xxxxxxx x xx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx x xxx, xxx lidská xxxxx x základní xxxxxxx xxxx v xxxx xxxxxx potlačovány,
vkládajíc naděje xx zabezpečení xxxxxx xxxx xxxxxxxxx úsilím xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxxx x práva xxxxxxx xxxxxx a slovenského xxxxxx xx xxxxxxxxxx,
xxxxxxxxxxxx xx xxxx xxx xxxxxxxxxxxx xxxx budoucím xxxxxxxxx xx osud xxxxxxxxx xxxxxx na Xxxx
x xxxxxxxxxx xxxx, xxx se Česká x Slovenská Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx státy, xxx xxxx xxxxxxx xxx,
xxxxxxx xx na xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx:
XXXXX PRVNÍ
OBECNÁ USTANOVENÍ
Čl. 1
Xxxx xxxx svobodní x xxxxx x xxxxxxxxxxx x x xxxxxxx. Xxxxxxxx xxxxx x svobody xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx.
Xx. 2
(1) Stát xx xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx a xxxxx xx vázat xxx xx výlučnou xxxxxxxxx, ani xx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxx xxx xxx xxxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxx x v xxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem, a xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Každý xxxx xxxxx, xx xxxx xxxxxxx xxxxxxxx, x nikdo nesmí xxx xxxxx xxxxx, xx xxxxx xxxxxxxx.
Xx. 3
(1) Xxxxxxxx xxxxx x svobody xx zaručují všem xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxx, xxxxx xxxxx, xxxxxx, víry x xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxx, národního xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxxxxxx k národnostní xxxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx, rodu xxxx xxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx svobodně xxxxxxxxxx x své xxxxxxxxxx. Zakazuje xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx tohoto xxxxxxxxxxx x všechny xxxxxxx nátlaku xxxxxxxxx x odnárodňování.
(3) Xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxx uplatňování jeho xxxxxxxxxx práv x xxxxxx.
Xx. 4
(1) Povinnosti xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx a v xxxx xxxxxx x xxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx.
(2) Meze xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxx xxx za xxxxxxxx stanovených Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx (xxxx xxx "Xxxxxxx") xxxxxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx omezení xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxx pro xxxxxxx xxxxxxx, xxxxx splňují xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxx základních xxxx x xxxxxx xxxx xxx šetřeno jejich xxxxxxxx x xxxxxx. Xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxx zneužívána x xxxxx xxxxxx, xxx xxx které byla xxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXX XXXXX X XXXXXXXX XXXXXXX
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxx xxxxxx práva x xxxxxxx
Xx. 5
Xxxxx xx xxxxxxxxx xxx xxxxx.
Xx. 6
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxx. Xxxxxx xxxxx xx hoden ochrany xxx xxxx narozením.
(2) Xxxxx nesmí xxx xxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx xxxx podle xxxxxx xxxxxx není, xxxxxxxx byl někdo xxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxx s xxxxxxxx, xxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx. Právo xxxxxx xxxxx xxxx xx život jiného xxxxxxx i xx xxxxxx xx zaručeno xx xxxxxxxx, které xxxxxxx zákon.
Čl. 7
(1) Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxxxx je xxxxxxxx. Xxxxxxx může být xxx v případech xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxx nebo xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx nebo xxxxxx.
Čl. 8
(1) Osobní xxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx být xxxxxx xxxx zbaven xxxxxxx jinak než x důvodů x xxxxxxxx, xxxxx stanoví xxxxx. Xxxxx nesmí xxx xxxxxx svobody xxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxxx smluvnímu xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxx nebo podezřelého x xxxxxxxxx xxxx xx xxxxx xxxxxxx xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx x zákoně. Xxxxxxxx xxxxx xxxx xxx xxxxx seznámena x xxxxxx xxxxxxxx, xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xx 48 hodin xxxxxxxxxx xx svobodu xxxx odevzdána xxxxx. Xxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxx xx 24 xxxxx xx převzetí xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxxx, xxxx xx propustit xx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx obviněného xx možno jen xx písemný xxxxxxxxxx xxxxxx soudce. Xxxxxxx xxxxx musí xxx xx 24 xxxxx xxxxxxxxx soudu. Xxxxxx xxxx zatčenou osobu xx 24 hodin xx převzetí vyslechnout x xxxxxxxxxx x xxxxx nebo ji xxxxxxxxx xx svobodu.
(5) Xxxxx xxxxx xxx xxxx do xxxxx, xxx z důvodů x xx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx x xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx.
(6) Xxxxx stanoví, xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxx x xxxxxxx zdravotnické xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx. Takové xxxxxxxx xxxx být xx 24 xxxxx xxxxxxxx xxxxx, který x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xx 7 dnů.
Čl. 9
(1) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxxx xxxxxxxx 1 xx xxxxxxxxxx xx:
x) práce xxxxxxxx xxxxx xxxxxx osobám xx xxxxxx xxxxxx xxxxxx svobody nebo xxxxxx xxxxxxxxxxxxx jiný xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxx svobody,
b) vojenskou xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxx stanovenou zákonem xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx,
x) xxxxxx xxxxxxxxxxx xx základě xxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx, xxxx xxxxxx xxxxxxxxx, které xxxxxxxx xxxxxx, zdraví xxxx značné majetkové xxxxxxx,
x) jednání uložené xxxxxxx pro ochranu xxxxxx, xxxxxx xxxx xxxx xxxxxxx.
Čl. 10
(1) Xxxxx xx právo, xxx xxxx xxxxxxxxx jeho xxxxxx důstojnost, xxxxxx xxxx, dobrá xxxxxx x chráněno jeho xxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx ochranu xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Každý xx právo na xxxxxxx před xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx zneužíváním údajů x xxx xxxxx.
Xx. 11
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxx právo xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx obsah x xxxxxxx. Dědění xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx k xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx společnosti, xxxxxxx národního hospodářství x xxxxxxxxx xxxxx xxx xxx xxx xx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxx xxxx určených xxxxxxxxxxx xxxx; xxxxx xxxx také stanovit, xx určité xxxx xxxxx xxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx právnických xxxx xx sídlem v Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(3) Vlastnictví xxxxxxxx. Xxxxx xxx xxxxxxxx na xxxx xxxx xxxxxxx xxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx. Xxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx nad xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxx ve xxxxxxxx zájmu, x xx xx xxxxxxx xxxxxx x xx xxxxxxx.
(5) Daně a xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxx xx základě xxxxxx.
Xx. 12
(1) Xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx. Není xxxxxxxx xx xxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxxx, xxx x xxx xxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx je přípustná xxx xxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, a xx xx písemný xxxxxxxxxx xxxxxx soudce. Xxxxxx provedení domovní xxxxxxxxx stanoví zákon.
(3) Xxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx mohou xxx xxxxxxx xxxxxxxx, xxx xx-xx xx x demokratické společnosti xxxxxxxx xxx ochranu xxxxxx xxxx xxxxxx xxxx, pro xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx anebo xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx bezpečnosti a xxxxxxx. Xxxxx xx xxxxxx užíváno xxxx xxx podnikání xxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxx být xxxxxx zásahy zákonem xxxxxxxx, též xx-xx xx xxxxxxxx xxx xxxxxx úkolů xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 13
Xxxxx xxxxx xxxxxxx listovní xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxx jiných xxxxxxxxxx x xxxxxxx, xx xxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxx xxxxxxxxxx poštou xxxxx xxxxx způsobem, s xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx, které xxxxxxx xxxxx. Stejně xx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxx jiným xxxxxxxx xxxxxxxxx.
Xx. 14
(1) Xxxxxxx xxxxxx x pobytu xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxx Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx, má xxxxx xxxxxxxx je xxxxxxx.
(3) Xxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx je xx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx pořádku, ochranu xxxxxx nebo xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx x xx xxxxxxxxxx xxxxxxx též x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxx xx xxxxx na xxxxxxxx xxxxx xx xxxxx České a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republiky. Xxxxx xxxxxx být xxxxx k xxxxxxxx xxx xxxxxx.
(5) Xxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxx x případech xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Čl. 15
(1) Svoboda xxxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxxxxxxx vyznání xx xxxxxxxx. Každý xx xxxxx xxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxx xxxxx xxx xxx xxxxxxxxxxxx vyznání.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxx xxxxxx je xxxxxxxx.
(3) Nikdo nemůže xxx nucen xxxxxxxxx xxxxxxxxx službu, xxxxx xx xx v xxxxxxx s xxxx xxxxxxxx xxxx x xxxx xxxxxxxxxxx vyznáním. Xxxxxxxxxxx stanoví zákon.
Čl. 16
(1) Xxxxx xx právo xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx náboženství xxxx víru xxx xxx nebo xxxxxxxx x xxxxxx, xxxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx úkony xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxxx a náboženské xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxx, ustanovují xxx xxxxxxxx a xxxxxxx xxxxxxx a xxxx církevní instituce xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Zákon xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxx práv xxxx být xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx v xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx bezpečnosti x xxxxxxx, xxxxxx x xxxxxxxxx nebo xxxx a svobod xxxxxxx.
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxxx xxxxx
Xx. 17
(1) Xxxxxxx xxxxxxx x xxxxx xx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxxxx své xxxxxx xxxxxx, xxxxxx, xxxxxx, xxxxxxx xxxx jiným xxxxxxxx, jakož i xxxxxxxx vyhledávat, xxxxxxxx x rozšiřovat ideje x informace bez xxxxxx xx xxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxx xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxx xxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx o opatření x xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx xxx ochranu xxxx x xxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxx státu, xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx zdraví a xxxxxxxxx.
(5) Xxxxxx orgány x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx jsou xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx x své xxxxxxxx. Xxxxxxxx x xxxxxxxxx stanoví xxxxx.
Xx. 18
(1) Petiční xxxxx xx xxxxxxxx; xx věcech xxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxx sám xxxx x xxxxxx xx xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxx x orgány xxxxxx xxxxxxxxxx s xxxxxxxx, návrhy a xxxxxxxxxx.
(2) Peticí xx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxx xxxxx.
(3) Peticemi xx xxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx.
Xx. 19
(1) Právo xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxx xxxxx xxx omezit xxxxxxx x případech xxxxxxxxxxx na xxxxxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxx a xxxxxx druhých, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, zdraví, xxxxxxxxx, xxxxxxx nebo xxx bezpečnost xxxxx. Xxxxxxxxxxx však xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx veřejné správy.
Xx. 20
(1) Právo xxxxxxxx se xxxxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxx xx xxxxx xxxxx x xxxxxx xx xxxxxxxxx xx spolcích, xxxxxxxxxxxxx x jiných xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx xxxx xxxxx zakládat též xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxxx hnutí x xxxxxxxxx xx x xxxx.
(3) Výkon těchto xxxx lze xxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, jestliže xx xx x xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx xxx bezpečnost xxxxx, xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxx xxx xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx strany x politická xxxxx, xxxxx x xxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xx státu.
Xx. 21
(1) Xxxxxx xxxx xxxxx podílet xx na xxxxxx xxxxxxxxx xxxx přímo xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx zástupců.
(2) Volby xx musí konat xx lhůtách xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx zákonem.
(3) Xxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxxxx. Podmínky xxxxxx xxxxxxxxx práva xxxxxxx xxxxx.
(4) Xxxxxx xxxx xx rovných podmínek xxxxxxx x xxxxxxx x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 22
Zákonná xxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxx x svobod a xxxx výklad x xxxxxxxxx musí umožňovat x ochraňovat xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xxx x demokratické společnosti.
Čl. 23
Xxxxxx xxxx xxxxx postavit se xx xxxxx proti xxxxxxx, kdo by xxxxxxxxxxx demokratický řád xxxxxxxx práv x xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx.
XXXXX TŘETÍ
PRÁVA NÁRODNOSTNÍCH X ETNICKÝCH XXXXXX
Xx. 24
Xxxxxxxxxxx xx kterékoli xxxxxxxxxxx nebo etnické xxxxxxx xxxxx být xxxxxx xx újmu.
Xx. 25
(1) Občanům xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxx rozvoj, xxxxxxx xxxxx společně x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx vlastní xxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxx informace x xxxxxx mateřském xxxxxx a xxxxxxxxx xx x xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Občanům příslušejícím x xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxx se xx podmínek xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxx
x) xxxxx xx xxxxxxxx x xxxxxx xxxxxx,
x) xxxxx xxxxxx jejich xxxxxx v úředním xxxxx,
x) xxxxx xxxxxx xx řešení xxxx xxxxxxxxxx xx národnostních x etnických menšin.
XXXXX XXXXXX
XXXXXXXXXXX, XXXXXXXX X XXXXXXXX PRÁVA
Čl.26
(1) Xxxxx xx xxxxx xx svobodnou xxxxx xxxxxxxx x přípravu x xxxx, xxxxx x xxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxx xxxxxxxx podmínky x omezení pro xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xx právo xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx xxx xxxxxxx potřeby xxxxx. Xxxxxx, kteří xxxx xxxxx xxxxxxx xxx xxx xxxx vykonávat, xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxx hmotně xxxxxxxxx; xxxxxxxx stanoví xxxxx.
(4) Xxxxx xxxx stanovit xxxxxxxxx xxxxxx pro xxxxxxx.
Čl. 27
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxx x xxxxxx na ochranu xxxxx hospodářských a xxxxxxxxxx xxxxx.
(2) Odborové xxxxxxxxxx xxxxxxxx nezávisle xx xxxxx. Xxxxxxxx xxxxx odborových xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx, xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx některé x xxxx x xxxxxxx nebo x xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx a xxxxx x činnost xxxxxx xxxxxxxx xx ochranu xxxxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx xxxxx xxxxx být xxxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x opatření x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nezbytná xxx ochranu bezpečnosti xxxxx, veřejného pořádku xxxx xxxx a xxxxxx druhých.
(4) Právo xx xxxxxx je xxxxxxxx xx podmínek xxxxxxxxxxx zákonem; toto xxxxx xxxxxxxxxx soudcům, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx ozbrojených xxx a xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx.
Xx. 28
Zaměstnanci xxxx xxxxx na xxxxxxxxxxxx xxxxxx xx práci x xx uspokojivé xxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 29
(1) Xxxx, xxxxxxxxx a xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx mají xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxx xxxxx x xx xxxxxxxx pracovní xxxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxx a xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx na zvláštní xxxxxxx v pracovních xxxxxxxx a xx xxxxx při přípravě x povolání.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 30
(1) Xxxxxx xxxx právo xx xxxxxxxxx hmotné xxxxxxxxxxx xx xxxxx x xxx nezpůsobilosti k xxxxx, xxxxx x xxx xxxxxx živitele.
(2) Xxxxx, xxx xx x xxxxxx xxxxx, xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx, která xx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx základních xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx stanoví xxxxx.
Čl. 31
Xxxxx má xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx xxxx xx základě xxxxxxxxx xxxxxxxxx právo na xxxxxxxxxx zdravotní xxxx x xx xxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx zákon.
Xx.32
(1) Xxxxxxxxxxx x xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxxx xxxx a xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxx x xxxxxxxxxxx xx zaručena xxxxxxxx xxxx, xxxxxxx x xxxxxxxxxx vztazích x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxx narozené v xxxxxxxxxx x xxxx xx xxxx xxxxxx xxxxx.
(4) Péče x xxxx x jejich xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxx; xxxx xxxx xxxxx na xxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxx. Xxxxx rodičů mohou xxx xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxx mohou xxx od xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxx rozhodnutím xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx.
(5) Xxxxxx, xxxxx xxxxxx x děti, xxxx právo na xxxxx xxxxx.
(6) Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Xx. 33
(1) Xxxxx xx xxxxx na xxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx xx xxxx, xxxxxx stanoví xxxxx.
(2) Xxxxxx mají xxxxx na xxxxxxxxx xxxxxxxx x základních x xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxx schopností xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx na vysokých xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx jiné xxxxx než xxxxxx x xxxxxxxx xx xxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem; xx xxxxxxxx xxxxxxx xx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxx.
(4) Xxxxx stanoví, xx xxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxx xxx studiu xxxxx na xxxxx xxxxx.
Xx.34
(1) Práva x xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx jsou xxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Právo xxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx stanovených xxxxxxx.
Xx. 35
(1) Xxxxx xx právo xx xxxxxxxx životní prostředí.
(2) Xxxxx xx právo xx včasné x xxxxx xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx zdrojů.
(3) Xxx výkonu svých xxxx nikdo nesmí xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx prostředí, přírodní xxxxxx, druhové xxxxxxxxx xxxxxxx x kulturní xxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
XXXXX XXXX
XXXXX XX XXXXXX X JINOU XXXXXX XXXXXXX
Xx. 36
(1) Xxxxx se xxxx xxxxxxx stanoveným postupem xxxxx práva x xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxxx xxxxx x xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx u xxxxxx orgánu.
(2) Kdo xxxxx, xx byl xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx správy, xxxx xx xxxxxxx na xxxx, xxx přezkoumal xxxxxxxxx takového rozhodnutí, xxxxxxxxx-xx xxxxx xxxxx. X pravomoci xxxxx xxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx přezkoumávání xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxx Listiny.
(3) Xxxxx xx právo na xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx nezákonným rozhodnutím xxxxx, xxxxxx státního xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx správy xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx postupem.
(4) Xxxxxxxx a xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx.
Xx. 37
(1) Xxxxx xx xxxxx odepřít xxxxxxx, jestliže xx xx způsobil nebezpečí xxxxxxxxx xxxxxxx sobě xxxx xxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxx xxxxx, xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx či xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, x xx xx xxxxxxx xxxxxx.
(3) Všichni xxxxxxxxx xxxx si x xxxxxx xxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxx, xx xxxxxxxx xxxxx, jímž xx xxxx jednání, xx xxxxx na tlumočníka.
Xx. 38
(1) Nikdo xxxxx xxx odňat xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxxxxx soudu i xxxxxx xxxxxxx zákon.
(2) Xxxxx xx xxxxx, xxx xxxx věc xxxx xxxxxxxxxx veřejně, xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx x x xxxx xxxxxxxxxxx a xxx xx mohl xxxxxxxx xx všem xxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxx xxxx xxx vyloučena xxx x případech xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Čl. 39
Jen xxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxx x jaký trest, xxxxx x jaké xxxx xxxx xx xxxxxxx xxxx majetku, xxx xx jeho xxxxxxxx xxxxxx.
Xx. 40
(1) Xxx xxxx xxxxxxxxx o xxxx a xxxxxx xx trestné xxxx.
(2) Xxxxx, xxxxx xxxxx xx vedeno xxxxxxx xxxxxx, je xxxxxxxxx xx xxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx rozsudkem xxxxx xxxxxx xxxx xxxx vyslovena.
(3) Obviněný xx xxxxx, xxx xx xxx poskytnut xxx x možnost x xxxxxxxx obhajoby x xxx se xxxx xxxxx sám xxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxx xx obhájce xxxxxxx, ačkoliv xx xxxxx xxxxxx mít xxxx, xxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx. Zákon xxxxxxx, x xxxxxxx xxxxxxxxx xx obviněný xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxx obhájce.
(4) Xxxxxxxx xx xxxxx odepřít xxxxxxx; xxxxxx xxxxx xxxxx xxx žádným xxxxxxxx xxxxxx.
(5) Xxxxx xxxxxx xxx trestně xxxxxx xx čin, xxx který xxx xxx pravomocně xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x souladu xx xxxxxxx.
(6) Xxxxxxxxx xxxx se xxxxxxxx x trest se xxxxxx podle zákona xxxxxxxx v době, xxx xxx xxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxx zákona xx použije, jestliže xx to xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXXXXXX XXXXXXXX
Xx. 41
(1) Xxxx xxxxxxxxx x čl. 26, čl. 27 xxxx. 4, čl. 28 xx 31, čl. 32 xxxx. 1 a 3, čl. 33 x 35 Xxxxxxx je xxxxx xx xxxxxxx xxxxx x mezích xxxxxx, xxxxx tato xxxxxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxx xx x Listině xxxxx x xxxxxx, xxxxxx se xxx xxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx pravomoci xxxxxxxxx, že xxxxxx xxxxxxxx zákonům xxxxxxxxx xxx.
Xx. 42
(1) Xxxxx Xxxxxxx používá xxxxx "xxxxx", xxxxxx xx xxx xxxxxx xxxxx Xxxxx a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(2) Cizinci xxxxxxxx x Xxxxx x Slovenské Federativní Xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx Listinou, xxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx "xxxxx", rozumí xx xxx každý člověk, xxx-xx o základní xxxxx x svobody, xxxxx Xxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxx na xxxxxx občanství.
Čl. 43
Česká x Xxxxxxxxx Federativní Xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx za uplatňování xxxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx. Xxxx xxxx xxx xxxxxxx xxxx, xxx jednal v xxxxxxx xx základními xxxxxxxx právy a xxxxxxxxx.
Čl. 44
Xxxxx může xxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxx právo xx xxxxxxxxx a xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx a xxxxx xxxxxxx x čl. 20 xxxx. 2; xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx x xxxxxx samosprávy xx xxxxxxxx, které xxxx, též xxxxx xxxxxxx x čl. 27 xxxx. 4; xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx a xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xxx xxxxx xxxxxxx x čl. 18, 19 x čl. 27 xxxx. 1 až 3, xxxxx souvisí x xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx x xxxxxxxxxx, xxxxx xxxx bezprostředně xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxx, xxxx xxxxx xxxxxx právo xx xxxxxx.
Xxxxxxxxx
Xxxxxx xxxxxxx x. 2/1993 Xx. *) xxxxx xxxxxxxxx xxxx 1.1.1993.
Xx znění xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx jsou xxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx č.:
162/1998 Sb., xxxxxx xx xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx práv x svobod
s xxxxxxxxx xx 1.1.1999
295/2021 Xx., xxxxxx xx mění Xxxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx, ve xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x. 162/1998 Sb.
s xxxxxxxxx od 1.10.2021
Xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxx právních xxxxxxxx x xxxxxxxx není xxxxxxxxxxxxx, pokud xx xxxx netýká xxxxxxxxx xxxxx xxxxx uvedeného xxxxxxxx xxxxxxxx.
*) XXXXXXX XXXXXXXXXX PRÁV A XXXXXX xxxx xxxxxx xxxxxxx xxx č. 23/1991 Sb.