Právní předpis byl sestaven k datu 13.12.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 01.10.2021.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod jako součásti ústavního pořádku České republiky
2/1993 Sb.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod
Listina základních práv a svobod
HLAVA PRVNÍ - OBECNÁ USTANOVENÍ Čl. 1 Čl. 2 Čl. 3 Čl. 4
HLAVA DRUHÁ - LIDSKÁ PRÁVA A ZÁKLADNÍ SVOBODY
Oddíl první - Základní lidská práva a svobody Čl. 5 Čl. 6 Čl. 7 Čl. 8 Čl. 9 Čl. 10 Čl. 11 Čl. 12 Čl. 13 Čl. 14 Čl. 15 Čl. 16
Oddíl druhý - Politická práva Čl. 17 Čl. 18 Čl. 19 Čl. 20 Čl. 21 Čl. 22 Čl. 23
HLAVA TŘETÍ - PRÁVA NÁRODNOSTNÍCH A ETNICKÝCH MENŠIN Čl. 24 Čl. 25
HLAVA ČTVRTÁ - HOSPODÁŘSKÁ, SOCIÁLNÍ A KULTURNÍ PRÁVA Čl. 26 Čl. 27 Čl. 28 Čl. 29 Čl. 30 Čl. 31 Čl. 32 Čl. 33 Čl. 34 Čl. 35
HLAVA PÁTÁ - PRÁVO NA SOUDNÍ A JINOU PRÁVNÍ OCHRANU Čl. 36 Čl. 37 Čl. 38 Čl. 39 Čl. 40
HLAVA ŠESTÁ - USTANOVENÍ SPOLEČNÁ Čl. 41 Čl. 42 Čl. 43 Čl. 44
2
USNESENÍ
předsednictva Xxxxx xxxxxxx xxxx
xx xxx 16. xxxxxxxx 1992
x xxxxxxxxx XXXXXXX ZÁKLADNÍCH PRÁV X SVOBOD xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx pořádku Xxxxx xxxxxxxxx
&xxxx;
Xxxxxxxxxxxxx České xxxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxxxx:
Xxxxxxxxxxxxx Xxxxx xxxxxxx xxxx vyhlašuje XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX jako xxxxxxx xxxxxxxxx pořádku Xxxxx republiky.
Uhde v. x.
LISTINA XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX
Xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx Xxxxx xxxxxxx xxxx x Slovenské xxxxxxx xxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx člověka, xxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx lidství x xx xxxxxxxxxxxx x samosprávné xxxxxxx xxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx x xxx, xxx xxxxxx xxxxx x základní svobody xxxx v xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx,
xxxxxxxxx xxxxxx xx zabezpečení xxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxxx x práva xxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxx na sebeurčení,
připomínajíc xx svůj xxx xxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx za xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xx Xxxx
x vyjadřujíc vůli, xxx xx Xxxxx x Slovenská Federativní Xxxxxxxxx důstojně xxxxxxxx xxxx xxxxx, jež xxxx hodnoty ctí,
usneslo xx xx této Xxxxxxx základních práv x xxxxxx:
HLAVA XXXXX
XXXXXX XXXXXXXXXX
Xx. 1
Xxxx jsou xxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxxxxxx i x xxxxxxx. Základní xxxxx x xxxxxxx jsou xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx.
Xx. 2
(1) Xxxx xx xxxxxxx na xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx a xxxxx se vázat xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx, xxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxx xxx xxx xxxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxx x v mezích xxxxxxxxxxx zákonem, a xx způsobem, xxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Každý xxxx činit, xx xxxx xxxxxxx zakázáno, x nikdo xxxxx xxx nucen xxxxx, xx zákon neukládá.
Xx. 3
(1) Xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxx pohlaví, xxxx, xxxxx pleti, xxxxxx, xxxx a xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxx, xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxxxxxx x národnostní xxxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx, rodu xxxx xxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx se xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx x všechny xxxxxxx nátlaku směřující x xxxxxxxxxxxxx.
(3) Xxxxxx xxxxx být xxxxxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx jeho xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx.
Xx. 4
(1) Xxxxxxxxxx xxxxx být xxxxxxxx xxxxxx na základě xxxxxx x x xxxx xxxxxx x xxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx.
(2) Xxxx základních xxxx x xxxxxx xxxxx být xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx Listinou xxxxxxxxxx práv x xxxxxx (xxxx xxx "Xxxxxxx") xxxxxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxx xxx všechny xxxxxxx, které xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxx xxx šetřeno jejich xxxxxxxx a xxxxxx. Xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxx zneužívána k xxxxx účelům, xxx xxx xxxxx xxxx xxxxxxxxx.
XXXXX DRUHÁ
LIDSKÁ XXXXX X ZÁKLADNÍ SVOBODY
Oddíl xxxxx
Xxxxxxxx xxxxxx xxxxx x xxxxxxx
Xx. 5
Xxxxx xx xxxxxxxxx xxx xxxxx.
Xx. 6
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxx. Xxxxxx život xx xxxxx xxxxxxx xxx před xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx xxxx podle xxxxxx xxxxxx xxxx, xxxxxxxx byl někdo xxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxx x jednáním, xxxxx podle xxxxxx xxxx xxxxxxx. Xxxxx xxxxxx xxxxx xxxx xx xxxxx jiného xxxxxxx x xx xxxxxx xx zaručeno xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx zákon.
Xx. 7
(1) Nedotknutelnost xxxxx x xxxxxx xxxxxxxx xx zaručena. Xxxxxxx může xxx xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx.
Xx. 8
(1) Xxxxxx xxxxxxx xx zaručena.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxx zbaven xxxxxxx xxxxx xxx x xxxxxx a xxxxxxxx, xxxxx stanoví xxxxx. Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx svobody xxxxx pro xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx činu xx xxxxx xxxxxxx xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx v xxxxxx. Xxxxxxxx osoba xxxx xxx ihned xxxxxxxxx x důvody xxxxxxxx, xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xx 48 xxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxx xxxx zadrženou xxxxx xx 24 xxxxx od xxxxxxxx xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx x vazbě, xxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxx.
(4) Zatknout xxxxxxxxxx xx možno jen xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx. Xxxxxxx xxxxx xxxx být xx 24 xxxxx xxxxxxxxx soudu. Xxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxx xx 24 hodin xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxxx xxxx xx xxxxxxxxx na svobodu.
(5) Xxxxx nesmí xxx xxxx xx xxxxx, xxx z xxxxxx x xx dobu xxxxxxxxxx xxxxxxx x xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx.
(6) Zákon stanoví, xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx. Takové xxxxxxxx xxxx xxx xx 24 xxxxx oznámeno xxxxx, xxxxx x xxxxx umístění xxxxxxxx xx 7 xxx.
Čl. 9
(1) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx pracím xxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxxx xxxxxxxx 1 se xxxxxxxxxx xx:
x) xxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxx osobám xx xxxxxx trestu xxxxxx svobody nebo xxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxx svobody,
b) xxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx povinné xxxxxxxx xxxxxx,
x) službu vyžadovanou xx základě zákona x xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, nehod, xxxx xxxxxx xxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxx xxxxxx, zdraví xxxx xxxxxx majetkové xxxxxxx,
x) xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxx ochranu xxxxxx, xxxxxx xxxx xxxx xxxxxxx.
Xx. 10
(1) Každý xx právo, aby xxxx xxxxxxxxx jeho xxxxxx xxxxxxxxxx, osobní xxxx, xxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxx xxxxx.
(2) Každý má xxxxx xx ochranu xxxx xxxxxxxxxxxx zasahováním xx soukromého x xxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx xx právo xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx nebo xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx x xxx xxxxx.
Čl. 11
(1) Každý xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx obsah x ochranu. Xxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Zákon xxxxxxx, který xxxxxxx xxxxxxxx x zabezpečování xxxxxx xxxx společnosti, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx x veřejného zájmu xxx xxx xxx xx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxx xxxx určených xxxxxxxxxxx osob; xxxxx xxxx xxxx stanovit, xx xxxxxx věci xxxxx xxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx právnických osob xx sídlem x Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(3) Vlastnictví xxxxxxxx. Nesmí xxx xxxxxxxx xx újmu xxxx xxxxxxx xxxxx x rozporu se xxxxxxx chráněnými xxxxxxxx xxxxx. Xxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxxx lidské xxxxxx, xxxxxxx a xxxxxxx prostředí xxx xxxx xxxxxxxxxx zákonem.
(4) Xxxxxxxxxxx nebo xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx práva xx xxxxx ve xxxxxxxx xxxxx, a xx xx xxxxxxx xxxxxx a za xxxxxxx.
(5) Daně x xxxxxxxx xxx ukládat xxx na xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 12
(1) Obydlí xx nedotknutelné. Xxxx xxxxxxxx xx xxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxxx, kdo v xxx xxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxx xxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, a xx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx příkaz xxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
(3) Xxxx zásahy xx xxxxxxxxxxxxxxxx obydlí xxxxx xxx zákonem xxxxxxxx, xxx je-li xx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx ochranu xxxxxx xxxx zdraví xxxx, xxx ochranu xxxx a svobod xxxxxxx xxxxx pro xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx. Xxxxx xx xxxxxx xxxxxxx také xxx podnikání xxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxx xxx xxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx, xxx je-li xx nezbytné xxx xxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 13
Xxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxx tajemství xxxxxx xxxxxxxxxx a xxxxxxx, xx xxx uchovávaných x soukromí, xxxx xxxxxxxxxx poštou xxxxx xxxxx xxxxxxxx, x xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx stanoví xxxxx. Stejně xx xxxxxxxx xxxxxxxxx zpráv xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, telegrafem xxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx.
Čl. 14
(1) Xxxxxxx xxxxxx x pobytu xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx xx oprávněně xxxxxxx na xxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx.
(3) Xxxx svobody xxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx je xx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx pořádku, ochranu xxxxxx nebo ochranu xxxx x xxxxxx xxxxxxx x na xxxxxxxxxx xxxxxxx xxx x důvodu ochrany xxxxxxx.
(4) Každý občan xx xxxxx na xxxxxxxx xxxxx xx xxxxx Xxxxx a Xxxxxxxxx Federativní Xxxxxxxxx. Xxxxx xxxxxx xxx xxxxx x xxxxxxxx xxx xxxxxx.
(5) Xxxxxxx xxxx být xxxxxxxx xxx x případech xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Čl. 15
(1) Svoboda xxxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxx xx xxxxx změnit xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxx xxxxx xxx xxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxx je xxxxxxxx.
(3) Nikdo xxxxxx xxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx službu, xxxxx xx xx x xxxxxxx x xxxx xxxxxxxx xxxx s xxxx náboženským xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl. 16
(1) Xxxxx xx právo svobodně xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxx xxx xxx nebo xxxxxxxx x xxxxxx, soukromě xxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx své xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxx, xxxxxxxxxx xxx duchovní x xxxxxxx řeholní x xxxx církevní xxxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx náboženství xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxx xxxx xxxx xxx xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x demokratické xxxxxxxxxxx xxxxxxxx pro xxxxxxx xxxxxxx bezpečnosti x pořádku, xxxxxx x mravnosti xxxx xxxx x svobod xxxxxxx.
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxxx práva
Čl. 17
(1) Xxxxxxx xxxxxxx x právo na xxxxxxxxx xxxx zaručeny.
(2) Xxxxx má právo xxxxxxxxxx své xxxxxx xxxxxx, xxxxxx, xxxxxx, xxxxxxx nebo xxxxx xxxxxxxx, jakož x xxxxxxxx vyhledávat, xxxxxxxx x xxxxxxxxxx ideje x xxxxxxxxx xxx xxxxxx xx xxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxx xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxx xxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x demokratické xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxx x svobod xxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxxx bezpečnost, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxxx.
(5) Státní xxxxxx x orgány xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx povinny xxxxxxxxxx způsobem poskytovat xxxxxxxxx x xxx xxxxxxxx. Podmínky x xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 18
(1) Xxxxxxx xxxxx je xxxxxxxx; xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxx xxx nebo x xxxxxx xx xxxxxxx na xxxxxx xxxxxx a xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxxx a xxxxxxxxxx.
(2) Peticí xx xxxxx zasahovat xx xxxxxxxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxxx xx xxxxx vyzývat x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx.
Čl. 19
(1) Xxxxx xxxxxxx xx shromažďovat xx xxxxxxxx.
(2) Xxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx x případech xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx, jde-li o xxxxxxxx v demokratické xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx, ochranu xxxxxxxxx pořádku, xxxxxx, xxxxxxxxx, majetku xxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxxxxxxx však nesmí xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx správy.
Xx. 20
(1) Xxxxx xxxxxxxx xx sdružovat xx xxxxxxxx. Xxxxx xx xxxxx xxxxx x xxxxxx xx xxxxxxxxx ve spolcích, xxxxxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx strany a xxxxxxxxx hnutí x xxxxxxxxx se v xxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx xxxx xxx omezit xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, jestliže xx je x xxxxxxxxxxxx společnosti nezbytné xxx xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x veřejného pořádku, xxxxxxxxxxx xxxxxxxx činům xxxx pro xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx hnutí, xxxxx x jiná xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xx státu.
Čl. 21
(1) Občané xxxx právo podílet xx na xxxxxx xxxxxxxxx xxxx přímo xxxx xxxxxxxxx volbou xxxxx zástupců.
(2) Xxxxx xx xxxx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx období xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxx xx všeobecné x rovné x xxxxxxxx se xxxxxx xxxxxxxxxx. Podmínky výkonu xxxxxxxxx práva xxxxxxx xxxxx.
(4) Xxxxxx xxxx xx rovných podmínek xxxxxxx k xxxxxxx x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 22
Zákonná xxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx a xxxx xxxxxx x xxxxxxxxx musí umožňovat x ochraňovat xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx sil x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.
Čl. 23
Občané mají xxxxx xxxxxxxx se xx xxxxx proti xxxxxxx, kdo xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxxx zákonných xxxxxxxxxx xxxx znemožněny.
XXXXX TŘETÍ
PRÁVA NÁRODNOSTNÍCH X XXXXXXXXX XXXXXX
Xx. 24
Xxxxxxxxxxx xx kterékoli xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxx být xxxxxx xx xxxx.
Xx. 25
(1) Xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx nebo xxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx všestranný rozvoj, xxxxxxx právo xxxxxxxx x jinými příslušníky xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx, právo xxxxxxxxxx x xxxxxxxx informace x xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxxx xx x národnostních xxxxxxxxxx. Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxxx příslušejícím x xxxxxxxxxxxx a xxxxxxxx xxxxxxxx xx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx zaručuje též
a) xxxxx xx xxxxxxxx x xxxxxx xxxxxx,
x) xxxxx užívat xxxxxx xxxxxx v úředním xxxxx,
x) xxxxx xxxxxx xx řešení věcí xxxxxxxxxx se xxxxxxxxxxxxx x etnických menšin.
XXXXX XXXXXX
XXXXXXXXXXX, XXXXXXXX X XXXXXXXX XXXXX
Xx.26
(1) Xxxxx xx xxxxx xx svobodnou volbu xxxxxxxx x přípravu x xxxx, xxxxx x xxxxx xxxxxxxx x provozovat xxxxx xxxxxxxxxxxx činnost.
(2) Xxxxx xxxx stanovit podmínky x xxxxxxx xxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx.
(3) Každý xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx pro své xxxxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxxx, xxxxx xxxx xxxxx nemohou xxx xxx xxxx xxxxxxxxx, xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxx hmotně xxxxxxxxx; xxxxxxxx xxxxxxx zákon.
(4) Xxxxx může xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx.
Xx. 27
(1) Každý xx xxxxx svobodně xx sdružovat x xxxxxx xx ochranu xxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx zájmů.
(2) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx nezávisle xx xxxxx. Omezovat xxxxx xxxxxxxxxx organizací xx nepřípustné, xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x nich v xxxxxxx nebo x xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx x vznik x xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx na ochranu xxxxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx xxxxx mohou xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x opatření x xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx xxx ochranu xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx práv a xxxxxx xxxxxxx.
(4) Právo xx stávku je xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; xxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, příslušníkům ozbrojených xxx x příslušníkům xxxxxxxxxxxxxx xxxxx.
Čl. 28
Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxx na spravedlivou xxxxxx za xxxxx x na xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 29
(1) Ženy, xxxxxxxxx x osoby xxxxxxxxx xxxxxxxxx mají xxxxx xx zvýšenou xxxxxxx xxxxxx xxx xxxxx a na xxxxxxxx pracovní xxxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx postižené xxxx xxxxx na zvláštní xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxx x xx xxxxx při xxxxxxxx x xxxxxxxx.
(3) Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Xx. 30
(1) Xxxxxx xxxx právo xx xxxxxxxxx xxxxxx zabezpečení xx xxxxx a xxx xxxxxxxxxxxxxx x xxxxx, xxxxx x xxx ztrátě živitele.
(2) Xxxxx, xxx je x xxxxxx xxxxx, xx xxxxx na xxxxxxx xxxxx, která xx xxxxxxxx pro xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 31
Xxxxx má xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx mají xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx na xxxxxxxxxx zdravotní péči x xx zdravotní xxxxxxx za podmínek, xxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx.32
(1) Rodičovství x xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxxxxx. Zvláštní xxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxx v těhotenství xx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx, xxxxxxx v xxxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx i xxxx xx xxxx xxxxxx xxxxx.
(4) Péče o xxxx x xxxxxx xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxx; xxxx xxxx xxxxx xx rodičovskou xxxxxxx x xxxx. Xxxxx xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxx a xxxxxxxxx xxxx mohou xxx xx xxxxxx xxxxxxxxx proti xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxx xx základě xxxxxx.
(5) Xxxxxx, xxxxx xxxxxx x xxxx, xxxx xxxxx xx xxxxx státu.
(6) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Xx. 33
(1) Xxxxx xx právo xx xxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx po xxxx, xxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxx schopností xxxxxx x možností xxxxxxxxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Zřizovat xxxx xxxxx než xxxxxx x xxxxxxxx na xxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem; xx xxxxxxxx školách xx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx za xxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxxx, za xxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxx při studiu xxxxx xx pomoc xxxxx.
Xx.34
(1) Xxxxx k xxxxxxxxx tvůrčí xxxxxxx xxxxxxxx jsou chráněna xxxxxxx.
(2) Xxxxx přístupu xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx stanovených xxxxxxx.
Xx. 35
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx xx xxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx o xxxxx životního xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx zdrojů.
(3) Xxx xxxxxx xxxxx xxxx xxxxx nesmí xxxxxxxxx ani xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxx, druhové bohatství xxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
HLAVA PÁTÁ
PRÁVO NA XXXXXX A XXXXX XXXXXX XXXXXXX
Xx. 36
(1) Xxxxx xx může xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx práva x xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxx x xx xxxxxxxxxxx případech x xxxxxx xxxxxx.
(2) Kdo xxxxx, xx byl xx svých xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, může xx xxxxxxx xx xxxx, aby xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx rozhodnutí, xxxxxxxxx-xx zákon xxxxx. X pravomoci soudu xxxx nesmí xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxx a svobod xxxxx Xxxxxxx.
(3) Každý xx právo na xxxxxxx xxxxx způsobené xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xx orgánu xxxxxxx xxxxxx nebo xxxxxxxxxx úředním xxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx a podrobnosti xxxxxxxx xxxxx.
Xx. 37
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx, jestliže xx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx stíhání xxxx xxxx xxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx xx právní pomoc x xxxxxx xxxx xxxxx, jinými xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, x xx xx xxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xx x xxxxxx xxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxx, xx xxxxxxxx xxxxx, xxxx se xxxx xxxxxxx, má xxxxx na tlumočníka.
Čl. 38
(1) Xxxxx xxxxx xxx odňat xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxxx zákon.
(2) Xxxxx xx xxxxx, xxx jeho xxx xxxx projednána veřejně, xxx xxxxxxxxxx průtahů x x jeho xxxxxxxxxxx x xxx xx mohl vyjádřit xx všem prováděným xxxxxxx. Xxxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxx xxx x případech stanovených xxxxxxx.
Čl. 39
Jen zákon xxxxxxx, které jednání xx xxxxxxxx xxxxx x xxxx xxxxx, xxxxx i xxxx xxxx xxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxx xx xxxx xxxxxxxx xxxxxx.
Čl. 40
(1) Xxx xxxx rozhoduje x xxxx x trestu xx xxxxxxx činy.
(2) Xxxxx, proti xxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, xx považován xx nevinného, pokud xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx rozsudkem xxxxx nebyla xxxx xxxx xxxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx xx xxxxx, xxx xx byl poskytnut xxx x xxxxxxx x xxxxxxxx obhajoby x xxx se xxxx xxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxx xx obhájce xxxxxxx, xxxxxxx xx xxxxx xxxxxx xxx xxxx, xxxx xx xxxxxxxxx soudem. Xxxxx xxxxxxx, v xxxxxxx xxxxxxxxx má xxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxx obhájce.
(4) Xxxxxxxx xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx; tohoto práva xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxxx zbaven.
(5) Nikdo xxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx xx xxx, xxx xxxxx xxx xxx pravomocně odsouzen xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxx zásada nevylučuje xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx v xxxxxxx xx xxxxxxx.
(6) Xxxxxxxxx xxxx xx xxxxxxxx x xxxxx se xxxxxx podle xxxxxx xxxxxxxx x xxxx, xxx xxx xxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxx zákona xx použije, jestliže xx xx pro xxxxxxxxx příznivější.
HLAVA ŠESTÁ
USTANOVENÍ XXXXXXXX
Xx. 41
(1) Xxxx xxxxxxxxx x čl. 26, čl. 27 xxxx. 4, čl. 28 xx 31, čl. 32 xxxx. 1 a 3, čl. 33 x 35 Listiny xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx x mezích xxxxxx, xxxxx tato xxxxxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxx xx v Xxxxxxx xxxxx x xxxxxx, xxxxxx xx xxx xxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxx zákonodárné pravomoci xxxxxxxxx, xx xxxxxx xxxxxxxx zákonům xxxxxxxxx xxx.
Xx. 42
(1) Pokud Xxxxxxx xxxxxxx xxxxx "xxxxx", rozumí xx xxx xxxxxx xxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republiky.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxx x Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxx svobod xxxxxxxxxx Xxxxxxxx, pokud xxxxxx xxxxxxxx výslovně xxxxxxx.
(3) Xxxxx dosavadní xxxxxxxx používají xxxxx "xxxxx", rozumí se xxx každý xxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx, xxxxx Xxxxxxx xxxxxxxx xxx ohledu na xxxxxx xxxxxxxxx.
Xx. 43
Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xx uplatňování xxxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx. Xxxx může xxx xxxxxxx xxxx, xxx xxxxxx x xxxxxxx se základními xxxxxxxx právy a xxxxxxxxx.
Čl. 44
Xxxxx může xxxxxxx a prokurátorům xxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxx x jinou xxxxxxxxxxxx xxxxxxx a xxxxx uvedené v čl. 20 odst. 2; xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx xxxx, též xxxxx xxxxxxx x čl. 27 xxxx. 4; xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xxx xxxxx xxxxxxx x čl. 18, 19 x čl. 27 odst. 1 xx 3, xxxxx xxxxxxx x xxxxxxx služby. Xxxxxx x xxxxxxxxxx, xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx ochranu xxxxxx x xxxxxx, xxxx xxxxx xxxxxx právo xx stávku.
Xxxxxxxxx
Xxxxxx xxxxxxx č. 2/1993 Sb. *) xxxxx xxxxxxxxx dnem 1.1.1993.
Xx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx jsou xxxxxxxxxx xxxxx a xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x.:
162/1998 Sb., xxxxxx xx xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod
s účinností xx 1.1.1999
295/2021 Sb., xxxxxx xx mění Xxxxxxx základních xxxx x xxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x. 162/1998 Sb.
s xxxxxxxxx od 1.10.2021
Xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx norem xxxxxx xxxxxxxx předpisů x xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx, xxxxx se xxxx netýká derogační xxxxx xxxxx uvedeného xxxxxxxx předpisu.
*) XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX A XXXXXX byla xxxxxx xxxxxxx xxx č. 23/1991 Sb.