Právní předpis byl sestaven k datu 09.12.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 01.10.2021.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod jako součásti ústavního pořádku České republiky
2/1993 Sb.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod
Listina základních práv a svobod
HLAVA PRVNÍ - OBECNÁ USTANOVENÍ Čl. 1 Čl. 2 Čl. 3 Čl. 4
HLAVA DRUHÁ - LIDSKÁ PRÁVA A ZÁKLADNÍ SVOBODY
Oddíl první - Základní lidská práva a svobody Čl. 5 Čl. 6 Čl. 7 Čl. 8 Čl. 9 Čl. 10 Čl. 11 Čl. 12 Čl. 13 Čl. 14 Čl. 15 Čl. 16
Oddíl druhý - Politická práva Čl. 17 Čl. 18 Čl. 19 Čl. 20 Čl. 21 Čl. 22 Čl. 23
HLAVA TŘETÍ - PRÁVA NÁRODNOSTNÍCH A ETNICKÝCH MENŠIN Čl. 24 Čl. 25
HLAVA ČTVRTÁ - HOSPODÁŘSKÁ, SOCIÁLNÍ A KULTURNÍ PRÁVA Čl. 26 Čl. 27 Čl. 28 Čl. 29 Čl. 30 Čl. 31 Čl. 32 Čl. 33 Čl. 34 Čl. 35
HLAVA PÁTÁ - PRÁVO NA SOUDNÍ A JINOU PRÁVNÍ OCHRANU Čl. 36 Čl. 37 Čl. 38 Čl. 39 Čl. 40
HLAVA ŠESTÁ - USTANOVENÍ SPOLEČNÁ Čl. 41 Čl. 42 Čl. 43 Čl. 44
2
XXXXXXXX
xxxxxxxxxxxxx Xxxxx xxxxxxx xxxx
xx xxx 16. xxxxxxxx 1992
x xxxxxxxxx XXXXXXX XXXXXXXXXX PRÁV X XXXXXX xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx republiky
Předsednictvo Xxxxx xxxxxxx xxxx se xxxxxxx takto:
Předsednictvo Xxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX jako xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx republiky.
Uhde v. x.
LISTINA XXXXXXXXXX PRÁV X SVOBOD
Federální xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx návrhů Xxxxx národní rady x Slovenské národní xxxx,
xxxxxxxxx neporušitelnost xxxxxxxxxxx xxxx člověka, xxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx hodnoty lidství x na xxxxxxxxxxxx x samosprávné tradice xxxxxx národů,
pamětlivo xxxxxxx xxxxxxxxxx x xxx, xxx lidská práva x základní svobody xxxx x naší xxxxxx xxxxxxxxxxx,
xxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx společným xxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxx xxxxxx a slovenského xxxxxx xx xxxxxxxxxx,
xxxxxxxxxxxx xx xxxx xxx xxxxxxxxxxxx xxxx budoucím xxxxxxxxx xx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xx Xxxx
x xxxxxxxxxx xxxx, xxx xx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx důstojně xxxxxxxx xxxx xxxxx, xxx xxxx xxxxxxx xxx,
xxxxxxx xx xx xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx:
XXXXX PRVNÍ
OBECNÁ USTANOVENÍ
Čl. 1
Xxxx xxxx xxxxxxxx x rovní v xxxxxxxxxxx x v xxxxxxx. Xxxxxxxx práva x xxxxxxx jsou xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxx x nezrušitelné.
Xx. 2
(1) Xxxx xx xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx a xxxxx xx vázat xxx na výlučnou xxxxxxxxx, ani xx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxx xxx xxx uplatňovat xxx v xxxxxxxxx x x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, x xx způsobem, který xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxx činit, xx xxxx xxxxxxx xxxxxxxx, x xxxxx nesmí xxx nucen xxxxx, xx zákon xxxxxxxx.
Xx. 3
(1) Xxxxxxxx xxxxx a xxxxxxx xx zaručují xxxx xxx xxxxxxx pohlaví, xxxx, xxxxx xxxxx, xxxxxx, xxxx a xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxx, národního xxxx sociálního původu, xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxx etnické menšině, xxxxxxx, xxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx právo xxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx se xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx x všechny xxxxxxx nátlaku směřující x xxxxxxxxxxxxx.
(3) Xxxxxx xxxxx být xxxxxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxx uplatňování jeho xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx.
Xx. 4
(1) Xxxxxxxxxx xxxxx být xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx x x xxxx xxxxxx x xxx xxx zachování xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx.
(2) Xxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxx xxx xx xxxxxxxx stanovených Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx (dále xxx "Xxxxxxx") xxxxxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxx pro xxxxxxx xxxxxxx, které splňují xxxxxxxxx podmínky.
(4) Xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod xxxx xxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx a smyslu. Xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxx xxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxx, xxx xxx xxxxx xxxx xxxxxxxxx.
XXXXX DRUHÁ
LIDSKÁ PRÁVA X XXXXXXXX SVOBODY
Oddíl xxxxx
Xxxxxxxx xxxxxx xxxxx x xxxxxxx
Xx. 5
Xxxxx xx způsobilý mít xxxxx.
Čl. 6
(1) Xxxxx xx právo xx xxxxx. Xxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxxxx xxx před xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx nesmí xxx xxxxxx života.
(3) Xxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx práv podle xxxxxx článku xxxx, xxxxxxxx xxx někdo xxxxxx života v xxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx xxxxx zákona xxxx xxxxxxx. Xxxxx xxxxxx xxxxx xxxx xx život xxxxxx xxxxxxx i se xxxxxx xx zaručeno xx podmínek, xxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 7
(1) Nedotknutelnost xxxxx a xxxxxx xxxxxxxx je zaručena. Xxxxxxx může xxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx být xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx nebo xxxxxx.
Čl. 8
(1) Xxxxxx xxxxxxx je zaručena.
(2) Xxxxx nesmí být xxxxxx nebo xxxxxx xxxxxxx jinak než x xxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxx nesmí xxx xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxx xxxx podezřelého x xxxxxxxxx xxxx xx xxxxx xxxxxxx xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxx xxxx xxx ihned xxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxx, xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xx 48 xxxxx xxxxxxxxxx na xxxxxxx xxxx odevzdána xxxxx. Xxxxxx musí zadrženou xxxxx xx 24 xxxxx xx převzetí xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxxx, xxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxx xxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx soudce. Xxxxxxx xxxxx musí xxx xx 24 xxxxx xxxxxxxxx xxxxx. Soudce xxxx zatčenou xxxxx xx 24 xxxxx xx převzetí vyslechnout x xxxxxxxxxx x xxxxx nebo xx xxxxxxxxx na xxxxxxx.
(5) Xxxxx xxxxx xxx xxxx xx xxxxx, xxx x důvodů x na xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx a xx základě rozhodnutí xxxxx.
(6) Xxxxx stanoví, xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx xxxx držena x xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx. Takové xxxxxxxx xxxx xxx do 24 hodin xxxxxxxx xxxxx, xxxxx x xxxxx xxxxxxxx rozhodne xx 7 xxx.
Čl. 9
(1) Nikdo xxxxx být xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx nebo xxxxxxx.
(2) Ustanovení xxxxxxxx 1 xx xxxxxxxxxx xx:
x) xxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx nahrazující xxxxx xxxxxx svobody,
b) xxxxxxxxx xxxxxx xxxx jinou xxxxxx xxxxxxxxxx zákonem xxxxxxx xxxxxxx vojenské xxxxxx,
x) službu xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx zákona x xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx, nebo xxxxxx xxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxx xxxxxx, zdraví xxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx,
x) xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx pro xxxxxxx xxxxxx, zdraví nebo xxxx druhých.
Čl. 10
(1) Xxxxx xx xxxxx, aby xxxx xxxxxxxxx jeho xxxxxx xxxxxxxxxx, osobní xxxx, xxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxx xxxxx.
(2) Každý má xxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Každý xx xxxxx na xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx x xxx xxxxx.
Xx. 11
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx obsah x xxxxxxx. Xxxxxx xx zaručuje.
(2) Zákon xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx k xxxxxxxxxxxxx xxxxxx celé společnosti, xxxxxxx národního xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx zájmu xxx být xxx xx vlastnictví státu, xxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx; xxxxx xxxx xxxx xxxxxxxx, xx xxxxxx věci xxxxx xxx pouze xx vlastnictví xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxx xx xxxxxx x Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(3) Vlastnictví xxxxxxxx. Xxxxx xxx xxxxxxxx xx xxxx xxxx xxxxxxx xxxxx x xxxxxxx se xxxxxxx xxxxxxxxxx obecnými xxxxx. Jeho výkon xxxxx poškozovat xxxxxx xxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxx prostředí xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxxxx xxxx nucené xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx xx možné ve xxxxxxxx zájmu, x xx na základě xxxxxx a xx xxxxxxx.
(5) Xxxx x xxxxxxxx lze ukládat xxx xx základě xxxxxx.
Čl. 12
(1) Xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx. Xxxx xxxxxxxx xx xxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxxx, xxx v xxx xxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx je xxxxxxxxx xxx xxx účely xxxxxxxxx řízení, x xx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx. Xxxxxx provedení xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
(3) Xxxx zásahy xx xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxx zákonem xxxxxxxx, xxx je-li xx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxx xxxx, xxx xxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx bezpečnosti a xxxxxxx. Xxxxx je xxxxxx xxxxxxx xxxx xxx podnikání nebo xxxxxxxxxxx jiné xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxx být xxxxxx zásahy zákonem xxxxxxxx, též je-li xx xxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxx.
Čl. 13
Xxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx tajemství xxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx a xxxxxxx, xx již xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxx způsobem, x xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx zpráv xxxxxxxxxx telefonem, telegrafem xxxx xxxxx podobným xxxxxxxxx.
Xx. 14
(1) Xxxxxxx xxxxxx a pobytu xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx xx území Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republiky, xx xxxxx xxxxxxxx je xxxxxxx.
(3) Xxxx svobody xxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx státu, xxxxxxx xxxxxxxxx pořádku, xxxxxxx xxxxxx xxxx ochranu xxxx a xxxxxx xxxxxxx a xx xxxxxxxxxx územích xxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx.
(4) Každý občan xx xxxxx na xxxxxxxx xxxxx xx xxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Federativní Republiky. Xxxxx xxxxxx xxx xxxxx x xxxxxxxx xxx vlasti.
(5) Cizinec xxxx xxx vyhoštěn xxx x případech xxxxxxxxxxx zákonem.
Čl. 15
(1) Xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxxxxxxx vyznání xx xxxxxxxx. Každý xx xxxxx změnit své xxxxxxxxxxx nebo xxxx xxxxx xxx bez xxxxxxxxxxxx vyznání.
(2) Svoboda xxxxxxxxx bádání x xxxxxxxx tvorby xx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx nemůže xxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx xx xx x xxxxxxx x jeho xxxxxxxx xxxx s xxxx xxxxxxxxxxx vyznáním. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Xx. 16
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx náboženství xxxx xxxx xxx xxx nebo xxxxxxxx x xxxxxx, xxxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx, náboženskými xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx své xxxxxxxxxxx, xxxxxxx ustavují xxx xxxxxx, xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxx a xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx na státních xxxxxxxx.
(3) Xxxxx stanoví xxxxxxxx vyučování xxxxxxxxxxx xx státních školách.
(4) Xxxxx xxxxxx xxxx xxxx být omezen xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx v xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx, xxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xxxx a xxxxxx xxxxxxx.
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxxx xxxxx
Xx. 17
(1) Xxxxxxx xxxxxxx x xxxxx xx xxxxxxxxx xxxx zaručeny.
(2) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxxx, xxxxxx, xxxxxx, xxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx, xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxxx x xxxxxxxxxx ideje x informace xxx xxxxxx na xxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxx xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxx xxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxxx x šířit informace xxx omezit zákonem, xxx-xx x xxxxxxxx x demokratické xxxxxxxxxxx xxxxxxxx pro ochranu xxxx x svobod xxxxxxx, bezpečnost xxxxx, xxxxxxxx bezpečnost, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx.
(5) Xxxxxx xxxxxx x orgány územní xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx způsobem xxxxxxxxxx xxxxxxxxx o xxx xxxxxxxx. Podmínky a xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl. 18
(1) Xxxxxxx xxxxx je zaručeno; xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxx jiného xxxxxxxxxx xxxxx má xxxxx xxxxx xxx xxxx x jinými se xxxxxxx xx státní xxxxxx x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx s xxxxxxxx, xxxxxx x xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx xx xxxxx zasahovat xx xxxxxxxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxxx xx xxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxx základních xxxx x svobod xxxxxxxxxx Xxxxxxxx.
Xx. 19
(1) Xxxxx xxxxxxx se xxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx, jde-li x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nezbytná pro xxxxxxx xxxx x xxxxxx druhých, ochranu xxxxxxxxx xxxxxxx, zdraví, xxxxxxxxx, xxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxxx státu. Xxxxxxxxxxx však xxxxx xxx xxxxxxxxx povolením xxxxxx veřejné xxxxxx.
Xx. 20
(1) Xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxx xx zaručeno. Každý xx právo xxxxx x jinými xx xxxxxxxxx ve xxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx x jiných xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx mají xxxxx xxxxxxxx též xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxxx hnutí x xxxxxxxxx xx v xxxx.
(3) Výkon xxxxxx xxxx lze xxxxxx xxx x případech xxxxxxxxxxx xxxxxxx, jestliže xx xx v xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x veřejného xxxxxxx, xxxxxxxxxxx trestným činům xxxx xxx xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Politické strany x politická xxxxx, xxxxx x xxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xx státu.
Čl. 21
(1) Xxxxxx xxxx právo xxxxxxx xx xx xxxxxx xxxxxxxxx věcí xxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx zástupců.
(2) Xxxxx xx musí konat xx xxxxxxx nepřesahujících xxxxxxxxxx xxxxxxx období xxxxxxxxx zákonem.
(3) Xxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxxxx. Podmínky xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx stanoví xxxxx.
(4) Xxxxxx mají xx xxxxxxx podmínek xxxxxxx x voleným x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
Čl. 22
Xxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxx práv x xxxxxx x xxxx xxxxxx a xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx sil x xxxxxxxxxxxx společnosti.
Čl. 23
Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx se xx xxxxx proti xxxxxxx, xxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxxx a xxxxxxxxxx svobod, xxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxx použití xxxxxxxxx xxxxxxxxxx jsou xxxxxxxxxx.
HLAVA XXXXX
XXXXX NÁRODNOSTNÍCH X XXXXXXXXX MENŠIN
Čl. 24
Xxxxxxxxxxx ke xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxx xx xxxx.
Xx. 25
(1) Xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxx rozvoj, xxxxxxx xxxxx společně x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxx rozšiřovat x xxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xx v národnostních xxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxxx příslušejícím x xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx menšinám se xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx zaručuje též
a) xxxxx xx xxxxxxxx x jejich xxxxxx,
x) xxxxx užívat jejich xxxxxx x úředním xxxxx,
x) právo účasti xx řešení xxxx xxxxxxxxxx se xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxx.
HLAVA XXXXXX
XXXXXXXXXXX, SOCIÁLNÍ X KULTURNÍ XXXXX
Xx.26
(1) Xxxxx xx xxxxx xx svobodnou xxxxx xxxxxxxx a přípravu x xxxx, xxxxx x xxxxx xxxxxxxx x provozovat xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Zákon xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx x omezení xxx xxxxx určitých xxxxxxxx xxxx činností.
(3) Xxxxx xx právo získávat xxxxxxxxxx xxx své xxxxxxx xxxxxxx prací. Xxxxxx, xxxxx xxxx xxxxx nemohou xxx xxx xxxx xxxxxxxxx, xxxx x přiměřeném xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx; xxxxxxxx stanoví xxxxx.
(4) Xxxxx může xxxxxxxx xxxxxxxxx úpravu xxx xxxxxxx.
Xx. 27
(1) Každý xx právo xxxxxxxx xx xxxxxxxxx s xxxxxx xx ochranu xxxxx hospodářských x xxxxxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx nezávisle xx xxxxx. Xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx, stejně xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxx x xxxxxxx nebo v xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxx x činnost xxxxxx xxxxxxxx na ochranu xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxx xxxxxxx zákonem, xxx-xx x xxxxxxxx v xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx xxx ochranu bezpečnosti xxxxx, veřejného xxxxxxx xxxx xxxx a xxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xx xxxxxx xx xxxxxxxx xx podmínek xxxxxxxxxxx xxxxxxx; xxxx xxxxx xxxxxxxxxx soudcům, xxxxxxxxxxxx, příslušníkům xxxxxxxxxxx xxx a xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx.
Xx. 28
Zaměstnanci xxxx xxxxx xx spravedlivou xxxxxx xx xxxxx x xx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Xx. 29
(1) Xxxx, xxxxxxxxx a xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx xx zvýšenou xxxxxxx xxxxxx xxx xxxxx x xx xxxxxxxx xxxxxxxx podmínky.
(2) Xxxxxxxxx a xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx xx zvláštní xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxx x xx xxxxx xxx přípravě x xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 30
(1) Xxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxx x xxx xxxxxxxxxxxxxx x xxxxx, jakož i xxx xxxxxx živitele.
(2) Xxxxx, xxx xx x xxxxxx xxxxx, xx xxxxx na xxxxxxx pomoc, xxxxx xx nezbytná pro xxxxxxxxx xxxxxxxxxx životních xxxxxxxx.
(3) Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Xx. 31
Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx mají xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx zdravotní péči x xx xxxxxxxxx xxxxxxx xx podmínek, xxxxx stanoví zákon.
Čl.32
(1) Xxxxxxxxxxx x xxxxxx jsou pod xxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxxx xxxx a xxxxxxxxxxx je zaručena.
(2) Xxxx v xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx zvláštní xxxx, ochrana x xxxxxxxxxx vztazích a xxxxxxxxxxxx pracovní xxxxxxxx.
(3) Xxxx narozené x xxxxxxxxxx x xxxx xx xxxx xxxxxx xxxxx.
(4) Xxxx o xxxx x xxxxxx xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxx; xxxx xxxx xxxxx na xxxxxxxxxxx xxxxxxx a xxxx. Xxxxx rodičů mohou xxx xxxxxxx x xxxxxxxxx děti mohou xxx xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxx rozhodnutím xxxxx xx základě xxxxxx.
(5) Xxxxxx, kteří xxxxxx o děti, xxxx xxxxx na xxxxx xxxxx.
(6) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl. 33
(1) Každý xx právo na xxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxx xx povinná po xxxx, xxxxxx stanoví xxxxx.
(2) Xxxxxx xxxx xxxxx xx bezplatné xxxxxxxx x základních x xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx x možností xxxxxxxxxxx xxx xx vysokých xxxxxxx.
(3) Zřizovat xxxx xxxxx xxx státní x xxxxxxxx xx xxxx lze xx xxxxxxxx stanovených xxxxxxx; xx xxxxxxxx xxxxxxx xx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xx úplatu.
(4) Xxxxx xxxxxxx, za xxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxx xxx xxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxx.
Xx.34
(1) Xxxxx x xxxxxxxxx tvůrčí xxxxxxx xxxxxxxx jsou chráněna xxxxxxx.
(2) Právo přístupu xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xx zaručeno xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 35
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx o xxxxx xxxxxxxxx prostředí x přírodních xxxxxx.
(3) Xxx xxxxxx svých xxxx nikdo xxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx prostředí, xxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx a xxxxxxxx xxxxxxx xxx míru xxxxxxxxxx xxxxxxx.
XXXXX XXXX
XXXXX XX XXXXXX A JINOU XXXXXX XXXXXXX
Xx. 36
(1) Xxxxx se může xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx práva x xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxxx xxxxx x xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxx.
(2) Xxx xxxxx, že xxx xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, xxxx xx xxxxxxx xx xxxx, aby xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxxxx-xx xxxxx xxxxx. X pravomoci xxxxx xxxx nesmí být xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxx x svobod xxxxx Xxxxxxx.
(3) Každý xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx nezákonným xxxxxxxxxxx xxxxx, jiného xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx nebo xxxxxxxxxx úředním xxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx x podrobnosti xxxxxxxx xxxxx.
Xx. 37
(1) Xxxxx xx xxxxx odepřít xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx stíhání sobě xxxx xxxxx blízké.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxx xxxxx x řízení xxxx xxxxx, xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, a xx od xxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxxxx účastníci xxxx xx v xxxxxx xxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxx, xx xxxxxxxx xxxxx, xxxx xx xxxx jednání, xx xxxxx na xxxxxxxxxx.
Čl. 38
(1) Xxxxx xxxxx xxx xxxxx xxxxx zákonnému xxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxxx zákon.
(2) Xxxxx xx xxxxx, xxx jeho věc xxxx projednána xxxxxxx, xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx x x jeho xxxxxxxxxxx a xxx xx xxxx vyjádřit xx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx. Veřejnost xxxx xxx xxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 39
Jen xxxxx xxxxxxx, které xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxx x xxxx xxxxx, xxxxx x xxxx xxxx xxxx xx xxxxxxx xxxx majetku, xxx xx jeho xxxxxxxx uložit.
Xx. 40
(1) Xxx xxxx rozhoduje o xxxx a xxxxxx xx xxxxxxx činy.
(2) Xxxxx, proti xxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, xx považován xx nevinného, xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxxx xxxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx xx právo, aby xx byl poskytnut xxx a xxxxxxx x přípravě obhajoby x xxx xx xxxx hájit xxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxx si xxxxxxx xxxxxxx, ačkoliv ho xxxxx xxxxxx xxx xxxx, xxxx xx xxxxxxxxx soudem. Xxxxx xxxxxxx, v xxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxx obhájce.
(4) Xxxxxxxx xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx; tohoto xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxxx zbaven.
(5) Xxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx xx xxx, xxx xxxxx xxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx obžaloby. Xxxx zásada xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx opravných xxxxxxxxxx v souladu xx zákonem.
(6) Trestnost xxxx se xxxxxxxx x xxxxx se xxxxxx xxxxx zákona xxxxxxxx x xxxx, xxx byl xxx xxxxxxx. Pozdějšího xxxxxx xx použije, xxxxxxxx xx to xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXXXXXX XXXXXXXX
Xx. 41
(1) Xxxx uvedených x čl. 26, čl. 27 xxxx. 4, čl. 28 xx 31, čl. 32 xxxx. 1 a 3, čl. 33 x 35 Listiny xx xxxxx se xxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxx, které xxxx xxxxxxxxxx provádějí.
(2) Xxx xx v Xxxxxxx xxxxx x zákonu, xxxxxx xx xxx xxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxx x ústavního xxxxxxxxx zákonodárné xxxxxxxxx xxxxxxxxx, xx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxx.
Xx. 42
(1) Pokud Xxxxxxx používá xxxxx "xxxxx", xxxxxx xx xxx státní xxxxx Xxxxx a Slovenské Xxxxxxxxxxx Republiky.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxx v Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx práv x xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxx xxxxxx xxxxxxxx výslovně xxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx "xxxxx", xxxxxx se xxx xxxxx xxxxxx, xxx-xx o xxxxxxxx xxxxx x svobody, xxxxx Listina xxxxxxxx xxx ohledu xx xxxxxx xxxxxxxxx.
Xx. 43
Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republika xxxxxxxxx azyl xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xx uplatňování xxxxxxxxxxx práv x xxxxxx. Xxxx xxxx xxx odepřen xxxx, xxx jednal x xxxxxxx xx základními xxxxxxxx právy x xxxxxxxxx.
Čl. 44
Xxxxx může xxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx na xxxxxxxxx a xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxx xxxxxxx v čl. 20 xxxx. 2; xxxxxxxxxxxx státní xxxxxx x xxxxxx samosprávy xx funkcích, xxxxx xxxx, též xxxxx xxxxxxx v čl. 27 xxxx. 4; příslušníkům xxxxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxxx ozbrojených xxx xxx xxxxx xxxxxxx x čl. 18, 19 x čl. 27 odst. 1 až 3, xxxxx souvisí s xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx x povoláních, xxxxx xxxx bezprostředně nezbytná xxx ochranu xxxxxx x xxxxxx, xxxx xxxxx omezit xxxxx xx xxxxxx.
Informace
Právní předpis x. 2/1993 Sb. *) xxxxx účinnosti xxxx 1.1.1993.
Xx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx předpisu xxxx xxxxxxxxxx xxxxx a xxxxxxxx uskutečněné právním xxxxxxxxx x.:
162/1998 Xx., xxxxxx xx xxxx Xxxxxxx základních práv x xxxxxx
x účinností xx 1.1.1999
295/2021 Sb., xxxxxx xx xxxx Xxxxxxx základních xxxx x xxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x. 162/1998 Xx.
x xxxxxxxxx xx 1.10.2021
Xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx norem xxxxxx xxxxxxxx předpisů x xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx, pokud se xxxx netýká derogační xxxxx xxxxx uvedeného xxxxxxxx xxxxxxxx.
*) LISTINA XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX xxxx xxxxxx xxxxxxx pod č. 23/1991 Sb.