Právní předpis byl sestaven k datu 07.12.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 01.10.2021.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod jako součásti ústavního pořádku České republiky
2/1993 Sb.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod
Listina základních práv a svobod
HLAVA PRVNÍ - OBECNÁ USTANOVENÍ Čl. 1 Čl. 2 Čl. 3 Čl. 4
HLAVA DRUHÁ - LIDSKÁ PRÁVA A ZÁKLADNÍ SVOBODY
Oddíl první - Základní lidská práva a svobody Čl. 5 Čl. 6 Čl. 7 Čl. 8 Čl. 9 Čl. 10 Čl. 11 Čl. 12 Čl. 13 Čl. 14 Čl. 15 Čl. 16
Oddíl druhý - Politická práva Čl. 17 Čl. 18 Čl. 19 Čl. 20 Čl. 21 Čl. 22 Čl. 23
HLAVA TŘETÍ - PRÁVA NÁRODNOSTNÍCH A ETNICKÝCH MENŠIN Čl. 24 Čl. 25
HLAVA ČTVRTÁ - HOSPODÁŘSKÁ, SOCIÁLNÍ A KULTURNÍ PRÁVA Čl. 26 Čl. 27 Čl. 28 Čl. 29 Čl. 30 Čl. 31 Čl. 32 Čl. 33 Čl. 34 Čl. 35
HLAVA PÁTÁ - PRÁVO NA SOUDNÍ A JINOU PRÁVNÍ OCHRANU Čl. 36 Čl. 37 Čl. 38 Čl. 39 Čl. 40
HLAVA ŠESTÁ - USTANOVENÍ SPOLEČNÁ Čl. 41 Čl. 42 Čl. 43 Čl. 44
2
USNESENÍ
předsednictva České národní xxxx
xx xxx 16. xxxxxxxx 1992
x vyhlášení XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X SVOBOD xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx republiky
Předsednictvo České xxxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxxxx:
Xxxxxxxxxxxxx České xxxxxxx rady vyhlašuje XXXXXXX ZÁKLADNÍCH XXXX X SVOBOD jako xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx republiky.
Uhde v. x.
XXXXXXX ZÁKLADNÍCH PRÁV X SVOBOD
Federální xxxxxxxxxxx xx základě xxxxxx Xxxxx národní xxxx x Xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx člověka, xxxx xxxxxx a svrchovanost xxxxxx,
xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx x xx demokratické x xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx x xxx, xxx xxxxxx xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxx xxxx x xxxx xxxxxx potlačovány,
vkládajíc xxxxxx xx zabezpečení xxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx svobodných xxxxxx,
xxxxxxxxxx x práva xxxxxxx xxxxxx x slovenského xxxxxx xx xxxxxxxxxx,
xxxxxxxxxxxx xx xxxx xxx xxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx za osud xxxxxxxxx xxxxxx xx Xxxx
x vyjadřujíc xxxx, xxx xx Česká x Slovenská Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxx, xxx xxxx hodnoty xxx,
xxxxxxx xx xx xxxx Xxxxxxx základních xxxx x xxxxxx:
XXXXX XXXXX
XXXXXX XXXXXXXXXX
Xx. 1
Xxxx xxxx xxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxxxxxx i x xxxxxxx. Xxxxxxxx xxxxx x svobody xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxx x nezrušitelné.
Xx. 2
(1) Stát xx založen xx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxx xx xxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx, ani xx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxx xxx xxx xxxxxxxxxx xxx v případech x x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, x xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxx stanoví.
(3) Xxxxx xxxx činit, co xxxx zákonem xxxxxxxx, x nikdo nesmí xxx xxxxx činit, xx zákon xxxxxxxx.
Xx. 3
(1) Základní xxxxx a svobody xx xxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxx, xxxxx pleti, xxxxxx, xxxx a xxxxxxxxxxx, politického či xxxxxx xxxxxxxx, xxxxxxxxx xxxx sociálního xxxxxx, xxxxxxxxxxxx x národnostní xxxx etnické xxxxxxx, xxxxxxx, rodu xxxx xxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx právo xxxxxxxx xxxxxxxxxx x své xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xx xxxxxxxx ovlivňování tohoto xxxxxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x odnárodňování.
(3) Nikomu xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxx uplatňování xxxx xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx.
Xx. 4
(1) Xxxxxxxxxx xxxxx xxx ukládány xxxxxx na základě xxxxxx x x xxxx xxxxxx x xxx xxx zachování xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx.
(2) Xxxx základních xxxx x svobod xxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx (xxxx xxx "Xxxxxxx") xxxxxxxx pouze xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx musí xxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx x xxxxxx. Xxxxxx xxxxxxx nesmějí xxx xxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxx, než xxx které xxxx xxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXX PRÁVA X ZÁKLADNÍ XXXXXXX
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxx xxxxxx xxxxx x xxxxxxx
Xx. 5
Xxxxx xx xxxxxxxxx xxx xxxxx.
Čl. 6
(1) Xxxxx xx xxxxx na xxxxx. Xxxxxx xxxxx xx xxxxx ochrany xxx xxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx nesmí xxx xxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxx xx nepřipouští.
(4) Xxxxxxxxx práv xxxxx xxxxxx xxxxxx xxxx, xxxxxxxx xxx někdo xxxxxx života x xxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx xxxxx xxxxxx xxxx trestné. Xxxxx xxxxxx xxxxx svůj xx život xxxxxx xxxxxxx i xx xxxxxx xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 7
(1) Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxx a jejího xxxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxxxx xxxx xxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Nikdo xxxxx xxx xxxxx xxx podroben xxxxxxx, xxxxxxxxxx nebo ponižujícímu xxxxxxxxx xxxx xxxxxx.
Xx. 8
(1) Xxxxxx xxxxxxx je xxxxxxxx.
(2) Xxxxx nesmí xxx xxxxxx nebo xxxxxx xxxxxxx xxxxx než x xxxxxx a xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxx xxxxx xxx zbaven xxxxxxx xxxxx pro xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxx xxxx podezřelého x trestného činu xx možno xxxxxxx xxx x případech xxxxxxxxxxx x xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx zadržení, xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xx 48 hodin xxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx soudu. Xxxxxx xxxx zadrženou xxxxx xx 24 xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx x vazbě, xxxx xx xxxxxxxxx na xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxx jen xx písemný xxxxxxxxxx xxxxxx soudce. Xxxxxxx xxxxx xxxx xxx xx 24 hodin xxxxxxxxx soudu. Xxxxxx xxxx xxxxxxxx osobu xx 24 xxxxx xx xxxxxxxx vyslechnout x xxxxxxxxxx o xxxxx nebo xx xxxxxxxxx xx svobodu.
(5) Xxxxx xxxxx xxx xxxx xx xxxxx, xxx x důvodů x na xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx a xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx.
(6) Zákon xxxxxxx, xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx být xxxxx xxxxxxxx xxxx držena x xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx. Takové opatření xxxx xxx do 24 xxxxx oznámeno xxxxx, xxxxx x xxxxx xxxxxxxx rozhodne xx 7 xxx.
Xx. 9
(1) Nikdo xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxxx odstavce 1 se nevztahuje xx:
x) práce xxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxx xx výkonu xxxxxx xxxxxx svobody xxxx xxxxxx vykonávajícím jiný xxxxx xxxxxxxxxxx trest xxxxxx xxxxxxx,
x) xxxxxxxxx xxxxxx nebo xxxxx xxxxxx stanovenou zákonem xxxxxxx xxxxxxx vojenské xxxxxx,
x) xxxxxx xxxxxxxxxxx xx základě zákona x případě xxxxxxxxx xxxxxx, nehod, xxxx xxxxxx nebezpečí, xxxxx xxxxxxxx životy, zdraví xxxx značné majetkové xxxxxxx,
x) jednání uložené xxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx, xxxxxx nebo xxxx xxxxxxx.
Xx. 10
(1) Xxxxx xx právo, xxx xxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx, osobní xxxx, xxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxx xxxxx.
(2) Každý xx xxxxx na xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx a xxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Každý xx xxxxx na xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx, zveřejňováním xxxx xxxxx xxxxxxxxxxx údajů x xxx osobě.
Xx. 11
(1) Každý xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxx právo xxxxx xxxxxxxxx má xxxxxx xxxxxxx xxxxx x ochranu. Dědění xx zaručuje.
(2) Zákon xxxxxxx, který majetek xxxxxxxx k xxxxxxxxxxxxx xxxxxx celé xxxxxxxxxxx, xxxxxxx národního hospodářství x xxxxxxxxx xxxxx xxx xxx xxx xx xxxxxxxxxxx státu, xxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx osob; zákon xxxx xxxx xxxxxxxx, xx určité xxxx xxxxx xxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxx xx sídlem x Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Republice.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Nesmí xxx xxxxxxxx xx xxxx xxxx xxxxxxx xxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxx chráněnými xxxxxxxx xxxxx. Jeho výkon xxxxx poškozovat xxxxxx xxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxxxx xxxx nucené xxxxxxx vlastnického xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxx, x xx xx xxxxxxx xxxxxx x za xxxxxxx.
(5) Xxxx a xxxxxxxx xxx ukládat xxx xx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 12
(1) Obydlí xx xxxxxxxxxxxxx. Není xxxxxxxx xx xxx xxxxxxxx bez xxxxxxxx xxxx, xxx v xxx bydlí.
(2) Domovní xxxxxxxxx xx přípustná xxx xxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, x xx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx příkaz xxxxxx. Xxxxxx provedení xxxxxxx xxxxxxxxx stanoví zákon.
(3) Xxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx mohou xxx xxxxxxx xxxxxxxx, xxx xx-xx xx x xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx pro ochranu xxxxxx nebo xxxxxx xxxx, xxx ochranu xxxx a xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx závažného ohrožení xxxxxxx bezpečnosti x xxxxxxx. Pokud xx xxxxxx xxxxxxx také xxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxx být xxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx, xxx je-li xx xxxxxxxx xxx xxxxxx úkolů xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 13
Nikdo xxxxx xxxxxxx listovní tajemství xxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx x záznamů, xx xxx uchovávaných x xxxxxxxx, xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxx způsobem, x xxxxxxxx xxxxxxx a xxxxxxxx, které stanoví xxxxx. Xxxxxx se xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, telegrafem xxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx.
Čl. 14
(1) Xxxxxxx xxxxxx x pobytu xx zaručena.
(2) Xxxxx, xxx se xxxxxxxxx xxxxxxx xx území Xxxxx a Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx.
(3) Xxxx svobody xxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx je xx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx státu, xxxxxxx xxxxxxxxx pořádku, xxxxxxx xxxxxx nebo xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx a xx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxx x důvodu xxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx občan xx právo xx xxxxxxxx xxxxx na xxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx. Xxxxx xxxxxx xxx xxxxx k xxxxxxxx xxx xxxxxx.
(5) Xxxxxxx xxxx být vyhoštěn xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 15
(1) Xxxxxxx xxxxxxx, svědomí x xxxxxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxx xx xxxxx xxxxxx xxx xxxxxxxxxxx nebo xxxx xxxxx xxx xxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxx tvorby je xxxxxxxx.
(3) Nikdo xxxxxx xxx nucen xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, pokud xx to v xxxxxxx s xxxx xxxxxxxx xxxx x xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 16
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx své xxxxxxxxxxx xxxx xxxx xxx xxx nebo xxxxxxxx x xxxxxx, xxxxxxxx xxxx xxxxxxx, bohoslužbou, xxxxxxxxxx, náboženskými xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx obřadu.
(2) Xxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx spravují xxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx ustavují xxx xxxxxx, ustanovují xxx xxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxx x xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xx státních xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx školách.
(4) Xxxxx xxxxxx práv xxxx xxx omezen xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x demokratické xxxxxxxxxxx nezbytná xxx xxxxxxx veřejné xxxxxxxxxxx x pořádku, xxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xxxx a xxxxxx xxxxxxx.
Xxxxx druhý
Politická xxxxx
Xx. 17
(1) Xxxxxxx xxxxxxx x xxxxx na xxxxxxxxx jsou xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxxxx xxx názory xxxxxx, xxxxxx, tiskem, xxxxxxx nebo jiným xxxxxxxx, jakož x xxxxxxxx xxxxxxxxxx, přijímat x rozšiřovat xxxxx x xxxxxxxxx bez xxxxxx xx xxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxx xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxx xxxxxxx x xxxxx vyhledávat x šířit informace xxx xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxx státu, xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx zdraví x xxxxxxxxx.
(5) Xxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx povinny xxxxxxxxxx způsobem xxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxx xxxxxxxx. Xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 18
(1) Xxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxx; xx věcech veřejného xxxx jiného xxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxx sám xxxx x jinými se xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxxx x xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx xx xxxxx zasahovat do xxxxxxxxxxxx soudu.
(3) Peticemi xx xxxxx xxxxxxx x porušování xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx.
Xx. 19
(1) Xxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxx xxxxx lze xxxxxx xxxxxxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx na xxxxxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx práv x xxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx pořádku, zdraví, xxxxxxxxx, majetku nebo xxx bezpečnost státu. Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx správy.
Xx. 20
(1) Xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxx xx právo spolu x xxxxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx též xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx hnutí x xxxxxxxxx xx v xxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx xxxx xxx omezit xxx x případech xxxxxxxxxxx zákonem, xxxxxxxx xx xx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x veřejného xxxxxxx, xxxxxxxxxxx trestným činům xxxx pro ochranu xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx strany x politická hnutí, xxxxx x xxxx xxxxxxxx xxxx odděleny xx xxxxx.
Xx. 21
(1) Xxxxxx xxxx xxxxx podílet xx xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxx xxxxxxxxx volbou xxxxx zástupců.
(2) Xxxxx xx musí xxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx volební období xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxx je xxxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx práva xxxxxxx xxxxx.
(4) Xxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx x voleným x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
Čl. 22
Zákonná úprava xxxxx politických práv x xxxxxx a xxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx svobodnou xxxxxx xxxxxxxxxxx xxx x demokratické xxxxxxxxxxx.
Xx. 23
Občané xxxx xxxxx xxxxxxxx xx xx odpor xxxxx xxxxxxx, xxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx řád xxxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx orgánů a xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx jsou xxxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXX XXXXXXXXXXXXX X XXXXXXXXX MENŠIN
Čl. 24
Xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx nesmí xxx xxxxxx na újmu.
Xx. 25
(1) Xxxxxxx xxxxxxxx národnostní nebo xxxxxxx menšiny xx xxxxxxxx všestranný rozvoj, xxxxxxx xxxxx xxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxx rozšiřovat x xxxxxxxx informace x xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x sdružovat xx v národnostních xxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx x národnostním a xxxxxxxx xxxxxxxx xx xx xxxxxxxx stanovených xxxxxxx xxxxxxxx xxx
x) xxxxx xx xxxxxxxx x xxxxxx xxxxxx,
x) xxxxx xxxxxx xxxxxx xxxxxx x xxxxxxx xxxxx,
x) xxxxx účasti xx řešení věcí xxxxxxxxxx xx národnostních x etnických menšin.
XXXXX XXXXXX
XXXXXXXXXXX, SOCIÁLNÍ X KULTURNÍ XXXXX
Xx.26
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxxx volbu xxxxxxxx x přípravu x xxxx, xxxxx x právo xxxxxxxx x xxxxxxxxxx jinou xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxx xxx xxxxx xxxxxxxx povolání xxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx své xxxxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxxx, kteří xxxx xxxxx nemohou xxx xxx xxxx vykonávat, xxxx v xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx; xxxxxxxx xxxxxxx zákon.
(4) Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx úpravu xxx xxxxxxx.
Čl. 27
(1) Xxxxx xx xxxxx svobodně xx xxxxxxxxx s xxxxxx na xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx nezávisle xx státu. Omezovat xxxxx xxxxxxxxxx organizací xx xxxxxxxxxxx, xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxx v xxxxxxx nebo x xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxx jiných xxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx xxxxx mohou xxx xxxxxxx zákonem, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx ochranu xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xx stávku xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem; xxxx xxxxx xxxxxxxxxx soudcům, xxxxxxxxxxxx, příslušníkům xxxxxxxxxxx xxx a xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx.
Xx. 28
Zaměstnanci xxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxxx xxxxxx xx práci x xx xxxxxxxxxx xxxxxxxx podmínky. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl. 29
(1) Xxxx, xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx xx zvýšenou xxxxxxx xxxxxx xxx xxxxx a na xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx xx zvláštní xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxx x xx xxxxx při přípravě x povolání.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 30
(1) Občané xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx hmotné xxxxxxxxxxx xx xxxxx x xxx xxxxxxxxxxxxxx x xxxxx, xxxxx i xxx xxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, kdo xx x hmotné xxxxx, xx právo xx xxxxxxx xxxxx, která xx xxxxxxxx pro xxxxxxxxx základních životních xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx stanoví xxxxx.
Čl. 31
Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx. Občané mají xx základě xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx x na zdravotní xxxxxxx za podmínek, xxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl.32
(1) Xxxxxxxxxxx x xxxxxx xxxx pod xxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxxx dětí x xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxx v xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx zvláštní xxxx, xxxxxxx v xxxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx pracovní xxxxxxxx.
(3) Xxxx narozené x xxxxxxxxxx x xxxx xx xxxx xxxxxx xxxxx.
(4) Xxxx x xxxx a xxxxxx xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxx; xxxx mají xxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxx. Xxxxx xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxx x xxxxxxxxx děti xxxxx xxx xx rodičů xxxxxxxxx proti xxxxxx xxxx jen xxxxxxxxxxx xxxxx na xxxxxxx xxxxxx.
(5) Xxxxxx, kteří xxxxxx o xxxx, xxxx xxxxx na xxxxx xxxxx.
(6) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 33
(1) Každý xx právo xx xxxxxxxx. Školní docházka xx xxxxxxx xx xxxx, xxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Občané mají xxxxx na xxxxxxxxx xxxxxxxx v xxxxxxxxxx x středních školách, xxxxx schopností občana x xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx na vysokých xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx jiné xxxxx než xxxxxx x xxxxxxxx xx xxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; xx takových xxxxxxx xx může vzdělání xxxxxxxxxx za úplatu.
(4) Xxxxx xxxxxxx, xx xxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxx při studiu xxxxx xx xxxxx xxxxx.
Xx.34
(1) Xxxxx k xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Právo xxxxxxxx xx kulturnímu xxxxxxxxx xx zaručeno xx xxxxxxxx stanovených zákonem.
Čl. 35
(1) Xxxxx xx xxxxx na xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx xx xxxxxx a xxxxx xxxxxxxxx o xxxxx xxxxxxxxx prostředí x přírodních xxxxxx.
(3) Xxx xxxxxx xxxxx xxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx, přírodní xxxxxx, druhové xxxxxxxxx xxxxxxx x kulturní xxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx zákonem.
HLAVA PÁTÁ
PRÁVO XX XXXXXX X XXXXX XXXXXX OCHRANU
Čl. 36
(1) Xxxxx xx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx postupem xxxxx práva x xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxx a xx xxxxxxxxxxx případech x xxxxxx xxxxxx.
(2) Xxx xxxxx, xx byl xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, xxxx xx xxxxxxx na xxxx, xxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxxxx-xx xxxxx jinak. X pravomoci xxxxx xxxx xxxxx být xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx rozhodnutí xxxxxxxxxx se základních xxxx x xxxxxx xxxxx Xxxxxxx.
(3) Xxxxx xx právo xx xxxxxxx škody způsobené xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, jiného státního xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx postupem.
(4) Xxxxxxxx x podrobnosti xxxxxxxx xxxxx.
Čl. 37
(1) Každý xx právo odepřít xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx stíhání xxxx xxxx xxxxx blízké.
(2) Xxxxx má xxxxx xx xxxxxx xxxxx x řízení před xxxxx, xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, x xx xx počátku xxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xx v xxxxxx xxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxx, xx xxxxxxxx xxxxx, xxxx xx xxxx xxxxxxx, xx xxxxx na xxxxxxxxxx.
Čl. 38
(1) Nikdo xxxxx xxx xxxxx xxxxx zákonnému soudci. Xxxxxxxxxxx xxxxx i xxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx, xxx jeho xxx xxxx xxxxxxxxxx veřejně, xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx x x jeho xxxxxxxxxxx a xxx xx xxxx vyjádřit xx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxx může xxx vyloučena jen x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Čl. 39
Xxx xxxxx xxxxxxx, které xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxx x xxxx xxxxx, xxxxx x jaké xxxx újmy na xxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxx xx xxxx xxxxxxxx xxxxxx.
Čl. 40
(1) Xxx xxxx xxxxxxxxx x xxxx x trestu xx trestné xxxx.
(2) Xxxxx, xxxxx xxxxx xx xxxxxx trestní xxxxxx, xx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxxx xxxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx xx xxxxx, aby xx byl xxxxxxxxx xxx x xxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxx x aby xx xxxx xxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxx obhájce. Xxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xx xxxxx xxxxxx mít xxxx, xxxx mu xxxxxxxxx xxxxxx. Zákon xxxxxxx, v xxxxxxx xxxxxxxxx má xxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxx obhájce.
(4) Obviněný xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx; xxxxxx práva xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx.
(5) Xxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx xx čin, xxx který xxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx obžaloby. Xxxx zásada xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx v xxxxxxx xx xxxxxxx.
(6) Trestnost xxxx xx xxxxxxxx x xxxxx xx xxxxxx podle zákona xxxxxxxx x xxxx, xxx byl xxx xxxxxxx. Pozdějšího zákona xx xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx pro xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.
HLAVA ŠESTÁ
USTANOVENÍ XXXXXXXX
Xx. 41
(1) Xxxx xxxxxxxxx x čl. 26, čl. 27 xxxx. 4, čl. 28 xx 31, čl. 32 xxxx. 1 x 3, čl. 33 x 35 Xxxxxxx je xxxxx se domáhat xxxxx v xxxxxx xxxxxx, xxxxx tato xxxxxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxx xx x Xxxxxxx xxxxx o zákonu, xxxxxx xx tím xxxxx Federálního xxxxxxxxxxx, xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxx zákonodárné pravomoci xxxxxxxxx, xx úprava xxxxxxxx zákonům xxxxxxxxx xxx.
Xx. 42
(1) Xxxxx Xxxxxxx xxxxxxx pojmu "xxxxx", rozumí xx xxx státní občan Xxxxx a Slovenské Xxxxxxxxxxx Republiky.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxx x České x Slovenské Federativní Xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx x základních xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxx xxxxxx přiznána xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx "xxxxx", rozumí xx xxx xxxxx člověk, xxx-xx o základní xxxxx x svobody, xxxxx Xxxxxxx přiznává xxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxxx.
Čl. 43
Česká x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republika xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx. Xxxx xxxx xxx xxxxxxx tomu, xxx xxxxxx v xxxxxxx xx základními xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx.
Xx. 44
Xxxxx může xxxxxxx a prokurátorům xxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxx a xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxx uvedené x čl. 20 xxxx. 2; xxxxxxxxxxxx xxxxxx správy x xxxxxx samosprávy xx xxxxxxxx, xxxxx xxxx, xxx právo xxxxxxx x čl. 27 xxxx. 4; příslušníkům xxxxxxxxxxxxxx xxxxx a xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xxx práva xxxxxxx x čl. 18, 19 x čl. 27 xxxx. 1 až 3, xxxxx xxxxxxx s xxxxxxx služby. Xxxxxx x xxxxxxxxxx, xxxxx xxxx bezprostředně xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxx, může xxxxx omezit xxxxx xx xxxxxx.
Xxxxxxxxx
Xxxxxx xxxxxxx x. 2/1993 Xx. *) xxxxx xxxxxxxxx dnem 1.1.1993.
Xx znění tohoto xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxx uskutečněné xxxxxxx xxxxxxxxx x.:
162/1998 Sb., xxxxxx xx mění Xxxxxxx základních práv x svobod
s xxxxxxxxx xx 1.1.1999
295/2021 Xx., xxxxxx se xxxx Xxxxxxx základních xxxx x xxxxxx, ve xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x. 162/1998 Xx.
x xxxxxxxxx od 1.10.2021
Xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx norem xxxxxx právních xxxxxxxx x odkazech xxxx xxxxxxxxxxxxx, xxxxx xx xxxx netýká xxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx předpisu.
*) LISTINA XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX xxxx poprvé xxxxxxx pod č. 23/1991 Sb.