Právní předpis byl sestaven k datu 08.12.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 01.10.2021.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod jako součásti ústavního pořádku České republiky
2/1993 Sb.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod
Listina základních práv a svobod
HLAVA PRVNÍ - OBECNÁ USTANOVENÍ Čl. 1 Čl. 2 Čl. 3 Čl. 4
HLAVA DRUHÁ - LIDSKÁ PRÁVA A ZÁKLADNÍ SVOBODY
Oddíl první - Základní lidská práva a svobody Čl. 5 Čl. 6 Čl. 7 Čl. 8 Čl. 9 Čl. 10 Čl. 11 Čl. 12 Čl. 13 Čl. 14 Čl. 15 Čl. 16
Oddíl druhý - Politická práva Čl. 17 Čl. 18 Čl. 19 Čl. 20 Čl. 21 Čl. 22 Čl. 23
HLAVA TŘETÍ - PRÁVA NÁRODNOSTNÍCH A ETNICKÝCH MENŠIN Čl. 24 Čl. 25
HLAVA ČTVRTÁ - HOSPODÁŘSKÁ, SOCIÁLNÍ A KULTURNÍ PRÁVA Čl. 26 Čl. 27 Čl. 28 Čl. 29 Čl. 30 Čl. 31 Čl. 32 Čl. 33 Čl. 34 Čl. 35
HLAVA PÁTÁ - PRÁVO NA SOUDNÍ A JINOU PRÁVNÍ OCHRANU Čl. 36 Čl. 37 Čl. 38 Čl. 39 Čl. 40
HLAVA ŠESTÁ - USTANOVENÍ SPOLEČNÁ Čl. 41 Čl. 42 Čl. 43 Čl. 44
2
USNESENÍ
předsednictva Xxxxx xxxxxxx xxxx
xx xxx 16. xxxxxxxx 1992
o xxxxxxxxx XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX xxxx xxxxxxxx ústavního xxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx
&xxxx;
Xxxxxxxxxxxxx České xxxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxxxx:
Xxxxxxxxxxxxx České xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx XXXXXXX XXXXXXXXXX PRÁV X XXXXXX xxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx.
&xxxx;
Xxxx x. x.
LISTINA XXXXXXXXXX PRÁV X XXXXXX
Xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx návrhů Xxxxx xxxxxxx xxxx x Xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx,
xxxxxxxxx neporušitelnost přirozených xxxx xxxxxxx, xxxx xxxxxx x svrchovanost xxxxxx,
xxxxxxxxx na xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx lidství x xx demokratické x xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx z dob, xxx lidská xxxxx x základní xxxxxxx xxxx x xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx,
xxxxxxxxx naděje xx zabezpečení těchto xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx svobodných národů,
vycházejíc x práva xxxxxxx xxxxxx x slovenského xxxxxx xx sebeurčení,
připomínajíc xx xxxx xxx xxxxxxxxxxxx vůči xxxxxxxx xxxxxxxxx xx osud xxxxxxxxx xxxxxx xx Xxxx
x xxxxxxxxxx xxxx, xxx xx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx důstojně xxxxxxxx xxxx xxxxx, jež xxxx xxxxxxx xxx,
xxxxxxx xx xx této Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx:
XXXXX XXXXX
XXXXXX XXXXXXXXXX
Xx. 1
Xxxx xxxx xxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxxxxxx i x xxxxxxx. Xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, nepromlčitelné x nezrušitelné.
Čl. 2
(1) Xxxx xx xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxx xx xxxxx xxx na xxxxxxxx xxxxxxxxx, ani na xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxx xxx xxx uplatňovat xxx x případech x v xxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem, a xx způsobem, xxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Každý xxxx činit, xx xxxx zákonem xxxxxxxx, x nikdo nesmí xxx nucen xxxxx, xx zákon xxxxxxxx.
Xx. 3
(1) Xxxxxxxx xxxxx a xxxxxxx xx zaručují všem xxx xxxxxxx pohlaví, xxxx, xxxxx xxxxx, xxxxxx, víry x xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx či xxxxxx xxxxxxxx, xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxx etnické menšině, xxxxxxx, xxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx právo xxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx x všechny xxxxxxx nátlaku xxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxx.
(3) Xxxxxx xxxxx být xxxxxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxx uplatňování jeho xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx.
Čl. 4
(1) Xxxxxxxxxx xxxxx xxx ukládány xxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx x x xxxx mezích x xxx při zachování xxxxxxxxxx práv x xxxxxx.
(2) Xxxx xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxx xxx za xxxxxxxx xxxxxxxxxxx Listinou xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx (dále jen "Xxxxxxx") upraveny pouze xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx omezení xxxxxxxxxx práv x xxxxxx musí xxxxxx xxxxxx pro xxxxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxx základních xxxx x xxxxxx xxxx xxx xxxxxxx jejich xxxxxxxx x xxxxxx. Xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxx zneužívána x xxxxx xxxxxx, xxx xxx xxxxx xxxx xxxxxxxxx.
HLAVA DRUHÁ
LIDSKÁ XXXXX X XXXXXXXX XXXXXXX
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxx xxxxxx xxxxx x xxxxxxx
Xx. 5
Xxxxx xx způsobilý xxx xxxxx.
Čl. 6
(1) Xxxxx xx právo xx xxxxx. Xxxxxx život xx xxxxx ochrany xxx před narozením.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx života.
(3) Xxxxx xxxxx se nepřipouští.
(4) Xxxxxxxxx práv xxxxx xxxxxx xxxxxx xxxx, xxxxxxxx xxx xxxxx xxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx podle zákona xxxx xxxxxxx. Xxxxx xxxxxx život xxxx xx xxxxx jiného xxxxxxx x xx xxxxxx xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx, které xxxxxxx xxxxx.
Xx. 7
(1) Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxx a xxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxxxx xxxx být xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxx xxx podroben krutému, xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx trestu.
Xx. 8
(1) Xxxxxx xxxxxxx je zaručena.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx jinak xxx x xxxxxx a xxxxxxxx, který xxxxxxx xxxxx. Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx závazku.
(3) Xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx x trestného xxxx xx xxxxx xxxxxxx xxx v případech xxxxxxxxxxx x xxxxxx. Xxxxxxxx osoba musí xxx xxxxx xxxxxxxxx x důvody xxxxxxxx, xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx xx 48 xxxxx xxxxxxxxxx na svobodu xxxx odevzdána xxxxx. Xxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxx xx 24 xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxxx, xxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxx.
(4) Zatknout xxxxxxxxxx xx možno jen xx písemný odůvodněný xxxxxx xxxxxx. Xxxxxxx xxxxx musí být xx 24 hodin xxxxxxxxx soudu. Soudce xxxx xxxxxxxx xxxxx xx 24 xxxxx xx xxxxxxxx vyslechnout x xxxxxxxxxx o xxxxx xxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxx.
(5) Xxxxx xxxxx být xxxx xx xxxxx, xxx z důvodů x xx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx a xx základě xxxxxxxxxx xxxxx.
(6) Xxxxx xxxxxxx, xx kterých xxxxxxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx nebo xxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxx bez xxxxx xxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxx xxxx xxx do 24 xxxxx xxxxxxxx xxxxx, xxxxx x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xx 7 dnů.
Čl. 9
(1) Xxxxx xxxxx být podroben xxxxxxx xxxxxx nebo xxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxxx odstavce 1 xx xxxxxxxxxx xx:
x) práce xxxxxxxx xxxxx zákona xxxxxx xx xxxxxx trestu xxxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxx vykonávajícím xxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxx svobody,
b) vojenskou xxxxxx xxxx jinou xxxxxx xxxxxxxxxx zákonem xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx,
x) službu xxxxxxxxxxx xx základě zákona x xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx, xxxx xxxxxx xxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxx xxxxxx, zdraví xxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx,
x) jednání xxxxxxx xxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx, xxxxxx nebo xxxx xxxxxxx.
Xx. 10
(1) Xxxxx xx xxxxx, aby xxxx xxxxxxxxx jeho xxxxxx důstojnost, xxxxxx xxxx, xxxxx xxxxxx x chráněno xxxx xxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx ochranu xxxx neoprávněným zasahováním xx xxxxxxxxxx x xxxxxxxxx života.
(3) Xxxxx xx xxxxx na xxxxxxx xxxx neoprávněným xxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx x xxx xxxxx.
Čl. 11
(1) Xxxxx xx xxxxx vlastnit xxxxxxx. Xxxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxx x xxxxxxx. Xxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxxxx, xxxxx majetek xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx společnosti, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx xxx xxx xxx xx vlastnictví státu, xxxx nebo určených xxxxxxxxxxx osob; xxxxx xxxx xxxx stanovit, xx xxxxxx věci xxxxx xxx pouze xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx osob xx sídlem x Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxx xxx xxxxxxxx na xxxx xxxx xxxxxxx anebo x rozporu xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx. Jeho xxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx, xxxxxxx a xxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxxxx nebo nucené xxxxxxx xxxxxxxxxxxx práva xx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxx, x xx na xxxxxxx xxxxxx x xx xxxxxxx.
(5) Xxxx a xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxx xx základě xxxxxx.
Xx. 12
(1) Xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx. Xxxx xxxxxxxx xx něj xxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxxx, xxx x xxx xxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxx pro xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, a xx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx příkaz xxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx mohou xxx zákonem xxxxxxxx, xxx je-li xx x demokratické xxxxxxxxxxx xxxxxxxx pro xxxxxxx xxxxxx nebo xxxxxx xxxx, xxx xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx anebo xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx ohrožení xxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx. Xxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxx xxx podnikání xxxx xxxxxxxxxxx jiné hospodářské xxxxxxxx, mohou být xxxxxx zásahy zákonem xxxxxxxx, xxx xx-xx xx xxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 13
Nikdo xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxx tajemství xxxxxx xxxxxxxxxx a záznamů, xx již xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxx, x xxxxxxxx případů a xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx. Stejně xx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx.
Xx. 14
(1) Svoboda xxxxxx x xxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx xx území Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Republiky, xx xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx.
(3) Xxxx xxxxxxx xxxxx xxx omezeny xxxxxxx, jestliže xx xx xxxxxxxxxxxx pro xxxxxxxxxx státu, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, ochranu xxxxxx xxxx ochranu xxxx x svobod xxxxxxx a na xxxxxxxxxx xxxxxxx xxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx.
(4) Každý xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxx na xxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Federativní Republiky. Xxxxx xxxxxx xxx xxxxx x xxxxxxxx xxx vlasti.
(5) Xxxxxxx xxxx xxx vyhoštěn xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 15
(1) Xxxxxxx xxxxxxx, svědomí x xxxxxxxxxxxx xxxxxxx je xxxxxxxx. Každý má xxxxx změnit své xxxxxxxxxxx nebo xxxx xxxxx xxx bez xxxxxxxxxxxx vyznání.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx bádání x xxxxxxxx xxxxxx je xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx xxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx xx xx x xxxxxxx x xxxx xxxxxxxx xxxx x xxxx náboženským xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 16
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxx buď xxx xxxx xxxxxxxx x xxxxxx, xxxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx ustavují xxx xxxxxx, xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxx a xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xx státních xxxxxxxx.
(3) Zákon stanoví xxxxxxxx xxxxxxxxx náboženství xx xxxxxxxx školách.
(4) Xxxxx xxxxxx xxxx xxxx být xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx o xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx pro xxxxxxx veřejné bezpečnosti x xxxxxxx, xxxxxx x mravnosti xxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxxx xxxxx
Xx. 17
(1) Xxxxxxx xxxxxxx x xxxxx na xxxxxxxxx xxxx zaručeny.
(2) Xxxxx má xxxxx xxxxxxxxxx xxx názory xxxxxx, písmem, tiskem, xxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx, xxxxx x xxxxxxxx vyhledávat, xxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx xxx xxxxxx na xxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxx xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxx xxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxx zákonem, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx pro xxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxx státu, xxxxxxxx bezpečnost, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx.
(5) Státní orgány x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx jsou povinny xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx o své xxxxxxxx. Xxxxxxxx x xxxxxxxxx stanoví xxxxx.
Čl. 18
(1) Petiční xxxxx xx zaručeno; xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxx jiného společného xxxxx xx xxxxx xxxxx sám nebo x xxxxxx xx xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxx a xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxxx x xxxxxxxxxx.
(2) Peticí se xxxxx zasahovat do xxxxxxxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxxx xx xxxxx vyzývat x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx.
Čl. 19
(1) Xxxxx xxxxxxx xx shromažďovat xx zaručeno.
(2) Xxxx xxxxx xxx omezit xxxxxxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx na xxxxxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxx x xxxxxx druhých, xxxxxxx xxxxxxxxx pořádku, zdraví, xxxxxxxxx, majetku xxxx xxx xxxxxxxxxx státu. Xxxxxxxxxxx xxxx nesmí xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx správy.
Xx. 20
(1) Právo xxxxxxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxx xx xxxxx xxxxx x jinými xx xxxxxxxxx xx spolcích, xxxxxxxxxxxxx a xxxxxx xxxxxxxxxx.
(2) Občané xxxx xxxxx xxxxxxxx též xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx xx x xxxx.
(3) Xxxxx těchto xxxx xxx omezit xxx x případech xxxxxxxxxxx xxxxxxx, jestliže xx xx v xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxx veřejné xxxxxxxxxxx x veřejného pořádku, xxxxxxxxxxx trestným činům xxxx xxx xxxxxxx xxxx a svobod xxxxxxx.
(4) Politické xxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx, xxxxx x jiná xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xx státu.
Xx. 21
(1) Občané xxxx xxxxx podílet xx xx správě xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxx.
(2) Volby xx xxxx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxx je xxxxxxxxx x xxxxx a xxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxx.
(4) Občané mají xx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxx x jiným xxxxxxxx xxxxxxx.
Čl. 22
Xxxxxxx xxxxxx xxxxx politických xxxx x xxxxxx x xxxx výklad x xxxxxxxxx musí xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx politických xxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.
Čl. 23
Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xx xx xxxxx proti xxxxxxx, kdo xx xxxxxxxxxxx demokratický řád xxxxxxxx práv a xxxxxxxxxx xxxxxx, založený Xxxxxxxx, xxxxxxxx činnost xxxxxxxxx orgánů a xxxxxx použití zákonných xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx.
HLAVA XXXXX
XXXXX XXXXXXXXXXXXX X XXXXXXXXX MENŠIN
Čl. 24
Xxxxxxxxxxx ke xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxx xx xxxx.
Čl. 25
(1) Xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxx rozvoj, xxxxxxx právo společně x jinými xxxxxxxxxxx xxxxxxx rozvíjet vlastní xxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx x přijímat xxxxxxxxx x jejich mateřském xxxxxx x sdružovat xx x xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxx xx xx podmínek xxxxxxxxxxx xxxxxxx zaručuje xxx
x) xxxxx xx xxxxxxxx x jejich jazyku,
b) xxxxx xxxxxx xxxxxx xxxxxx v úředním xxxxx,
x) xxxxx xxxxxx xx xxxxxx věcí xxxxxxxxxx xx národnostních x xxxxxxxxx menšin.
XXXXX XXXXXX
XXXXXXXXXXX, XXXXXXXX X XXXXXXXX XXXXX
Xx.26
(1) Xxxxx xx právo xx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxx x xxxx, jakož x xxxxx xxxxxxxx x provozovat xxxxx xxxxxxxxxxxx činnost.
(2) Xxxxx xxxx stanovit podmínky x xxxxxxx xxx xxxxx určitých xxxxxxxx xxxx činností.
(3) Xxxxx xx právo xxxxxxxx xxxxxxxxxx pro xxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxxx, xxxxx xxxx xxxxx xxxxxxx xxx xxx xxxx xxxxxxxxx, xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx; xxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(4) Xxxxx může xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx pro xxxxxxx.
Xx. 27
(1) Xxxxx xx právo xxxxxxxx xx xxxxxxxxx s xxxxxx xx xxxxxxx xxxxx hospodářských x xxxxxxxxxx xxxxx.
(2) Odborové xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxx. Xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx organizací xx nepřípustné, stejně xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxx x xxxxxxx xxxx x xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx odborových xxxxxxxxxx a vznik x xxxxxxx jiných xxxxxxxx na xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx x sociálních xxxxx mohou xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nezbytná xxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, veřejného xxxxxxx xxxx práv x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xx xxxxxx je xxxxxxxx za xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; toto xxxxx nepřísluší xxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx x příslušníkům xxxxxxxxxxxxxx xxxxx.
Čl. 28
Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxxx xxxxxx za xxxxx x xx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx. Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Xx. 29
(1) Xxxx, xxxxxxxxx x osoby xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxx xxxxx a xx xxxxxxxx pracovní xxxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx v xxxxxxxxxx xxxxxxxx x xx xxxxx xxx přípravě x xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl. 30
(1) Xxxxxx xxxx právo xx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxx x xxx xxxxxxxxxxxxxx k xxxxx, jakož x xxx xxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx je x hmotné nouzi, xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx, xxxxx xx xxxxxxxx pro xxxxxxxxx základních xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Xx. 31
Xxxxx xx xxxxx xx ochranu xxxxxx. Xxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx zdravotní xxxx x xx xxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx zákon.
Čl.32
(1) Xxxxxxxxxxx x xxxxxx jsou xxx xxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxxx xxxx a xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxx v těhotenství xx xxxxxxxx zvláštní xxxx, ochrana x xxxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxx narozené v xxxxxxxxxx x xxxx xx xxxx stejná xxxxx.
(4) Xxxx o xxxx a xxxxxx xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxx; děti mají xxxxx na rodičovskou xxxxxxx x xxxx. Xxxxx xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxx xx rodičů xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxx na základě xxxxxx.
(5) Xxxxxx, kteří xxxxxx o xxxx, xxxx xxxxx na xxxxx státu.
(6) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 33
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx po xxxx, kterou stanoví xxxxx.
(2) Občané xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx x středních xxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx x možností společnosti xxx na xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Zřizovat jiné xxxxx xxx xxxxxx x vyučovat xx xxxx xxx xx xxxxxxxx stanovených zákonem; xx takových školách xx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xx úplatu.
(4) Xxxxx xxxxxxx, xx xxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxx xxx xxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxx.
Čl.34
(1) Práva k xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxx chráněna xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxxxxx xx kulturnímu xxxxxxxxx xx xxxxxxxx za xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 35
(1) Každý xx xxxxx na xxxxxxxx životní prostředí.
(2) Xxxxx má právo xx včasné x xxxxx informace o xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx zdrojů.
(3) Xxx xxxxxx svých xxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx ani xxxxxxxxxx xxxxxxx prostředí, xxxxxxxx xxxxxx, druhové xxxxxxxxx xxxxxxx a kulturní xxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
XXXXX XXXX
XXXXX XX XXXXXX X XXXXX XXXXXX XXXXXXX
Xx. 36
(1) Xxxxx xx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx postupem xxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxxx xxxxx x xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx orgánu.
(2) Kdo xxxxx, xx xxx xx xxxxx právech xxxxxxx rozhodnutím orgánu xxxxxxx xxxxxx, xxxx xx xxxxxxx xx xxxx, xxx přezkoumal xxxxxxxxx xxxxxxxx rozhodnutí, xxxxxxxxx-xx xxxxx jinak. X pravomoci xxxxx xxxx nesmí být xxxxxxxxx přezkoumávání xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx se základních xxxx a xxxxxx xxxxx Listiny.
(3) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx nezákonným rozhodnutím xxxxx, xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx nebo xxxxxxxxxx xxxxxxx postupem.
(4) Xxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx.
Xx. 37
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx stíhání xxxx xxxx xxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxx xx právo xx xxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxx xxxxx, jinými státními xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx správy, x xx xx xxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx si x xxxxxx rovni.
(4) Xxx xxxxxxxx, xx neovládá xxxxx, xxxx xx xxxx jednání, xx xxxxx na xxxxxxxxxx.
Xx. 38
(1) Xxxxx xxxxx xxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx soudci. Xxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxx stanoví xxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx, xxx xxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx veřejně, xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx x x xxxx xxxxxxxxxxx x xxx xx mohl vyjádřit xx všem xxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxx může xxx xxxxxxxxx jen x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 39
Jen xxxxx xxxxxxx, které xxxxxxx xx trestným činem x xxxx xxxxx, xxxxx x jaké xxxx xxxx na xxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxx za xxxx xxxxxxxx xxxxxx.
Čl. 40
(1) Xxx xxxx xxxxxxxxx o xxxx x xxxxxx xx xxxxxxx xxxx.
(2) Xxxxx, xxxxx xxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, xx považován xx nevinného, xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx jeho xxxx vyslovena.
(3) Xxxxxxxx xx právo, aby xx byl poskytnut xxx x xxxxxxx x xxxxxxxx obhajoby x aby xx xxxx hájit xxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxx si xxxxxxx xxxxxxx, ačkoliv xx xxxxx xxxxxx xxx xxxx, bude xx xxxxxxxxx soudem. Xxxxx xxxxxxx, x xxxxxxx xxxxxxxxx xx obviněný xxxxx xx bezplatnou xxxxx xxxxxxx.
(4) Obviněný xx právo xxxxxxx xxxxxxx; tohoto xxxxx xxxxx xxx žádným xxxxxxxx xxxxxx.
(5) Nikdo xxxxxx xxx trestně xxxxxx xx xxx, xxx xxxxx již xxx pravomocně xxxxxxxx xxxx zproštěn xxxxxxxx. Xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x souladu xx xxxxxxx.
(6) Xxxxxxxxx xxxx se posuzuje x xxxxx se xxxxxx podle xxxxxx xxxxxxxx v xxxx, xxx xxx xxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxx xxxxxx xx použije, xxxxxxxx xx to xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.
HLAVA XXXXX
XXXXXXXXXX XXXXXXXX
Xx. 41
(1) Práv uvedených x čl. 26, čl. 27 xxxx. 4, čl. 28 xx 31, čl. 32 xxxx. 1 x 3, čl. 33 x 35 Xxxxxxx xx xxxxx se xxxxxxx xxxxx x mezích xxxxxx, xxxxx xxxx xxxxxxxxxx provádějí.
(2) Xxx xx v Listině xxxxx x xxxxxx, xxxxxx xx tím xxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxx z xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx pravomoci xxxxxxxxx, xx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx národních xxx.
Čl. 42
(1) Pokud Xxxxxxx používá xxxxx "xxxxx", xxxxxx se xxx státní xxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxx x Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx lidských práv x xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxx xxxxxx přiznána xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx "xxxxx", rozumí xx xxx každý xxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx, xxxxx Xxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxx na xxxxxx občanství.
Čl. 43
Česká a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republika xxxxxxxxx xxxx cizincům xxxxxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx. Azyl xxxx xxx xxxxxxx xxxx, xxx xxxxxx v xxxxxxx se základními xxxxxxxx právy x xxxxxxxxx.
Xx. 44
Xxxxx xxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxxxxx činnost x xxxxx xxxxxxx v čl. 20 odst. 2; xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxx, které xxxx, též xxxxx xxxxxxx x čl. 27 xxxx. 4; xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xxx xxxxx uvedená x čl. 18, 19 x čl. 27 xxxx. 1 xx 3, xxxxx xxxxxxx x xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx x xxxxxxxxxx, xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx ochranu života x xxxxxx, xxxx xxxxx xxxxxx xxxxx xx xxxxxx.
Xxxxxxxxx
Xxxxxx předpis x. 2/1993 Xx. *) xxxxx xxxxxxxxx xxxx 1.1.1993.
Xx znění xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx jsou xxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxxx právním xxxxxxxxx x.:
162/1998 Sb., xxxxxx xx xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx
x xxxxxxxxx xx 1.1.1999
295/2021 Xx., xxxxxx se mění Xxxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx, ve xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x. 162/1998 Xx.
x xxxxxxxxx od 1.10.2021
Xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx, xxxxx xx xxxx netýká xxxxxxxxx xxxxx shora uvedeného xxxxxxxx předpisu.
*) LISTINA XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX xxxx xxxxxx xxxxxxx xxx č. 23/1991 Sb.