Právní předpis byl sestaven k datu 08.12.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 01.10.2021.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod jako součásti ústavního pořádku České republiky
2/1993 Sb.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod
Listina základních práv a svobod
HLAVA PRVNÍ - OBECNÁ USTANOVENÍ Čl. 1 Čl. 2 Čl. 3 Čl. 4
HLAVA DRUHÁ - LIDSKÁ PRÁVA A ZÁKLADNÍ SVOBODY
Oddíl první - Základní lidská práva a svobody Čl. 5 Čl. 6 Čl. 7 Čl. 8 Čl. 9 Čl. 10 Čl. 11 Čl. 12 Čl. 13 Čl. 14 Čl. 15 Čl. 16
Oddíl druhý - Politická práva Čl. 17 Čl. 18 Čl. 19 Čl. 20 Čl. 21 Čl. 22 Čl. 23
HLAVA TŘETÍ - PRÁVA NÁRODNOSTNÍCH A ETNICKÝCH MENŠIN Čl. 24 Čl. 25
HLAVA ČTVRTÁ - HOSPODÁŘSKÁ, SOCIÁLNÍ A KULTURNÍ PRÁVA Čl. 26 Čl. 27 Čl. 28 Čl. 29 Čl. 30 Čl. 31 Čl. 32 Čl. 33 Čl. 34 Čl. 35
HLAVA PÁTÁ - PRÁVO NA SOUDNÍ A JINOU PRÁVNÍ OCHRANU Čl. 36 Čl. 37 Čl. 38 Čl. 39 Čl. 40
HLAVA ŠESTÁ - USTANOVENÍ SPOLEČNÁ Čl. 41 Čl. 42 Čl. 43 Čl. 44
2
XXXXXXXX
xxxxxxxxxxxxx České xxxxxxx xxxx
xx xxx 16. xxxxxxxx 1992
x vyhlášení XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX jako xxxxxxxx xxxxxxxxx pořádku Xxxxx republiky
Předsednictvo Xxxxx xxxxxxx xxxx se xxxxxxx takto:
Předsednictvo Xxxxx xxxxxxx rady xxxxxxxxx XXXXXXX ZÁKLADNÍCH XXXX X XXXXXX jako xxxxxxx ústavního xxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx.
&xxxx;
Xxxx x. x.
XXXXXXX XXXXXXXXXX PRÁV X XXXXXX
Xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx Xxxxx xxxxxxx xxxx x Xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx přirozených xxxx xxxxxxx, xxxx xxxxxx x svrchovanost xxxxxx,
xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx hodnoty xxxxxxx x na xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx tradice xxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx x xxx, xxx xxxxxx xxxxx x základní svobody xxxx x naší xxxxxx xxxxxxxxxxx,
xxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxxx těchto xxxx společným úsilím xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxxx x práva českého xxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxx,
xxxxxxxxxxxx xx xxxx xxx xxxxxxxxxxxx vůči budoucím xxxxxxxxx xx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xx Xxxx
x vyjadřujíc xxxx, xxx se Xxxxx x Slovenská Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxx, jež xxxx xxxxxxx xxx,
xxxxxxx xx xx xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx:
HLAVA XXXXX
XXXXXX USTANOVENÍ
Čl. 1
Xxxx xxxx xxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxxxxxx x x xxxxxxx. Základní xxxxx x xxxxxxx jsou xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx.
Čl. 2
(1) Xxxx xx založen xx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxx xx vázat xxx xx výlučnou xxxxxxxxx, ani na xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Státní xxx lze xxxxxxxxxx xxx v případech x x mezích xxxxxxxxxxx xxxxxxx, x xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxx xxxxx, xx xxxx xxxxxxx xxxxxxxx, x nikdo nesmí xxx xxxxx xxxxx, xx xxxxx xxxxxxxx.
Xx. 3
(1) Základní xxxxx x svobody xx zaručují všem xxx rozdílu xxxxxxx, xxxx, xxxxx xxxxx, xxxxxx, xxxx a xxxxxxxxxxx, politického xx xxxxxx xxxxxxxx, xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx původu, xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxx etnické xxxxxxx, xxxxxxx, xxxx xxxx xxxxxx postavení.
(2) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xx xxxxxxxx ovlivňování xxxxxx xxxxxxxxxxx x všechny xxxxxxx xxxxxxx směřující x xxxxxxxxxxxxx.
(3) Xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxx na xxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx.
Xx. 4
(1) Xxxxxxxxxx xxxxx xxx ukládány xxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx x v xxxx mezích x xxx při zachování xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx.
(2) Xxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod xxxxx být xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx Xxxxxxxx xxxxxxxxxx práv a xxxxxx (dále xxx "Xxxxxxx") upraveny xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxx platit xxxxxx pro xxxxxxx xxxxxxx, xxxxx splňují xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Při xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx musí xxx šetřeno jejich xxxxxxxx a smyslu. Xxxxxx omezení xxxxxxx xxx xxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxx, xxx xxx xxxxx xxxx xxxxxxxxx.
XXXXX DRUHÁ
LIDSKÁ XXXXX X ZÁKLADNÍ XXXXXXX
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxx xxxxxx xxxxx x xxxxxxx
Xx. 5
Každý xx xxxxxxxxx xxx xxxxx.
Xx. 6
(1) Xxxxx xx právo na xxxxx. Xxxxxx xxxxx xx xxxxx ochrany xxx před xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx nesmí xxx xxxxxx života.
(3) Trest xxxxx xx nepřipouští.
(4) Xxxxxxxxx práv podle xxxxxx xxxxxx xxxx, xxxxxxxx xxx někdo xxxxxx xxxxxx v xxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx xxxxx zákona xxxx xxxxxxx. Právo xxxxxx život xxxx xx xxxxx xxxxxx xxxxxxx x xx xxxxxx xx xxxxxxxx xx podmínek, xxxxx xxxxxxx zákon.
Čl. 7
(1) Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxx a xxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxxxx může xxx xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Nikdo xxxxx být xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxx nebo xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx trestu.
Xx. 8
(1) Xxxxxx xxxxxxx xx zaručena.
(2) Xxxxx nesmí xxx xxxxxx xxxx zbaven xxxxxxx xxxxx xxx x důvodů a xxxxxxxx, xxxxx stanoví xxxxx. Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx xxxxx pro xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xx xxxxx zadržet xxx x případech xxxxxxxxxxx x zákoně. Xxxxxxxx osoba musí xxx xxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx zadržení, xxxxxxxxxxx x nejpozději xx 48 xxxxx xxxxxxxxxx na xxxxxxx xxxx odevzdána soudu. Xxxxxx xxxx zadrženou xxxxx xx 24 xxxxx od xxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxxx, nebo xx propustit xx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx obviněného xx možno jen xx písemný odůvodněný xxxxxx xxxxxx. Zatčená xxxxx musí xxx xx 24 xxxxx xxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxx xx 24 hodin xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx o xxxxx xxxx ji xxxxxxxxx xx svobodu.
(5) Xxxxx xxxxx být xxxx xx vazby, xxx x důvodů x xx xxxx xxxxxxxxxx zákonem x xx základě rozhodnutí xxxxx.
(6) Xxxxx xxxxxxx, xx xxxxxxx případech xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxx x xxxxxxx zdravotnické xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx. Xxxxxx opatření xxxx být xx 24 hodin xxxxxxxx xxxxx, xxxxx o xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xx 7 xxx.
Xx. 9
(1) Nikdo xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxxx odstavce 1 se xxxxxxxxxx xx:
x) xxxxx xxxxxxxx xxxxx zákona osobám xx xxxxxx xxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx nahrazující xxxxx xxxxxx svobody,
b) xxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx zákonem xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx,
x) xxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx x případě xxxxxxxxx xxxxxx, nehod, xxxx xxxxxx xxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxx xxxxxx, xxxxxx xxxx značné majetkové xxxxxxx,
x) jednání uložené xxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx, xxxxxx nebo xxxx xxxxxxx.
Xx. 10
(1) Xxxxx xx xxxxx, aby xxxx xxxxxxxxx jeho xxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxx xxxx, dobrá xxxxxx x xxxxxxxx jeho xxxxx.
(2) Každý má xxxxx na ochranu xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx xx xxxxx na xxxxxxx xxxx neoprávněným xxxxxxxxxxxxxx, zveřejňováním xxxx xxxxx zneužíváním xxxxx x xxx xxxxx.
Čl. 11
(1) Xxxxx xx právo xxxxxxxx xxxxxxx. Vlastnické xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxx zákonný obsah x ochranu. Xxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxxxx, který xxxxxxx xxxxxxxx x zabezpečování xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx hospodářství x veřejného zájmu xxx xxx xxx xx vlastnictví státu, xxxx xxxx určených xxxxxxxxxxx xxxx; zákon xxxx xxxx xxxxxxxx, xx xxxxxx věci xxxxx xxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx právnických osob xx xxxxxx x Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(3) Vlastnictví xxxxxxxx. Xxxxx xxx xxxxxxxx na újmu xxxx xxxxxxx xxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx obecnými xxxxx. Jeho xxxxx xxxxx xxxxxxxxxx lidské xxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxx prostředí xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxxxx xxxx nucené xxxxxxx xxxxxxxxxxxx práva xx xxxxx xx xxxxxxxx zájmu, a xx xx xxxxxxx xxxxxx a xx xxxxxxx.
(5) Daně x xxxxxxxx lze xxxxxxx xxx xx základě xxxxxx.
Xx. 12
(1) Xxxxxx xx nedotknutelné. Xxxx xxxxxxxx do xxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxxx, xxx x xxx xxxxx.
(2) Domovní xxxxxxxxx xx přípustná xxx xxx xxxxx xxxxxxxxx řízení, x xx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx příkaz xxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxx zásahy xx xxxxxxxxxxxxxxxx obydlí xxxxx xxx zákonem xxxxxxxx, xxx xx-xx xx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxx xxxx, xxx ochranu xxxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx. Xxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxx xxx podnikání xxxx xxxxxxxxxxx jiné xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxx být xxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx, xxx xx-xx xx xxxxxxxx pro xxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 13
Xxxxx xxxxx xxxxxxx listovní xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxx, xx již xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, nebo xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxx způsobem, x xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx, které xxxxxxx xxxxx. Stejně xx xxxxxxxx tajemství xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx.
Xx. 14
(1) Xxxxxxx xxxxxx x xxxxxx xx zaručena.
(2) Xxxxx, xxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx na xxxxx Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx.
(3) Xxxx xxxxxxx xxxxx xxx omezeny xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx pořádku, ochranu xxxxxx nebo ochranu xxxx x xxxxxx xxxxxxx a na xxxxxxxxxx xxxxxxx xxx x xxxxxx ochrany xxxxxxx.
(4) Xxxxx občan xx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxx na xxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republiky. Xxxxx nemůže být xxxxx x xxxxxxxx xxx xxxxxx.
(5) Xxxxxxx xxxx být xxxxxxxx xxx v případech xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 15
(1) Xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxx xx xxxxx xxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxx xxxxx xxx bez xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx bádání a xxxxxxxx tvorby xx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx xxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx xx xx v xxxxxxx s xxxx xxxxxxxx xxxx x xxxx xxxxxxxxxxx vyznáním. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 16
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxx xxx xxx xxxx xxxxxxxx x xxxxxx, soukromě xxxx xxxxxxx, bohoslužbou, xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx spravují xxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxx xxx orgány, ustanovují xxx duchovní x xxxxxxx xxxxxxx a xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xx státních xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx vyučování xxxxxxxxxxx xx státních školách.
(4) Xxxxx xxxxxx xxxx xxxx xxx xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nezbytná xxx xxxxxxx veřejné bezpečnosti x xxxxxxx, zdraví x xxxxxxxxx xxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
Oddíl druhý
Politická xxxxx
Xx. 17
(1) Xxxxxxx xxxxxxx x právo na xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxxx, xxxxxx, xxxxxx, xxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx, xxxxx i xxxxxxxx vyhledávat, přijímat x rozšiřovat ideje x informace xxx xxxxxx xx xxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxx xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxx projevu x xxxxx xxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxx omezit xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x demokratické společnosti xxxxxxxx pro ochranu xxxx a svobod xxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxxx xxxxxxxxxx, ochranu xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx.
(5) Xxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx poskytovat xxxxxxxxx x xxx xxxxxxxx. Xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 18
(1) Petiční xxxxx xx xxxxxxxx; xx věcech veřejného xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxx xxx nebo x xxxxxx xx xxxxxxx na státní xxxxxx x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx s xxxxxxxx, xxxxxx a xxxxxxxxxx.
(2) Peticí se xxxxx xxxxxxxxx do xxxxxxxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxxx xx nesmí xxxxxxx x xxxxxxxxxx základních xxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx.
Čl. 19
(1) Xxxxx xxxxxxx se shromažďovat xx zaručeno.
(2) Toto xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nezbytná xxx xxxxxxx práv x xxxxxx druhých, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxx, xxxxxxxxx, majetku xxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxxxxxxx však xxxxx xxx xxxxxxxxx povolením xxxxxx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 20
(1) Xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxx xx xxxxx xxxxx x xxxxxx se xxxxxxxxx xx spolcích, xxxxxxxxxxxxx a xxxxxx xxxxxxxxxx.
(2) Občané xxxx xxxxx xxxxxxxx též xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx se x xxxx.
(3) Výkon xxxxxx xxxx xxx omezit xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxx veřejné xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxx trestným činům xxxx pro ochranu xxxx x svobod xxxxxxx.
(4) Politické strany x xxxxxxxxx xxxxx, xxxxx x xxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xx xxxxx.
Xx. 21
(1) Xxxxxx xxxx xxxxx podílet xx xx správě xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx zástupců.
(2) Volby xx musí konat xx lhůtách xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx období xxxxxxxxx zákonem.
(3) Xxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxx x xxxxx a xxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxxxx. Podmínky xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxx.
(4) Občané xxxx xx xxxxxxx podmínek xxxxxxx x voleným x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
Čl. 22
Xxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxx x svobod a xxxx výklad x xxxxxxxxx musí xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx svobodnou xxxxxx xxxxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.
Xx. 23
Občané mají xxxxx xxxxxxxx xx xx xxxxx xxxxx xxxxxxx, xxx by xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx práv x xxxxxxxxxx svobod, xxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxxx zákonných xxxxxxxxxx xxxx znemožněny.
XXXXX XXXXX
XXXXX XXXXXXXXXXXXX X XXXXXXXXX XXXXXX
Xx. 24
Xxxxxxxxxxx xx kterékoli xxxxxxxxxxx xxxx etnické xxxxxxx xxxxx být xxxxxx xx xxxx.
Čl. 25
(1) Občanům xxxxxxxx národnostní nebo xxxxxxx menšiny xx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx xxxxx xxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx rozvíjet xxxxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxx informace x jejich xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xx v xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Občanům xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxx se xx xxxxxxxx stanovených xxxxxxx zaručuje xxx
x) xxxxx xx xxxxxxxx x xxxxxx xxxxxx,
x) xxxxx xxxxxx jejich xxxxxx v xxxxxxx xxxxx,
x) xxxxx účasti xx xxxxxx věcí xxxxxxxxxx se národnostních x xxxxxxxxx xxxxxx.
HLAVA XXXXXX
XXXXXXXXXXX, SOCIÁLNÍ X XXXXXXXX PRÁVA
Čl.26
(1) Xxxxx má xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx a xxxxxxxx x xxxx, jakož x xxxxx podnikat x xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxx činnost.
(2) Xxxxx xxxx xxxxxxxx podmínky x omezení pro xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx pro xxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxxx, kteří xxxx xxxxx xxxxxxx xxx xxx xxxx xxxxxxxxx, xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx; xxxxxxxx xxxxxxx zákon.
(4) Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx úpravu pro xxxxxxx.
Xx. 27
(1) Xxxxx xx právo svobodně xx xxxxxxxxx s xxxxxx na xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx.
(2) Odborové xxxxxxxxxx xxxxxxxx nezávisle xx xxxxx. Omezovat xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx nepřípustné, stejně xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxx x xxxxxxx xxxx v xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx odborových xxxxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx na xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx x sociálních xxxxx xxxxx být xxxxxxx xxxxxxx, jde-li x opatření v xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx xxx ochranu xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Právo xx xxxxxx je xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; xxxx xxxxx xxxxxxxxxx soudcům, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx ozbrojených xxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx sborů.
Xx. 28
Zaměstnanci xxxx xxxxx na spravedlivou xxxxxx xx xxxxx x xx uspokojivé xxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 29
(1) Xxxx, xxxxxxxxx x osoby xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx na xxxxxxxx xxxxxxx zdraví xxx xxxxx x xx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxx x osoby xxxxxxxxx postižené mají xxxxx xx zvláštní xxxxxxx v pracovních xxxxxxxx x xx xxxxx při xxxxxxxx x xxxxxxxx.
(3) Podrobnosti xxxxxxx zákon.
Čl. 30
(1) Xxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx zabezpečení xx xxxxx a xxx xxxxxxxxxxxxxx x xxxxx, jakož x xxx ztrátě xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx xx x xxxxxx xxxxx, xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx, která xx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Podrobnosti stanoví xxxxx.
Čl. 31
Každý xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx mají xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx zdravotní xxxx x na xxxxxxxxx xxxxxxx xx podmínek, xxxxx stanoví xxxxx.
Xx.32
(1) Xxxxxxxxxxx x xxxxxx xxxx pod xxxxxxxx zákona. Xxxxxxxx xxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxx x těhotenství xx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx, ochrana x xxxxxxxxxx vztazích a xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxx narozené v xxxxxxxxxx x xxxx xx xxxx xxxxxx xxxxx.
(4) Xxxx o xxxx x jejich xxxxxxx je xxxxxx xxxxxx; xxxx xxxx xxxxx xx rodičovskou xxxxxxx a péči. Xxxxx xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxx od xxxxxx xxxxxxxxx proti jejich xxxx xxx rozhodnutím xxxxx xx základě xxxxxx.
(5) Rodiče, xxxxx xxxxxx x xxxx, xxxx právo xx xxxxx xxxxx.
(6) Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Xx. 33
(1) Každý xx xxxxx xx xxxxxxxx. Školní xxxxxxxx xx xxxxxxx xx xxxx, xxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxx mají xxxxx na bezplatné xxxxxxxx x xxxxxxxxxx x středních xxxxxxx, xxxxx schopností xxxxxx x možností xxxxxxxxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx xxxx xxxxx než státní x xxxxxxxx xx xxxx xxx za xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; xx xxxxxxxx xxxxxxx xx může xxxxxxxx xxxxxxxxxx xx úplatu.
(4) Xxxxx xxxxxxx, za xxxxxx xxxxxxxx mají xxxxxx při studiu xxxxx xx xxxxx xxxxx.
Xx.34
(1) Práva x xxxxxxxxx xxxxxx duševní xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Právo přístupu xx xxxxxxxxxx bohatství xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Čl. 35
(1) Každý xx xxxxx na xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx xx včasné x xxxxx informace o xxxxx životního xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxx xxxxxx xxxxx xxxx xxxxx nesmí xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx, přírodní xxxxxx, druhové xxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx zákonem.
XXXXX PÁTÁ
PRÁVO XX XXXXXX X XXXXX XXXXXX XXXXXXX
Xx. 36
(1) Xxxxx se xxxx xxxxxxx stanoveným xxxxxxxx xxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxx x ve xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxx.
(2) Xxx xxxxx, xx xxx xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx rozhodnutím xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, xxxx xx obrátit na xxxx, xxx přezkoumal xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxxxx-xx xxxxx xxxxx. X pravomoci xxxxx xxxx nesmí být xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxx Listiny.
(3) Každý xx xxxxx na xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx rozhodnutím xxxxx, xxxxxx státního xxxxxx či orgánu xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx postupem.
(4) Xxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx.
Čl. 37
(1) Každý xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx xxxxxxxx nebezpečí xxxxxxxxx xxxxxxx sobě xxxx xxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxx xxxxx x xxxxxx před xxxxx, xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xx orgány xxxxxxx správy, x xx xx xxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xx v xxxxxx xxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxx, xx xxxxxxxx xxxxx, jímž se xxxx jednání, xx xxxxx na xxxxxxxxxx.
Xx. 38
(1) Nikdo xxxxx xxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx soudci. Xxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxxx zákon.
(2) Xxxxx xx xxxxx, xxx xxxx xxx xxxx projednána xxxxxxx, xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx x x jeho xxxxxxxxxxx a xxx xx xxxx xxxxxxxx xx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx. Veřejnost xxxx xxx xxxxxxxxx xxx x případech xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 39
Jen zákon xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xx trestným xxxxx x xxxx xxxxx, xxxxx x xxxx xxxx xxxx na xxxxxxx nebo majetku, xxx xx jeho xxxxxxxx uložit.
Xx. 40
(1) Jen xxxx xxxxxxxxx o xxxx x xxxxxx xx xxxxxxx xxxx.
(2) Xxxxx, xxxxx němuž xx xxxxxx trestní xxxxxx, xx xxxxxxxxx xx nevinného, xxxxx xxxxxxxxxxx odsuzujícím xxxxxxxxx xxxxx nebyla jeho xxxx xxxxxxxxx.
(3) Obviněný xx právo, xxx xx xxx poskytnut xxx x xxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxx x xxx se xxxx xxxxx sám xxxx xxxxxxxxxxxxxxx obhájce. Xxxxxxxx xx obhájce xxxxxxx, xxxxxxx xx xxxxx xxxxxx mít xxxx, xxxx xx xxxxxxxxx soudem. Zákon xxxxxxx, x xxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxx xx bezplatnou xxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx xx právo xxxxxxx xxxxxxx; xxxxxx xxxxx xxxxx být xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx.
(5) Xxxxx xxxxxx xxx trestně xxxxxx xx čin, xxx který xxx xxx pravomocně odsouzen xxxx xxxxxxxx obžaloby. Xxxx xxxxxx nevylučuje xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx opravných xxxxxxxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxx.
(6) Trestnost xxxx se posuzuje x xxxxx xx xxxxxx podle xxxxxx xxxxxxxx x xxxx, xxx xxx čin xxxxxxx. Pozdějšího zákona xx xxxxxxx, xxxxxxxx xx to xxx xxxxxxxxx příznivější.
XXXXX ŠESTÁ
USTANOVENÍ XXXXXXXX
Xx. 41
(1) Práv uvedených x čl. 26, čl. 27 xxxx. 4, čl. 28 xx 31, čl. 32 xxxx. 1 a 3, čl. 33 a 35 Xxxxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxx, xxxxx tato xxxxxxxxxx provádějí.
(2) Xxx xx x Xxxxxxx xxxxx o xxxxxx, xxxxxx xx xxx xxxxx Federálního shromáždění, xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx pravomoci xxxxxxxxx, že xxxxxx xxxxxxxx zákonům xxxxxxxxx xxx.
Čl. 42
(1) Xxxxx Xxxxxxx xxxxxxx pojmu "xxxxx", rozumí se xxx státní xxxxx Xxxxx a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxx x České x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx lidských práv x xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx, pokud xxxxxx přiznána xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx pojmu "xxxxx", xxxxxx se xxx xxxxx xxxxxx, xxx-xx x základní xxxxx x svobody, xxxxx Xxxxxxx xxxxxxxx xxx ohledu xx xxxxxx občanství.
Čl. 43
Xxxxx a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republika xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx práv x xxxxxx. Xxxx může xxx xxxxxxx xxxx, xxx jednal v xxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx.
Xx. 44
Xxxxx xxxx xxxxxxx x prokurátorům xxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxx xxxxxxx x čl. 20 xxxx. 2; xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx x územní samosprávy xx xxxxxxxx, xxxxx xxxx, též xxxxx xxxxxxx v čl. 27 xxxx. 4; příslušníkům xxxxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx sil xxx práva xxxxxxx x čl. 18, 19 x čl. 27 xxxx. 1 xx 3, xxxxx souvisí s xxxxxxx xxxxxx. Osobám x xxxxxxxxxx, která xxxx bezprostředně xxxxxxxx xxx ochranu xxxxxx x zdraví, může xxxxx omezit xxxxx xx xxxxxx.
Informace
Právní xxxxxxx x. 2/1993 Sb. *) xxxxx xxxxxxxxx xxxx 1.1.1993.
Xx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx č.:
162/1998 Xx., xxxxxx xx xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod
s účinností xx 1.1.1999
295/2021 Sb., xxxxxx se mění Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod, xx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x. 162/1998 Sb.
s xxxxxxxxx xx 1.10.2021
Xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx norem xxxxxx xxxxxxxx předpisů x xxxxxxxx není xxxxxxxxxxxxx, xxxxx se xxxx netýká xxxxxxxxx xxxxx shora xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
*) LISTINA XXXXXXXXXX PRÁV X XXXXXX xxxx xxxxxx xxxxxxx xxx č. 23/1991 Sb.