Právní předpis byl sestaven k datu 31.12.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 01.10.2021.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod jako součásti ústavního pořádku České republiky
2/1993 Sb.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod
Listina základních práv a svobod
HLAVA PRVNÍ - OBECNÁ USTANOVENÍ Čl. 1 Čl. 2 Čl. 3 Čl. 4
HLAVA DRUHÁ - LIDSKÁ PRÁVA A ZÁKLADNÍ SVOBODY
Oddíl první - Základní lidská práva a svobody Čl. 5 Čl. 6 Čl. 7 Čl. 8 Čl. 9 Čl. 10 Čl. 11 Čl. 12 Čl. 13 Čl. 14 Čl. 15 Čl. 16
Oddíl druhý - Politická práva Čl. 17 Čl. 18 Čl. 19 Čl. 20 Čl. 21 Čl. 22 Čl. 23
HLAVA TŘETÍ - PRÁVA NÁRODNOSTNÍCH A ETNICKÝCH MENŠIN Čl. 24 Čl. 25
HLAVA ČTVRTÁ - HOSPODÁŘSKÁ, SOCIÁLNÍ A KULTURNÍ PRÁVA Čl. 26 Čl. 27 Čl. 28 Čl. 29 Čl. 30 Čl. 31 Čl. 32 Čl. 33 Čl. 34 Čl. 35
HLAVA PÁTÁ - PRÁVO NA SOUDNÍ A JINOU PRÁVNÍ OCHRANU Čl. 36 Čl. 37 Čl. 38 Čl. 39 Čl. 40
HLAVA ŠESTÁ - USTANOVENÍ SPOLEČNÁ Čl. 41 Čl. 42 Čl. 43 Čl. 44
2
XXXXXXXX
xxxxxxxxxxxxx České xxxxxxx xxxx
xx xxx 16. xxxxxxxx 1992
x xxxxxxxxx XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X SVOBOD xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx republiky
Předsednictvo Xxxxx xxxxxxx rady xx xxxxxxx xxxxx:
Xxxxxxxxxxxxx Xxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX xxxx xxxxxxx ústavního pořádku Xxxxx xxxxxxxxx.
&xxxx;
Xxxx v. x.
XXXXXXX ZÁKLADNÍCH XXXX X XXXXXX
Xxxxxxxxx shromáždění xx xxxxxxx xxxxxx Xxxxx xxxxxxx xxxx x Xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxxx xxxxxx x svrchovanost xxxxxx,
xxxxxxxxx xx obecně xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx x xx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx trpkých xxxxxxxxxx x dob, xxx xxxxxx xxxxx x xxxxxxxx svobody xxxx x xxxx xxxxxx potlačovány,
vkládajíc xxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxxx x xxxxx českého xxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxx na xxxxxxxxxx,
xxxxxxxxxxxx xx xxxx xxx xxxxxxxxxxxx vůči budoucím xxxxxxxxx xx osud xxxxxxxxx života na Xxxx
x xxxxxxxxxx xxxx, xxx xx Xxxxx x Xxxxxxxxx Federativní Xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxx, jež xxxx xxxxxxx xxx,
xxxxxxx xx na této Xxxxxxx základních práv x svobod:
XXXXX XXXXX
XXXXXX USTANOVENÍ
Čl. 1
Xxxx xxxx xxxxxxxx x rovní x xxxxxxxxxxx x v xxxxxxx. Základní xxxxx x xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, nezcizitelné, xxxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx.
Xx. 2
(1) Xxxx xx xxxxxxx na xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxx se xxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx, xxx na xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Státní xxx lze xxxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxx x x xxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem, a xx způsobem, který xxxxx xxxxxxx.
(3) Každý xxxx xxxxx, co xxxx zákonem zakázáno, x xxxxx xxxxx xxx xxxxx xxxxx, xx zákon xxxxxxxx.
Čl. 3
(1) Xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx xx zaručují xxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxx, xxxxx xxxxx, xxxxxx, xxxx x xxxxxxxxxxx, politického xx xxxxxx xxxxxxxx, xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx původu, xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx, rodu nebo xxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Každý xx právo xxxxxxxx xxxxxxxxxx x své xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx a všechny xxxxxxx nátlaku směřující x xxxxxxxxxxxxx.
(3) Xxxxxx xxxxx xxx způsobena xxxx xx xxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx.
Čl. 4
(1) Xxxxxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxx xx základě xxxxxx x x xxxx xxxxxx x xxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx.
(2) Xxxx xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxx být xx xxxxxxxx stanovených Xxxxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx (xxxx xxx "Xxxxxxx") xxxxxxxx pouze xxxxxxx.
(3) Zákonná xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx musí platit xxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxx splňují xxxxxxxxx podmínky.
(4) Při xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod xxxx xxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx a xxxxxx. Xxxxxx omezení xxxxxxx xxx xxxxxxxxxx x xxxxx účelům, xxx xxx xxxxx xxxx xxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXX PRÁVA X ZÁKLADNÍ XXXXXXX
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxx lidská práva x svobody
Čl. 5
Xxxxx xx způsobilý xxx xxxxx.
Čl. 6
(1) Xxxxx xx právo xx xxxxx. Xxxxxx xxxxx xx xxxxx ochrany xxx před xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxx se xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx práv xxxxx xxxxxx článku není, xxxxxxxx xxx xxxxx xxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx podle xxxxxx xxxx trestné. Xxxxx xxxxxx xxxxx svůj xx život jiného xxxxxxx x se xxxxxx xx xxxxxxxx xx podmínek, xxxxx xxxxxxx zákon.
Čl. 7
(1) Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxx a xxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxxxx může být xxx x případech xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx mučen xxx podroben krutému, xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx nebo xxxxxx.
Xx. 8
(1) Osobní xxxxxxx je zaručena.
(2) Xxxxx xxxxx být xxxxxx xxxx zbaven xxxxxxx xxxxx xxx x xxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx. Nikdo xxxxx xxx xxxxxx svobody xxxxx pro neschopnost xxxxxx smluvnímu závazku.
(3) Xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xx možno xxxxxxx xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx v xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxx, xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx xx 48 xxxxx xxxxxxxxxx xx svobodu xxxx odevzdána xxxxx. Xxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxx xx 24 xxxxx xx převzetí xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxxx, xxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx obviněného xx možno xxx xx xxxxxxx odůvodněný xxxxxx soudce. Xxxxxxx xxxxx xxxx být xx 24 hodin xxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxx xxxx zatčenou xxxxx xx 24 hodin xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxxx nebo xx xxxxxxxxx xx svobodu.
(5) Xxxxx nesmí xxx xxxx xx vazby, xxx z důvodů x xx xxxx xxxxxxxxxx zákonem x xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx.
(6) Xxxxx xxxxxxx, xx kterých případech xxxx xxx osoba xxxxxxxx nebo xxxxxx x ústavní xxxxxxxxxxxx xxxx bez xxxxx xxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxx xxxx xxx do 24 xxxxx xxxxxxxx xxxxx, který x xxxxx xxxxxxxx rozhodne xx 7 xxx.
Čl. 9
(1) Nikdo xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx pracím xxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxxx xxxxxxxx 1 xx nevztahuje xx:
x) xxxxx ukládané xxxxx xxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxx xxxxxx xxxxxxx nebo xxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx nahrazující trest xxxxxx xxxxxxx,
x) xxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxx stanovenou xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx,
x) xxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx, nebo xxxxxx nebezpečí, které xxxxxxxx xxxxxx, zdraví xxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx,
x) xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx, xxxxxx xxxx xxxx xxxxxxx.
Čl. 10
(1) Xxxxx xx xxxxx, aby xxxx zachována xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx, osobní xxxx, xxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxx xxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx na ochranu xxxx neoprávněným xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx xx právo xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx, zveřejňováním xxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx x xxx xxxxx.
Xx. 11
(1) Každý xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx má xxxxxx zákonný obsah x ochranu. Dědění xx zaručuje.
(2) Xxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx národního xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx zájmu xxx xxx xxx xx vlastnictví xxxxx, xxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx; xxxxx xxxx xxxx xxxxxxxx, xx xxxxxx xxxx xxxxx být xxxxx xx vlastnictví občanů xxxx právnických osob xx sídlem x Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxx xxx xxxxxxxx na xxxx xxxx xxxxxxx anebo x rozporu se xxxxxxx chráněnými obecnými xxxxx. Jeho xxxxx xxxxx poškozovat xxxxxx xxxxxx, přírodu x xxxxxxx xxxxxxxxx nad xxxx stanovenou xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxxxx nebo xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxx, x xx na základě xxxxxx x za xxxxxxx.
(5) Xxxx a xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxx xx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 12
(1) Xxxxxx xx nedotknutelné. Xxxx xxxxxxxx xx xxx xxxxxxxx bez xxxxxxxx xxxx, kdo v xxx bydlí.
(2) Domovní xxxxxxxxx xx přípustná xxx pro xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, a xx xx písemný xxxxxxxxxx příkaz soudce. Xxxxxx xxxxxxxxx domovní xxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
(3) Xxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxx zákonem xxxxxxxx, xxx je-li xx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx nebo xxxxxx xxxx, xxx ochranu xxxx a xxxxxx xxxxxxx anebo pro xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx. Pokud xx xxxxxx xxxxxxx xxxx xxx podnikání xxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxx xxx xxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx, též xx-xx xx xxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxx.
Čl. 13
Xxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxx tajemství xxxxxx xxxxxxxxxx x záznamů, xx již xxxxxxxxxxxx x soukromí, xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx anebo xxxxx xxxxxxxx, s xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxxx se xxxxxxxx tajemství zpráv xxxxxxxxxx telefonem, xxxxxxxxxx xxxx xxxxx podobným xxxxxxxxx.
Čl. 14
(1) Svoboda xxxxxx x xxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Každý, xxx xx oprávněně xxxxxxx na území Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republiky, má xxxxx svobodně je xxxxxxx.
(3) Tyto xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, jestliže xx xx xxxxxxxxxxxx pro xxxxxxxxxx xxxxx, udržení xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx xxxx x svobod xxxxxxx x na xxxxxxxxxx xxxxxxx xxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx.
(4) Každý xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxx xx xxxxx Xxxxx a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx. Xxxxx xxxxxx xxx xxxxx k xxxxxxxx xxx vlasti.
(5) Xxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 15
(1) Xxxxxxx xxxxxxx, svědomí x xxxxxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxx má xxxxx xxxxxx své xxxxxxxxxxx nebo xxxx xxxxx xxx bez xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx bádání a xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxx.
(3) Nikdo nemůže xxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx službu, pokud xx xx x xxxxxxx x xxxx xxxxxxxx xxxx x xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl. 16
(1) Každý xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxx buď xxx xxxx společně x jinými, xxxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx úkony xxxx zachováváním obřadu.
(2) Xxxxxx a xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx spravují xxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx ustavují xxx orgány, xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxx x xxxx církevní xxxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Zákon stanoví xxxxxxxx vyučování xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx těchto xxxx xxxx xxx xxxxxx xxxxxxx, jde-li x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx pro xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x pořádku, xxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xxxx x svobod xxxxxxx.
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxxx xxxxx
Xx. 17
(1) Svoboda xxxxxxx x právo na xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx právo xxxxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxxx, xxxxxx, xxxxxx, xxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx, jakož x xxxxxxxx vyhledávat, xxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx xxx xxxxxx xx hranice xxxxx.
(3) Cenzura xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxx xxxxxxx x xxxxx vyhledávat x šířit xxxxxxxxx xxx omezit zákonem, xxx-xx x opatření x demokratické xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx, bezpečnost xxxxx, xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx zdraví a xxxxxxxxx.
(5) Státní xxxxxx x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx jsou povinny xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx x své xxxxxxxx. Xxxxxxxx x xxxxxxxxx stanoví zákon.
Čl. 18
(1) Xxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxx; xx xxxxxx veřejného xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx má každý xxxxx xxx xxxx x jinými se xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxx x orgány xxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxxx x xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx xx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxxx xx xxxxx xxxxxxx x porušování xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx Listinou.
Xx. 19
(1) Xxxxx xxxxxxx se shromažďovat xx xxxxxxxx.
(2) Xxxx xxxxx xxx omezit xxxxxxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx v xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, zdraví, xxxxxxxxx, majetku xxxx xxx bezpečnost státu. Xxxxxxxxxxx xxxx nesmí xxx xxxxxxxxx povolením xxxxxx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 20
(1) Xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxx xx xxxxx xxxxx x jinými se xxxxxxxxx ve xxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx mají xxxxx zakládat xxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx hnutí x xxxxxxxxx xx x xxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx xxxx xxx xxxxxx xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx bezpečnost xxxxx, xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x veřejného pořádku, xxxxxxxxxxx trestným xxxxx xxxx xxx ochranu xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Politické strany x xxxxxxxxx xxxxx, xxxxx i jiná xxxxxxxx xxxx odděleny xx xxxxx.
Xx. 21
(1) Xxxxxx xxxx právo xxxxxxx xx na správě xxxxxxxxx xxxx přímo xxxx xxxxxxxxx volbou xxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxx konat xx lhůtách xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx volební xxxxxx xxxxxxxxx zákonem.
(3) Xxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxxxx. Podmínky výkonu xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxx.
(4) Xxxxxx mají xx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxx x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 22
Zákonná xxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxx práv x xxxxxx x xxxx výklad a xxxxxxxxx xxxx umožňovat x ochraňovat xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xxx x demokratické společnosti.
Xx. 23
Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xx xx xxxxx xxxxx xxxxxxx, kdo xx xxxxxxxxxxx demokratický řád xxxxxxxx xxxx a xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx jsou xxxxxxxxxx.
HLAVA TŘETÍ
PRÁVA NÁRODNOSTNÍCH X XXXXXXXXX XXXXXX
Xx. 24
Xxxxxxxxxxx ke kterékoli xxxxxxxxxxx xxxx etnické xxxxxxx xxxxx být xxxxxx xx xxxx.
Čl. 25
(1) Xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx právo společně x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxx informace x xxxxxx mateřském xxxxxx x xxxxxxxxx xx x xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx. Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
(2) Občanům xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx menšinám xx xx podmínek stanovených xxxxxxx xxxxxxxx xxx
x) xxxxx xx vzdělání x xxxxxx xxxxxx,
x) xxxxx užívat xxxxxx xxxxxx x xxxxxxx xxxxx,
x) xxxxx xxxxxx xx xxxxxx věcí xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxx.
XXXXX XXXXXX
XXXXXXXXXXX, XXXXXXXX X XXXXXXXX XXXXX
Xx.26
(1) Xxxxx xx xxxxx xx svobodnou volbu xxxxxxxx x přípravu x xxxx, xxxxx x xxxxx podnikat x xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxx xxxxxxxx podmínky x omezení xxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx.
(3) Každý xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx xxx xxxxxxx potřeby prací. Xxxxxx, xxxxx xxxx xxxxx xxxxxxx xxx xxx viny xxxxxxxxx, xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxx hmotně xxxxxxxxx; xxxxxxxx xxxxxxx zákon.
(4) Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx pro xxxxxxx.
Xx. 27
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxx x xxxxxx na xxxxxxx xxxxx hospodářských x xxxxxxxxxx zájmů.
(2) Odborové xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xx státu. Xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx nepřípustné, xxxxxx xxxx zvýhodňovat xxxxxxx x xxxx v xxxxxxx nebo x xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx x vznik x xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx na ochranu xxxxxxxxxxxxx a sociálních xxxxx mohou xxx xxxxxxx xxxxxxx, jde-li x opatření x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nezbytná xxx xxxxxxx bezpečnosti xxxxx, xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx práv x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Právo xx xxxxxx xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; xxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx.
Xx. 28
Zaměstnanci xxxx xxxxx na spravedlivou xxxxxx xx práci x na xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 29
(1) Ženy, xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx xx zvýšenou xxxxxxx zdraví xxx xxxxx x xx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxx x osoby xxxxxxxxx postižené xxxx xxxxx na xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxx x xx xxxxx xxx xxxxxxxx x povolání.
(3) Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Xx. 30
(1) Xxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxx x xxx nezpůsobilosti x xxxxx, xxxxx i xxx xxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx xx x hmotné xxxxx, xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx, xxxxx xx xxxxxxxx pro xxxxxxxxx základních xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Xx. 31
Xxxxx xx xxxxx na ochranu xxxxxx. Xxxxxx mají xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx péči x xx xxxxxxxxx xxxxxxx za xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx.32
(1) Xxxxxxxxxxx a xxxxxx jsou xxx xxxxxxxx xxxxxx. Zvláštní xxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxxx xx zaručena.
(2) Xxxx x xxxxxxxxxxx xx zaručena xxxxxxxx xxxx, xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx pracovní podmínky.
(3) Xxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxx xx mají xxxxxx xxxxx.
(4) Péče x xxxx a xxxxxx xxxxxxx xx právem xxxxxx; xxxx mají xxxxx na xxxxxxxxxxx xxxxxxx x péči. Xxxxx xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxx a xxxxxxxxx děti xxxxx xxx od rodičů xxxxxxxxx xxxxx jejich xxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxx na základě xxxxxx.
(5) Xxxxxx, xxxxx xxxxxx x děti, xxxx xxxxx xx xxxxx xxxxx.
(6) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl. 33
(1) Každý xx právo xx xxxxxxxx. Školní xxxxxxxx xx xxxxxxx xx xxxx, xxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxx mají xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxxxxxxx školách, xxxxx schopností občana x xxxxxxxx společnosti xxx na vysokých xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx xxxx xxxxx než xxxxxx x xxxxxxxx xx xxxx xxx xx xxxxxxxx stanovených zákonem; xx takových xxxxxxx xx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xx úplatu.
(4) Xxxxx xxxxxxx, xx xxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxx xxx xxxxxx xxxxx na xxxxx xxxxx.
Xx.34
(1) Xxxxx x xxxxxxxxx tvůrčí duševní xxxxxxxx xxxx chráněna xxxxxxx.
(2) Xxxxx přístupu xx kulturnímu xxxxxxxxx xx zaručeno za xxxxxxxx stanovených xxxxxxx.
Xx. 35
(1) Xxxxx xx právo na xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx právo xx včasné a xxxxx xxxxxxxxx x xxxxx životního prostředí x přírodních xxxxxx.
(3) Xxx xxxxxx xxxxx xxxx nikdo xxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx prostředí, xxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx bohatství xxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx zákonem.
XXXXX XXXX
XXXXX XX XXXXXX A XXXXX XXXXXX XXXXXXX
Xx. 36
(1) Xxxxx se xxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx práva x xxxxxxxxxxx x nestranného xxxxx a ve xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx u xxxxxx orgánu.
(2) Kdo xxxxx, že byl xx svých právech xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, xxxx xx xxxxxxx xx xxxx, xxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx takového xxxxxxxxxx, xxxxxxxxx-xx zákon xxxxx. X pravomoci soudu xxxx xxxxx být xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx rozhodnutí xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxx x svobod xxxxx Xxxxxxx.
(3) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx nezákonným xxxxxxxxxxx xxxxx, jiného xxxxxxxx xxxxxx xx orgánu xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx úředním xxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxxx zákon.
Xx. 37
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx, jestliže xx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxx osobě blízké.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxx pomoc x xxxxxx před xxxxx, jinými xxxxxxxx xxxxxx xx orgány xxxxxxx xxxxxx, x xx xx xxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx si x xxxxxx xxxxx.
(4) Kdo xxxxxxxx, xx xxxxxxxx xxxxx, jímž se xxxx xxxxxxx, xx xxxxx xx tlumočníka.
Xx. 38
(1) Nikdo xxxxx být xxxxx xxxxx xxxxxxxxx soudci. Xxxxxxxxxxx xxxxx i xxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx, xxx jeho xxx xxxx xxxxxxxxxx veřejně, xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx x x xxxx xxxxxxxxxxx x aby xx xxxx vyjádřit xx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx. Veřejnost xxxx xxx xxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxx stanovených xxxxxxx.
Xx. 39
Xxx xxxxx xxxxxxx, které jednání xx xxxxxxxx xxxxx x xxxx trest, xxxxx x jaké xxxx xxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxx xx xxxx xxxxxxxx xxxxxx.
Xx. 40
(1) Xxx xxxx xxxxxxxxx o xxxx a trestu xx trestné xxxx.
(2) Xxxxx, proti xxxxx xx xxxxxx trestní xxxxxx, xx xxxxxxxxx xx nevinného, pokud xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx rozsudkem xxxxx xxxxxx xxxx xxxx xxxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx xx xxxxx, xxx xx xxx poskytnut xxx x možnost x xxxxxxxx obhajoby x xxx xx xxxx xxxxx sám xxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxx xx obhájce xxxxxxx, ačkoliv xx xxxxx zákona xxx xxxx, xxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxx xxxxxxx, x xxxxxxx xxxxxxxxx má xxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxx obhájce.
(4) Xxxxxxxx xx xxxxx odepřít xxxxxxx; xxxxxx práva xxxxx xxx žádným xxxxxxxx zbaven.
(5) Xxxxx xxxxxx být trestně xxxxxx za xxx, xxx xxxxx xxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx zproštěn obžaloby. Xxxx zásada nevylučuje xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx v xxxxxxx xx xxxxxxx.
(6) Trestnost xxxx se xxxxxxxx x trest xx xxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx x xxxx, xxx xxx xxx xxxxxxx. Pozdějšího xxxxxx xx xxxxxxx, xxxxxxxx xx to xxx xxxxxxxxx příznivější.
XXXXX XXXXX
XXXXXXXXXX SPOLEČNÁ
Čl. 41
(1) Xxxx xxxxxxxxx x čl. 26, čl. 27 xxxx. 4, čl. 28 xx 31, čl. 32 xxxx. 1 a 3, čl. 33 x 35 Listiny xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxx, xxxxx tato xxxxxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxx xx v Xxxxxxx xxxxx x xxxxxx, xxxxxx xx xxx xxxxx Federálního shromáždění, xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxx zákonodárné xxxxxxxxx xxxxxxxxx, že xxxxxx xxxxxxxx zákonům xxxxxxxxx xxx.
Čl. 42
(1) Xxxxx Xxxxxxx xxxxxxx pojmu "xxxxx", xxxxxx xx xxx xxxxxx xxxxx Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxx v Xxxxx x Xxxxxxxxx Federativní Xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxx svobod xxxxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxx xxxxxx xxxxxxxx výslovně xxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx používají xxxxx "xxxxx", xxxxxx se xxx každý xxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx xxxxx a svobody, xxxxx Xxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxx na xxxxxx xxxxxxxxx.
Xx. 43
Česká a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx cizincům xxxxxxxxxxxxxxx za uplatňování xxxxxxxxxxx práv x xxxxxx. Xxxx xxxx xxx xxxxxxx tomu, xxx jednal x xxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxx právy x xxxxxxxxx.
Xx. 44
Xxxxx xxxx xxxxxxx a prokurátorům xxxxxx xxxxx na xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxxxxx činnost a xxxxx uvedené x čl. 20 xxxx. 2; xxxxxxxxxxxx státní xxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxx, které xxxx, xxx xxxxx xxxxxxx v čl. 27 xxxx. 4; xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xxx xxxxx xxxxxxx x čl. 18, 19 x čl. 27 xxxx. 1 xx 3, xxxxx xxxxxxx x xxxxxxx služby. Xxxxxx x xxxxxxxxxx, xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx ochranu xxxxxx x xxxxxx, může xxxxx xxxxxx právo xx xxxxxx.
Xxxxxxxxx
Xxxxxx xxxxxxx x. 2/1993 Sb. *) xxxxx účinnosti xxxx 1.1.1993.
Xx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx předpisu jsou xxxxxxxxxx změny x xxxxxxxx uskutečněné právním xxxxxxxxx x.:
162/1998 Xx., xxxxxx xx mění Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx
x xxxxxxxxx xx 1.1.1999
295/2021 Xx., xxxxxx xx xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x. 162/1998 Sb.
s xxxxxxxxx xx 1.10.2021
Xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx norem xxxxxx právních předpisů x odkazech xxxx xxxxxxxxxxxxx, xxxxx se xxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
*) LISTINA XXXXXXXXXX PRÁV X XXXXXX xxxx xxxxxx xxxxxxx xxx č. 23/1991 Sb.