Právní předpis byl sestaven k datu 11.12.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 01.10.2021.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod jako součásti ústavního pořádku České republiky
2/1993 Sb.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod
Listina základních práv a svobod
HLAVA PRVNÍ - OBECNÁ USTANOVENÍ Čl. 1 Čl. 2 Čl. 3 Čl. 4
HLAVA DRUHÁ - LIDSKÁ PRÁVA A ZÁKLADNÍ SVOBODY
Oddíl první - Základní lidská práva a svobody Čl. 5 Čl. 6 Čl. 7 Čl. 8 Čl. 9 Čl. 10 Čl. 11 Čl. 12 Čl. 13 Čl. 14 Čl. 15 Čl. 16
Oddíl druhý - Politická práva Čl. 17 Čl. 18 Čl. 19 Čl. 20 Čl. 21 Čl. 22 Čl. 23
HLAVA TŘETÍ - PRÁVA NÁRODNOSTNÍCH A ETNICKÝCH MENŠIN Čl. 24 Čl. 25
HLAVA ČTVRTÁ - HOSPODÁŘSKÁ, SOCIÁLNÍ A KULTURNÍ PRÁVA Čl. 26 Čl. 27 Čl. 28 Čl. 29 Čl. 30 Čl. 31 Čl. 32 Čl. 33 Čl. 34 Čl. 35
HLAVA PÁTÁ - PRÁVO NA SOUDNÍ A JINOU PRÁVNÍ OCHRANU Čl. 36 Čl. 37 Čl. 38 Čl. 39 Čl. 40
HLAVA ŠESTÁ - USTANOVENÍ SPOLEČNÁ Čl. 41 Čl. 42 Čl. 43 Čl. 44
2
USNESENÍ
předsednictva Xxxxx xxxxxxx xxxx
xx xxx 16. xxxxxxxx 1992
x xxxxxxxxx XXXXXXX XXXXXXXXXX PRÁV X XXXXXX xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx republiky
Předsednictvo Xxxxx xxxxxxx rady se xxxxxxx xxxxx:
Xxxxxxxxxxxxx České xxxxxxx rady vyhlašuje XXXXXXX ZÁKLADNÍCH XXXX X XXXXXX xxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx.
&xxxx;
Xxxx x. x.
LISTINA ZÁKLADNÍCH XXXX X SVOBOD
Federální xxxxxxxxxxx xx základě návrhů Xxxxx národní rady x Slovenské xxxxxxx xxxx,
xxxxxxxxx neporušitelnost xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxxx xxxxxx a xxxxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx x xx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx národů,
pamětlivo xxxxxxx xxxxxxxxxx x dob, xxx lidská xxxxx x základní xxxxxxx xxxx v naší xxxxxx xxxxxxxxxxx,
xxxxxxxxx naděje xx xxxxxxxxxxx těchto xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx svobodných národů,
vycházejíc x práva xxxxxxx xxxxxx x slovenského xxxxxx na xxxxxxxxxx,
xxxxxxxxxxxx xx xxxx xxx xxxxxxxxxxxx vůči budoucím xxxxxxxxx xx osud xxxxxxxxx života xx Xxxx
x vyjadřujíc xxxx, xxx xx Xxxxx x Slovenská Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx zařadila xxxx státy, xxx xxxx xxxxxxx xxx,
xxxxxxx xx xx xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod:
XXXXX XXXXX
XXXXXX USTANOVENÍ
Čl. 1
Xxxx xxxx svobodní x rovní x xxxxxxxxxxx x v xxxxxxx. Xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, nezcizitelné, xxxxxxxxxxxxxx x nezrušitelné.
Xx. 2
(1) Stát xx xxxxxxx na xxxxxxxxxxxxxx hodnotách x xxxxx se vázat xxx na xxxxxxxx xxxxxxxxx, xxx xx xxxxxxxxxx vyznání.
(2) Xxxxxx xxx xxx xxxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxx x x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, x xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxx xxxxx, xx xxxx xxxxxxx zakázáno, x nikdo xxxxx xxx nucen činit, xx xxxxx xxxxxxxx.
Xx. 3
(1) Xxxxxxxx xxxxx a svobody xx xxxxxxxx všem xxx xxxxxxx pohlaví, xxxx, barvy xxxxx, xxxxxx, xxxx x xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxx, xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx původu, xxxxxxxxxxxx k národnostní xxxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx, xxxx nebo xxxxxx postavení.
(2) Každý xx právo xxxxxxxx xxxxxxxxxx o xxx xxxxxxxxxx. Zakazuje xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx tohoto xxxxxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxx nátlaku xxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxx.
(3) Xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxx xx právech xxx uplatňování jeho xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx.
Xx. 4
(1) Xxxxxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx x x xxxx xxxxxx a xxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx.
(2) Meze xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxx být xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx (xxxx xxx "Xxxxxxx") xxxxxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx musí platit xxxxxx xxx všechny xxxxxxx, které xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxxx ustanovení x xxxxxx základních xxxx x xxxxxx musí xxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx x xxxxxx. Xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxx xxxxxxxxxx x xxxxx účelům, xxx xxx xxxxx xxxx xxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXX PRÁVA X XXXXXXXX XXXXXXX
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxx xxxxxx xxxxx x xxxxxxx
Xx. 5
Xxxxx xx způsobilý xxx xxxxx.
Xx. 6
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxx. Lidský xxxxx xx xxxxx xxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx práv podle xxxxxx článku xxxx, xxxxxxxx byl xxxxx xxxxxx xxxxxx v xxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx podle zákona xxxx trestné. Xxxxx xxxxxx xxxxx xxxx xx xxxxx jiného xxxxxxx x xx xxxxxx xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx, které xxxxxxx zákon.
Xx. 7
(1) Nedotknutelnost xxxxx x xxxxxx xxxxxxxx je xxxxxxxx. Xxxxxxx může xxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem.
(2) Xxxxx xxxxx být xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx.
Čl. 8
(1) Xxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx nebo xxxxxx xxxxxxx xxxxx než x xxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxx nesmí xxx xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxx xxxx podezřelého x xxxxxxxxx xxxx xx možno xxxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx x zákoně. Xxxxxxxx xxxxx xxxx xxx ihned seznámena x xxxxxx zadržení, xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xx 48 xxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx soudu. Xxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxx xx 24 xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx x rozhodnout x vazbě, xxxx xx propustit xx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xx možno xxx xx xxxxxxx odůvodněný xxxxxx xxxxxx. Xxxxxxx xxxxx musí xxx xx 24 xxxxx xxxxxxxxx xxxxx. Soudce xxxx xxxxxxxx xxxxx xx 24 hodin xx xxxxxxxx vyslechnout x xxxxxxxxxx o xxxxx xxxx xx xxxxxxxxx na xxxxxxx.
(5) Xxxxx nesmí xxx xxxx xx xxxxx, xxx z xxxxxx x xx dobu xxxxxxxxxx zákonem a xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx.
(6) Zákon xxxxxxx, xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx být xxxxx xxxxxxxx nebo xxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxx xxxx xxx xx 24 xxxxx xxxxxxxx xxxxx, který x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xx 7 xxx.
Čl. 9
(1) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx pracím xxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxxx xxxxxxxx 1 xx xxxxxxxxxx xx:
x) xxxxx ukládané xxxxx xxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxx xxxxxx svobody xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxxx jiný xxxxx xxxxxxxxxxx trest xxxxxx svobody,
b) xxxxxxxxx xxxxxx xxxx jinou xxxxxx stanovenou xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx vojenské xxxxxx,
x) službu vyžadovanou xx xxxxxxx xxxxxx x případě živelných xxxxxx, nehod, xxxx xxxxxx xxxxxxxxx, které xxxxxxxx xxxxxx, xxxxxx xxxx xxxxxx majetkové xxxxxxx,
x) jednání xxxxxxx xxxxxxx pro xxxxxxx xxxxxx, xxxxxx xxxx xxxx xxxxxxx.
Xx. 10
(1) Každý xx právo, xxx xxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxx xxxx, dobrá xxxxxx x xxxxxxxx jeho xxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxx neoprávněným zasahováním xx xxxxxxxxxx x xxxxxxxxx života.
(3) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx před neoprávněným xxxxxxxxxxxxxx, zveřejňováním nebo xxxxx xxxxxxxxxxx údajů x své osobě.
Čl. 11
(1) Každý xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx má xxxxxx zákonný obsah x xxxxxxx. Xxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxxxx, který majetek xxxxxxxx k xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx xxx být xxx xx vlastnictví státu, xxxx xxxx určených xxxxxxxxxxx xxxx; xxxxx xxxx xxxx stanovit, xx určité věci xxxxx xxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxx xx xxxxxx x Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Nesmí xxx xxxxxxxx xx újmu xxxx xxxxxxx anebo x rozporu xx xxxxxxx chráněnými obecnými xxxxx. Xxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx, přírodu x xxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx vlastnického práva xx možné xx xxxxxxxx xxxxx, x xx na základě xxxxxx a xx xxxxxxx.
(5) Xxxx a xxxxxxxx xxx ukládat xxx xx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 12
(1) Xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx. Xxxx xxxxxxxx xx něj xxxxxxxx bez xxxxxxxx xxxx, xxx x xxx bydlí.
(2) Domovní xxxxxxxxx je xxxxxxxxx xxx xxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, a xx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx soudce. Xxxxxx xxxxxxxxx domovní xxxxxxxxx stanoví xxxxx.
(3) Xxxx xxxxxx do xxxxxxxxxxxxxxxx obydlí mohou xxx zákonem dovoleny, xxx je-li to x demokratické společnosti xxxxxxxx pro xxxxxxx xxxxxx nebo zdraví xxxx, xxx ochranu xxxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxx pro xxxxxxxxx xxxxxxxxx ohrožení xxxxxxx bezpečnosti a xxxxxxx. Pokud xx xxxxxx užíváno xxxx xxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxx být xxxxxx zásahy xxxxxxx xxxxxxxx, též je-li xx nezbytné xxx xxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxx.
Čl. 13
Xxxxx xxxxx xxxxxxx listovní tajemství xxx tajemství xxxxxx xxxxxxxxxx a xxxxxxx, xx xxx xxxxxxxxxxxx x soukromí, xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxx, s xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxxx xx xxxxxxxx tajemství xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxx xxxxx podobným xxxxxxxxx.
Xx. 14
(1) Svoboda xxxxxx a xxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx se xxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxx Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxx je xxxxxxx.
(3) Tyto svobody xxxxx xxx omezeny xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx státu, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxx xxxx ochranu xxxx x xxxxxx xxxxxxx x xx xxxxxxxxxx územích též x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx občan xx xxxxx xx xxxxxxxx vstup na xxxxx Xxxxx a Xxxxxxxxx Federativní Xxxxxxxxx. Xxxxx xxxxxx xxx xxxxx x opuštění xxx xxxxxx.
(5) Xxxxxxx xxxx být xxxxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Čl. 15
(1) Xxxxxxx xxxxxxx, svědomí a xxxxxxxxxxxx vyznání xx xxxxxxxx. Každý xx xxxxx xxxxxx své xxxxxxxxxxx xxxx víru xxxxx xxx bez xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxx.
(3) Nikdo xxxxxx xxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx službu, xxxxx xx xx x xxxxxxx x xxxx xxxxxxxx xxxx s xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx stanoví xxxxx.
Xx. 16
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx své xxxxxxxxxxx xxxx víru buď xxx nebo xxxxxxxx x xxxxxx, xxxxxxxx xxxx veřejně, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxx xxxx zachováváním obřadu.
(2) Xxxxxx a xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx ustavují xxx xxxxxx, xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxx x xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx na xxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx stanoví xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxx xxxx xxxx xxx omezen xxxxxxx, jde-li x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx bezpečnosti x xxxxxxx, xxxxxx x xxxxxxxxx nebo xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxxx práva
Čl. 17
(1) Xxxxxxx xxxxxxx x právo xx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxxxx xxx názory xxxxxx, xxxxxx, tiskem, xxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx, jakož x xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxxx x xxxxxxxxxx ideje x xxxxxxxxx xxx xxxxxx na xxxxxxx xxxxx.
(3) Cenzura je xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxx projevu x xxxxx xxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx o xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx ochranu xxxx x xxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxx státu, xxxxxxxx xxxxxxxxxx, ochranu xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx.
(5) Xxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx x své xxxxxxxx. Xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Čl. 18
(1) Petiční xxxxx je xxxxxxxx; xx xxxxxx veřejného xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx má každý xxxxx xxx nebo x jinými se xxxxxxx xx státní xxxxxx x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx s xxxxxxxx, xxxxxx x xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx xx xxxxx zasahovat do xxxxxxxxxxxx xxxxx.
(3) Peticemi xx xxxxx vyzývat x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx.
Xx. 19
(1) Právo xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxx xxxxx lze omezit xxxxxxx v případech xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx pro xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx pořádku, xxxxxx, xxxxxxxxx, xxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx povolením xxxxxx xxxxxxx xxxxxx.
Čl. 20
(1) Xxxxx xxxxxxxx se sdružovat xx xxxxxxxx. Xxxxx xx právo xxxxx x xxxxxx xx xxxxxxxxx ve xxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx x jiných xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx mají xxxxx zakládat xxx xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxxx hnutí x xxxxxxxxx se x xxxx.
(3) Výkon xxxxxx xxxx xxx omezit xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx x xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxx veřejné bezpečnosti x veřejného pořádku, xxxxxxxxxxx xxxxxxxx činům xxxx xxx xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Politické xxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx, xxxxx i jiná xxxxxxxx xxxx odděleny xx xxxxx.
Xx. 21
(1) Občané xxxx právo xxxxxxx xx xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxx přímo xxxx svobodnou volbou xxxxx xxxxxxxx.
(2) Volby xx xxxx konat xx lhůtách xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx období xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxx x rovné a xxxxxxxx se xxxxxx xxxxxxxxxx. Podmínky výkonu xxxxxxxxx xxxxx stanoví xxxxx.
(4) Občané mají xx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx x voleným x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
Čl. 22
Zákonná úprava xxxxx xxxxxxxxxxx práv x svobod a xxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx x ochraňovat xxxxxxxxx xxxxxx politických xxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.
Čl. 23
Xxxxxx mají xxxxx postavit xx xx odpor proti xxxxxxx, xxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxx, založený Xxxxxxxx, xxxxxxxx činnost xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxx použití zákonných xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXX NÁRODNOSTNÍCH X XXXXXXXXX MENŠIN
Čl. 24
Xxxxxxxxxxx ke xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nebo xxxxxxx xxxxxxx xxxxx být xxxxxx xx újmu.
Xx. 25
(1) Xxxxxxx xxxxxxxx národnostní xxxx xxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxx rozvoj, xxxxxxx právo společně x jinými příslušníky xxxxxxx xxxxxxxx vlastní xxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxx informace x xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxxx xx x xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx stanoví xxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx a xxxxxxxx xxxxxxxx xx xx xxxxxxxx stanovených xxxxxxx zaručuje xxx
x) xxxxx xx xxxxxxxx x xxxxxx jazyku,
b) xxxxx užívat jejich xxxxxx x úředním xxxxx,
x) xxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxx.
XXXXX ČTVRTÁ
HOSPODÁŘSKÁ, SOCIÁLNÍ X XXXXXXXX PRÁVA
Čl.26
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxx x xxxx, xxxxx x xxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Zákon xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxx xxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx.
(3) Každý xx xxxxx získávat xxxxxxxxxx xxx své xxxxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxxx, xxxxx xxxx xxxxx xxxxxxx xxx xxx xxxx vykonávat, xxxx v přiměřeném xxxxxxx hmotně xxxxxxxxx; xxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(4) Xxxxx může xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx.
Xx. 27
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxx x xxxxxx xx xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx.
(2) Odborové xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxx. Xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx, stejně xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxx v xxxxxxx xxxx v xxxxxxx.
(3) Činnost xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx a vznik x xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx na xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx a sociálních xxxxx mohou xxx xxxxxxx zákonem, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx práv x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xx stávku xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; xxxx xxxxx xxxxxxxxxx soudcům, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx ozbrojených xxx x příslušníkům xxxxxxxxxxxxxx sborů.
Čl. 28
Xxxxxxxxxxx mají xxxxx xx xxxxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxx x na xxxxxxxxxx xxxxxxxx podmínky. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl. 29
(1) Xxxx, xxxxxxxxx x osoby xxxxxxxxx xxxxxxxxx mají xxxxx na xxxxxxxx xxxxxxx zdraví xxx xxxxx x na xxxxxxxx pracovní podmínky.
(2) Xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx mají xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx x pracovních xxxxxxxx x na xxxxx při xxxxxxxx x povolání.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Čl. 30
(1) Xxxxxx xxxx xxxxx na xxxxxxxxx xxxxxx zabezpečení xx stáří a xxx nezpůsobilosti k xxxxx, xxxxx i xxx xxxxxx živitele.
(2) Xxxxx, xxx xx x hmotné xxxxx, xx xxxxx xx xxxxxxx pomoc, která xx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Čl. 31
Xxxxx xx xxxxx na ochranu xxxxxx. Xxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx x xx xxxxxxxxx xxxxxxx za xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl.32
(1) Xxxxxxxxxxx a xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx zákona. Xxxxxxxx xxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxx v xxxxxxxxxxx xx zaručena xxxxxxxx xxxx, xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx podmínky.
(3) Xxxx narozené x xxxxxxxxxx i xxxx xx xxxx xxxxxx xxxxx.
(4) Péče x xxxx x jejich xxxxxxx xx právem xxxxxx; xxxx xxxx xxxxx xx rodičovskou xxxxxxx x xxxx. Xxxxx rodičů xxxxx xxx xxxxxxx x xxxxxxxxx děti xxxxx xxx xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxx rozhodnutím xxxxx na xxxxxxx xxxxxx.
(5) Rodiče, kteří xxxxxx x xxxx, xxxx právo na xxxxx státu.
(6) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Xx. 33
(1) Každý xx xxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxx xx povinná xx xxxx, kterou stanoví xxxxx.
(2) Xxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Zřizovat jiné xxxxx xxx státní x xxxxxxxx na xxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; xx takových školách xx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx za xxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxxx, xx xxxxxx xxxxxxxx mají xxxxxx při xxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxx.
Xx.34
(1) Práva k xxxxxxxxx xxxxxx duševní xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxxxxx xx kulturnímu xxxxxxxxx xx zaručeno za xxxxxxxx stanovených xxxxxxx.
Xx. 35
(1) Každý xx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx prostředí.
(2) Xxxxx xx právo xx xxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx x přírodních xxxxxx.
(3) Xxx výkonu xxxxx xxxx nikdo nesmí xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx prostředí, xxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx a kulturní xxxxxxx nad míru xxxxxxxxxx zákonem.
HLAVA XXXX
XXXXX NA XXXXXX X JINOU XXXXXX XXXXXXX
Xx. 36
(1) Xxxxx xx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxx x nestranného xxxxx a ve xxxxxxxxxxx případech u xxxxxx xxxxxx.
(2) Kdo xxxxx, xx xxx xx svých xxxxxxx xxxxxxx rozhodnutím xxxxxx xxxxxxx správy, xxxx xx obrátit na xxxx, aby xxxxxxxxxx xxxxxxxxx takového rozhodnutí, xxxxxxxxx-xx xxxxx jinak. X pravomoci xxxxx xxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxx Listiny.
(3) Xxxxx xx právo na xxxxxxx xxxxx způsobené xx xxxxxxxxxx rozhodnutím xxxxx, jiného xxxxxxxx xxxxxx xx orgánu xxxxxxx správy nebo xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx a xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx.
Xx. 37
(1) Každý xx právo xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx sobě xxxx xxxxx blízké.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxx pomoc x xxxxxx před xxxxx, xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xx orgány xxxxxxx xxxxxx, x xx xx xxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xx x xxxxxx xxxxx.
(4) Kdo xxxxxxxx, že neovládá xxxxx, xxxx se xxxx jednání, xx xxxxx xx xxxxxxxxxx.
Xx. 38
(1) Xxxxx xxxxx být odňat xxxxx zákonnému soudci. Xxxxxxxxxxx soudu i xxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx, xxx xxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx x v xxxx xxxxxxxxxxx x xxx xx xxxx xxxxxxxx xx všem prováděným xxxxxxx. Xxxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxx xxx x případech xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Čl. 39
Xxx xxxxx xxxxxxx, xxxxx jednání xx trestným xxxxx x jaký xxxxx, xxxxx i jaké xxxx xxxx na xxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxx xx xxxx xxxxxxxx uložit.
Xx. 40
(1) Jen xxxx xxxxxxxxx o xxxx x xxxxxx xx xxxxxxx xxxx.
(2) Xxxxx, xxxxx xxxxx xx vedeno xxxxxxx xxxxxx, xx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx rozsudkem xxxxx xxxxxx xxxx xxxx vyslovena.
(3) Obviněný xx právo, aby xx xxx xxxxxxxxx xxx a xxxxxxx x přípravě xxxxxxxx x aby xx xxxx xxxxx xxx xxxx prostřednictvím xxxxxxx. Xxxxxxxx xx obhájce xxxxxxx, ačkoliv xx xxxxx zákona xxx xxxx, xxxx mu xxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxx xxxxxxx, x xxxxxxx xxxxxxxxx xx obviněný xxxxx na xxxxxxxxxx xxxxx obhájce.
(4) Xxxxxxxx xx právo odepřít xxxxxxx; xxxxxx práva xxxxx xxx žádným xxxxxxxx zbaven.
(5) Xxxxx xxxxxx xxx trestně xxxxxx xx xxx, xxx který již xxx pravomocně xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx mimořádných xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxx.
(6) Xxxxxxxxx xxxx xx xxxxxxxx x trest xx xxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx x xxxx, xxx byl čin xxxxxxx. Xxxxxxxxxx xxxxxx xx použije, jestliže xx xx pro xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXXXXXX XXXXXXXX
Xx. 41
(1) Práv xxxxxxxxx x čl. 26, čl. 27 xxxx. 4, čl. 28 xx 31, čl. 32 xxxx. 1 x 3, čl. 33 x 35 Xxxxxxx je xxxxx xx xxxxxxx xxxxx v xxxxxx xxxxxx, xxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxx xx v Xxxxxxx xxxxx x xxxxxx, xxxxxx xx tím xxxxx Federálního shromáždění, xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx, že xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxx.
Čl. 42
(1) Pokud Xxxxxxx xxxxxxx xxxxx "xxxxx", xxxxxx se xxx státní občan Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Republiky.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxx x České x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx práv x xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Pokud xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx "xxxxx", rozumí xx xxx xxxxx xxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx xxxxx a svobody, xxxxx Listina přiznává xxx xxxxxx xx xxxxxx občanství.
Čl. 43
Česká a Xxxxxxxxx Federativní Xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx za uplatňování xxxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx. Xxxx může xxx xxxxxxx tomu, xxx jednal x xxxxxxx se xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx a xxxxxxxxx.
Čl. 44
Zákon může xxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxx a xxxxx xxxxxxxxxxxx činnost x xxxxx xxxxxxx x čl. 20 xxxx. 2; xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx x xxxxxx samosprávy xx xxxxxxxx, které xxxx, xxx xxxxx xxxxxxx x čl. 27 xxxx. 4; xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx a xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx sil xxx xxxxx xxxxxxx x čl. 18, 19 x čl. 27 odst. 1 xx 3, xxxxx xxxxxxx x xxxxxxx xxxxxx. Osobám x povoláních, xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx x zdraví, xxxx xxxxx xxxxxx xxxxx xx stávku.
Informace
Právní xxxxxxx x. 2/1993 Sb. *) xxxxx účinnosti xxxx 1.1.1993.
Xx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxx a xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x.:
162/1998 Xx., xxxxxx xx xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx
x účinností xx 1.1.1999
295/2021 Sb., xxxxxx se mění Xxxxxxx základních xxxx x xxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x. 162/1998 Sb.
s xxxxxxxxx od 1.10.2021
Xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxx právních xxxxxxxx x xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx, xxxxx se xxxx xxxxxx derogační xxxxx shora xxxxxxxxx xxxxxxxx předpisu.
*) XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX A XXXXXX byla xxxxxx xxxxxxx xxx č. 23/1991 Sb.