Právní předpis byl sestaven k datu 19.11.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 01.10.2021.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod jako součásti ústavního pořádku České republiky
2/1993 Sb.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod
Listina základních práv a svobod
HLAVA PRVNÍ - OBECNÁ USTANOVENÍ Čl. 1 Čl. 2 Čl. 3 Čl. 4
HLAVA DRUHÁ - LIDSKÁ PRÁVA A ZÁKLADNÍ SVOBODY
Oddíl první - Základní lidská práva a svobody Čl. 5 Čl. 6 Čl. 7 Čl. 8 Čl. 9 Čl. 10 Čl. 11 Čl. 12 Čl. 13 Čl. 14 Čl. 15 Čl. 16
Oddíl druhý - Politická práva Čl. 17 Čl. 18 Čl. 19 Čl. 20 Čl. 21 Čl. 22 Čl. 23
HLAVA TŘETÍ - PRÁVA NÁRODNOSTNÍCH A ETNICKÝCH MENŠIN Čl. 24 Čl. 25
HLAVA ČTVRTÁ - HOSPODÁŘSKÁ, SOCIÁLNÍ A KULTURNÍ PRÁVA Čl. 26 Čl. 27 Čl. 28 Čl. 29 Čl. 30 Čl. 31 Čl. 32 Čl. 33 Čl. 34 Čl. 35
HLAVA PÁTÁ - PRÁVO NA SOUDNÍ A JINOU PRÁVNÍ OCHRANU Čl. 36 Čl. 37 Čl. 38 Čl. 39 Čl. 40
HLAVA ŠESTÁ - USTANOVENÍ SPOLEČNÁ Čl. 41 Čl. 42 Čl. 43 Čl. 44
2
XXXXXXXX
xxxxxxxxxxxxx Xxxxx národní xxxx
xx xxx 16. xxxxxxxx 1992
x xxxxxxxxx XXXXXXX ZÁKLADNÍCH XXXX X XXXXXX jako xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx republiky
Předsednictvo Xxxxx xxxxxxx xxxx se xxxxxxx takto:
Předsednictvo Xxxxx xxxxxxx rady xxxxxxxxx XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX xxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx.
&xxxx;
Xxxx x. x.
XXXXXXX XXXXXXXXXX PRÁV X SVOBOD
Federální xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx Xxxxx xxxxxxx xxxx x Xxxxxxxxx národní xxxx,
xxxxxxxxx neporušitelnost xxxxxxxxxxx xxxx člověka, práv xxxxxx x svrchovanost xxxxxx,
xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx lidství x xx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx trpkých xxxxxxxxxx x xxx, xxx xxxxxx xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxx xxxx x xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx,
xxxxxxxxx xxxxxx xx zabezpečení xxxxxx xxxx xxxxxxxxx úsilím xxxxx svobodných xxxxxx,
xxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxx,
xxxxxxxxxxxx xx xxxx díl xxxxxxxxxxxx vůči xxxxxxxx xxxxxxxxx xx osud xxxxxxxxx xxxxxx xx Xxxx
x xxxxxxxxxx xxxx, xxx xx Česká x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxx, xxx xxxx xxxxxxx ctí,
usneslo xx xx této Xxxxxxx xxxxxxxxxx práv x svobod:
XXXXX PRVNÍ
OBECNÁ XXXXXXXXXX
Xx. 1
Xxxx xxxx xxxxxxxx x xxxxx v xxxxxxxxxxx i x xxxxxxx. Xxxxxxxx práva x xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, nezcizitelné, nepromlčitelné x nezrušitelné.
Xx. 2
(1) Stát xx xxxxxxx na xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxx xx vázat xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx, ani xx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxx xxx xxx xxxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxx x x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, x xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Každý xxxx xxxxx, xx xxxx xxxxxxx xxxxxxxx, x xxxxx xxxxx xxx xxxxx činit, xx xxxxx neukládá.
Čl. 3
(1) Xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxx, xxxxx xxxxx, xxxxxx, xxxx x xxxxxxxxxxx, politického xx xxxxxx smýšlení, xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxxxxxx k národnostní xxxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx, xxxx nebo xxxxxx postavení.
(2) Xxxxx xx xxxxx svobodně xxxxxxxxxx x xxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxx.
(3) Xxxxxx xxxxx být xxxxxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx.
Čl. 4
(1) Xxxxxxxxxx xxxxx xxx ukládány xxxxxx na xxxxxxx xxxxxx x x xxxx xxxxxx x xxx při xxxxxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx.
(2) Xxxx xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxx xxx za xxxxxxxx xxxxxxxxxxx Listinou xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx (xxxx jen "Xxxxxxx") upraveny pouze xxxxxxx.
(3) Zákonná xxxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxx xxx všechny xxxxxxx, které xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxxx ustanovení x xxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx xxxx xxx xxxxxxx jejich xxxxxxxx x smyslu. Xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxx xxxxxxxxxx k xxxxx xxxxxx, než xxx xxxxx byla xxxxxxxxx.
XXXXX DRUHÁ
LIDSKÁ XXXXX X XXXXXXXX SVOBODY
Oddíl xxxxx
Xxxxxxxx lidská práva x xxxxxxx
Xx. 5
Každý xx xxxxxxxxx mít xxxxx.
Čl. 6
(1) Každý xx xxxxx xx xxxxx. Lidský xxxxx xx hoden xxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxx se xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxx článku xxxx, xxxxxxxx byl xxxxx xxxxxx xxxxxx v xxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx. Právo xxxxxx xxxxx xxxx xx xxxxx xxxxxx xxxxxxx x xx xxxxxx xx xxxxxxxx xx podmínek, xxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 7
(1) Nedotknutelnost xxxxx x xxxxxx xxxxxxxx xx zaručena. Xxxxxxx může xxx xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem.
(2) Xxxxx xxxxx xxx mučen xxx xxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx.
Xx. 8
(1) Xxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx nesmí xxx xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx jinak než x xxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx stanoví xxxxx. Xxxxx nesmí xxx zbaven xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxx xxxx podezřelého x trestného činu xx možno xxxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx x zákoně. Xxxxxxxx xxxxx musí xxx xxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxx, xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xx 48 xxxxx xxxxxxxxxx na xxxxxxx xxxx odevzdána xxxxx. Xxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxx do 24 xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx a rozhodnout x xxxxx, xxxx xx propustit na xxxxxxx.
(4) Zatknout xxxxxxxxxx xx možno xxx xx písemný xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx. Xxxxxxx xxxxx xxxx xxx xx 24 xxxxx xxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxx xxxx zatčenou xxxxx xx 24 hodin xx xxxxxxxx vyslechnout x rozhodnout x xxxxx xxxx xx xxxxxxxxx na xxxxxxx.
(5) Xxxxx nesmí být xxxx xx xxxxx, xxx x xxxxxx x xx dobu xxxxxxxxxx xxxxxxx x xx základě xxxxxxxxxx xxxxx.
(6) Xxxxx xxxxxxx, xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxx osoba xxxxxxxx xxxx držena x ústavní zdravotnické xxxx bez xxxxx xxxxxxxx. Xxxxxx opatření xxxx xxx xx 24 hodin xxxxxxxx xxxxx, který o xxxxx umístění xxxxxxxx xx 7 dnů.
Čl. 9
(1) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx.
(2) Ustanovení xxxxxxxx 1 xx xxxxxxxxxx xx:
x) práce ukládané xxxxx xxxxxx osobám xx xxxxxx trestu xxxxxx xxxxxxx nebo xxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxx svobody,
b) vojenskou xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxx stanovenou xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx,
x) xxxxxx vyžadovanou xx základě xxxxxx x xxxxxxx živelných xxxxxx, xxxxx, nebo xxxxxx nebezpečí, xxxxx xxxxxxxx xxxxxx, xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx,
x) xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxx ochranu xxxxxx, xxxxxx xxxx xxxx xxxxxxx.
Xx. 10
(1) Každý xx právo, xxx xxxx xxxxxxxxx jeho xxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxx xxxx, dobrá xxxxxx x xxxxxxxx xxxx xxxxx.
(2) Každý xx xxxxx na xxxxxxx xxxx neoprávněným zasahováním xx xxxxxxxxxx a xxxxxxxxx života.
(3) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx nebo xxxxx zneužíváním údajů x xxx xxxxx.
Čl. 11
(1) Každý xx xxxxx vlastnit xxxxxxx. Xxxxxxxxxx právo xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxx zákonný xxxxx x xxxxxxx. Xxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxxxx, xxxxx majetek xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx společnosti, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx zájmu xxx xxx xxx xx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxx nebo xxxxxxxx xxxxxxxxxxx osob; zákon xxxx xxxx xxxxxxxx, xx určité věci xxxxx xxx xxxxx xx vlastnictví xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxx xx xxxxxx x Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Nesmí být xxxxxxxx na újmu xxxx xxxxxxx xxxxx x xxxxxxx se xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx. Xxxx výkon xxxxx poškozovat xxxxxx xxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx nad xxxx stanovenou xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx zájmu, x xx xx xxxxxxx xxxxxx x za xxxxxxx.
(5) Xxxx x xxxxxxxx xxx ukládat xxx na xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 12
(1) Xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx. Není xxxxxxxx xx xxx xxxxxxxx bez souhlasu xxxx, kdo v xxx bydlí.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx xx přípustná xxx pro xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, x xx na xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx. Xxxxxx provedení xxxxxxx xxxxxxxxx stanoví zákon.
(3) Xxxx xxxxxx do xxxxxxxxxxxxxxxx obydlí mohou xxx zákonem xxxxxxxx, xxx xx-xx xx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx xxxx zdraví xxxx, pro ochranu xxxx a xxxxxx xxxxxxx anebo xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx. Pokud xx xxxxxx užíváno xxxx xxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxx být xxxxxx xxxxxx zákonem xxxxxxxx, xxx xx-xx xx xxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxx veřejné xxxxxx.
Čl. 13
Xxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxx, xx xxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx anebo xxxxx xxxxxxxx, x xxxxxxxx xxxxxxx a xxxxxxxx, xxxxx stanoví xxxxx. Xxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx telefonem, xxxxxxxxxx xxxx xxxxx podobným xxxxxxxxx.
Čl. 14
(1) Xxxxxxx xxxxxx a xxxxxx xx zaručena.
(2) Xxxxx, xxx xx oprávněně xxxxxxx na území Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx.
(3) Tyto xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, jestliže xx xx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx x xx xxxxxxxxxx územích xxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx.
(4) Každý xxxxx xx právo xx xxxxxxxx xxxxx xx xxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx. Xxxxx nemůže xxx xxxxx x xxxxxxxx xxx vlasti.
(5) Xxxxxxx xxxx být xxxxxxxx xxx x případech xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 15
(1) Svoboda xxxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxx xx xxxxx xxxxxx své xxxxxxxxxxx xxxx xxxx xxxxx být bez xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxx.
(3) Nikdo xxxxxx xxx xxxxx vykonávat xxxxxxxxx službu, xxxxx xx to x xxxxxxx x jeho xxxxxxxx xxxx x xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx stanoví xxxxx.
Xx. 16
(1) Každý xx právo xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxx xxx xxx xxxx xxxxxxxx x jinými, xxxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxx xxx orgány, xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxx a xxxx církevní xxxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx vyučování náboženství xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx těchto xxxx xxxx xxx omezen xxxxxxx, jde-li o xxxxxxxx x demokratické xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx veřejné xxxxxxxxxxx x xxxxxxx, xxxxxx x mravnosti nebo xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxxx xxxxx
Xx. 17
(1) Xxxxxxx xxxxxxx x xxxxx na xxxxxxxxx xxxx zaručeny.
(2) Xxxxx xx právo xxxxxxxxxx xxx názory xxxxxx, písmem, xxxxxx, xxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx, xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxx, přijímat x xxxxxxxxxx xxxxx x informace xxx xxxxxx xx xxxxxxx xxxxx.
(3) Cenzura xx xxxxxxxxxxx.
(4) Svobodu projevu x právo vyhledávat x xxxxx informace xxx xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx o xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx ochranu xxxx x xxxxxx xxxxxxx, bezpečnost státu, xxxxxxxx bezpečnost, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx.
(5) Xxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx jsou xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxx xxxxxxxx. Xxxxxxxx a xxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Čl. 18
(1) Petiční xxxxx je xxxxxxxx; xx věcech xxxxxxxxx xxxx xxxxxx společného xxxxx xx xxxxx xxxxx sám xxxx x jinými xx xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxx samosprávy s xxxxxxxx, návrhy a xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx se xxxxx xxxxxxxxx do xxxxxxxxxxxx xxxxx.
(3) Peticemi xx xxxxx vyzývat x porušování základních xxxx a svobod xxxxxxxxxx Xxxxxxxx.
Čl. 19
(1) Xxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxx xxxxx xxx omezit xxxxxxx x případech xxxxxxxxxxx na xxxxxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx pro xxxxxxx práv a xxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, zdraví, xxxxxxxxx, xxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxxxxxxx však nesmí xxx podmíněno xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 20
(1) Xxxxx xxxxxxxx se sdružovat xx xxxxxxxx. Xxxxx xx xxxxx xxxxx x jinými xx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx x jiných xxxxxxxxxx.
(2) Občané mají xxxxx zakládat též xxxxxxxxx strany a xxxxxxxxx xxxxx a xxxxxxxxx se x xxxx.
(3) Výkon xxxxxx xxxx xxx xxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx xx je x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxx xxxxxxx bezpečnosti x xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxx trestným činům xxxx xxx ochranu xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx strany x xxxxxxxxx xxxxx, xxxxx x jiná xxxxxxxx jsou xxxxxxxx xx xxxxx.
Xx. 21
(1) Občané xxxx právo podílet xx na správě xxxxxxxxx věcí xxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxx xxxxx xx xxxxxxx nepřesahujících xxxxxxxxxx volební xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Volební xxxxx xx všeobecné x xxxxx x xxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxxxx. Podmínky xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx stanoví xxxxx.
(4) Xxxxxx xxxx xx rovných xxxxxxxx xxxxxxx k xxxxxxx x xxxxx veřejným xxxxxxx.
Xx. 22
Zákonná úprava xxxxx xxxxxxxxxxx xxxx x svobod x xxxx výklad x xxxxxxxxx musí umožňovat x ochraňovat svobodnou xxxxxx xxxxxxxxxxx sil x xxxxxxxxxxxx společnosti.
Xx. 23
Občané mají xxxxx xxxxxxxx se xx odpor proti xxxxxxx, xxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxx svobod, xxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx orgánů x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx.
HLAVA XXXXX
XXXXX XXXXXXXXXXXXX X XXXXXXXXX XXXXXX
Xx. 24
Xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxx být xxxxxx xx újmu.
Xx. 25
(1) Xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx nebo xxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx právo společně x xxxxxx příslušníky xxxxxxx rozvíjet xxxxxxx xxxxxxx, právo xxxxxxxxxx x přijímat informace x xxxxxx mateřském xxxxxx a xxxxxxxxx xx x xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx x národnostním x xxxxxxxx xxxxxxxx xx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx zaručuje xxx
x) xxxxx xx xxxxxxxx x xxxxxx xxxxxx,
x) xxxxx xxxxxx xxxxxx xxxxxx x xxxxxxx xxxxx,
x) právo xxxxxx xx xxxxxx věcí xxxxxxxxxx se národnostních x etnických menšin.
HLAVA XXXXXX
XXXXXXXXXXX, XXXXXXXX X XXXXXXXX PRÁVA
Čl.26
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxx x xxxx, xxxxx x xxxxx xxxxxxxx x provozovat xxxxx xxxxxxxxxxxx činnost.
(2) Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx x omezení pro xxxxx xxxxxxxx povolání xxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx xxx xxxxxxx potřeby xxxxx. Xxxxxx, xxxxx toto xxxxx xxxxxxx xxx xxx viny xxxxxxxxx, xxxx x přiměřeném xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx; xxxxxxxx stanoví zákon.
(4) Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx pro xxxxxxx.
Xx. 27
(1) Každý xx xxxxx svobodně xx xxxxxxxxx s xxxxxx xx xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx zájmů.
(2) Odborové xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xx státu. Xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx, xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxx x xxxxxxx nebo v xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx x vznik x xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx xx ochranu xxxxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx xxxxx xxxxx být xxxxxxx zákonem, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nezbytná xxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxxxx pořádku xxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Právo xx stávku xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem; toto xxxxx nepřísluší xxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx ozbrojených xxx a xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx sborů.
Xx. 28
Xxxxxxxxxxx mají xxxxx xx xxxxxxxxxxxx xxxxxx za xxxxx x xx uspokojivé xxxxxxxx podmínky. Podrobnosti xxxxxxx zákon.
Čl. 29
(1) Ženy, xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx mají xxxxx xx zvýšenou xxxxxxx xxxxxx xxx xxxxx x na xxxxxxxx xxxxxxxx podmínky.
(2) Xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx xx zvláštní xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxx x na xxxxx xxx xxxxxxxx x xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Xx. 30
(1) Občané xxxx právo xx xxxxxxxxx xxxxxx zabezpečení xx xxxxx x xxx xxxxxxxxxxxxxx x xxxxx, xxxxx x xxx ztrátě xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx xx x hmotné xxxxx, xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx, která xx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx základních xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 31
Každý xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx. Občané xxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx na xxxxxxxxxx xxxxxxxxx péči x na zdravotní xxxxxxx za xxxxxxxx, xxxxx stanoví xxxxx.
Xx.32
(1) Xxxxxxxxxxx x xxxxxx xxxx pod xxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxxx xxxx a xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxx v xxxxxxxxxxx xx zaručena xxxxxxxx xxxx, xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxx a xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx podmínky.
(3) Xxxx narozené v xxxxxxxxxx x xxxx xx xxxx xxxxxx xxxxx.
(4) Péče x xxxx x xxxxxx xxxxxxx je xxxxxx xxxxxx; xxxx mají xxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxx. Xxxxx xxxxxx mohou xxx xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxx xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx.
(5) Xxxxxx, xxxxx xxxxxx x xxxx, xxxx právo na xxxxx xxxxx.
(6) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl. 33
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxx xx povinná xx xxxx, xxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxx xxxx xxxxx xx bezplatné xxxxxxxx x xxxxxxxxxx x středních školách, xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx na xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Zřizovat xxxx xxxxx než státní x vyučovat xx xxxx xxx xx xxxxxxxx stanovených zákonem; xx xxxxxxxx školách xx může vzdělání xxxxxxxxxx xx xxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxxx, xx xxxxxx podmínek xxxx xxxxxx xxx xxxxxx xxxxx na pomoc xxxxx.
Čl.34
(1) Práva x xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Právo xxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx stanovených xxxxxxx.
Xx. 35
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx právo xx xxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx zdrojů.
(3) Xxx xxxxxx xxxxx xxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx prostředí, přírodní xxxxxx, xxxxxxx bohatství xxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
HLAVA XXXX
XXXXX NA XXXXXX A JINOU XXXXXX XXXXXXX
Xx. 36
(1) Xxxxx se xxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxx a xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx u xxxxxx xxxxxx.
(2) Kdo xxxxx, xx xxx xx svých xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx orgánu xxxxxxx správy, může xx xxxxxxx xx xxxx, xxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxxxx-xx zákon xxxxx. X xxxxxxxxx xxxxx xxxx xxxxx být xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxx x svobod xxxxx Xxxxxxx.
(3) Xxxxx xx xxxxx na xxxxxxx škody xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx rozhodnutím xxxxx, jiného xxxxxxxx xxxxxx xx orgánu xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx.
Čl. 37
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx stíhání xxxx xxxx xxxxx blízké.
(2) Xxxxx xx právo xx xxxxxx xxxxx x xxxxxx před xxxxx, xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx či xxxxxx xxxxxxx správy, x xx od xxxxxxx xxxxxx.
(3) Všichni xxxxxxxxx xxxx si x xxxxxx rovni.
(4) Kdo xxxxxxxx, že xxxxxxxx xxxxx, xxxx se xxxx xxxxxxx, má xxxxx xx xxxxxxxxxx.
Xx. 38
(1) Nikdo xxxxx xxx odňat xxxxx zákonnému soudci. Xxxxxxxxxxx soudu x xxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx, xxx xxxx xxx xxxx projednána xxxxxxx, xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx x x jeho xxxxxxxxxxx x xxx xx xxxx xxxxxxxx xx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx. Veřejnost xxxx xxx xxxxxxxxx xxx x případech xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 39
Jen xxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx činem x xxxx xxxxx, xxxxx x jaké xxxx xxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxx xx jeho xxxxxxxx uložit.
Xx. 40
(1) Xxx xxxx xxxxxxxxx o xxxx x xxxxxx xx trestné xxxx.
(2) Xxxxx, proti xxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, je xxxxxxxxx xx xxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxxx xxxxxxxxx.
(3) Obviněný xx právo, xxx xx xxx xxxxxxxxx xxx x xxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxx x xxx xx xxxx xxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxx xx obhájce xxxxxxx, ačkoliv xx xxxxx zákona mít xxxx, xxxx xx xxxxxxxxx soudem. Zákon xxxxxxx, v kterých xxxxxxxxx xx obviněný xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx xx právo odepřít xxxxxxx; xxxxxx xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxxx zbaven.
(5) Nikdo xxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx xx xxx, xxx který xxx xxx pravomocně xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx v xxxxxxx xx zákonem.
(6) Xxxxxxxxx xxxx xx xxxxxxxx x xxxxx xx xxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx x xxxx, xxx xxx xxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxx, jestliže xx xx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXXXXXX SPOLEČNÁ
Čl. 41
(1) Práv xxxxxxxxx x čl. 26, čl. 27 xxxx. 4, čl. 28 xx 31, čl. 32 xxxx. 1 x 3, čl. 33 x 35 Xxxxxxx xx xxxxx xx domáhat xxxxx v xxxxxx xxxxxx, xxxxx xxxx xxxxxxxxxx provádějí.
(2) Xxx xx x Xxxxxxx xxxxx x xxxxxx, xxxxxx xx xxx xxxxx Federálního xxxxxxxxxxx, xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxx zákonodárné xxxxxxxxx xxxxxxxxx, xx úprava xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxx.
Xx. 42
(1) Pokud Xxxxxxx xxxxxxx xxxxx "xxxxx", xxxxxx se xxx xxxxxx xxxxx Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxx x České x Xxxxxxxxx Federativní Xxxxxxxxx lidských práv x xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx, pokud xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx pojmu "xxxxx", xxxxxx xx xxx xxxxx člověk, xxx-xx x xxxxxxxx xxxxx a xxxxxxx, xxxxx Listina xxxxxxxx xxx xxxxxx na xxxxxx občanství.
Xx. 43
Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxxx azyl xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx práv x xxxxxx. Azyl může xxx odepřen xxxx, xxx xxxxxx v xxxxxxx se základními xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx.
Čl. 44
Xxxxx xxxx xxxxxxx a xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx na xxxxxxxxx a xxxxx xxxxxxxxxxxx činnost x xxxxx xxxxxxx x čl. 20 xxxx. 2; xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx x územní xxxxxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx xxxx, xxx xxxxx xxxxxxx x čl. 27 xxxx. 4; xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxxx ozbrojených xxx xxx xxxxx xxxxxxx x čl. 18, 19 x čl. 27 xxxx. 1 xx 3, xxxxx souvisí s xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx x xxxxxxxxxx, xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx nezbytná xxx ochranu xxxxxx x xxxxxx, může xxxxx xxxxxx xxxxx xx xxxxxx.
Xxxxxxxxx
Xxxxxx předpis x. 2/1993 Xx. *) xxxxx xxxxxxxxx xxxx 1.1.1993.
Xx xxxxx tohoto xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx změny x xxxxxxxx uskutečněné xxxxxxx xxxxxxxxx č.:
162/1998 Xx., xxxxxx se xxxx Xxxxxxx základních xxxx x xxxxxx
x účinností xx 1.1.1999
295/2021 Xx., xxxxxx xx xxxx Xxxxxxx základních xxxx x svobod, xx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x. 162/1998 Xx.
x xxxxxxxxx xx 1.10.2021
Znění xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxx právních xxxxxxxx x xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx, xxxxx xx xxxx netýká xxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
*) XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX xxxx xxxxxx xxxxxxx xxx č. 23/1991 Sb.