Právní předpis byl sestaven k datu 27.11.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 01.10.2021.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod jako součásti ústavního pořádku České republiky
2/1993 Sb.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod
Listina základních práv a svobod
HLAVA PRVNÍ - OBECNÁ USTANOVENÍ Čl. 1 Čl. 2 Čl. 3 Čl. 4
HLAVA DRUHÁ - LIDSKÁ PRÁVA A ZÁKLADNÍ SVOBODY
Oddíl první - Základní lidská práva a svobody Čl. 5 Čl. 6 Čl. 7 Čl. 8 Čl. 9 Čl. 10 Čl. 11 Čl. 12 Čl. 13 Čl. 14 Čl. 15 Čl. 16
Oddíl druhý - Politická práva Čl. 17 Čl. 18 Čl. 19 Čl. 20 Čl. 21 Čl. 22 Čl. 23
HLAVA TŘETÍ - PRÁVA NÁRODNOSTNÍCH A ETNICKÝCH MENŠIN Čl. 24 Čl. 25
HLAVA ČTVRTÁ - HOSPODÁŘSKÁ, SOCIÁLNÍ A KULTURNÍ PRÁVA Čl. 26 Čl. 27 Čl. 28 Čl. 29 Čl. 30 Čl. 31 Čl. 32 Čl. 33 Čl. 34 Čl. 35
HLAVA PÁTÁ - PRÁVO NA SOUDNÍ A JINOU PRÁVNÍ OCHRANU Čl. 36 Čl. 37 Čl. 38 Čl. 39 Čl. 40
HLAVA ŠESTÁ - USTANOVENÍ SPOLEČNÁ Čl. 41 Čl. 42 Čl. 43 Čl. 44
2
USNESENÍ
předsednictva Xxxxx národní xxxx
xx xxx 16. xxxxxxxx 1992
o xxxxxxxxx XXXXXXX ZÁKLADNÍCH XXXX X XXXXXX jako xxxxxxxx ústavního xxxxxxx Xxxxx republiky
Předsednictvo Xxxxx xxxxxxx xxxx se xxxxxxx takto:
Předsednictvo České xxxxxxx rady vyhlašuje XXXXXXX XXXXXXXXXX PRÁV X XXXXXX xxxx xxxxxxx xxxxxxxxx pořádku Xxxxx republiky.
Uhde v. x.
XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX
Xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx návrhů Xxxxx xxxxxxx rady x Xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx,
xxxxxxxxx neporušitelnost xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx na xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx x xx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx tradice xxxxxx národů,
pamětlivo trpkých xxxxxxxxxx z xxx, xxx xxxxxx xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxx xxxx x xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx,
xxxxxxxxx naděje xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx společným xxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxxx x práva xxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxx,
xxxxxxxxxxxx xx svůj xxx xxxxxxxxxxxx vůči budoucím xxxxxxxxx xx osud xxxxxxxxx xxxxxx xx Xxxx
x vyjadřujíc xxxx, xxx xx Česká x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx důstojně xxxxxxxx xxxx státy, xxx xxxx hodnoty ctí,
usneslo xx xx xxxx Xxxxxxx základních xxxx x svobod:
XXXXX XXXXX
XXXXXX USTANOVENÍ
Čl. 1
Xxxx jsou xxxxxxxx x rovní x xxxxxxxxxxx x x xxxxxxx. Základní xxxxx x xxxxxxx jsou xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx.
Xx. 2
(1) Stát xx xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxx xx xxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx, xxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxx xxx xxx uplatňovat xxx x případech x v mezích xxxxxxxxxxx zákonem, x xx xxxxxxxx, který xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxx xxxxx, xx xxxx xxxxxxx xxxxxxxx, x xxxxx xxxxx xxx xxxxx xxxxx, xx xxxxx xxxxxxxx.
Čl. 3
(1) Xxxxxxxx xxxxx a xxxxxxx xx xxxxxxxx všem xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxx, xxxxx xxxxx, xxxxxx, xxxx x xxxxxxxxxxx, politického xx xxxxxx xxxxxxxx, národního xxxx sociálního xxxxxx, xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxx etnické menšině, xxxxxxx, xxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Každý xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx se xxxxxxxx ovlivňování xxxxxx xxxxxxxxxxx a všechny xxxxxxx nátlaku směřující x odnárodňování.
(3) Nikomu xxxxx xxx způsobena xxxx xx xxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx jeho xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx.
Xx. 4
(1) Povinnosti xxxxx být xxxxxxxx xxxxxx na xxxxxxx xxxxxx x x xxxx xxxxxx a xxx xxx zachování xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx.
(2) Meze xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx (xxxx xxx "Xxxxxxx") xxxxxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx omezení xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Při xxxxxxxxx ustanovení x xxxxxx základních xxxx x svobod xxxx xxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx x smyslu. Xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxx xxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxx, xxx xxx xxxxx byla xxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXX XXXXX X ZÁKLADNÍ XXXXXXX
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxx lidská xxxxx x xxxxxxx
Xx. 5
Každý xx xxxxxxxxx xxx xxxxx.
Čl. 6
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxx. Lidský xxxxx xx xxxxx xxxxxxx xxx xxxx narozením.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxx xx nepřipouští.
(4) Xxxxxxxxx práv podle xxxxxx xxxxxx není, xxxxxxxx byl někdo xxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxx x jednáním, xxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx. Xxxxx xxxxxx xxxxx xxxx xx život xxxxxx xxxxxxx x xx xxxxxx je xxxxxxxx xx podmínek, xxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 7
(1) Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxx x jejího xxxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxxxx xxxx xxx xxx x případech xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx být xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxx nebo ponižujícímu xxxxxxxxx xxxx xxxxxx.
Xx. 8
(1) Xxxxxx xxxxxxx xx zaručena.
(2) Xxxxx xxxxx být xxxxxx xxxx zbaven xxxxxxx xxxxx než x důvodů x xxxxxxxx, který xxxxxxx xxxxx. Xxxxx nesmí xxx xxxxxx xxxxxxx xxxxx pro neschopnost xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxx nebo xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xx možno xxxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxx xxxx xxx ihned seznámena x důvody xxxxxxxx, xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xx 48 xxxxx xxxxxxxxxx na svobodu xxxx xxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxx xx 24 xxxxx xx převzetí xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx x xxxxx, xxxx xx xxxxxxxxx na xxxxxxx.
(4) Zatknout xxxxxxxxxx xx možno xxx xx písemný xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx. Zatčená xxxxx musí být xx 24 xxxxx xxxxxxxxx soudu. Xxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxx xx 24 hodin xx převzetí xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx o xxxxx xxxx xx xxxxxxxxx na xxxxxxx.
(5) Xxxxx xxxxx být xxxx do vazby, xxx x xxxxxx x na xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx a xx základě xxxxxxxxxx xxxxx.
(6) Zákon stanoví, xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx nebo xxxxxx x xxxxxxx zdravotnické xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx. Xxxxxx opatření xxxx xxx xx 24 xxxxx oznámeno xxxxx, xxxxx x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xx 7 dnů.
Xx. 9
(1) Xxxxx xxxxx být xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx.
(2) Ustanovení xxxxxxxx 1 xx nevztahuje xx:
x) práce ukládané xxxxx xxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxx xxxxxx svobody nebo xxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx nahrazující xxxxx xxxxxx svobody,
b) xxxxxxxxx xxxxxx nebo jinou xxxxxx xxxxxxxxxx zákonem xxxxxxx povinné xxxxxxxx xxxxxx,
x) službu vyžadovanou xx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx, xxxx xxxxxx xxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxx xxxxxx, xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx,
x) xxxxxxx uložené xxxxxxx pro xxxxxxx xxxxxx, zdraví nebo xxxx xxxxxxx.
Čl. 10
(1) Xxxxx xx právo, xxx xxxx xxxxxxxxx jeho xxxxxx důstojnost, xxxxxx xxxx, xxxxx pověst x chráněno xxxx xxxxx.
(2) Každý xx xxxxx xx xxxxxxx xxxx neoprávněným xxxxxxxxxxx xx soukromého a xxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx před neoprávněným xxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx nebo xxxxx zneužíváním xxxxx x své osobě.
Xx. 11
(1) Xxxxx xx xxxxx vlastnit xxxxxxx. Xxxxxxxxxx právo xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxx x xxxxxxx. Xxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx x zabezpečování xxxxxx celé společnosti, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx zájmu xxx xxx xxx xx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx osob; xxxxx xxxx také xxxxxxxx, xx určité xxxx xxxxx xxx xxxxx xx vlastnictví xxxxxx xxxx právnických osob xx xxxxxx v Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Republice.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Nesmí xxx xxxxxxxx xx xxxx xxxx xxxxxxx xxxxx x rozporu xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx. Xxxx výkon xxxxx xxxxxxxxxx lidské xxxxxx, přírodu x xxxxxxx prostředí nad xxxx xxxxxxxxxx zákonem.
(4) Xxxxxxxxxxx nebo xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx xx možné xx xxxxxxxx xxxxx, a xx xx xxxxxxx xxxxxx x za xxxxxxx.
(5) Xxxx x xxxxxxxx xxx ukládat xxx xx základě xxxxxx.
Čl. 12
(1) Xxxxxx xx nedotknutelné. Není xxxxxxxx xx xxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxxx, xxx x xxx bydlí.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx xx přípustná xxx xxx účely xxxxxxxxx řízení, a xx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
(3) Xxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx mohou xxx zákonem xxxxxxxx, xxx xx-xx to x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxx xxxx, xxx ochranu xxxx x svobod xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx ohrožení xxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx. Xxxxx je xxxxxx xxxxxxx také xxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx jiné xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxx xxx xxxxxx zásahy zákonem xxxxxxxx, též je-li xx xxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxx veřejné xxxxxx.
Čl. 13
Nikdo nesmí xxxxxxx listovní tajemství xxx xxxxxxxxx jiných xxxxxxxxxx a xxxxxxx, xx xxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxx způsobem, s xxxxxxxx případů x xxxxxxxx, xxxxx stanoví xxxxx. Xxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, telegrafem xxxx xxxxx podobným xxxxxxxxx.
Čl. 14
(1) Svoboda xxxxxx x xxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Každý, xxx xx oprávněně xxxxxxx xx xxxxx Xxxxx a Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx.
(3) Xxxx xxxxxxx xxxxx být omezeny xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx nevyhnutelné xxx xxxxxxxxxx xxxxx, udržení xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxx nebo xxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxxxx a xx xxxxxxxxxx územích též x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx občan xx xxxxx xx xxxxxxxx vstup xx xxxxx České x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx. Xxxxx xxxxxx xxx xxxxx k opuštění xxx xxxxxx.
(5) Cizinec xxxx xxx vyhoštěn xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 15
(1) Xxxxxxx xxxxxxx, svědomí x xxxxxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxx má xxxxx změnit své xxxxxxxxxxx nebo xxxx xxxxx být xxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxx.
(3) Nikdo nemůže xxx nucen xxxxxxxxx xxxxxxxxx službu, pokud xx to x xxxxxxx x jeho xxxxxxxx nebo s xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx stanoví xxxxx.
Xx. 16
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx náboženství xxxx xxxx buď xxx xxxx xxxxxxxx x xxxxxx, xxxxxxxx xxxx veřejně, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxx, xxxxxxxxxx xxx duchovní a xxxxxxx xxxxxxx a xxxx xxxxxxxx instituce xxxxxxxxx xx státních xxxxxxxx.
(3) Zákon xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxx xxxx xxxx xxx xxxxxx xxxxxxx, jde-li o xxxxxxxx v xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx pro xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx, zdraví x xxxxxxxxx xxxx xxxx a svobod xxxxxxx.
Oddíl xxxxx
Xxxxxxxxx xxxxx
Xx. 17
(1) Xxxxxxx xxxxxxx x xxxxx xx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxxx, písmem, tiskem, xxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx, xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxx, přijímat x xxxxxxxxxx ideje x informace xxx xxxxxx xx hranice xxxxx.
(3) Cenzura xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxx xxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxx omezit zákonem, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxxxx, bezpečnost státu, xxxxxxxx bezpečnost, ochranu xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx.
(5) Státní xxxxxx x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx jsou povinny xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxx xxxxxxxx. Xxxxxxxx a xxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Xx. 18
(1) Xxxxxxx xxxxx je xxxxxxxx; xx věcech veřejného xxxx xxxxxx společného xxxxx má každý xxxxx xxx nebo x xxxxxx se xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxx samosprávy x xxxxxxxx, návrhy x xxxxxxxxxx.
(2) Peticí xx xxxxx zasahovat xx xxxxxxxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxxx xx nesmí vyzývat x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx Listinou.
Xx. 19
(1) Xxxxx xxxxxxx se xxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Toto xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nezbytná xxx xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx pořádku, xxxxxx, xxxxxxxxx, majetku xxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxx nesmí xxx podmíněno xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx správy.
Xx. 20
(1) Xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxx xx zaručeno. Xxxxx xx xxxxx xxxxx x jinými xx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxxx xxxxx a xxxxxxxxx xx x xxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx xxxx xxx xxxxxx xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx xx je v xxxxxxxxxxxx společnosti nezbytné xxx bezpečnost státu, xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx pořádku, xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxx pro xxxxxxx xxxx a svobod xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx xxxxxx x politická hnutí, xxxxx x jiná xxxxxxxx xxxx odděleny xx státu.
Xx. 21
(1) Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxx xx xx správě xxxxxxxxx věcí přímo xxxx xxxxxxxxx volbou xxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx musí konat xx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx období xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxx je všeobecné x xxxxx x xxxxxxxx se tajným xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx výkonu xxxxxxxxx práva stanoví xxxxx.
(4) Xxxxxx mají xx xxxxxxx podmínek xxxxxxx k xxxxxxx x jiným veřejným xxxxxxx.
Xx. 22
Xxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx a xxxx výklad a xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xxx x demokratické společnosti.
Xx. 23
Občané xxxx xxxxx xxxxxxxx xx xx xxxxx xxxxx xxxxxxx, kdo xx xxxxxxxxxxx demokratický xxx xxxxxxxx práv x xxxxxxxxxx svobod, založený Xxxxxxxx, jestliže xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx.
HLAVA XXXXX
XXXXX NÁRODNOSTNÍCH X XXXXXXXXX XXXXXX
Xx. 24
Xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxx být xxxxxx xx xxxx.
Čl. 25
(1) Xxxxxxx xxxxxxxx národnostní nebo xxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx právo společně x jinými příslušníky xxxxxxx xxxxxxxx vlastní xxxxxxx, právo xxxxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x sdružovat xx x národnostních xxxxxxxxxx. Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx x národnostním x xxxxxxxx xxxxxxxx xx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxx
x) xxxxx xx xxxxxxxx x jejich jazyku,
b) xxxxx xxxxxx jejich xxxxxx x xxxxxxx xxxxx,
x) právo účasti xx řešení věcí xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxx.
XXXXX XXXXXX
XXXXXXXXXXX, SOCIÁLNÍ X XXXXXXXX XXXXX
Xx.26
(1) Xxxxx má právo xx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx x přípravu x xxxx, xxxxx x právo xxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxx pro xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx.
(3) Každý xx právo xxxxxxxx xxxxxxxxxx pro xxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxxx, xxxxx xxxx xxxxx xxxxxxx xxx xxx viny xxxxxxxxx, xxxx x přiměřeném xxxxxxx hmotně zajišťuje; xxxxxxxx xxxxxxx zákon.
(4) Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx úpravu xxx xxxxxxx.
Xx. 27
(1) Každý xx xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxx x xxxxxx xx xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx zájmů.
(2) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx vznikají xxxxxxxxx xx státu. Xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx, xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x nich x xxxxxxx xxxx x xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx a xxxxx x xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx a sociálních xxxxx xxxxx xxx xxxxxxx zákonem, xxx-xx x xxxxxxxx v xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx bezpečnosti xxxxx, veřejného xxxxxxx xxxx xxxx x xxxxxx druhých.
(4) Xxxxx xx xxxxxx je xxxxxxxx xx podmínek xxxxxxxxxxx zákonem; toto xxxxx xxxxxxxxxx soudcům, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx ozbrojených xxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx sborů.
Čl. 28
Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxx x xx xxxxxxxxxx xxxxxxxx podmínky. Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Čl. 29
(1) Xxxx, xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx mají xxxxx na xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx při xxxxx x na xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx postižené xxxx xxxxx na zvláštní xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxx x xx xxxxx xxx xxxxxxxx x xxxxxxxx.
(3) Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Xx. 30
(1) Občané xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxx x xxx nezpůsobilosti x xxxxx, xxxxx x xxx xxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx xx x xxxxxx xxxxx, xx právo na xxxxxxx xxxxx, xxxxx xx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx základních xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx stanoví xxxxx.
Xx. 31
Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx. Občané xxxx xx základě xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx na xxxxxxxxxx zdravotní xxxx x xx xxxxxxxxx xxxxxxx xx podmínek, xxxxx xxxxxxx zákon.
Čl.32
(1) Xxxxxxxxxxx x xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx zákona. Xxxxxxxx xxxxxxx dětí a xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxx x xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx, ochrana v xxxxxxxxxx vztazích a xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx i xxxx xx xxxx xxxxxx xxxxx.
(4) Xxxx o xxxx x xxxxxx xxxxxxx je xxxxxx xxxxxx; xxxx mají xxxxx xx rodičovskou xxxxxxx a xxxx. Xxxxx xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxx xx rodičů xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx.
(5) Xxxxxx, kteří xxxxxx x xxxx, xxxx xxxxx xx xxxxx státu.
(6) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 33
(1) Xxxxx xx právo xx xxxxxxxx. Školní docházka xx xxxxxxx xx xxxx, kterou stanoví xxxxx.
(2) Xxxxxx mají xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxxx x základních x xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx občana x xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx na xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx xxxx xxxxx než xxxxxx x xxxxxxxx xx xxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem; xx takových xxxxxxx xx xxxx vzdělání xxxxxxxxxx xx úplatu.
(4) Xxxxx xxxxxxx, xx xxxxxx podmínek xxxx xxxxxx xxx xxxxxx xxxxx na xxxxx xxxxx.
Čl.34
(1) Xxxxx x xxxxxxxxx tvůrčí xxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Právo xxxxxxxx xx kulturnímu xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 35
(1) Každý xx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxx x xxxxx informace x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxx xxxxxx xxxxx xxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx, přírodní xxxxxx, druhové xxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxx nad míru xxxxxxxxxx xxxxxxx.
XXXXX PÁTÁ
PRÁVO XX XXXXXX X XXXXX XXXXXX XXXXXXX
Xx. 36
(1) Xxxxx xx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx práva x xxxxxxxxxxx a nestranného xxxxx a xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx u xxxxxx xxxxxx.
(2) Kdo xxxxx, že xxx xx xxxxx právech xxxxxxx rozhodnutím xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, xxxx xx xxxxxxx na xxxx, aby přezkoumal xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxxxx-xx xxxxx xxxxx. X pravomoci xxxxx xxxx xxxxx být xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx základních xxxx a svobod xxxxx Listiny.
(3) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx nezákonným rozhodnutím xxxxx, xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xx orgánu xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx.
Xx. 37
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx, jestliže xx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxx xxxxx blízké.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxx pomoc x xxxxxx před xxxxx, jinými xxxxxxxx xxxxxx či orgány xxxxxxx xxxxxx, x xx xx xxxxxxx xxxxxx.
(3) Všichni účastníci xxxx xx v xxxxxx xxxxx.
(4) Kdo xxxxxxxx, že xxxxxxxx xxxxx, xxxx xx xxxx xxxxxxx, má xxxxx xx tlumočníka.
Xx. 38
(1) Nikdo xxxxx být odňat xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx, xxx xxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx veřejně, xxx xxxxxxxxxx průtahů x v xxxx xxxxxxxxxxx a aby xx xxxx xxxxxxxx xx všem prováděným xxxxxxx. Veřejnost xxxx xxx xxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 39
Xxx xxxxx xxxxxxx, xxxxx jednání xx xxxxxxxx činem x jaký xxxxx, xxxxx i xxxx xxxx újmy na xxxxxxx xxxx majetku, xxx xx jeho xxxxxxxx uložit.
Xx. 40
(1) Jen xxxx xxxxxxxxx x xxxx a xxxxxx xx xxxxxxx xxxx.
(2) Xxxxx, xxxxx xxxxx xx xxxxxx trestní xxxxxx, je xxxxxxxxx xx nevinného, xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx rozsudkem xxxxx xxxxxx jeho xxxx xxxxxxxxx.
(3) Obviněný xx právo, xxx xx xxx xxxxxxxxx xxx x možnost x xxxxxxxx xxxxxxxx x xxx se xxxx hájit xxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxx xx obhájce xxxxxxx, xxxxxxx xx xxxxx zákona xxx xxxx, xxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxx xxxxxxx, x kterých xxxxxxxxx má xxxxxxxx xxxxx xx bezplatnou xxxxx xxxxxxx.
(4) Obviněný xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx; xxxxxx xxxxx xxxxx být xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx.
(5) Xxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx za xxx, xxx který xxx xxx xxxxxxxxxx odsouzen xxxx zproštěn xxxxxxxx. Xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x souladu xx xxxxxxx.
(6) Trestnost xxxx se xxxxxxxx x trest xx xxxxxx podle xxxxxx xxxxxxxx x xxxx, xxx byl xxx xxxxxxx. Pozdějšího xxxxxx xx xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.
HLAVA ŠESTÁ
USTANOVENÍ XXXXXXXX
Xx. 41
(1) Xxxx xxxxxxxxx x čl. 26, čl. 27 xxxx. 4, čl. 28 xx 31, čl. 32 xxxx. 1 a 3, čl. 33 a 35 Listiny je xxxxx xx xxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxx, xxxxx tato xxxxxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxx xx v Listině xxxxx o zákonu, xxxxxx se xxx xxxxx Federálního xxxxxxxxxxx, xxxxxxxx z ústavního xxxxxxxxx zákonodárné pravomoci xxxxxxxxx, xx xxxxxx xxxxxxxx zákonům národních xxx.
Xx. 42
(1) Pokud Xxxxxxx používá xxxxx "xxxxx", xxxxxx se xxx xxxxxx občan Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxx v Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx lidských xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxx xxxxxx xxxxxxxx výslovně xxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx používají pojmu "xxxxx", rozumí xx xxx každý xxxxxx, xxx-xx o xxxxxxxx xxxxx x svobody, xxxxx Xxxxxxx přiznává xxx xxxxxx xx xxxxxx občanství.
Čl. 43
Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republika xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx. Xxxx xxxx xxx xxxxxxx xxxx, xxx xxxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxx právy x xxxxxxxxx.
Xx. 44
Xxxxx může xxxxxxx x prokurátorům xxxxxx xxxxx na xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxxxxx činnost a xxxxx xxxxxxx v čl. 20 odst. 2; xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx xxxx, též právo xxxxxxx x čl. 27 xxxx. 4; xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx sil xxx práva xxxxxxx x čl. 18, 19 x čl. 27 xxxx. 1 až 3, xxxxx xxxxxxx x xxxxxxx služby. Xxxxxx x xxxxxxxxxx, xxxxx xxxx bezprostředně xxxxxxxx xxx xxxxxxx života x xxxxxx, xxxx xxxxx xxxxxx xxxxx xx xxxxxx.
Xxxxxxxxx
Xxxxxx předpis x. 2/1993 Xx. *) xxxxx účinnosti xxxx 1.1.1993.
Xx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx jsou xxxxxxxxxx xxxxx a xxxxxxxx uskutečněné xxxxxxx xxxxxxxxx x.:
162/1998 Xx., xxxxxx xx mění Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod
s xxxxxxxxx xx 1.1.1999
295/2021 Xx., xxxxxx xx xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x. 162/1998 Sb.
s xxxxxxxxx xx 1.10.2021
Xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxx právních předpisů x xxxxxxxx není xxxxxxxxxxxxx, xxxxx xx xxxx xxxxxx derogační xxxxx shora xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
*) XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX byla xxxxxx xxxxxxx xxx č. 23/1991 Sb.