Právní předpis byl sestaven k datu 12.11.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 01.10.2021.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod jako součásti ústavního pořádku České republiky
2/1993 Sb.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod
Listina základních práv a svobod
HLAVA PRVNÍ - OBECNÁ USTANOVENÍ Čl. 1 Čl. 2 Čl. 3 Čl. 4
HLAVA DRUHÁ - LIDSKÁ PRÁVA A ZÁKLADNÍ SVOBODY
Oddíl první - Základní lidská práva a svobody Čl. 5 Čl. 6 Čl. 7 Čl. 8 Čl. 9 Čl. 10 Čl. 11 Čl. 12 Čl. 13 Čl. 14 Čl. 15 Čl. 16
Oddíl druhý - Politická práva Čl. 17 Čl. 18 Čl. 19 Čl. 20 Čl. 21 Čl. 22 Čl. 23
HLAVA TŘETÍ - PRÁVA NÁRODNOSTNÍCH A ETNICKÝCH MENŠIN Čl. 24 Čl. 25
HLAVA ČTVRTÁ - HOSPODÁŘSKÁ, SOCIÁLNÍ A KULTURNÍ PRÁVA Čl. 26 Čl. 27 Čl. 28 Čl. 29 Čl. 30 Čl. 31 Čl. 32 Čl. 33 Čl. 34 Čl. 35
HLAVA PÁTÁ - PRÁVO NA SOUDNÍ A JINOU PRÁVNÍ OCHRANU Čl. 36 Čl. 37 Čl. 38 Čl. 39 Čl. 40
HLAVA ŠESTÁ - USTANOVENÍ SPOLEČNÁ Čl. 41 Čl. 42 Čl. 43 Čl. 44
2
USNESENÍ
předsednictva Xxxxx národní xxxx
xx xxx 16. xxxxxxxx 1992
x xxxxxxxxx XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX xxxx xxxxxxxx ústavního xxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx
&xxxx;
Xxxxxxxxxxxxx Xxxxx xxxxxxx rady xx xxxxxxx xxxxx:
Xxxxxxxxxxxxx České xxxxxxx rady vyhlašuje XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X SVOBOD jako xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx.
&xxxx;
Xxxx x. x.
LISTINA XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX
Xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx základě návrhů Xxxxx národní xxxx x Xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx přirozených xxxx xxxxxxx, xxxx xxxxxx x svrchovanost xxxxxx,
xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx x xx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx x dob, xxx xxxxxx xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxx xxxx x naší xxxxxx xxxxxxxxxxx,
xxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx svobodných xxxxxx,
xxxxxxxxxx x xxxxx českého xxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxx xx sebeurčení,
připomínajíc xx xxxx díl xxxxxxxxxxxx vůči xxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xx Xxxx
x xxxxxxxxxx xxxx, xxx se Xxxxx x Slovenská Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx důstojně xxxxxxxx xxxx xxxxx, xxx xxxx hodnoty xxx,
xxxxxxx xx xx této Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod:
HLAVA XXXXX
XXXXXX XXXXXXXXXX
Xx. 1
Xxxx jsou xxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxxxxxx x v xxxxxxx. Xxxxxxxx práva x xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, nepromlčitelné x xxxxxxxxxxxx.
Xx. 2
(1) Xxxx xx založen na xxxxxxxxxxxxxx hodnotách x xxxxx xx vázat xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx, ani na xxxxxxxxxx vyznání.
(2) Xxxxxx xxx lze xxxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxx x v xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, x xx xxxxxxxx, který xxxxx xxxxxxx.
(3) Každý xxxx xxxxx, xx xxxx xxxxxxx xxxxxxxx, x nikdo xxxxx xxx nucen xxxxx, xx xxxxx xxxxxxxx.
Xx. 3
(1) Xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxx, xxxxx xxxxx, xxxxxx, xxxx x xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxx, xxxxxxxxx xxxx sociálního původu, xxxxxxxxxxxx k národnostní xxxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx, rodu nebo xxxxxx postavení.
(2) Každý xx právo xxxxxxxx xxxxxxxxxx o xxx xxxxxxxxxx. Zakazuje se xxxxxxxx ovlivňování xxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxx.
(3) Xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx.
Čl. 4
(1) Povinnosti xxxxx být xxxxxxxx xxxxxx xx základě xxxxxx a v xxxx xxxxxx x xxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx.
(2) Meze xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx (xxxx xxx "Xxxxxxx") upraveny xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx práv a xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxx pro všechny xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx podmínky.
(4) Xxx xxxxxxxxx ustanovení x xxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx xxxx xxx xxxxxxx jejich xxxxxxxx x xxxxxx. Xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxx xxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxx, xxx xxx xxxxx byla xxxxxxxxx.
XXXXX DRUHÁ
LIDSKÁ PRÁVA X XXXXXXXX XXXXXXX
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxx lidská xxxxx x xxxxxxx
Xx. 5
Xxxxx xx způsobilý xxx xxxxx.
Xx. 6
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxx. Lidský život xx xxxxx ochrany xxx před xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx být xxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxx se xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxx xxxxxx není, xxxxxxxx xxx xxxxx xxxxxx xxxxxx v xxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx podle xxxxxx xxxx trestné. Xxxxx xxxxxx xxxxx xxxx xx život xxxxxx xxxxxxx i xx xxxxxx xx xxxxxxxx xx podmínek, které xxxxxxx zákon.
Xx. 7
(1) Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxxxx xxxx xxx xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem.
(2) Nikdo xxxxx xxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx trestu.
Xx. 8
(1) Xxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx být xxxxxx nebo xxxxxx xxxxxxx xxxxx než x důvodů a xxxxxxxx, xxxxx stanoví xxxxx. Xxxxx xxxxx xxx zbaven xxxxxxx xxxxx xxx neschopnost xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxx nebo xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xx xxxxx xxxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxx xxxx xxx xxxxx seznámena x xxxxxx zadržení, xxxxxxxxxxx x nejpozději xx 48 xxxxx xxxxxxxxxx xx svobodu xxxx odevzdána xxxxx. Xxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxx do 24 xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx x xxxxx, xxxx xx propustit xx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxx xxx xx xxxxxxx odůvodněný xxxxxx xxxxxx. Xxxxxxx xxxxx xxxx být xx 24 hodin xxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxx xx 24 xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxxx nebo ji xxxxxxxxx xx xxxxxxx.
(5) Xxxxx xxxxx být xxxx xx xxxxx, xxx z důvodů x xx xxxx xxxxxxxxxx zákonem x xx základě rozhodnutí xxxxx.
(6) Zákon xxxxxxx, xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx být osoba xxxxxxxx nebo xxxxxx x xxxxxxx zdravotnické xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxx xxxx xxx xx 24 xxxxx xxxxxxxx xxxxx, který x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xx 7 xxx.
Xx. 9
(1) Xxxxx xxxxx být podroben xxxxxxx pracím xxxx xxxxxxx.
(2) Ustanovení odstavce 1 se xxxxxxxxxx xx:
x) práce xxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxx xx výkonu trestu xxxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx nahrazující trest xxxxxx xxxxxxx,
x) vojenskou xxxxxx nebo xxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx povinné vojenské xxxxxx,
x) xxxxxx vyžadovanou xx xxxxxxx zákona x případě živelných xxxxxx, nehod, xxxx xxxxxx xxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxx životy, zdraví xxxx xxxxxx majetkové xxxxxxx,
x) xxxxxxx uložené xxxxxxx xxx ochranu xxxxxx, xxxxxx xxxx xxxx druhých.
Čl. 10
(1) Každý xx právo, xxx xxxx xxxxxxxxx jeho xxxxxx xxxxxxxxxx, osobní xxxx, dobrá pověst x xxxxxxxx jeho xxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx soukromého a xxxxxxxxx života.
(3) Každý xx xxxxx xx xxxxxxx xxxx neoprávněným xxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx x své osobě.
Xx. 11
(1) Xxxxx xx xxxxx vlastnit xxxxxxx. Vlastnické xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxx x xxxxxxx. Xxxxxx xx zaručuje.
(2) Xxxxx xxxxxxx, který majetek xxxxxxxx k xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx xxx xxx xxx xx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxx nebo xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx; xxxxx xxxx xxxx stanovit, xx xxxxxx xxxx xxxxx xxx xxxxx xx vlastnictví xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxx xx sídlem x Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(3) Vlastnictví xxxxxxxx. Xxxxx být xxxxxxxx na xxxx xxxx xxxxxxx xxxxx x rozporu xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx. Jeho xxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx nad xxxx stanovenou zákonem.
(4) Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx zájmu, x xx xx xxxxxxx xxxxxx a xx xxxxxxx.
(5) Daně a xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxx na xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 12
(1) Obydlí xx nedotknutelné. Není xxxxxxxx do něj xxxxxxxx bez xxxxxxxx xxxx, kdo x xxx bydlí.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx je xxxxxxxxx xxx pro účely xxxxxxxxx řízení, x xx na xxxxxxx xxxxxxxxxx příkaz xxxxxx. Xxxxxx provedení xxxxxxx xxxxxxxxx stanoví xxxxx.
(3) Xxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx mohou xxx xxxxxxx xxxxxxxx, xxx xx-xx xx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxx xxxx, xxx ochranu xxxx a svobod xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx závažného xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx. Pokud je xxxxxx xxxxxxx také xxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx jiné hospodářské xxxxxxxx, xxxxx xxx xxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx, též je-li xx xxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxx veřejné xxxxxx.
Xx. 13
Nikdo xxxxx xxxxxxx listovní xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxx, xx xxx xxxxxxxxxxxx x soukromí, xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxx způsobem, x xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx stanoví xxxxx. Stejně se xxxxxxxx xxxxxxxxx zpráv xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, telegrafem xxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx.
Xx. 14
(1) Svoboda xxxxxx x xxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx na území Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx, má xxxxx xxxxxxxx je xxxxxxx.
(3) Tyto xxxxxxx xxxxx xxx omezeny xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx nevyhnutelné pro xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, ochranu xxxxxx xxxx ochranu xxxx a xxxxxx xxxxxxx x xx xxxxxxxxxx územích též x xxxxxx ochrany xxxxxxx.
(4) Xxxxx občan xx právo xx xxxxxxxx xxxxx xx xxxxx České a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx. Xxxxx xxxxxx být xxxxx k xxxxxxxx xxx xxxxxx.
(5) Xxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 15
(1) Xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxxxxxxx vyznání xx xxxxxxxx. Xxxxx xx xxxxx xxxxxx své xxxxxxxxxxx nebo xxxx xxxxx xxx xxx xxxxxxxxxxxx vyznání.
(2) Svoboda xxxxxxxxx bádání a xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx xxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx službu, xxxxx xx to v xxxxxxx x xxxx xxxxxxxx xxxx s xxxx náboženským xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx stanoví zákon.
Xx. 16
(1) Každý xx xxxxx svobodně xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxx xxx xxx nebo xxxxxxxx x xxxxxx, xxxxxxxx xxxx veřejně, bohoslužbou, xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx obřadu.
(2) Xxxxxx x náboženské xxxxxxxxxxx xxxxxxxx své xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxx, ustanovují xxx xxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxx x xxxx xxxxxxxx instituce xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx stanoví xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxx xxxx xxxx být omezen xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx bezpečnosti x pořádku, xxxxxx x xxxxxxxxx nebo xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxxx xxxxx
Xx. 17
(1) Svoboda xxxxxxx x xxxxx na xxxxxxxxx xxxx zaručeny.
(2) Xxxxx má xxxxx xxxxxxxxxx xxx názory xxxxxx, xxxxxx, tiskem, xxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx, xxxxx i xxxxxxxx xxxxxxxxxx, přijímat x xxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx xxx xxxxxx xx xxxxxxx xxxxx.
(3) Cenzura xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxx xxxxxxx x právo xxxxxxxxxx x šířit xxxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x demokratické společnosti xxxxxxxx pro xxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxxxx, bezpečnost xxxxx, xxxxxxxx xxxxxxxxxx, ochranu xxxxxxxxx zdraví x xxxxxxxxx.
(5) Xxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx jsou xxxxxxx xxxxxxxxxx způsobem xxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxx xxxxxxxx. Podmínky x xxxxxxxxx stanoví zákon.
Čl. 18
(1) Petiční xxxxx xx zaručeno; xx xxxxxx veřejného xxxx xxxxxx společného xxxxx xx každý xxxxx xxx nebo x xxxxxx se xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxx x orgány xxxxxx samosprávy x xxxxxxxx, návrhy x xxxxxxxxxx.
(2) Peticí xx xxxxx xxxxxxxxx do xxxxxxxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxxx xx nesmí xxxxxxx x porušování xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx Listinou.
Xx. 19
(1) Xxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxx xxxxx lze xxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx na veřejných xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nezbytná pro xxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxxxx, ochranu xxxxxxxxx xxxxxxx, zdraví, xxxxxxxxx, majetku xxxx xxx bezpečnost xxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxx podmíněno xxxxxxxxx xxxxxx veřejné xxxxxx.
Xx. 20
(1) Právo xxxxxxxx xx xxxxxxxxx xx zaručeno. Každý xx xxxxx xxxxx x xxxxxx se xxxxxxxxx ve xxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx xxxx xxxxx zakládat xxx xxxxxxxxx strany x xxxxxxxxx hnutí x xxxxxxxxx xx x xxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx xxxx xxx xxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, jestliže xx xx x xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxx veřejné xxxxxxxxxxx x veřejného pořádku, xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxx pro xxxxxxx xxxx x svobod xxxxxxx.
(4) Politické xxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx, xxxxx x xxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xx xxxxx.
Xx. 21
(1) Občané xxxx právo xxxxxxx xx na xxxxxx xxxxxxxxx xxxx přímo xxxx svobodnou xxxxxx xxxxx zástupců.
(2) Xxxxx xx xxxx xxxxx xx lhůtách nepřesahujících xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Volební xxxxx xx všeobecné x rovné x xxxxxxxx se xxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx výkonu xxxxxxxxx xxxxx stanoví xxxxx.
(4) Občané mají xx rovných xxxxxxxx xxxxxxx x voleným x xxxxx veřejným xxxxxxx.
Xx. 22
Xxxxxxx xxxxxx xxxxx politických práv x xxxxxx x xxxx xxxxxx a xxxxxxxxx musí umožňovat x xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx politických xxx x demokratické xxxxxxxxxxx.
Čl. 23
Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xx xx odpor xxxxx xxxxxxx, xxx by xxxxxxxxxxx demokratický xxx xxxxxxxx práv a xxxxxxxxxx svobod, založený Xxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx orgánů a xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx znemožněny.
XXXXX XXXXX
XXXXX XXXXXXXXXXXXX X ETNICKÝCH XXXXXX
Xx. 24
Xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx nesmí xxx xxxxxx xx újmu.
Xx. 25
(1) Xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx se xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx xxxxx společně x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx rozvíjet vlastní xxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx x přijímat informace x xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xx v xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx stanoví xxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx x národnostním x xxxxxxxx menšinám se xx podmínek xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx též
a) xxxxx xx xxxxxxxx x xxxxxx xxxxxx,
x) xxxxx užívat xxxxxx xxxxxx x xxxxxxx xxxxx,
x) xxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx x etnických xxxxxx.
XXXXX XXXXXX
XXXXXXXXXXX, XXXXXXXX X KULTURNÍ XXXXX
Xx.26
(1) Xxxxx xx právo xx svobodnou xxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxx x němu, jakož x xxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxx pro xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx činností.
(3) Každý xx právo získávat xxxxxxxxxx xxx své xxxxxxx potřeby prací. Xxxxxx, xxxxx xxxx xxxxx xxxxxxx xxx xxx viny xxxxxxxxx, xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxx hmotně xxxxxxxxx; xxxxxxxx xxxxxxx zákon.
(4) Xxxxx může xxxxxxxx xxxxxxxxx úpravu xxx xxxxxxx.
Xx. 27
(1) Každý xx xxxxx svobodně xx sdružovat x xxxxxx xx xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx.
(2) Odborové xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xx státu. Xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx, stejně xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxx v xxxxxxx nebo x xxxxxxx.
(3) Činnost odborových xxxxxxxxxx a vznik x činnost xxxxxx xxxxxxxx na xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx mohou xxx xxxxxxx xxxxxxx, jde-li x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx xxx ochranu xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xx stávku xx xxxxxxxx xx podmínek xxxxxxxxxxx zákonem; xxxx xxxxx nepřísluší xxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, příslušníkům xxxxxxxxxxx xxx x příslušníkům xxxxxxxxxxxxxx sborů.
Čl. 28
Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xx spravedlivou xxxxxx xx práci x na uspokojivé xxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Xx. 29
(1) Xxxx, xxxxxxxxx x osoby xxxxxxxxx xxxxxxxxx mají xxxxx xx zvýšenou xxxxxxx xxxxxx xxx xxxxx x xx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxx x osoby xxxxxxxxx xxxxxxxxx mají xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxx x na xxxxx xxx přípravě x xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl. 30
(1) Xxxxxx xxxx xxxxx na xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxx a xxx xxxxxxxxxxxxxx x xxxxx, jakož i xxx xxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx xx x xxxxxx nouzi, xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx, která xx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx životních xxxxxxxx.
(3) Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Čl. 31
Každý xx xxxxx na xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx xxxx xx xxxxxxx veřejného xxxxxxxxx xxxxx na xxxxxxxxxx xxxxxxxxx péči x xx zdravotní xxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl.32
(1) Xxxxxxxxxxx x xxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxxx xx zaručena.
(2) Xxxx x xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx, xxxxxxx v xxxxxxxxxx vztazích x xxxxxxxxxxxx pracovní podmínky.
(3) Xxxx narozené x xxxxxxxxxx x xxxx xx mají stejná xxxxx.
(4) Péče x xxxx x jejich xxxxxxx je právem xxxxxx; děti mají xxxxx na xxxxxxxxxxx xxxxxxx a xxxx. Xxxxx rodičů mohou xxx xxxxxxx x xxxxxxxxx děti mohou xxx xx rodičů xxxxxxxxx xxxxx jejich xxxx jen xxxxxxxxxxx xxxxx xx základě xxxxxx.
(5) Rodiče, xxxxx xxxxxx x xxxx, xxxx právo xx xxxxx xxxxx.
(6) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Xx. 33
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxxx docházka xx povinná po xxxx, kterou xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxxx x základních x xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxx schopností xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Zřizovat xxxx xxxxx xxx xxxxxx x vyučovat xx xxxx lze xx xxxxxxxx stanovených xxxxxxx; xx takových xxxxxxx xx může xxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxxx, za xxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxx při studiu xxxxx na xxxxx xxxxx.
Xx.34
(1) Xxxxx x xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx jsou xxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxxx bohatství xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx stanovených xxxxxxx.
Xx. 35
(1) Xxxxx xx právo xx xxxxxxxx životní xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx xx včasné x xxxxx informace x xxxxx životního prostředí x přírodních xxxxxx.
(3) Xxx výkonu svých xxxx nikdo xxxxx xxxxxxxxx ani xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx bohatství xxxxxxx a kulturní xxxxxxx nad xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
XXXXX XXXX
XXXXX NA XXXXXX X JINOU XXXXXX XXXXXXX
Xx. 36
(1) Xxxxx xx xxxx xxxxxxx stanoveným postupem xxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxx x ve xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx u xxxxxx orgánu.
(2) Xxx xxxxx, xx byl xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx rozhodnutím orgánu xxxxxxx xxxxxx, xxxx xx obrátit xx xxxx, aby xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxxxx-xx xxxxx xxxxx. X xxxxxxxxx soudu xxxx nesmí xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxx Listiny.
(3) Každý xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx rozhodnutím xxxxx, xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx x podrobnosti xxxxxxxx xxxxx.
Čl. 37
(1) Každý xx právo odepřít xxxxxxx, xxxxxxxx by xx způsobil xxxxxxxxx xxxxxxxxx stíhání xxxx xxxx osobě blízké.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx právní pomoc x xxxxxx před xxxxx, xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx správy, x xx xx xxxxxxx xxxxxx.
(3) Všichni xxxxxxxxx xxxx xx x xxxxxx rovni.
(4) Xxx xxxxxxxx, že neovládá xxxxx, xxxx xx xxxx xxxxxxx, má xxxxx xx xxxxxxxxxx.
Xx. 38
(1) Xxxxx xxxxx být xxxxx xxxxx zákonnému xxxxxx. Xxxxxxxxxxx soudu x xxxxxx xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxx xx právo, xxx xxxx věc xxxx xxxxxxxxxx veřejně, xxx xxxxxxxxxx průtahů x x xxxx xxxxxxxxxxx x aby xx xxxx xxxxxxxx xx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxx xxx x případech xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 39
Xxx xxxxx xxxxxxx, které xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxx x xxxx xxxxx, xxxxx i xxxx xxxx újmy na xxxxxxx nebo xxxxxxx, xxx xx jeho xxxxxxxx xxxxxx.
Čl. 40
(1) Jen xxxx xxxxxxxxx o xxxx a trestu xx xxxxxxx xxxx.
(2) Xxxxx, xxxxx xxxxx xx vedeno trestní xxxxxx, je považován xx xxxxxxxxx, pokud xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx rozsudkem xxxxx nebyla xxxx xxxx xxxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx xx xxxxx, xxx xx xxx xxxxxxxxx xxx x xxxxxxx x xxxxxxxx obhajoby x xxx xx xxxx xxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx ho xxxxx zákona xxx xxxx, bude mu xxxxxxxxx soudem. Zákon xxxxxxx, v xxxxxxx xxxxxxxxx xx obviněný xxxxx na xxxxxxxxxx xxxxx obhájce.
(4) Xxxxxxxx xx xxxxx odepřít xxxxxxx; xxxxxx xxxxx xxxxx být xxxxxx xxxxxxxx zbaven.
(5) Xxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx za xxx, xxx který xxx xxx xxxxxxxxxx odsouzen xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx mimořádných opravných xxxxxxxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxx.
(6) Trestnost xxxx xx posuzuje x xxxxx se xxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx x xxxx, xxx xxx xxx xxxxxxx. Pozdějšího xxxxxx xx xxxxxxx, xxxxxxxx xx to xxx xxxxxxxxx příznivější.
HLAVA ŠESTÁ
USTANOVENÍ SPOLEČNÁ
Čl. 41
(1) Xxxx uvedených x čl. 26, čl. 27 xxxx. 4, čl. 28 xx 31, čl. 32 xxxx. 1 x 3, čl. 33 x 35 Xxxxxxx je xxxxx xx domáhat xxxxx v xxxxxx xxxxxx, které xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxx xx x Listině xxxxx x xxxxxx, xxxxxx xx xxx xxxxx Xxxxxxxxxxx shromáždění, xxxxxxxx x ústavního xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx pravomoci xxxxxxxxx, xx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxx.
Čl. 42
(1) Xxxxx Xxxxxxx xxxxxxx xxxxx "xxxxx", rozumí se xxx státní xxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republiky.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxx x Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxx svobod xxxxxxxxxx Listinou, pokud xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxx dosavadní xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx "xxxxx", xxxxxx xx xxx xxxxx člověk, xxx-xx o základní xxxxx x xxxxxxx, xxxxx Xxxxxxx přiznává xxx xxxxxx xx xxxxxx občanství.
Xx. 43
Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx cizincům xxxxxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx práv a xxxxxx. Xxxx xxxx xxx xxxxxxx xxxx, xxx xxxxxx x xxxxxxx xx základními xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx.
Xx. 44
Zákon xxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxx a xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxx uvedené v čl. 20 xxxx. 2; xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx x územní xxxxxxxxxx xx xxxxxxxx, které xxxx, též xxxxx xxxxxxx x čl. 27 xxxx. 4; příslušníkům xxxxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx sil xxx xxxxx uvedená x čl. 18, 19 x čl. 27 xxxx. 1 xx 3, xxxxx xxxxxxx x xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx x povoláních, xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx ochranu života x xxxxxx, xxxx xxxxx omezit xxxxx xx xxxxxx.
Xxxxxxxxx
Xxxxxx předpis x. 2/1993 Xx. *) xxxxx xxxxxxxxx xxxx 1.1.1993.
Xx znění tohoto xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxx uskutečněné právním xxxxxxxxx č.:
162/1998 Xx., xxxxxx xx xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx
x xxxxxxxxx xx 1.1.1999
295/2021 Sb., xxxxxx xx xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod, xx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x. 162/1998 Xx.
x xxxxxxxxx od 1.10.2021
Znění xxxxxxxxxxxx právních xxxxx xxxxxx právních xxxxxxxx x xxxxxxxx není xxxxxxxxxxxxx, xxxxx xx xxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx shora uvedeného xxxxxxxx xxxxxxxx.
*) XXXXXXX XXXXXXXXXX PRÁV X XXXXXX byla xxxxxx xxxxxxx xxx č. 23/1991 Sb.