Právní předpis byl sestaven k datu 29.12.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 01.10.2021.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod jako součásti ústavního pořádku České republiky
2/1993 Sb.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod
Listina základních práv a svobod
HLAVA PRVNÍ - OBECNÁ USTANOVENÍ Čl. 1 Čl. 2 Čl. 3 Čl. 4
HLAVA DRUHÁ - LIDSKÁ PRÁVA A ZÁKLADNÍ SVOBODY
Oddíl první - Základní lidská práva a svobody Čl. 5 Čl. 6 Čl. 7 Čl. 8 Čl. 9 Čl. 10 Čl. 11 Čl. 12 Čl. 13 Čl. 14 Čl. 15 Čl. 16
Oddíl druhý - Politická práva Čl. 17 Čl. 18 Čl. 19 Čl. 20 Čl. 21 Čl. 22 Čl. 23
HLAVA TŘETÍ - PRÁVA NÁRODNOSTNÍCH A ETNICKÝCH MENŠIN Čl. 24 Čl. 25
HLAVA ČTVRTÁ - HOSPODÁŘSKÁ, SOCIÁLNÍ A KULTURNÍ PRÁVA Čl. 26 Čl. 27 Čl. 28 Čl. 29 Čl. 30 Čl. 31 Čl. 32 Čl. 33 Čl. 34 Čl. 35
HLAVA PÁTÁ - PRÁVO NA SOUDNÍ A JINOU PRÁVNÍ OCHRANU Čl. 36 Čl. 37 Čl. 38 Čl. 39 Čl. 40
HLAVA ŠESTÁ - USTANOVENÍ SPOLEČNÁ Čl. 41 Čl. 42 Čl. 43 Čl. 44
2
USNESENÍ
předsednictva Xxxxx xxxxxxx xxxx
xx xxx 16. xxxxxxxx 1992
o vyhlášení XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX xxxx xxxxxxxx ústavního pořádku Xxxxx republiky
Předsednictvo Xxxxx xxxxxxx xxxx se xxxxxxx takto:
Předsednictvo Xxxxx xxxxxxx rady vyhlašuje XXXXXXX ZÁKLADNÍCH PRÁV X SVOBOD xxxx xxxxxxx ústavního xxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx.
&xxxx;
Xxxx x. x.
XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX
Xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx Xxxxx xxxxxxx xxxx x Xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx člověka, xxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx hodnoty xxxxxxx x xx demokratické x xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx národů,
pamětlivo xxxxxxx xxxxxxxxxx z xxx, xxx xxxxxx práva x základní svobody xxxx x naší xxxxxx xxxxxxxxxxx,
xxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxxx těchto xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx svobodných národů,
vycházejíc x xxxxx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxx xx sebeurčení,
připomínajíc xx svůj xxx xxxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxx xxxxxxxxx života na Xxxx
x xxxxxxxxxx vůli, xxx se Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx zařadila xxxx xxxxx, xxx xxxx hodnoty xxx,
xxxxxxx xx na xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx:
XXXXX XXXXX
XXXXXX XXXXXXXXXX
Xx. 1
Xxxx jsou xxxxxxxx x rovní v xxxxxxxxxxx x v xxxxxxx. Xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, nezcizitelné, xxxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx.
Xx. 2
(1) Xxxx xx xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxx se xxxxx xxx na xxxxxxxx xxxxxxxxx, ani na xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxx xxx xxx xxxxxxxxxx xxx v xxxxxxxxx x x mezích xxxxxxxxxxx zákonem, a xx způsobem, xxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Každý xxxx xxxxx, co xxxx zákonem zakázáno, x xxxxx xxxxx xxx nucen xxxxx, xx xxxxx neukládá.
Čl. 3
(1) Xxxxxxxx xxxxx a svobody xx zaručují všem xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxx, xxxxx pleti, xxxxxx, víry x xxxxxxxxxxx, politického či xxxxxx xxxxxxxx, xxxxxxxxx xxxx sociálního xxxxxx, xxxxxxxxxxxx x národnostní xxxx xxxxxxx menšině, xxxxxxx, rodu xxxx xxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx svobodně xxxxxxxxxx x své xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx se xxxxxxxx ovlivňování xxxxxx xxxxxxxxxxx a všechny xxxxxxx xxxxxxx směřující x odnárodňování.
(3) Xxxxxx xxxxx xxx způsobena xxxx xx právech xxx uplatňování xxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx.
Xx. 4
(1) Xxxxxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxx xx základě xxxxxx x x xxxx xxxxxx x xxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx.
(2) Xxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxx xxx za xxxxxxxx xxxxxxxxxxx Xxxxxxxx xxxxxxxxxx práv a xxxxxx (xxxx xxx "Xxxxxxx") xxxxxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxx splňují xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx o xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxx xxx šetřeno jejich xxxxxxxx x xxxxxx. Xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxx zneužívána k xxxxx xxxxxx, xxx xxx xxxxx byla xxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXX PRÁVA X ZÁKLADNÍ XXXXXXX
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxx xxxxxx práva x xxxxxxx
Xx. 5
Xxxxx xx xxxxxxxxx mít xxxxx.
Xx. 6
(1) Každý xx právo xx xxxxx. Lidský život xx hoden xxxxxxx xxx před narozením.
(2) Xxxxx nesmí být xxxxxx života.
(3) Xxxxx xxxxx xx nepřipouští.
(4) Xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxx xxxxxx xxxx, xxxxxxxx byl xxxxx xxxxxx života x xxxxxxxxxxx x jednáním, xxxxx xxxxx zákona xxxx trestné. Xxxxx xxxxxx xxxxx xxxx xx xxxxx xxxxxx xxxxxxx x xx xxxxxx xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 7
(1) Nedotknutelnost xxxxx x xxxxxx xxxxxxxx xx zaručena. Xxxxxxx xxxx xxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem.
(2) Nikdo xxxxx xxx xxxxx xxx podroben xxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxx ponižujícímu xxxxxxxxx xxxx trestu.
Xx. 8
(1) Osobní xxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx být xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx x xxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxx xxxxx xxx zbaven xxxxxxx xxxxx pro xxxxxxxxxxx xxxxxx smluvnímu závazku.
(3) Xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx x trestného xxxx xx možno xxxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxx. Xxxxxxxx osoba musí xxx xxxxx seznámena x xxxxxx zadržení, xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx xx 48 xxxxx xxxxxxxxxx na svobodu xxxx xxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxx musí xxxxxxxxx xxxxx xx 24 xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx x xxxxx, nebo xx propustit xx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxx jen xx písemný odůvodněný xxxxxx xxxxxx. Xxxxxxx xxxxx musí být xx 24 xxxxx xxxxxxxxx xxxxx. Soudce xxxx xxxxxxxx osobu xx 24 xxxxx xx převzetí vyslechnout x rozhodnout o xxxxx xxxx xx xxxxxxxxx xx svobodu.
(5) Xxxxx nesmí xxx xxxx xx vazby, xxx x xxxxxx x xx dobu xxxxxxxxxx xxxxxxx a xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx.
(6) Zákon stanoví, xx xxxxxxx případech xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx nebo xxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx. Takové opatření xxxx xxx do 24 xxxxx oznámeno xxxxx, xxxxx x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xx 7 xxx.
Xx. 9
(1) Xxxxx xxxxx být xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxxx odstavce 1 xx xxxxxxxxxx xx:
x) xxxxx ukládané xxxxx xxxxxx xxxxxx xx výkonu xxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx nahrazující trest xxxxxx svobody,
b) xxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxx stanovenou xxxxxxx xxxxxxx povinné vojenské xxxxxx,
x) službu xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx, nebo xxxxxx xxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxx životy, xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx,
x) xxxxxxx uložené xxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx, xxxxxx xxxx xxxx druhých.
Xx. 10
(1) Každý xx xxxxx, xxx xxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx, osobní xxxx, xxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxx xxxxx.
(2) Každý xx xxxxx xx xxxxxxx xxxx neoprávněným xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx a xxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Každý xx xxxxx xx xxxxxxx xxxx neoprávněným xxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx zneužíváním údajů x xxx xxxxx.
Xx. 11
(1) Xxxxx xx xxxxx vlastnit xxxxxxx. Xxxxxxxxxx právo xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxx x ochranu. Dědění xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxxxx, xxxxx majetek xxxxxxxx k xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx hospodářství x xxxxxxxxx xxxxx xxx xxx jen xx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx osob; xxxxx xxxx xxxx stanovit, xx určité xxxx xxxxx xxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx osob xx xxxxxx v Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Republice.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxx xxx xxxxxxxx na xxxx xxxx xxxxxxx anebo x rozporu xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx. Jeho xxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx, xxxxxxx a xxxxxxx prostředí xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxxxx xxxx nucené xxxxxxx vlastnického xxxxx xx xxxxx ve xxxxxxxx xxxxx, a xx na základě xxxxxx x xx xxxxxxx.
(5) Xxxx a xxxxxxxx lze xxxxxxx xxx xx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 12
(1) Xxxxxx xx nedotknutelné. Není xxxxxxxx xx xxx xxxxxxxx bez xxxxxxxx xxxx, xxx x xxx xxxxx.
(2) Domovní xxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxx xxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, x xx na xxxxxxx xxxxxxxxxx příkaz soudce. Xxxxxx provedení xxxxxxx xxxxxxxxx stanoví xxxxx.
(3) Xxxx xxxxxx do xxxxxxxxxxxxxxxx obydlí xxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxxx, xxx xx-xx xx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx nebo xxxxxx xxxx, pro xxxxxxx xxxx a svobod xxxxxxx anebo pro xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx. Xxxxx xx xxxxxx užíváno xxxx xxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx jiné xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, mohou xxx xxxxxx xxxxxx zákonem xxxxxxxx, xxx je-li xx xxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxx veřejné xxxxxx.
Xx. 13
Xxxxx nesmí xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxx jiných xxxxxxxxxx x xxxxxxx, xx xxx xxxxxxxxxxxx x soukromí, xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxx způsobem, x xxxxxxxx xxxxxxx a xxxxxxxx, xxxxx stanoví xxxxx. Xxxxxx xx xxxxxxxx tajemství xxxxx xxxxxxxxxx telefonem, xxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx.
Xx. 14
(1) Xxxxxxx xxxxxx x pobytu xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx xx oprávněně xxxxxxx xx xxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx, xx xxxxx svobodně je xxxxxxx.
(3) Tyto xxxxxxx xxxxx být xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx je xx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxx nebo xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx a xx xxxxxxxxxx územích xxx x důvodu xxxxxxx xxxxxxx.
(4) Každý občan xx xxxxx na xxxxxxxx xxxxx xx xxxxx Xxxxx a Xxxxxxxxx Federativní Xxxxxxxxx. Xxxxx nemůže být xxxxx x xxxxxxxx xxx xxxxxx.
(5) Cizinec xxxx být vyhoštěn xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem.
Xx. 15
(1) Xxxxxxx xxxxxxx, svědomí x xxxxxxxxxxxx xxxxxxx je xxxxxxxx. Xxxxx xx xxxxx xxxxxx své xxxxxxxxxxx xxxx xxxx xxxxx xxx bez xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Svoboda xxxxxxxxx bádání a xxxxxxxx xxxxxx je xxxxxxxx.
(3) Nikdo nemůže xxx nucen vykonávat xxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx xx xx x xxxxxxx x xxxx xxxxxxxx xxxx x xxxx xxxxxxxxxxx vyznáním. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Čl. 16
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx náboženství xxxx víru buď xxx xxxx společně x xxxxxx, soukromě xxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxx xxxx zachováváním xxxxxx.
(2) Xxxxxx a xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxx, xxxxxxxxxx xxx duchovní x xxxxxxx xxxxxxx x xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx na státních xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx vyučování xxxxxxxxxxx xx státních xxxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxx práv xxxx být xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx bezpečnosti x xxxxxxx, zdraví x xxxxxxxxx xxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxxx xxxxx
Xx. 17
(1) Xxxxxxx projevu x xxxxx na xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxxxx své názory xxxxxx, xxxxxx, tiskem, xxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx, jakož i xxxxxxxx xxxxxxxxxx, přijímat x xxxxxxxxxx ideje x informace xxx xxxxxx xx hranice xxxxx.
(3) Cenzura xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxx xxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxx omezit zákonem, xxx-xx x opatření x xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx xxx ochranu xxxx x svobod xxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxxx xxxxxxxxxx, ochranu xxxxxxxxx zdraví x xxxxxxxxx.
(5) Xxxxxx orgány x orgány xxxxxx xxxxxxxxxx jsou xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx poskytovat xxxxxxxxx o xxx xxxxxxxx. Xxxxxxxx a xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl. 18
(1) Petiční xxxxx xx xxxxxxxx; xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxx sám xxxx x xxxxxx se xxxxxxx na xxxxxx xxxxxx a orgány xxxxxx samosprávy x xxxxxxxx, xxxxxx x xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx xx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxxx xx nesmí vyzývat x xxxxxxxxxx základních xxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx.
Čl. 19
(1) Xxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Toto xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx v demokratické xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx práv x xxxxxx xxxxxxx, ochranu xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxx, xxxxxxxxx, xxxxxxx nebo xxx bezpečnost xxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxx nesmí xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx veřejné xxxxxx.
Xx. 20
(1) Xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx. Každý xx xxxxx xxxxx x xxxxxx se xxxxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx strany x xxxxxxxxx xxxxx a xxxxxxxxx xx x xxxx.
(3) Výkon těchto xxxx lze xxxxxx xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx v xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx bezpečnost xxxxx, xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx x veřejného pořádku, xxxxxxxxxxx trestným činům xxxx xxx ochranu xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx xxxxxx x politická xxxxx, xxxxx i jiná xxxxxxxx xxxx odděleny xx xxxxx.
Čl. 21
(1) Xxxxxx xxxx právo xxxxxxx xx xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxx přímo xxxx svobodnou volbou xxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx musí konat xx xxxxxxx nepřesahujících xxxxxxxxxx volební xxxxxx xxxxxxxxx zákonem.
(3) Xxxxxxx xxxxx xx všeobecné x xxxxx x xxxxxxxx xx tajným xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx výkonu xxxxxxxxx xxxxx stanoví xxxxx.
(4) Xxxxxx xxxx xx rovných xxxxxxxx xxxxxxx k xxxxxxx x jiným xxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 22
Xxxxxxx úprava xxxxx politických xxxx x xxxxxx a xxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx politických sil x xxxxxxxxxxxx společnosti.
Čl. 23
Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx se xx xxxxx proti xxxxxxx, xxx by xxxxxxxxxxx demokratický xxx xxxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxxxxx činnost xxxxxxxxx orgánů a xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx znemožněny.
XXXXX XXXXX
XXXXX NÁRODNOSTNÍCH X XXXXXXXXX XXXXXX
Xx. 24
Xxxxxxxxxxx xx kterékoli xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxx být xxxxxx xx xxxx.
Xx. 25
(1) Xxxxxxx xxxxxxxx národnostní xxxx xxxxxxx xxxxxxx se xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx xxxxx společně x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx rozvíjet xxxxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx x přijímat xxxxxxxxx x xxxxxx mateřském xxxxxx x xxxxxxxxx xx x xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx. Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
(2) Občanům příslušejícím x národnostním x xxxxxxxx xxxxxxxx xx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx též
a) xxxxx xx xxxxxxxx x xxxxxx jazyku,
b) xxxxx xxxxxx jejich xxxxxx x xxxxxxx xxxxx,
x) xxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xx národnostních x xxxxxxxxx xxxxxx.
XXXXX XXXXXX
XXXXXXXXXXX, SOCIÁLNÍ X KULTURNÍ PRÁVA
Čl.26
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxx x xxxx, jakož x právo podnikat x xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Zákon xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxx xxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx činností.
(3) Každý xx xxxxx získávat xxxxxxxxxx xxx své xxxxxxx potřeby xxxxx. Xxxxxx, xxxxx xxxx xxxxx xxxxxxx xxx xxx xxxx xxxxxxxxx, xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxx hmotně xxxxxxxxx; xxxxxxxx stanoví xxxxx.
(4) Xxxxx může stanovit xxxxxxxxx úpravu xxx xxxxxxx.
Xx. 27
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxx x xxxxxx na ochranu xxxxx xxxxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx zájmů.
(2) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx vznikají xxxxxxxxx xx státu. Xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx, xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx některé x nich x xxxxxxx xxxx x xxxxxxx.
(3) Činnost xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx x vznik x činnost xxxxxx xxxxxxxx na xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx xxxxx být xxxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx v xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxxxx pořádku xxxx práv a xxxxxx xxxxxxx.
(4) Právo xx xxxxxx je xxxxxxxx za podmínek xxxxxxxxxxx zákonem; toto xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx a xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx.
Xx. 28
Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxx x xx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Čl. 29
(1) Xxxx, xxxxxxxxx a osoby xxxxxxxxx xxxxxxxxx mají xxxxx na xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxx xxxxx x xx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx postižené mají xxxxx xx zvláštní xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxx a na xxxxx při přípravě x povolání.
(3) Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Xx. 30
(1) Občané xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx hmotné zabezpečení xx xxxxx a xxx xxxxxxxxxxxxxx x xxxxx, jakož x xxx ztrátě xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, kdo xx x hmotné xxxxx, xx právo xx xxxxxxx pomoc, která xx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx základních xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Čl. 31
Xxxxx xx xxxxx na xxxxxxx xxxxxx. Občané mají xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx x xx xxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl.32
(1) Rodičovství x xxxxxx jsou pod xxxxxxxx xxxxxx. Zvláštní xxxxxxx xxxx x xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxx x těhotenství xx xxxxxxxx zvláštní xxxx, xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx pracovní xxxxxxxx.
(3) Xxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxx xx mají xxxxxx xxxxx.
(4) Xxxx x xxxx x jejich xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxx; děti mají xxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxx a xxxx. Xxxxx xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxx a xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxx xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx jejich xxxx jen rozhodnutím xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx.
(5) Xxxxxx, xxxxx xxxxxx x děti, xxxx právo xx xxxxx xxxxx.
(6) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Xx. 33
(1) Xxxxx xx xxxxx na xxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx xx xxxx, kterou xxxxxxx xxxxx.
(2) Xxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxxx x základních x středních xxxxxxx, xxxxx schopností xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx jiné xxxxx xxx xxxxxx x vyučovat xx xxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem; xx takových xxxxxxx xx může xxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxxx, xx xxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxx xxx studiu xxxxx xx xxxxx xxxxx.
Xx.34
(1) Práva x xxxxxxxxx xxxxxx duševní xxxxxxxx jsou chráněna xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx stanovených zákonem.
Xx. 35
(1) Každý xx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxx a xxxxx xxxxxxxxx o xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxx výkonu xxxxx xxxx xxxxx nesmí xxxxxxxxx ani poškozovat xxxxxxx xxxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxx nad xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
XXXXX PÁTÁ
PRÁVO NA XXXXXX A XXXXX XXXXXX XXXXXXX
Xx. 36
(1) Xxxxx xx může xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxx u xxxxxxxxxxx x nestranného xxxxx a xx xxxxxxxxxxx případech x xxxxxx orgánu.
(2) Xxx xxxxx, xx byl xx svých právech xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, může xx xxxxxxx xx xxxx, xxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxxxx-xx xxxxx xxxxx. X pravomoci xxxxx xxxx nesmí xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxx Listiny.
(3) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxx státního xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx x podrobnosti xxxxxxxx xxxxx.
Čl. 37
(1) Každý xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx, jestliže xx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx stíhání xxxx xxxx xxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxx xxxxx x xxxxxx před xxxxx, jinými xxxxxxxx xxxxxx či xxxxxx xxxxxxx správy, x xx od počátku xxxxxx.
(3) Všichni xxxxxxxxx xxxx si x xxxxxx xxxxx.
(4) Kdo xxxxxxxx, xx xxxxxxxx xxxxx, jímž se xxxx xxxxxxx, má xxxxx xx tlumočníka.
Xx. 38
(1) Xxxxx xxxxx xxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxxxxx soudu i xxxxxx xxxxxxx zákon.
(2) Xxxxx xx xxxxx, xxx xxxx věc xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx x x xxxx xxxxxxxxxxx x aby xx xxxx xxxxxxxx xx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxx xxx x případech stanovených xxxxxxx.
Xx. 39
Xxx xxxxx xxxxxxx, xxxxx jednání xx xxxxxxxx činem x jaký xxxxx, xxxxx x xxxx xxxx újmy xx xxxxxxx nebo xxxxxxx, xxx za xxxx xxxxxxxx xxxxxx.
Čl. 40
(1) Xxx xxxx rozhoduje o xxxx x trestu xx xxxxxxx činy.
(2) Xxxxx, xxxxx xxxxx xx xxxxxx trestní xxxxxx, xx xxxxxxxxx xx nevinného, pokud xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx rozsudkem xxxxx nebyla xxxx xxxx vyslovena.
(3) Xxxxxxxx xx xxxxx, xxx xx byl xxxxxxxxx xxx x xxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxx x aby xx xxxx hájit xxx xxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx ho xxxxx xxxxxx xxx xxxx, xxxx xx xxxxxxxxx soudem. Zákon xxxxxxx, x xxxxxxx xxxxxxxxx má xxxxxxxx xxxxx xx bezplatnou xxxxx obhájce.
(4) Obviněný xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx; xxxxxx xxxxx xxxxx xxx žádným xxxxxxxx xxxxxx.
(5) Xxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx za xxx, xxx který xxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx zproštěn obžaloby. Xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxx.
(6) Trestnost xxxx xx xxxxxxxx x xxxxx xx xxxxxx podle xxxxxx xxxxxxxx v době, xxx byl xxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxx zákona xx xxxxxxx, jestliže xx xx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.
HLAVA XXXXX
XXXXXXXXXX SPOLEČNÁ
Čl. 41
(1) Práv xxxxxxxxx x čl. 26, čl. 27 xxxx. 4, čl. 28 xx 31, čl. 32 xxxx. 1 a 3, čl. 33 x 35 Xxxxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxx, které xxxx xxxxxxxxxx provádějí.
(2) Kde xx x Listině xxxxx o zákonu, xxxxxx xx xxx xxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxx z ústavního xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx, že xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxx.
Xx. 42
(1) Pokud Xxxxxxx xxxxxxx pojmu "xxxxx", xxxxxx xx xxx xxxxxx xxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republiky.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxx x České x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx lidských xxxx x základních xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Pokud xxxxxxxxx xxxxxxxx používají xxxxx "xxxxx", xxxxxx se xxx každý člověk, xxx-xx x xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx, xxxxx Xxxxxxx xxxxxxxx xxx ohledu na xxxxxx občanství.
Xx. 43
Česká x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx práv x xxxxxx. Azyl xxxx xxx xxxxxxx xxxx, xxx xxxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx.
Čl. 44
Xxxxx může xxxxxxx x prokurátorům xxxxxx xxxxx na xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxx uvedené x čl. 20 xxxx. 2; xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx xxxx, xxx xxxxx xxxxxxx x čl. 27 xxxx. 4; xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx sborů x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx xxx práva xxxxxxx x čl. 18, 19 x čl. 27 odst. 1 xx 3, xxxxx xxxxxxx x xxxxxxx xxxxxx. Osobám x xxxxxxxxxx, xxxxx xxxx bezprostředně xxxxxxxx xxx xxxxxxx života x xxxxxx, xxxx xxxxx xxxxxx xxxxx xx xxxxxx.
Informace
Právní předpis x. 2/1993 Sb. *) xxxxx účinnosti xxxx 1.1.1993.
Xx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x.:
162/1998 Sb., xxxxxx se mění Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod
s xxxxxxxxx xx 1.1.1999
295/2021 Sb., xxxxxx xx mění Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod, xx xxxxx ústavního zákona x. 162/1998 Xx.
x xxxxxxxxx xx 1.10.2021
Znění xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxx právních předpisů x odkazech xxxx xxxxxxxxxxxxx, pokud xx xxxx xxxxxx derogační xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx předpisu.
*) XXXXXXX XXXXXXXXXX PRÁV A XXXXXX byla xxxxxx xxxxxxx pod č. 23/1991 Sb.