Právní předpis byl sestaven k datu 15.12.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 01.10.2021.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod jako součásti ústavního pořádku České republiky
2/1993 Sb.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod
Listina základních práv a svobod
HLAVA PRVNÍ - OBECNÁ USTANOVENÍ Čl. 1 Čl. 2 Čl. 3 Čl. 4
HLAVA DRUHÁ - LIDSKÁ PRÁVA A ZÁKLADNÍ SVOBODY
Oddíl první - Základní lidská práva a svobody Čl. 5 Čl. 6 Čl. 7 Čl. 8 Čl. 9 Čl. 10 Čl. 11 Čl. 12 Čl. 13 Čl. 14 Čl. 15 Čl. 16
Oddíl druhý - Politická práva Čl. 17 Čl. 18 Čl. 19 Čl. 20 Čl. 21 Čl. 22 Čl. 23
HLAVA TŘETÍ - PRÁVA NÁRODNOSTNÍCH A ETNICKÝCH MENŠIN Čl. 24 Čl. 25
HLAVA ČTVRTÁ - HOSPODÁŘSKÁ, SOCIÁLNÍ A KULTURNÍ PRÁVA Čl. 26 Čl. 27 Čl. 28 Čl. 29 Čl. 30 Čl. 31 Čl. 32 Čl. 33 Čl. 34 Čl. 35
HLAVA PÁTÁ - PRÁVO NA SOUDNÍ A JINOU PRÁVNÍ OCHRANU Čl. 36 Čl. 37 Čl. 38 Čl. 39 Čl. 40
HLAVA ŠESTÁ - USTANOVENÍ SPOLEČNÁ Čl. 41 Čl. 42 Čl. 43 Čl. 44
2
USNESENÍ
předsednictva Xxxxx národní xxxx
xx xxx 16. xxxxxxxx 1992
x vyhlášení XXXXXXX ZÁKLADNÍCH XXXX X SVOBOD jako xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx
&xxxx;
Xxxxxxxxxxxxx České xxxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxxxx:
Xxxxxxxxxxxxx Xxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx XXXXXXX ZÁKLADNÍCH XXXX X SVOBOD xxxx xxxxxxx ústavního pořádku Xxxxx xxxxxxxxx.
&xxxx;
Xxxx v. x.
XXXXXXX XXXXXXXXXX PRÁV X SVOBOD
Federální xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx návrhů Xxxxx xxxxxxx xxxx x Slovenské xxxxxxx xxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx člověka, xxxx xxxxxx a xxxxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx na obecně xxxxxxx hodnoty xxxxxxx x na demokratické x xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx národů,
pamětlivo trpkých xxxxxxxxxx x xxx, xxx xxxxxx xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxx xxxx x xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx,
xxxxxxxxx naděje xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx společným xxxxxx xxxxx svobodných xxxxxx,
xxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxx,
xxxxxxxxxxxx xx xxxx xxx xxxxxxxxxxxx xxxx budoucím xxxxxxxxx za xxxx xxxxxxxxx života xx Xxxx
x xxxxxxxxxx xxxx, xxx xx Xxxxx x Slovenská Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx zařadila xxxx státy, xxx xxxx hodnoty xxx,
xxxxxxx xx xx xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx:
HLAVA XXXXX
XXXXXX XXXXXXXXXX
Xx. 1
Xxxx jsou svobodní x xxxxx x xxxxxxxxxxx i v xxxxxxx. Xxxxxxxx práva x svobody xxxx xxxxxxxxxxx, nezcizitelné, xxxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx.
Xx. 2
(1) Xxxx xx založen xx xxxxxxxxxxxxxx hodnotách x xxxxx se vázat xxx na xxxxxxxx xxxxxxxxx, ani xx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxx xxx xxx xxxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxx x v xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, a xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxx stanoví.
(3) Xxxxx xxxx xxxxx, xx xxxx xxxxxxx xxxxxxxx, x xxxxx nesmí xxx nucen xxxxx, xx xxxxx xxxxxxxx.
Xx. 3
(1) Základní xxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxxx všem xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxx, barvy xxxxx, xxxxxx, víry x xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx či xxxxxx xxxxxxxx, národního xxxx xxxxxxxxxx původu, xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxx etnické xxxxxxx, xxxxxxx, xxxx xxxx xxxxxx postavení.
(2) Každý xx právo xxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx a xxxxxxx xxxxxxx nátlaku xxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxx.
(3) Nikomu xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxx uplatňování jeho xxxxxxxxxx práv a xxxxxx.
Čl. 4
(1) Povinnosti xxxxx xxx ukládány xxxxxx na xxxxxxx xxxxxx x x xxxx xxxxxx a xxx při xxxxxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx.
(2) Xxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxx být za xxxxxxxx xxxxxxxxxxx Listinou xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx (dále jen "Xxxxxxx") xxxxxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx omezení xxxxxxxxxx práv x xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, které splňují xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx xxxx xxx xxxxxxx jejich xxxxxxxx x xxxxxx. Xxxxxx xxxxxxx nesmějí xxx zneužívána x xxxxx účelům, xxx xxx které xxxx xxxxxxxxx.
HLAVA DRUHÁ
LIDSKÁ PRÁVA X XXXXXXXX XXXXXXX
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxx xxxxxx práva x xxxxxxx
Xx. 5
Xxxxx xx způsobilý xxx xxxxx.
Čl. 6
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxx. Lidský život xx xxxxx xxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxx se xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx práv podle xxxxxx xxxxxx není, xxxxxxxx xxx xxxxx xxxxxx xxxxxx v xxxxxxxxxxx x jednáním, xxxxx xxxxx zákona xxxx trestné. Xxxxx xxxxxx xxxxx xxxx xx xxxxx jiného xxxxxxx x se xxxxxx xx zaručeno xx podmínek, xxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl. 7
(1) Xxxxxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxx xxxxxxxx xx zaručena. Xxxxxxx xxxx být xxx x případech xxxxxxxxxxx zákonem.
(2) Xxxxx xxxxx být xxxxx xxx xxxxxxxx krutému, xxxxxxxxxx xxxx ponižujícímu xxxxxxxxx nebo xxxxxx.
Xx. 8
(1) Xxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx nebo xxxxxx xxxxxxx xxxxx než x důvodů a xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx. Nikdo xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxx xxxx podezřelého x xxxxxxxxx činu xx xxxxx zadržet xxx v případech xxxxxxxxxxx x zákoně. Xxxxxxxx xxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxx, xxxxxxxxxxx a nejpozději xx 48 hodin xxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxx musí xxxxxxxxx xxxxx do 24 xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx a xxxxxxxxxx x xxxxx, xxxx xx propustit xx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx obviněného xx xxxxx jen xx písemný xxxxxxxxxx xxxxxx soudce. Xxxxxxx xxxxx xxxx být xx 24 hodin xxxxxxxxx soudu. Soudce xxxx zatčenou osobu xx 24 xxxxx xx xxxxxxxx vyslechnout x rozhodnout x xxxxx xxxx xx xxxxxxxxx na svobodu.
(5) Xxxxx nesmí xxx xxxx xx xxxxx, xxx x xxxxxx x na dobu xxxxxxxxxx zákonem a xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx.
(6) Xxxxx xxxxxxx, xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxx xxx svého xxxxxxxx. Xxxxxx opatření xxxx xxx do 24 hodin xxxxxxxx xxxxx, xxxxx o xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xx 7 xxx.
Xx. 9
(1) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxxx odstavce 1 xx xxxxxxxxxx xx:
x) xxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxx xx výkonu trestu xxxxxx svobody xxxx xxxxxx vykonávajícím xxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxx,
x) xxxxxxxxx xxxxxx nebo jinou xxxxxx stanovenou xxxxxxx xxxxxxx povinné xxxxxxxx xxxxxx,
x) xxxxxx xxxxxxxxxxx xx základě xxxxxx x případě xxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx, nebo xxxxxx xxxxxxxxx, které xxxxxxxx xxxxxx, xxxxxx xxxx značné xxxxxxxxx xxxxxxx,
x) xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx, zdraví nebo xxxx druhých.
Xx. 10
(1) Xxxxx xx právo, aby xxxx zachována xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx, osobní xxxx, xxxxx pověst x xxxxxxxx jeho xxxxx.
(2) Každý xx xxxxx na xxxxxxx xxxx neoprávněným xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx a xxxxxxxxx života.
(3) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx, zveřejňováním nebo xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx x xxx xxxxx.
Čl. 11
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx. Vlastnické xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxx x ochranu. Xxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Zákon xxxxxxx, který xxxxxxx xxxxxxxx k zabezpečování xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx národního xxxxxxxxxxxx x veřejného xxxxx xxx xxx xxx xx vlastnictví státu, xxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx; zákon xxxx xxxx xxxxxxxx, xx xxxxxx věci xxxxx xxx pouze xx xxxxxxxxxxx občanů xxxx xxxxxxxxxxx osob xx xxxxxx x Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republice.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxx být xxxxxxxx xx újmu xxxx xxxxxxx xxxxx x rozporu xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx. Xxxx xxxxx xxxxx poškozovat xxxxxx xxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxx prostředí xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxx, x xx xx xxxxxxx xxxxxx x za xxxxxxx.
(5) Xxxx x xxxxxxxx xxx ukládat xxx na základě xxxxxx.
Xx. 12
(1) Xxxxxx xx nedotknutelné. Xxxx xxxxxxxx xx xxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxxx, xxx x xxx bydlí.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx xx přípustná xxx xxx xxxxx xxxxxxxxx řízení, x xx xx písemný xxxxxxxxxx xxxxxx soudce. Xxxxxx provedení domovní xxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
(3) Xxxx xxxxxx do xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxxx, xxx xx-xx xx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx xxxx zdraví xxxx, xxx xxxxxxx xxxx x svobod xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx bezpečnosti x xxxxxxx. Xxxxx je xxxxxx xxxxxxx také xxx xxxxxxxxx nebo xxxxxxxxxxx jiné xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, mohou xxx xxxxxx xxxxxx zákonem xxxxxxxx, xxx je-li xx xxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxx veřejné xxxxxx.
Xx. 13
Xxxxx xxxxx xxxxxxx listovní tajemství xxx xxxxxxxxx jiných xxxxxxxxxx a záznamů, xx již uchovávaných x xxxxxxxx, xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxx, x xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx, které xxxxxxx xxxxx. Xxxxxx se xxxxxxxx tajemství zpráv xxxxxxxxxx telefonem, xxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx.
Xx. 14
(1) Xxxxxxx xxxxxx a pobytu xx zaručena.
(2) Xxxxx, xxx se xxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxx Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx, xx xxxxx svobodně xx xxxxxxx.
(3) Tyto xxxxxxx xxxxx xxx omezeny xxxxxxx, xxxxxxxx je xx xxxxxxxxxxxx pro xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx pořádku, xxxxxxx xxxxxx xxxx ochranu xxxx x xxxxxx xxxxxxx x xx xxxxxxxxxx územích xxx x důvodu xxxxxxx xxxxxxx.
(4) Každý xxxxx xx právo na xxxxxxxx vstup xx xxxxx České x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx. Xxxxx xxxxxx xxx xxxxx k xxxxxxxx xxx xxxxxx.
(5) Cizinec xxxx být xxxxxxxx xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 15
(1) Xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx. Každý xx xxxxx xxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxx xxxxx xxx xxx xxxxxxxxxxxx vyznání.
(2) Svoboda xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxx je xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxx xxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, pokud xx xx v xxxxxxx x xxxx xxxxxxxx nebo x xxxx náboženským xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 16
(1) Xxxxx xx právo svobodně xxxxxxxxxx své xxxxxxxxxxx xxxx víru xxx xxx xxxx společně x xxxxxx, xxxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx spravují xxx xxxxxxxxxxx, zejména xxxxxxxx xxx orgány, xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx x xxxxxxx řeholní x xxxx církevní xxxxxxxxx xxxxxxxxx xx státních xxxxxxxx.
(3) Zákon xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx školách.
(4) Xxxxx xxxxxx xxxx xxxx xxx xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nezbytná xxx xxxxxxx veřejné xxxxxxxxxxx x xxxxxxx, xxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxxx xxxxx
Xx. 17
(1) Xxxxxxx projevu x právo xx xxxxxxxxx jsou zaručeny.
(2) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxxxx své názory xxxxxx, písmem, tiskem, xxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx, xxxxx i xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxxx x rozšiřovat xxxxx x informace bez xxxxxx na xxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxx xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxx xxxxxxx x právo xxxxxxxxxx x šířit xxxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x opatření x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx, bezpečnost státu, xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx zdraví x xxxxxxxxx.
(5) Státní xxxxxx x orgány územní xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx způsobem xxxxxxxxxx xxxxxxxxx o své xxxxxxxx. Xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Xx. 18
(1) Xxxxxxx xxxxx xx zaručeno; xx věcech veřejného xxxx xxxxxx společného xxxxx xx xxxxx xxxxx xxx xxxx x jinými se xxxxxxx na státní xxxxxx x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxx, návrhy x xxxxxxxxxx.
(2) Xxxxxx xx xxxxx zasahovat xx xxxxxxxxxxxx xxxxx.
(3) Xxxxxxxx xx xxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxx základních xxxx x svobod xxxxxxxxxx Listinou.
Čl. 19
(1) Xxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxx xx zaručeno.
(2) Xxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x demokratické xxxxxxxxxxx xxxxxxxx pro xxxxxxx práv x xxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx pořádku, zdraví, xxxxxxxxx, xxxxxxx nebo xxx xxxxxxxxxx státu. Xxxxxxxxxxx xxxx nesmí xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 20
(1) Právo xxxxxxxx se sdružovat xx zaručeno. Každý xx xxxxx xxxxx x jinými xx xxxxxxxxx ve xxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx a xxxxxx xxxxxxxxxx.
(2) Občané mají xxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx xx x xxxx.
(3) Xxxxx těchto xxxx lze xxxxxx xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx v xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nezbytné xxx xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxx veřejné xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxx xxxxxxxx činům xxxx pro xxxxxxx xxxx a svobod xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx, xxxxx i xxxx xxxxxxxx jsou xxxxxxxx xx státu.
Čl. 21
(1) Občané xxxx xxxxx xxxxxxx xx xx správě xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxx xxxxx xx lhůtách xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx volební xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Volební xxxxx xx xxxxxxxxx x rovné a xxxxxxxx se xxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx výkonu xxxxxxxxx práva xxxxxxx xxxxx.
(4) Xxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxx x jiným xxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 22
Xxxxxxx xxxxxx xxxxx politických práv x xxxxxx a xxxx xxxxxx x xxxxxxxxx musí xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx politických xxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.
Xx. 23
Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xx xx xxxxx xxxxx xxxxxxx, xxx by xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx xxxx a xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx znemožněny.
XXXXX TŘETÍ
PRÁVA XXXXXXXXXXXXX X XXXXXXXXX XXXXXX
Xx. 24
Xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx nebo etnické xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxx xx xxxx.
Xx. 25
(1) Xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx menšiny xx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx právo xxxxxxxx x xxxxxx příslušníky xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxxx rozšiřovat x přijímat xxxxxxxxx x jejich mateřském xxxxxx x sdružovat xx x xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx stanoví xxxxx.
(2) Občanům xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxx se xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx též
a) xxxxx na xxxxxxxx x xxxxxx xxxxxx,
x) xxxxx xxxxxx xxxxxx xxxxxx v xxxxxxx xxxxx,
x) xxxxx xxxxxx xx xxxxxx věcí xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx menšin.
XXXXX ČTVRTÁ
HOSPODÁŘSKÁ, SOCIÁLNÍ X XXXXXXXX PRÁVA
Čl.26
(1) Xxxxx xx právo xx svobodnou volbu xxxxxxxx x xxxxxxxx x xxxx, xxxxx x xxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx jinou xxxxxxxxxxxx činnost.
(2) Xxxxx xxxx xxxxxxxx podmínky x xxxxxxx xxx xxxxx xxxxxxxx povolání xxxx činností.
(3) Xxxxx xx právo xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx xxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxxx, xxxxx xxxx xxxxx xxxxxxx bez xxx xxxx vykonávat, xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx zajišťuje; xxxxxxxx stanoví zákon.
(4) Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx úpravu xxx xxxxxxx.
Xx. 27
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xx sdružovat x xxxxxx xx xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx.
(2) Odborové xxxxxxxxxx vznikají xxxxxxxxx xx xxxxx. Xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx organizací xx nepřípustné, xxxxxx xxxx zvýhodňovat xxxxxxx x xxxx v xxxxxxx nebo x xxxxxxx.
(3) Činnost xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx x vznik x xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx na xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx x sociálních xxxxx xxxxx být xxxxxxx zákonem, jde-li x xxxxxxxx v xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, veřejného xxxxxxx xxxx práv x xxxxxx druhých.
(4) Právo xx xxxxxx xx xxxxxxxx xx podmínek xxxxxxxxxxx zákonem; toto xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, příslušníkům ozbrojených xxx a příslušníkům xxxxxxxxxxxxxx xxxxx.
Čl. 28
Xxxxxxxxxxx mají xxxxx xx spravedlivou xxxxxx xx xxxxx x na xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl. 29
(1) Ženy, xxxxxxxxx a xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx při xxxxx a na xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxx a xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx mají xxxxx na xxxxxxxx xxxxxxx v pracovních xxxxxxxx a na xxxxx při xxxxxxxx x xxxxxxxx.
(3) Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Čl. 30
(1) Xxxxxx xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxx zabezpečení xx stáří x xxx nezpůsobilosti k xxxxx, jakož x xxx ztrátě xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx xx x hmotné xxxxx, xx právo na xxxxxxx pomoc, xxxxx xx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx stanoví xxxxx.
Čl. 31
Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx xxxx xx základě veřejného xxxxxxxxx právo na xxxxxxxxxx xxxxxxxxx péči x xx zdravotní xxxxxxx za xxxxxxxx, xxxxx stanoví xxxxx.
Čl.32
(1) Xxxxxxxxxxx x xxxxxx xxxx pod xxxxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxxx dětí x xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxx x xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx, xxxxxxx v xxxxxxxxxx vztazích a xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxx xxxxxxxx v xxxxxxxxxx i mimo xx xxxx xxxxxx xxxxx.
(4) Péče x xxxx x xxxxxx xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxx; xxxx mají xxxxx na xxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxx. Xxxxx xxxxxx xxxxx xxx omezena x xxxxxxxxx děti xxxxx xxx xx rodičů xxxxxxxxx proti jejich xxxx jen rozhodnutím xxxxx xx základě xxxxxx.
(5) Rodiče, kteří xxxxxx o xxxx, xxxx xxxxx na xxxxx xxxxx.
(6) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 33
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx xx xxxx, kterou stanoví xxxxx.
(2) Občané xxxx xxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx x středních xxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx občana x xxxxxxxx společnosti xxx na xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx jiné xxxxx než státní x xxxxxxxx na xxxx lze xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; xx xxxxxxxx xxxxxxx xx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxxx, xx xxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxx xxx studiu xxxxx xx xxxxx xxxxx.
Xx.34
(1) Práva k xxxxxxxxx tvůrčí xxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxxxxx xx kulturnímu xxxxxxxxx xx zaručeno za xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
Xx. 35
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxx prostředí.
(2) Xxxxx xx právo xx xxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxx xxxxxx xxxxx xxxx nikdo xxxxx xxxxxxxxx xxx poškozovat xxxxxxx prostředí, přírodní xxxxxx, druhové xxxxxxxxx xxxxxxx x kulturní xxxxxxx nad xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
XXXXX XXXX
XXXXX XX XXXXXX A JINOU XXXXXX OCHRANU
Čl. 36
(1) Xxxxx se může xxxxxxx xxxxxxxxxx postupem xxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxx x nestranného xxxxx x xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxx.
(2) Xxx xxxxx, xx xxx xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, může xx xxxxxxx xx xxxx, xxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx takového xxxxxxxxxx, xxxxxxxxx-xx xxxxx xxxxx. X xxxxxxxxx xxxxx xxxx nesmí xxx xxxxxxxxx přezkoumávání xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxx Listiny.
(3) Xxxxx xx xxxxx na xxxxxxx škody způsobené xx xxxxxxxxxx rozhodnutím xxxxx, jiného xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx úředním xxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx a podrobnosti xxxxxxxx xxxxx.
Xx. 37
(1) Xxxxx xx xxxxx odepřít xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx stíhání xxxx xxxx xxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx právní xxxxx x xxxxxx xxxx xxxxx, jinými státními xxxxxx či xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, x xx xx xxxxxxx xxxxxx.
(3) Všichni xxxxxxxxx xxxx si x xxxxxx rovni.
(4) Kdo xxxxxxxx, xx xxxxxxxx xxxxx, xxxx se xxxx jednání, má xxxxx xx xxxxxxxxxx.
Xx. 38
(1) Xxxxx xxxxx xxx xxxxx xxxxx zákonnému xxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxx stanoví xxxxx.
(2) Xxxxx xx právo, xxx jeho xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxx zbytečných xxxxxxx x x jeho xxxxxxxxxxx a xxx xx mohl xxxxxxxx xx všem xxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxx xxx x případech stanovených xxxxxxx.
Xx. 39
Xxx xxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xx trestným xxxxx x xxxx xxxxx, xxxxx x xxxx xxxx xxxx na xxxxxxx xxxx xxxxxxx, xxx xx xxxx xxxxxxxx xxxxxx.
Xx. 40
(1) Jen xxxx rozhoduje x xxxx a xxxxxx xx xxxxxxx xxxx.
(2) Xxxxx, xxxxx xxxxx xx vedeno xxxxxxx xxxxxx, je xxxxxxxxx xx nevinného, xxxxx xxxxxxxxxxx odsuzujícím rozsudkem xxxxx xxxxxx jeho xxxx xxxxxxxxx.
(3) Obviněný xx xxxxx, aby xx byl poskytnut xxx x možnost x přípravě xxxxxxxx x aby xx xxxx xxxxx xxx xxxx prostřednictvím obhájce. Xxxxxxxx xx obhájce xxxxxxx, xxxxxxx xx xxxxx xxxxxx xxx xxxx, xxxx mu xxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxx xxxxxxx, v xxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx xx právo xxxxxxx xxxxxxx; xxxxxx práva xxxxx xxx žádným xxxxxxxx xxxxxx.
(5) Xxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx za čin, xxx xxxxx již xxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx opravných xxxxxxxxxx x souladu xx zákonem.
(6) Xxxxxxxxx xxxx se xxxxxxxx x xxxxx xx xxxxxx podle xxxxxx xxxxxxxx v xxxx, xxx byl čin xxxxxxx. Xxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxx, jestliže xx xx xxx xxxxxxxxx příznivější.
XXXXX XXXXX
XXXXXXXXXX XXXXXXXX
Xx. 41
(1) Xxxx xxxxxxxxx x čl. 26, čl. 27 xxxx. 4, čl. 28 xx 31, čl. 32 xxxx. 1 x 3, čl. 33 a 35 Xxxxxxx xx xxxxx xx domáhat xxxxx x xxxxxx xxxxxx, xxxxx tato xxxxxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxx xx x Xxxxxxx xxxxx x zákonu, xxxxxx xx xxx xxxxx Federálního xxxxxxxxxxx, xxxxxxxx z xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx, že úprava xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxx.
Xx. 42
(1) Xxxxx Xxxxxxx xxxxxxx pojmu "xxxxx", xxxxxx xx xxx xxxxxx občan Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republiky.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxx v České x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx lidských práv x základních xxxxxx xxxxxxxxxx Listinou, xxxxx xxxxxx xxxxxxxx výslovně xxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx "xxxxx", rozumí xx xxx každý xxxxxx, xxx-xx o xxxxxxxx xxxxx x svobody, xxxxx Xxxxxxx přiznává xxx ohledu xx xxxxxx občanství.
Xx. 43
Xxxxx a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republika xxxxxxxxx xxxx cizincům xxxxxxxxxxxxxxx xx uplatňování xxxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx. Xxxx může xxx xxxxxxx xxxx, xxx xxxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx.
Xx. 44
Xxxxx xxxx xxxxxxx x prokurátorům xxxxxx právo xx xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxx uvedené x čl. 20 xxxx. 2; xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx x územní xxxxxxxxxx xx funkcích, které xxxx, xxx xxxxx xxxxxxx x čl. 27 xxxx. 4; xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx a xxxxxxxxxxxx ozbrojených xxx xxx xxxxx xxxxxxx x čl. 18, 19 x čl. 27 odst. 1 xx 3, xxxxx xxxxxxx x xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx x povoláních, která xxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxx, xxxx xxxxx xxxxxx právo xx xxxxxx.
Informace
Právní xxxxxxx x. 2/1993 Xx. *) xxxxx účinnosti dnem 1.1.1993.
Xx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx předpisu xxxx xxxxxxxxxx změny a xxxxxxxx xxxxxxxxxxx právním xxxxxxxxx x.:
162/1998 Xx., xxxxxx se xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx
x xxxxxxxxx xx 1.1.1999
295/2021 Xx., xxxxxx se xxxx Xxxxxxx základních xxxx x xxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxxx zákona x. 162/1998 Xx.
x xxxxxxxxx xx 1.10.2021
Znění xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx x odkazech xxxx xxxxxxxxxxxxx, xxxxx xx xxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx shora xxxxxxxxx xxxxxxxx předpisu.
*) XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX xxxx xxxxxx xxxxxxx xxx č. 23/1991 Sb.