Právní předpis byl sestaven k datu 07.12.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 01.10.2021.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod jako součásti ústavního pořádku České republiky
2/1993 Sb.
Usnesení o vyhlášení Listiny základních práv a svobod
Listina základních práv a svobod
HLAVA PRVNÍ - OBECNÁ USTANOVENÍ Čl. 1 Čl. 2 Čl. 3 Čl. 4
HLAVA DRUHÁ - LIDSKÁ PRÁVA A ZÁKLADNÍ SVOBODY
Oddíl první - Základní lidská práva a svobody Čl. 5 Čl. 6 Čl. 7 Čl. 8 Čl. 9 Čl. 10 Čl. 11 Čl. 12 Čl. 13 Čl. 14 Čl. 15 Čl. 16
Oddíl druhý - Politická práva Čl. 17 Čl. 18 Čl. 19 Čl. 20 Čl. 21 Čl. 22 Čl. 23
HLAVA TŘETÍ - PRÁVA NÁRODNOSTNÍCH A ETNICKÝCH MENŠIN Čl. 24 Čl. 25
HLAVA ČTVRTÁ - HOSPODÁŘSKÁ, SOCIÁLNÍ A KULTURNÍ PRÁVA Čl. 26 Čl. 27 Čl. 28 Čl. 29 Čl. 30 Čl. 31 Čl. 32 Čl. 33 Čl. 34 Čl. 35
HLAVA PÁTÁ - PRÁVO NA SOUDNÍ A JINOU PRÁVNÍ OCHRANU Čl. 36 Čl. 37 Čl. 38 Čl. 39 Čl. 40
HLAVA ŠESTÁ - USTANOVENÍ SPOLEČNÁ Čl. 41 Čl. 42 Čl. 43 Čl. 44
2
XXXXXXXX
xxxxxxxxxxxxx České národní xxxx
xx dne 16. xxxxxxxx 1992
x vyhlášení XXXXXXX ZÁKLADNÍCH XXXX X XXXXXX jako xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx Xxxxx republiky
Předsednictvo Xxxxx xxxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxxxx:
Xxxxxxxxxxxxx České xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X SVOBOD xxxx xxxxxxx ústavního xxxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx.
&xxxx;
Xxxx x. x.
LISTINA XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX
Xxxxxxxxx shromáždění xx základě xxxxxx Xxxxx xxxxxxx xxxx x Xxxxxxxxx národní xxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx člověka, xxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx hodnoty lidství x na xxxxxxxxxxxx x samosprávné xxxxxxx xxxxxx xxxxxx,
xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx x xxx, xxx xxxxxx xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxx xxxx v xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx,
xxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx svobodných národů,
vycházejíc x xxxxx českého xxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxx,
xxxxxxxxxxxx xx svůj díl xxxxxxxxxxxx xxxx budoucím xxxxxxxxx za xxxx xxxxxxxxx xxxxxx na Xxxx
x xxxxxxxxxx xxxx, xxx xx Česká x Slovenská Federativní Xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx státy, jež xxxx xxxxxxx xxx,
xxxxxxx xx xx xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx:
XXXXX XXXXX
XXXXXX XXXXXXXXXX
Xx. 1
Xxxx xxxx xxxxxxxx x rovní v xxxxxxxxxxx i x xxxxxxx. Xxxxxxxx xxxxx x svobody jsou xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxxx x nezrušitelné.
Xx. 2
(1) Xxxx xx xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxx xx xxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx, xxx xx xxxxxxxxxx vyznání.
(2) Xxxxxx xxx xxx xxxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxx x v mezích xxxxxxxxxxx xxxxxxx, x xx xxxxxxxx, který xxxxx stanoví.
(3) Každý xxxx xxxxx, xx xxxx xxxxxxx zakázáno, x nikdo xxxxx xxx xxxxx xxxxx, xx xxxxx xxxxxxxx.
Čl. 3
(1) Základní xxxxx a xxxxxxx xx xxxxxxxx všem xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxxx, barvy xxxxx, xxxxxx, xxxx x xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxx xx xxxxxx smýšlení, xxxxxxxxx xxxx sociálního xxxxxx, xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxx etnické xxxxxxx, xxxxxxx, xxxx nebo xxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx právo xxxxxxxx xxxxxxxxxx x své xxxxxxxxxx. Xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxx.
(3) Xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxx na xxxxxxx xxx uplatňování jeho xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx.
Xx. 4
(1) Xxxxxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx x v xxxx xxxxxx x xxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx.
(2) Meze xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx xxxxx xxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx Xxxxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx (xxxx xxx "Xxxxxxx") xxxxxxxx xxxxx xxxxxxx.
(3) Zákonná xxxxxxx xxxxxxxxxx práv a xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxx pro všechny xxxxxxx, které splňují xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(4) Při xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx xxxx xxx xxxxxxx jejich xxxxxxxx a xxxxxx. Xxxxxx omezení xxxxxxx xxx xxxxxxxxxx k xxxxx xxxxxx, než xxx xxxxx byla xxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXXX XXXXX X XXXXXXXX XXXXXXX
Xxxxx xxxxx
Xxxxxxxx lidská xxxxx x xxxxxxx
Xx. 5
Každý xx xxxxxxxxx xxx xxxxx.
Xx. 6
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxx. Xxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxxxx xxx před narozením.
(2) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxx.
(3) Trest xxxxx xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx práv podle xxxxxx xxxxxx xxxx, xxxxxxxx xxx xxxxx xxxxxx života x xxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx. Xxxxx xxxxxx život svůj xx život xxxxxx xxxxxxx i xx xxxxxx xx zaručeno xx podmínek, které xxxxxxx zákon.
Xx. 7
(1) Nedotknutelnost xxxxx x xxxxxx xxxxxxxx xx zaručena. Xxxxxxx xxxx být xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx xxx mučen xxx xxxxxxxx krutému, xxxxxxxxxx nebo ponižujícímu xxxxxxxxx nebo xxxxxx.
Xx. 8
(1) Xxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxx být xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx jinak než x xxxxxx x xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx. Xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx xxxxx pro xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxx nebo podezřelého x xxxxxxxxx činu xx xxxxx xxxxxxx xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx x zákoně. Xxxxxxxx osoba musí xxx ihned xxxxxxxxx x důvody xxxxxxxx, xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xx 48 hodin xxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx soudu. Xxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxx do 24 xxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx x xxxxx, xxxx xx xxxxxxxxx xx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxx xxx xx xxxxxxx odůvodněný xxxxxx xxxxxx. Zatčená xxxxx xxxx xxx xx 24 xxxxx xxxxxxxxx xxxxx. Xxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxx xx 24 hodin xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx o xxxxx xxxx ji xxxxxxxxx na xxxxxxx.
(5) Xxxxx xxxxx xxx xxxx xx vazby, xxx x důvodů x na xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx a xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx.
(6) Xxxxx stanoví, xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx být osoba xxxxxxxx xxxx držena x xxxxxxx zdravotnické xxxx xxx xxxxx xxxxxxxx. Takové xxxxxxxx xxxx xxx xx 24 xxxxx xxxxxxxx xxxxx, xxxxx o xxxxx xxxxxxxx rozhodne xx 7 xxx.
Čl. 9
(1) Xxxxx xxxxx xxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxxx odstavce 1 se nevztahuje xx:
x) xxxxx xxxxxxxx xxxxx zákona xxxxxx xx xxxxxx xxxxxx xxxxxx svobody nebo xxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxxxx trest xxxxxx xxxxxxx,
x) xxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxx stanovenou xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx,
x) xxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, nehod, nebo xxxxxx xxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxx xxxxxx, zdraví xxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx,
x) jednání xxxxxxx xxxxxxx pro xxxxxxx xxxxxx, zdraví xxxx xxxx druhých.
Xx. 10
(1) Xxxxx xx xxxxx, xxx xxxx xxxxxxxxx jeho xxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxx xxxx, dobrá pověst x chráněno xxxx xxxxx.
(2) Každý xx xxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx xxxx xxxxx zneužíváním xxxxx x své xxxxx.
Xx. 11
(1) Každý xx právo xxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxxxx právo xxxxx xxxxxxxxx má xxxxxx zákonný xxxxx x xxxxxxx. Dědění xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx hospodářství x xxxxxxxxx zájmu xxx xxx xxx xx xxxxxxxxxxx státu, xxxx xxxx určených xxxxxxxxxxx osob; xxxxx xxxx také stanovit, xx xxxxxx xxxx xxxxx být pouze xx xxxxxxxxxxx občanů xxxx xxxxxxxxxxx xxxx xx xxxxxx x Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Republice.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxx být xxxxxxxx xx xxxx xxxx xxxxxxx xxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx. Xxxx výkon xxxxx xxxxxxxxxx lidské xxxxxx, xxxxxxx a xxxxxxx prostředí nad xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxxxx xxxx nucené xxxxxxx vlastnického xxxxx xx možné xx xxxxxxxx zájmu, x xx xx základě xxxxxx x xx xxxxxxx.
(5) Xxxx x xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxx xx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 12
(1) Xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx. Xxxx xxxxxxxx xx něj xxxxxxxx bez souhlasu xxxx, kdo x xxx bydlí.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxx xxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, a xx na xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx soudce. Xxxxxx provedení xxxxxxx xxxxxxxxx stanoví xxxxx.
(3) Xxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxx xxxxxxx dovoleny, xxx xx-xx xx x xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxx nebo xxxxxx xxxx, xxx ochranu xxxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx ohrožení xxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx. Pokud je xxxxxx užíváno xxxx xxx xxxxxxxxx nebo xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxx být xxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx, též je-li xx xxxxxxxx pro xxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxx.
Xx. 13
Xxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx a xxxxxxx, xx již xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxx, s xxxxxxxx xxxxxxx a xxxxxxxx, které xxxxxxx xxxxx. Xxxxxx xx xxxxxxxx tajemství xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx.
Xx. 14
(1) Svoboda xxxxxx a xxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx se xxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx, má xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx.
(3) Tyto xxxxxxx xxxxx xxx omezeny xxxxxxx, xxxxxxxx xx xx xxxxxxxxxxxx pro xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx xxxx a svobod xxxxxxx x xx xxxxxxxxxx územích xxx x důvodu xxxxxxx xxxxxxx.
(4) Každý xxxxx xx právo xx xxxxxxxx vstup xx xxxxx Xxxxx x Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Republiky. Xxxxx xxxxxx xxx xxxxx x xxxxxxxx xxx xxxxxx.
(5) Xxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxx xxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx zákonem.
Xx. 15
(1) Xxxxxxx xxxxxxx, svědomí x xxxxxxxxxxxx xxxxxxx je xxxxxxxx. Xxxxx má xxxxx xxxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxx xxxxx xxx bez xxxxxxxxxxxx vyznání.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxx je xxxxxxxx.
(3) Nikdo xxxxxx xxx nucen xxxxxxxxx xxxxxxxxx službu, xxxxx xx xx x xxxxxxx s jeho xxxxxxxx xxxx x xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Čl. 16
(1) Xxxxx xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxx náboženství xxxx xxxx buď xxx xxxx xxxxxxxx x xxxxxx, xxxxxxxx xxxx xxxxxxx, bohoslužbou, xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxx xxxx zachováváním obřadu.
(2) Xxxxxx x náboženské xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxx, ustanovují xxx xxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxx x xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx náboženství xx xxxxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxx xxxx xxxx xxx xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx pro xxxxxxx veřejné xxxxxxxxxxx x xxxxxxx, xxxxxx x mravnosti xxxx xxxx x svobod xxxxxxx.
Oddíl druhý
Politická xxxxx
Xx. 17
(1) Xxxxxxx xxxxxxx x právo xx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx xxxxxxxxxx xxx názory xxxxxx, xxxxxx, tiskem, xxxxxxx nebo jiným xxxxxxxx, xxxxx x xxxxxxxx vyhledávat, xxxxxxxx x rozšiřovat ideje x informace xxx xxxxxx xx hranice xxxxx.
(3) Cenzura xx xxxxxxxxxxx.
(4) Xxxxxxx projevu x xxxxx xxxxxxxxxx x xxxxx informace xxx xxxxxx xxxxxxx, xxx-xx o xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx společnosti xxxxxxxx pro ochranu xxxx x xxxxxx xxxxxxx, bezpečnost xxxxx, xxxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx zdraví x xxxxxxxxx.
(5) Xxxxxx orgány x xxxxxx územní xxxxxxxxxx jsou xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxx xxxxxxxx. Podmínky x xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx. 18
(1) Xxxxxxx xxxxx je zaručeno; xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxx jiného xxxxxxxxxx xxxxx má xxxxx xxxxx xxx xxxx x xxxxxx se xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxx, xxxxxx a xxxxxxxxxx.
(2) Peticí se xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxx soudu.
(3) Peticemi xx xxxxx vyzývat x porušování základních xxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx.
Xx. 19
(1) Xxxxx xxxxxxx se xxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx.
(2) Xxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxx v xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx v demokratické xxxxxxxxxxx xxxxxxxx pro xxxxxxx práv a xxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxx, xxxxxxxxx, xxxxxxx xxxx xxx bezpečnost xxxxx. Xxxxxxxxxxx však xxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx.
Čl. 20
(1) Xxxxx xxxxxxxx xx sdružovat xx xxxxxxxx. Každý xx právo xxxxx x xxxxxx xx xxxxxxxxx ve xxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx x jiných xxxxxxxxxx.
(2) Občané mají xxxxx zakládat též xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx xx v xxxx.
(3) Výkon xxxxxx xxxx xxx omezit xxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx xx je x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx bezpečnost xxxxx, xxxxxxx xxxxxxx bezpečnosti x xxxxxxxxx pořádku, xxxxxxxxxxx trestným xxxxx xxxx xxx ochranu xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxxxxxx strany x xxxxxxxxx xxxxx, xxxxx x jiná xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xx xxxxx.
Xx. 21
(1) Občané xxxx xxxxx xxxxxxx xx xx správě xxxxxxxxx xxxx přímo xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxx zástupců.
(2) Xxxxx xx xxxx xxxxx xx lhůtách nepřesahujících xxxxxxxxxx xxxxxxx období xxxxxxxxx zákonem.
(3) Xxxxxxx xxxxx je xxxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxxx xx tajným xxxxxxxxxx. Podmínky xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx stanoví xxxxx.
(4) Xxxxxx xxxx xx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx x voleným x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
Čl. 22
Xxxxxxx úprava xxxxx xxxxxxxxxxx práv x xxxxxx x xxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx x ochraňovat svobodnou xxxxxx xxxxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx.
Xx. 23
Xxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx se xx odpor proti xxxxxxx, xxx by xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxx xxxxxxxx práv a xxxxxxxxxx svobod, xxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxx použití zákonných xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx.
XXXXX XXXXX
XXXXX XXXXXXXXXXXXX X XXXXXXXXX XXXXXX
Xx. 24
Xxxxxxxxxxx xx kterékoli xxxxxxxxxxx nebo etnické xxxxxxx xxxxx být xxxxxx xx xxxx.
Xx. 25
(1) Xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx xxxxx společně x jinými příslušníky xxxxxxx rozvíjet xxxxxxx xxxxxxx, právo xxxxxxxxxx x přijímat xxxxxxxxx x jejich xxxxxxxxx xxxxxx a xxxxxxxxx xx x xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx. Podrobnosti stanoví xxxxx.
(2) Xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx x národnostním a xxxxxxxx menšinám xx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxx
x) xxxxx xx vzdělání x jejich jazyku,
b) xxxxx užívat xxxxxx xxxxxx v úředním xxxxx,
x) xxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx x etnických xxxxxx.
HLAVA XXXXXX
XXXXXXXXXXX, XXXXXXXX X XXXXXXXX PRÁVA
Čl.26
(1) Xxxxx xx právo xx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx a xxxxxxxx x xxxx, xxxxx x xxxxx podnikat x xxxxxxxxxx jinou xxxxxxxxxxxx činnost.
(2) Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx x omezení xxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx.
(3) Každý xx xxxxx získávat xxxxxxxxxx xxx xxx xxxxxxx potřeby xxxxx. Xxxxxx, xxxxx xxxx xxxxx xxxxxxx bez xxx viny xxxxxxxxx, xxxx x přiměřeném xxxxxxx xxxxxx zajišťuje; xxxxxxxx xxxxxxx zákon.
(4) Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx úpravu pro xxxxxxx.
Xx. 27
(1) Xxxxx xx xxxxx svobodně xx xxxxxxxxx x xxxxxx na ochranu xxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxx zájmů.
(2) Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxx. Xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx, xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x nich v xxxxxxx xxxx x xxxxxxx.
(3) Xxxxxxx odborových xxxxxxxxxx x xxxxx x xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx na xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx x sociálních xxxxx xxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxx, xxx-xx x xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, veřejného xxxxxxx xxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx.
(4) Xxxxx xx stávku xx xxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; toto xxxxx nepřísluší xxxxxxx, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx sborů.
Xx. 28
Zaměstnanci xxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxx x na xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx. Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Xx. 29
(1) Xxxx, xxxxxxxxx a xxxxx xxxxxxxxx postižené xxxx xxxxx na zvýšenou xxxxxxx zdraví xxx xxxxx x xx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxx xx zvláštní xxxxxxx x pracovních xxxxxxxx a xx xxxxx xxx xxxxxxxx x xxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Xx. 30
(1) Xxxxxx xxxx právo na xxxxxxxxx hmotné zabezpečení xx xxxxx x xxx xxxxxxxxxxxxxx k xxxxx, xxxxx x xxx xxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxx, xxx xx x xxxxxx xxxxx, xx xxxxx xx xxxxxxx pomoc, xxxxx xx xxxxxxxx pro xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx.
(3) Podrobnosti xxxxxxx xxxxx.
Xx. 31
Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx mají xx základě veřejného xxxxxxxxx právo xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx péči x xx zdravotní xxxxxxx xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx.
Xx.32
(1) Rodičovství x xxxxxx xxxx pod xxxxxxxx xxxxxx. Zvláštní xxxxxxx dětí x xxxxxxxxxxx xx zaručena.
(2) Xxxx x těhotenství xx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx, xxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx pracovní xxxxxxxx.
(3) Xxxx xxxxxxxx v xxxxxxxxxx x xxxx xx xxxx xxxxxx xxxxx.
(4) Xxxx x xxxx a jejich xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxx; děti xxxx xxxxx na xxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxx. Xxxxx xxxxxx mohou xxx xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xxxxx xxx xx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx jejich xxxx xxx rozhodnutím xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx.
(5) Xxxxxx, kteří xxxxxx o děti, xxxx xxxxx na xxxxx xxxxx.
(6) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx zákon.
Xx. 33
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx. Xxxxxx docházka xx xxxxxxx xx xxxx, xxxxxx stanoví xxxxx.
(2) Xxxxxx xxxx xxxxx na xxxxxxxxx xxxxxxxx x základních x xxxxxxxxx školách, xxxxx schopností občana x xxxxxxxx společnosti xxx xx vysokých xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxx xxxx xxxxx xxx xxxxxx x xxxxxxxx xx xxxx lze xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx; xx xxxxxxxx xxxxxxx xx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx za xxxxxx.
(4) Xxxxx xxxxxxx, xx xxxxxx podmínek mají xxxxxx xxx xxxxxx xxxxx na pomoc xxxxx.
Xx.34
(1) Xxxxx k xxxxxxxxx tvůrčí xxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Právo xxxxxxxx xx kulturnímu xxxxxxxxx xx xxxxxxxx za xxxxxxxx stanovených xxxxxxx.
Čl. 35
(1) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxxxx životní xxxxxxxxx.
(2) Xxxxx xx xxxxx xx xxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxx prostředí x xxxxxxxxxx xxxxxx.
(3) Xxx xxxxxx xxxxx xxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxx poškozovat xxxxxxx xxxxxxxxx, přírodní xxxxxx, xxxxxxx bohatství xxxxxxx a kulturní xxxxxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
XXXXX PÁTÁ
PRÁVO XX XXXXXX A JINOU XXXXXX XXXXXXX
Xx. 36
(1) Xxxxx xx může xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxx x xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxx.
(2) Kdo xxxxx, že byl xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx rozhodnutím orgánu xxxxxxx xxxxxx, xxxx xx obrátit xx xxxx, xxx přezkoumal xxxxxxxxx takového xxxxxxxxxx, xxxxxxxxx-xx xxxxx jinak. X xxxxxxxxx xxxxx xxxx nesmí být xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx základních xxxx a xxxxxx xxxxx Listiny.
(3) Každý xx xxxxx xx xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxx rozhodnutím xxxxx, xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx či xxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx úředním xxxxxxxx.
(4) Xxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxxx zákon.
Xx. 37
(1) Xxxxx xx právo xxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxx by xx xxxxxxxx nebezpečí xxxxxxxxx stíhání xxxx xxxx xxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxx má právo xx xxxxxx pomoc x xxxxxx xxxx xxxxx, xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, a xx xx počátku xxxxxx.
(3) Xxxxxxx účastníci xxxx xx v xxxxxx xxxxx.
(4) Xxx xxxxxxxx, xx neovládá xxxxx, jímž xx xxxx xxxxxxx, xx xxxxx xx tlumočníka.
Čl. 38
(1) Xxxxx xxxxx xxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx soudci. Xxxxxxxxxxx xxxxx i xxxxxx stanoví xxxxx.
(2) Xxxxx má xxxxx, xxx xxxx xxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxx xxxxxxxxxx průtahů x x xxxx xxxxxxxxxxx a aby xx mohl xxxxxxxx xx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx. Veřejnost xxxx xxx xxxxxxxxx xxx x případech stanovených xxxxxxx.
Xx. 39
Xxx xxxxx xxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xx trestným činem x jaký xxxxx, xxxxx x xxxx xxxx xxxx xx xxxxxxx nebo majetku, xxx xx xxxx xxxxxxxx uložit.
Xx. 40
(1) Jen xxxx xxxxxxxxx x xxxx a xxxxxx xx xxxxxxx xxxx.
(2) Xxxxx, proti xxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxx, xx xxxxxxxxx xx nevinného, xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxx xxxx vyslovena.
(3) Obviněný xx xxxxx, xxx xx byl xxxxxxxxx xxx x xxxxxxx x přípravě xxxxxxxx x xxx xx xxxx xxxxx sám xxxx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx. Xxxxxxxx xx obhájce xxxxxxx, ačkoliv xx xxxxx xxxxxx xxx xxxx, bude xx xxxxxxxxx xxxxxx. Xxxxx xxxxxxx, x kterých xxxxxxxxx má obviněný xxxxx na bezplatnou xxxxx xxxxxxx.
(4) Obviněný xx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx; tohoto xxxxx xxxxx xxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxx.
(5) Nikdo xxxxxx být trestně xxxxxx za čin, xxx který xxx xxx xxxxxxxxxx odsouzen xxxx xxxxxxxx obžaloby. Xxxx xxxxxx nevylučuje xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxx xx zákonem.
(6) Trestnost xxxx xx xxxxxxxx x xxxxx xx xxxxxx xxxxx zákona xxxxxxxx v xxxx, xxx byl xxx xxxxxxx. Pozdějšího xxxxxx xx použije, jestliže xx to pro xxxxxxxxx příznivější.
HLAVA XXXXX
XXXXXXXXXX XXXXXXXX
Xx. 41
(1) Xxxx xxxxxxxxx x čl. 26, čl. 27 xxxx. 4, čl. 28 xx 31, čl. 32 xxxx. 1 x 3, čl. 33 x 35 Listiny xx xxxxx xx domáhat xxxxx x xxxxxx xxxxxx, xxxxx tato xxxxxxxxxx xxxxxxxxx.
(2) Xxx xx v Listině xxxxx x xxxxxx, xxxxxx xx tím xxxxx Xxxxxxxxxxx shromáždění, xxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx, xx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx národních xxx.
Xx. 42
(1) Xxxxx Xxxxxxx xxxxxxx xxxxx "xxxxx", xxxxxx xx xxx xxxxxx občan Xxxxx a Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx.
(2) Cizinci xxxxxxxx x Xxxxx x Slovenské Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx x základních xxxxxx xxxxxxxxxx Xxxxxxxx, xxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx.
(3) Xxxxx dosavadní xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx "xxxxx", xxxxxx xx xxx každý xxxxxx, xxx-xx x základní xxxxx x xxxxxxx, xxxxx Listina xxxxxxxx xxx xxxxxx na xxxxxx občanství.
Xx. 43
Česká a Xxxxxxxxx Xxxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx cizincům xxxxxxxxxxxxxxx za xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx práv x xxxxxx. Xxxx xxxx xxx xxxxxxx tomu, xxx jednal v xxxxxxx se xxxxxxxxxx xxxxxxxx právy a xxxxxxxxx.
Čl. 44
Xxxxx xxxx xxxxxxx a xxxxxxxxxxxx xxxxxx právo xx xxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxx uvedené v čl. 20 odst. 2; xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx x xxxxxx samosprávy xx xxxxxxxx, xxxxx xxxx, též právo xxxxxxx x čl. 27 xxxx. 4; xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx sborů x xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx sil xxx práva xxxxxxx x čl. 18, 19 x čl. 27 odst. 1 až 3, xxxxx xxxxxxx x xxxxxxx xxxxxx. Xxxxxx x xxxxxxxxxx, xxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxx života x zdraví, xxxx xxxxx xxxxxx právo xx xxxxxx.
Informace
Právní xxxxxxx x. 2/1993 Xx. *) xxxxx xxxxxxxxx dnem 1.1.1993.
Xx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx předpisu jsou xxxxxxxxxx xxxxx a xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x.:
162/1998 Xx., xxxxxx se xxxx Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx
x xxxxxxxxx xx 1.1.1999
295/2021 Xx., xxxxxx xx mění Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x svobod, xx xxxxx ústavního xxxxxx x. 162/1998 Xx.
x xxxxxxxxx xx 1.10.2021
Znění xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx, xxxxx xx xxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx shora xxxxxxxxx xxxxxxxx předpisu.
*) XXXXXXX XXXXXXXXXX XXXX X XXXXXX xxxx xxxxxx xxxxxxx xxx č. 23/1991 Sb.