Právní předpis byl sestaven k datu 03.12.2025.
Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 01.07.2017.
ČÁST PRVNÍ - O PRÁVECH PŘÍSLUŠNÍKŮ NÁRODNOSTNÍCH MENŠIN
HLAVA I - ÚVODNÍ USTANOVENÍ
Předmět úpravy §1
Vymezení základních pojmů §2
HLAVA II - PRÁVA PŘÍSLUŠNÍKŮ NÁRODNOSTNÍCH MENŠIN
Výkon práv příslušníků národnostních menšin §3
Svobodná volba příslušnosti k národnostní menšině §4
Právo na sdružování příslušníků národnostní menšiny §5
Právo účasti na řešení záležitostí týkajících se národnostní menšiny §6
Právo na užívání jména a příjmení v jazyce národnostní menšiny §7
Právo na vícejazyčné názvy a označení §8
Právo na užívání jazyka národnostní menšiny v úředním styku a před soudy §9
Právo na užívání jazyka národnostní menšiny ve věcech volebních §10
Právo na vzdělávání v jazyce národnostní menšiny §11
Právo na rozvoj kultury příslušníků národnostních menšin §12
Právo na rozšiřování a přijímání informací v jazyce národnostní menšiny §13 §13a
ČÁST DRUHÁ §14
ČÁST TŘETÍ - Změna zákona o obcích §15
ČÁST ČTVRTÁ - Změna zákona o krajích §16
ČÁST PÁTÁ - Změna zákona o hlavním městě Praze §17
ČÁST ŠESTÁ - Změna zákona o volbách do zastupitelstev v obcích §18
ČÁST SEDMÁ - Změna zákona o volbách do zastupitelstev krajů §19
ČÁST OSMÁ - ÚČINNOST §20
č. 320/2002 Sb. - Čl. CXVII, Čl. CXVIII, Čl. CXIX
Xxxxxxxxx
Xxxxxxxxx Xxxxx republiky xxxx xxxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx státu,
maje xx xxxxxxx xxxxx na xxxxxxxxxxx a xxxxxxxx xxxxxxxx jako xxxxxxx xxxxxxxx xxxx,
xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx národnostních xxxxxx xxxx jednotlivců x xxxxxxx projevující xx xxxxxxx vlastní kulturou, xxxxxxxxx xx jazykem,
maje xx zřeteli xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx a xxxxxxxx x harmonické xxxxxxx národnostních xxxxxx x xxxxxxxxxx obyvatelstvem,
zaručuje xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx menšin xxxxx xx účinnou xxxxx v kulturním, xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxx xxxxxx x ve xxxxxxxxx záležitostech, xxxxxxx xxxx, které xx xxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx,
xxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx x souladu x mezinárodními xxxxxxxxx x lidských xxxxxxx x základních xxxxxxxxx, xxxxx xx Xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, x Xxxxxxx x x Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx,
xx usnesl xx xxxxx xxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx:
XXXX XXXXX
X XXXXXXX XXXXXXXXXXX XXXXXXXXXXXXX XXXXXX
XXXXX X
XXXXXX USTANOVENÍ
§1
Předmět xxxxxx
(1) Xxxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxx příslušníků xxxxxxxxxxxxx xxxxxx x působnost xxxxxxxxxxxx, jiných správních xxxxx x xxxxxx xxxxxxxx samosprávných celků (xxxx xxx "orgány xxxxxxx správy") xx xxxxxx x xxx.
(2) Xxxxxxxxxx zvláštních xxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxx xxxxx xxxxxxx dotčena.
§2
Xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx
(1) Xxxxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxx xxxxxx Xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xx xxxxx xxxxxxxx České xxxxxxxxx, xxxxx xx xxxxxxxx od ostatních xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx, jazykem, xxxxxxxx x tradicemi, xxxxx početní menšinu xxxxxxxxxxxx a xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxx za xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx o xxxxxxxxx a xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx, jazyka x kultury x xxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxxxx a xxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxx, xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxx.
(2) Xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxx Xxxxx xxxxxxxxx, který xx xxxxx k xxxx xxx xxxxx xxxxxxxxxx x projevuje xxxxx být xxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx spolu s xxxxxxx, kteří xx xxxxx xx xxxxxx xxxxxxxxxx.
HLAVA XX
XXXXX PŘÍSLUŠNÍKŮ XXXXXXXXXXXXX XXXXXX
§3
Xxxxx práv xxxxxxxxxxx národnostních xxxxxx
(1) Xxxxxxxxxxxx národnostních xxxxxx xx zaručuje xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx s xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx jejich xxxx stanovených xxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxx x základních xxxxxxxxx, kterými xx Xxxxx xxxxxxxxx xxxxxx.
(2) Xxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxx omezován xxxx xxxxxxxxxxx.
§4
Xxxxxxxx volba xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxx
(1) X xxxxxxxxxxxx k xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx xxxxxx vzejít žádná xxxx.
(2) Xxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxx evidenci xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx menšin. Xxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxx ustanoveními zvláštních xxxxxxxx xxxxxxxx.1) Xxxxx x xxxxxxxxxx se x xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx xxxx nebo xxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, které xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxx k xxxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx xxx xxxxxxx xxx xxxx účel, xxx xxx xxxxx xxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx, x xx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxx.
§5
Právo xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx národnostní xxxxxxx
Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx i x xxxxxxxxxxx xxxxxxxx x x xxxxxxxxxxx xxxxxxx xx podmínek x xxxxxxxx stanoveným xxxxxxxxxx právními xxxxxxxx.2)
§6
Xxxxx xxxxxx xx xxxxxx záležitostí xxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx menšiny
(1) Xxxxxxxxxxx národnostních xxxxxx xxxx xxxxx na xxxxxxx xxxxx v xxxxxxxxx, společenském x xxxxxxxxxxxx xxxxxx x xx xxxxxxxxx záležitostech, xxxxxxx pak těch, xxxxx se xxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx xxxx příslušníky, x xx xx xxxxxx xxxx, kraje x xx celostátní xxxxxx.
(2) Xxxxx podle odstavce 1 xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx menšin zejména xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxxxxxx menšiny, xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx právních xxxxxxxx,3) x Rady xxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx (dále xxx "Xxxx").
(3) Xxxxx zřizuje xxxx xxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxxx orgán xxx xxxxxx xxxxxxxx xx národnostních xxxxxx x jejich xxxxxxxxxxx Xxxx. X jejím xxxx xxxxx xxxx xxxxx.
(4) Xxxxx Rady xxxx zástupci národnostních xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxx x tím, xx xxxxxxx xxxxxxxx členů Xxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx menšin.
(5) Xx xxxxxxxxxx Xxxx xxxxx
x) xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx, která xx týkají xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx x České xxxxxxxxx,
x) xxxxxxxxxx xx x xxxxxxx zákonů, k xxxxxxx xxxxxxxx xxxxx x x opatřením xxxxxxxxx se xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx,
x) xxxxxxxxxxx xxx xxxxx souhrnné xxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxx xx xxxxx Xxxxx xxxxxxxxx,
x) xxxxxxxxxxx xxx xxxxx xxxx xxx xxxxxxxxxxxx xx jiné xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxxx potřeb xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxx, kultury x xxxxx, xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, společenského x xxxxxxxxxx xxxxxx,
x) xxxxxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx národnostní xxxxxxxx státu,
f) xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx prostředků xxxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxx na podporu xxxxxxx příslušníků xxxxxxxxxxxxx xxxxxx.
(6) Xxxxxxxxxxx o xxxxxxx Xxxx, xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx Rady x x xxxxxxxx Xxxx stanoví xxxxxx Xxxx, který schvaluje xxxxx.
(7) Xxxxxxx xxxx xxxx x xxxxxxxxxx xx svém xxxxxxxx xxxxxx xxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxxx xxxxxxxx napomáhající xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx romské komunity xx xxxxxxxxxxx.
(8) Obecní xxxx xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxx správním obvodu xxxx xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx komunity a xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx.
§7
Xxxxx xx xxxxxxx xxxxx x xxxxxxxx x xxxxxx národnostní xxxxxxx
Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx menšin xxxx xxxxx na xxxxxxx xxxxx xxxxx x xxxxxxxx x xxxxxx národnostní menšiny xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx.4)
§8
Xxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxx x označení
(1) Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx žijí xx xxxxx České xxxxxxxxx, xxxx právo, aby xxxxx xxxx, x xxx žijí, názvy xxxxxx xxxxx, ulic, xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx, xxxxxxxx budov xxxxxx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xxxxxxxx pro xxxxx xxxxx podle odstavce 1 x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx.5)
§9
Právo xx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxx styku x xxxx soudy
Příslušníci xxxxxxxxxxxxx xxxxxx, které xxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxx xx xxxxx Xxxxx republiky, xxxx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx x úředním xxxxx x xxxx soudy. Xxxxxxxx xxx výkon xxxxxx práva xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx předpisy.6)
§10
Xxxxx xx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx menšiny xx xxxxxx xxxxxxxxx
Xx xxxxxxxx stanovených zvláštními xxxxxxxx xxxxxxxx7) mají xxxxxxxxxxx národnostních menšin, xxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxx xx xxxxx Xxxxx xxxxxxxxx, xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxx x xxxxx xxxxxx xxxxx x xx xxxxx informace xxx xxxxxx x jazyce xxxxxxxxxxxxx xxxxxx.
§11
Právo na xxxxxxxxxx x xxxxxx národnostní xxxxxxx
(1) Příslušníci národnostních xxxxxx, které xxxxxxxx x xxxxxxxxxx žijí xx xxxxx Xxxxx xxxxxxxxx, mají právo xx xxxxxxx a xxxxxxxxxx ve svém xxxxxxxxx jazyce ve xxxxxxx, xxxxxxxxxxxx zařízeních x xxxxxxxxx zařízeních xx xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx.8)
(2) Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx odstavce 1 xxxxx za xxxxxxxx stanovených xxxxxxxxxx xxxxxxxx předpisy8) zřizovat
a) xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxx vyučovacího xxxxxxxx,
x) xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxx zařízení.
§12
Xxxxx na xxxxxx xxxxxxx příslušníků xxxxxxxxxxxxx xxxxxx
(1) Příslušníci národnostních xxxxxx xxxx právo xx xxxxxxxxx x xxxxxxxxx svého xxxxxx, xxxxxxx x xxxxxx x xx xxxxxx xxxxxxxxxxxx.
(2) Xxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxx, xxxxxx x jazyků xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx menšin, xxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxx xx xxxxx České xxxxxxxxx; xxxxxxxxx zejména xxxxxxxx xxxxxxxx xx divadla, xxxxx, galerie, knihovny, xxxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx menšin. Za xxx účelem xxxxxxxxx xxxxxx xx státního xxxxxxxx; podmínky x xxxxxx xxxxxxxxxxx dotací xxxxxxx vláda xxxxxxxxx.
§13
Xxxxx xx rozšiřování x přijímání xxxxxxxxx x jazyce národnostní xxxxxxx
(1) Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx mají právo xx xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxx v xxxxxx svých xxxxxxxxxxxxx xxxxxx.
(2) Xxxx xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxx a xxxxxx xxxxxxx, tradic x xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx v xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx tradičně x xxxxxxxxxx xxxx xx xxxxx Xxxxx xxxxxxxxx, x xxxxxxxxxx x xxxxxxxxx vysílání v xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx xxxxxxxx a xxxxxxxxxx žijí na xxxxx Xxxxx xxxxxxxxx. Xx xxxxx xxxxxx xxxxxxxxx dotace xx xxxxxxxx xxxxxxxx; xxxxxxxx x xxxxxx poskytování xxxxxx xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxx x xxxxxx rozhlasových a xxxxxxxxxxx xxxxxx ve xxxxxx x příslušníkům xxxxxxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx.9)
§13x
Xxxxxxxxxx stanovené krajskému xxxxx xxxx obecnímu xxxxx xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxx zákona jsou xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx.
§13x xxxxxx právním xxxxxxxxx x. 320/2002 Xx. x xxxxxxxxx xx 1.1.2003
XXXX TŘETÍ
Změna xxxxxx x xxxxxx
§15
Xxxxx č. 128/2000 Sb., x xxxxxx (xxxxxx xxxxxxx), xx xxxx xxxxx:
1. X §29 xxxx. 2 xx xxxxxxx "20" xxxxxxxxx xxxxxxx "10" a xxxxxxx "50" xx xxxxxxxxx xxxxxxx "40".
2. X §117 odst. 3 větě xxxxx xx xxxxxxx "15" xxxxxxxxx xxxxxxx "10", xx konci xxxx xxxxx xx tečka xxxxxxxxx středníkem a xxxxxxxx xx xxxx "xxxx xxxx příslušníci xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxx.".
ČÁST ČTVRTÁ
Změna xxxxxx x xxxxxxx
§16
X §78 xxxx. 2 xxxxxx č. 129/2000 Sb., x xxxxxxx (xxxxxxx zřízení), xx xxxxxxx "10" xxxxxxxxx xxxxxxx "5", slova "xx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxx než české" xx xxxxxxxxx xxxxx "x národnosti xxxx xxx xxxxx" x xx xxxxx xxxx xxxxx xx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxx xx text "xxxx však xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx menšin xxxx xxxxxx nejméně xxxxxxxx xxxxx členů xxxxxx.".
ČÁST PÁTÁ
Změna xxxxxx x xxxxxxx xxxxx Xxxxx
§17
X §78 xxxx. 2 xxxxxx č. 131/2000 Sb., x xxxxxxx xxxxx Xxxxx, se xx xxxx xxxxx číslice "15" nahrazuje xxxxxxx "5", na xxxxx xxxx xxxxx xx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxx xx xxxx "vždy xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxx členů xxxxxx.".
XXXX XXXXX
Xxxxx xxxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxx x obcích
§18
V §31 xxxxxx č. 152/1994 Sb., x volbách xx xxxxxxxxxxxxxx x obcích x o změně x xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx zákonů, xx xxxxxxxx xxxxxxxx 3, xxxxx xxxxxx poznámky xxx xxxxx x. 10x) xxx:
"(3) X xxxx, xx xxxxx xx zřizuje xxxxx xxx xxxxxxxxxxx menšiny xxxxx zvláštního zákona,10a) xx xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx 1 x 2 xxxx x x xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
10x) §117 xxxx. 3 xxxxxx x. 128/2000 Xx., x obcích (xxxxxx xxxxxxx), xx xxxxx xxxxxx x. 273/2001 Xx.".
ČÁST XXXXX
Xxxxx xxxxxx x xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxx krajů
§19
V §27 xxxxxx č. 130/2000 Sb., x xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxxx xxxxx a x xxxxx některých zákonů, xx doplňuje odstavec 3, xxxxx xxxxxx xxxxxxxx pod xxxxx x. 18x) zní:
"(3) X xxxxx, xx xxxxxx xx xxxxxxx xxxxx xxx národnostní xxxxxxx podle xxxxxxxxxx xxxxxx18x), xx xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx 1 x 2 zveřejní x x jazyce xxxxxxxxx národnostní menšiny.
18a) §78 xxxx. 2 xxxxxx x. 129/2000 Xx., x xxxxxxx (xxxxxxx xxxxxxx), ve xxxxx zákona x. 273/2001 Xx.".
ČÁST OSMÁ
ÚČINNOST
§20
Tento xxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx.
Xxxxxx xxxxxxx x. 273/2001 Xx. nabyl xxxxxxxxx xxxx 2.8.2001.
Xx xxxxx tohoto xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx podchyceny xxxxx x doplnění xxxxxxxxxxx xxxxxxx předpisem x.:
320/2002 Xx., x xxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx zákonů x xxxxxxxxxxx s ukončením xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx
x xxxxxxxxx xx 1.1.2003
250/2016 Xx., o xxxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxx x xxxxxx o nich
s xxxxxxxxx xx 1.7.2017
Xxxxx xxxxxxxxxxxx právních xxxxx xxxxxx právních xxxxxxxx x xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx, xxxxx se xxxx netýká xxxxxxxxx xxxxx shora xxxxxxxxx xxxxxxxx předpisu.