Animace načítání

Stránka se připravuje...


Na co čekáte? Nečekejte už ani minutu.
Získejte přístup na tento text ještě dnes. Kontaktujte nás a my Vám obratem uděláme nabídku pro Vás přímo na míru.

Právní předpis byl sestaven k datu 01.09.1997.

Zobrazené znění právního předpisu je účinné od 01.09.1997 do 30.08.1999.


Nařízení vlády, kterým se stanoví míra vyučovací povinnosti učitelů a míra povinnosti výchovné práce ostatních pedagogických pracovníků ve školství

68/97 Sb.

Rozsah působnosti §1
Míra vyučovací povinnosti učitelů a míra povinnosti výchovné práce ostatních pedagogických pracovníků §2
Přímá vyučovací činnost a přímá výchovná činnost §3
Počet tříd rozhodný pro stanovení přímé vyučovací činnosti nebo přímé výchovné činnosti §4 §5 §6
§1
Xxxxxx xxxxxxxxxx
Toto nařízení xx xxxxxxxx xx xxxxxxx, xxxxxxxxxxx, xxxxxx xxxxxxx výchovy, xxxxxxx, xxxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxxxx x některé xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx (xxxx xxx "xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx") xxxxxxxxxxxx zařízení, xxxx x školských xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx. 1) 2)
§2
Xxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx učitelů x xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx ostatních xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx
Xxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx pracovníků xxxxx:
x) přímá vyučovací xxxxxxx 3) xxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx,
x) příprava na xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxx bezprostředně xxxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxxx x xxxxx xxxxx, xxxxx vyplývají x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxx ve xxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx Xxxxxxxxxx xxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxx, 4) a xx do rozsahu xxxxxxxxx xxxxxxx pracovní xxxx. 5)
Xxxxxxx xxxxx - xxxxxxxx od 1.9.1997 xx 31.8.1999 (do xxxxxx x. 153/99 Xx.)
§3
Xxxxx xxxxxxxxx činnost x přímá xxxxxxxx xxxxxxx
(1) Xxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx činnosti xxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx pedagogických xxxxxxxxxx xx xxxxxxxx v xxxxxxx tohoto nařízení.
(2) Xxxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx stanoví x rámci rozpětí xxxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxx. Xx-xx přímá xxxxxxxxx xxxxxxx nebo xxxxx xxxxxxxx činnost xxxxxxxxx x rámci xxxxxxx nižší xxx xxxxx hranice rozpětí, xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxx se xxxxxxx.
(3) Xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxx xxx xxxx x xxxxxxx xxxxxx xxxx přímé xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx zařízení.
(4) Xxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx středisek xxx xxxxx čas dětí x xxxxxxx xx xxxxxxx vedením nejméně xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx.
(5) Přímá vyučovací xxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxx sloučených xxxx, předškolních x xxxxxxxxx xxxxxxxx 6) xx xxxxxxx xxxxx xx xxxxx, x xxxxx je x xxxxxxx tohoto xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx činnost xxxxxxxx.
(6) Vyučuje-li xxxxxx xxxxxxxxxx gymnázia také x ročnících, x xxxxx xx xxxx xxxxxxx školní xxxxxxxx, xxxxxx xx mu xxxxxx xxxxx vyučovací xxxxxxxx podle xxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxx. X xxxxxxx stejného xxxxxx xx stanoví xxxxxx xxxxx vyučovací xxxxxxxx xxxxx té školy, xx které xx x xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxx vyučovací xxxxxxx nejnižší. Xxxxx xxxxx xxx xxxxxxx xxxxxxxxx na xxxxxxx xxxxxxxxxxx podle §2 xxxx. 2 xxxxxxxxx xxxxxx.
(7) Učitelům, kteří xxxxxxx xxxxxxx v xxxxx jazyce ve xxxxxxx x výukou xxxxxxxxx předmětů x xxxxx jazyce, se xxxxxxx míra přímé xxxxxxxxx xxxxxxxx o xxx xxxxxx xxxxx.
(8) Xxxxxxxx - xxxxxxxxx xxxxxxxx xx snižuje xxxx xxxxx vyučovací xxxxxxxx:
x) v xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx xxxxx

x xxxxxx xxxx

xx 150 x 1 xxxxxx xxxxx


xx 250 x 2 xxxxxx xxxxx


xxx 250 o 3 xxxxxx xxxxx,
x) xx xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxx

xxxxx xxxx

xx 7 o 1 xxxxxx xxxxx


8 xx 12 x 2 xxxxxx xxxxx


13 x xxxx x 3 xxxxxx xxxxx.
§4
Xxxxx xxxx xxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxx vyučovací xxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx
(1) Xx počtu xxxx xxxxxxxxxx pro xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx přímé výchovné xxxxxxxx xx xxxxxxxxxxxx:
x) ředitelům základních xxxx včetně speciálních xxxxxxxxxx xxxx, zvláštních xxxx x xxxxxxxxx xxxx xxxxx ve xxxxx, xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx při xxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx centrum,
b) xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx xxx zdravotnických xxxxxxxxxx xx xxxx xxx xxxx chodící plně xxx třídy, xxxxx xxxx učební plán xxxxxxx 15 xxxxx xxxxx, při xxxxxx xxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxx xxxx dvě xxxxx xxxx xxxxx xxxxx. X xxxx xxxxxxxx (x individuálním xxxxxxxxxx) xx považuje xx xxxxx třídu xxxxxxx xxxxxx xxxx, xxxxxxxxx xxxxxxxxxx škol xxx zdravotnických zařízeních xx tříd xxx xxxx xxxxxxx xxxx xxx xxxxx, xxxxx xxxx xxxxxx xxxx xxxxxxx 15 xxxxx xxxxx, xxx nižším xxxxxxx plánu xx xxxxxxxx vždy xxx xxxxx xxxx jedna xxxxx. X dětí xxxxxxxx (x xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx) se xxxxxxxx xx jednu xxxxx xxxxxxx xxxx xxxx,
x) xxxxxxxxx, kteří xxxxx xxxxxxxxxx speciální xxxxx, x jejich xxxxxxxxx, xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx výchovy a xxxxxxxxxxx výchovné péče x xxxxxx zástupcům xxxxx xx xxxxx, xxxxxxxx xxxxxxx a xxxxxxxxx pedagogické xxxxxxx,
x) xxxxxxxxx středních xxxx, xxxxxxx odborných xxxx, xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx, xxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx a xxxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxxxx třídy studia xxxxxxx x xxxxxx xxx zaměstnání,
e) xxxxxxxxx středních xxxx x výtvarnými a xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx x jejich xxxxxxxxx, xxxxxxxxx xxxxxxxxxx uměleckých xxxx, konzervatoří a xxxxxxxxxxx xxxx x xxxxxx zástupcům v xxxxxxx ve xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx, ve xxxxxxxx xxxxxxxxxx školách x xx xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxx 24 xxxxxxxxxxx xxxxx týdně xxxx xxxxx xxxxx,
x) xxxxxxxxx a xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx, xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxx 6) xxxxxxx xxxxx, výchovné xxxxxxx a xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx.
(2) Xx-xx xx škole xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx, xxxx xx xxxxxxx x nich xxxxx xxxxxxxxx činnost xxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxx; xx xxxxxxx, xxxxx mají xxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxxx.
§5
Xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxx x. 503/1992 Sb., xxxxxx xx stanoví xxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx a xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx pedagogických xxxxxxxxxx.
§6
Xxxx xxxxxxxx nabývá xxxxxxxxx xxxx 1. xxxx 1997.
Xxxxxxxx xxxxx:
Xxxx. Ing. Xxxxx XXx. x. x.
Ministr xxxxxxxx, xxxxxxx x xxxxxxxxxxx:
Xxx. Pilip x. x.
Původní xxxxx - xxxxxxxx xx 1.9.1997 xx 31.8.1999 (xx xxxxxx č. 153/99 Xx.)
Xxxxxxx x nařízení xxxxx x. 68/1997 Xx.
Xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx x přímý xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx pracovníků

Pedagogičtí xxxxxxxxxx

xxxxx xxxx, výchovných xxxxxx xxxx xxxxx xxxx x xxxx xx škole xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx

xxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxx výchovné xxxxxxxx týdně

A) xxxxxx xxxxxxxx xxxxx a xxxxxxxxx mateřské xxxxx


33

xxxxxxx xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx

1
2
3 - 4
5 - 6
7 x xxxx

24
21
18
16
13

xxxxxxxx xxxxxxxx

7 x xxxx

19

xxxxxxx xxxxxxxxxx mateřské školy x xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx

1
2
3 x xxxx

16
14
12

xxxxxxxx xxxxxxxx

3 a xxxx

18

xxxxxxx internátní xxxxxxxx xxxxx x nepřetržitým xxxxxxxx, xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxxxxx provozem, xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx centrem


7

ředitel xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx

xx 100 dětí
nad 100 dětí

12
10

B) xxxxxx 1. xxxxxx xxxxxxxx xxxxx


24

xxxxxx 1. xxxxxx xxxxxxxx xxxxx x 1. xxxxxxx

20 - 22


xxxxxxx xxxxxxxx xxxxx x 1. stupněm x xxxxxxxxx xxxxxxx 2. xxxxxx xxxxxxxx xxxxx

1 - 2
3 - 6
7 - 10
11 a xxxx

16
13
10
8

xxxxxxxx xxxxxxxx

xx 14
15 - 22
23 x více

13
11
9

C) xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx, zvláštní xxxxx x xxxxxxx xxxxx


24

xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx, xxxxxxxx xxxxx x xxxxxxx xxxxx v 1. xxxxxxx


20 - 22

xxxxxxx speciální xxxxx x 1. xxxxxxx, xxxxxxxx školy x 1. stupněm, speciální xxxxxxxx xxxxx s 1. xxxxxxx a xxxxxxxxx ročníků 2. xxxxxx speciální xxxxxxxx xxxxx x školy xxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx

1 - 2
3 - 6
7 - 10
11 x více

16
13
10
8

ředitel xxxxxxxx xxxxx x 1. xxxxxxx x x xxxx než 4 xxxxxxxxxxxx třídami xxx xxxx 2. stupně x xxxxxxx xxxxx x 1. až 6. xxxxxxxx

1 - 2
3 - 6
7 - 10
11 x xxxx

14
12
9
7

xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx s 1. x 2. xxxxxxx, xxxxxxxx xxxxx x 1. x 2. xxxxxxx, xxxxxxx školy x 1. až 10. ročníkem

do 9
10 - 14
15 - 18
19 x xxxx

7
6
5
4

xxxxxxxx xxxxxxxx

xx 14
15 - 22
23 a více

13
11
9

D) xxxxxx 2. xxxxxx xxxxxxxx školy x xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx, xx xxxxxxx xx xxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx


24

xxxxxxx xxxxxxxx xxxxx x 1. a 2. xxxxxxx, základní xxxxx x 1. x 2. xxxxxxx

xx 9
10 - 18
19 - 23
24 a xxxx

8
7
6
5

xxxxxxxx ředitele základní xxxxx x 1. x 2. xxxxxxx

xx 14
15 - 22
23 x více

13
11
9

ředitel xxxxx x přírodě


11

E) xxxxxx xxxxxxx xxxxx x xxxxx odborné školy


23

F) xxxxxx speciální xxxxxxx xxxxx, odborného xxxxxxxx, xxxxxxxx, xxxxxxxxx xxxxx


23

xxxxxxx střední xxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxx, xxxxxxxxx střední xxxxx, xxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxxxxxx xxxxx

xx 8
9 - 16
17 x xxxx

7
5
3

xxxxxxxx xxxxxxxx

xx 8
9 - 14
15 - 17
18 - 20
21 a xxxx

16
12
10
8
6

xxxxxx xxxxxxxx xxxxx xx středních školách


23 - 27

xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx ve speciální xxxxxxx xxxxx, odborném xxxxxxxx x praktické xxxxx


21

xxxxxxx učitel xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxx, speciálních xxxxxxxxx škol, xxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxx


18

X) xxxxx xxxxxxx výchovy


30 - 35

xxxxxx xxxxxx xxxxxx dílen xxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxx odborné xxxxx

xx 120 xxxx
121 - 240
241 x xxxx

16
14
12

xxxxxx xxxxxx xxxxxx dílen xxxx odborný xxxxxx xx speciálním xxxxxxxx xxxxxxxx učilišti x xxxxxxxx učiliště

do 42 xxxx
43 - 84
85 - 126
127 x xxxx

16
14
12
10

X) učitel xxxxxx xxxxxxxx xxxxx, státního xxxxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxxx xxxxxx umělecké výroby


23

ředitel xxxxxx xxxxxxxx školy, xxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx

xx 8
9 - 16
17 x více

8
6
4

zástupce xxxxxxxx

xx 8
9 - 14
15 - 17
18 - 20
21 x xxxx

16
12
10
8
6

X) xxxxxx xxxxxxxx umělecké xxxxx (individuální xxxxx)
(xxxxxxxxx x xxxxxxxxxx xxxxx)


25
23

xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx

xx 9
10 - 24
25 x více

11
8
5

zástupce xxxxxxxx

xx 14
15 - 29
30 x xxxx

14
11
8

X) xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx


22 - 26

X) vychovatel xxxxxx xxxxxxx nebo xxxxxxxx xxxxx


28 - 30

ředitel xxxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxx, xxxxx xxxxxx xxxxxxxx xxxxx

xx 4
5 - 6
7 x xxxx

22
19
17

xxxxxxxx ředitele

2 – 3
4 - 6
7 x xxxx

27
25
23

X) xxxxxxxxxx speciální xxxxxxxx xxxxx internátní


28 - 30

X) xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxx a xxxxxxxxxxx výchovné xxxx


25 - 27

xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx a xxxxxxxx xxxxxxx a xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx, xxxxxxxxxx speciální školy

do 9
10 - 14
15 - 18
19 a xxxx

8
7
6
5

xxxxxxxx xxxxxxxx

5 - 14
15 - 22
23 x více

13
11
10

vedoucí xxxxxxxxxx


17 - 19

X) xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx xxxxx


27 - 28

O) xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx


30 - 32

xxxxxxx domova xxxxxxx


12

xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx


19 - 22

Xxxxxxxxx
Xxxxxx xxxxxxx č. 68/97 Sb. xxxxx xxxxxxxxx xxxx 1.9.1997.
Ve xxxxx xxxxxx právního xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxx x doplnění uskutečněné xxxxxxx předpisem č.:
119/98 Sb., xxxxx XX xx xxx 29.4.98 ve xxxx xxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxx vlády x. 68/97 Xx., xxxxxx se xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx a xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx školství (netýká xx xxxxxxxxxxxxxxx znění)
x xxxxxxxxx xx 17.6.98
153/99 Xx., xxxxxx se xxxx xxxxxxxx xxxxx x. 68/97 Sb., xxxxxx xx stanoví xxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx x míra xxxxxxxxxx výchovné práce xxxxxxxxx pedagogických xxxxxxxxxx xx školství
x xxxxxxxxx xx 1.9.99
400/2002 Xx., xxxxxx xx xxxx xxxxxxxx xxxxx x. 68/97 Xx., kterým xx stanoví xxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx práce xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxx xxxxx č. 153/99 Xx.
x xxxxxxxxx od 28.8.2002
Xxxxxx xxxxxxx x. 68/97 Xx. xxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx č. 563/2004 Sb. s xxxxxxxxx od 1.1.2005.
Znění xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx norem jiných xxxxxxxx xxxxxxxx v xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxxxx, xxxxx se jich xxxxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxxxxxxx právního xxxxxxxx.
1) §6 xxxx. 1, §12 xxxx. 3, §14 xxxx. 2 a 6 zákona ČNR x. 564/1990 Sb., x xxxxxx správě x samosprávě ve xxxxxxxx, xx xxxxx xxxxxx č. 139/1995 Xx.
2) Xxxxx XXX č. 76/1978 Sb., o xxxxxxxxx xxxxxxxxxx, xx xxxxx xxxxxx ČNR x. 31/1984 Xx., xxxxxx ČNR x. 390/1991 Xx. x xxxxxx x. 138/1995 Xx.
3) §9 xxxx. 2 xxxxxxxx Xxxxxxxxxxxx školství, mládeže x tělovýchovy XX x. 291/1991 Xx., x xxxxxxxx xxxxx.
§10 odst. 2 xxxxxxxx Xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx, xxxxxxx a xxxxxxxxxxx XX x. 399/1991 Xx., x xxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx.
§14 xxxx. 2, §15 xxxx. 2 a §16 odst. 2 xxxxxxxx Ministerstva xxxxxxxx, xxxxxxx x tělovýchovy XX x. 354/1991 Xx., x středních xxxxxxx.
4) Xxxxxxxx xxx xxx zaměstnance xxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxx x. x. 16&xxxx;969/96-42 xx dne 15. dubna 1996.
5) §83 xxxxxxxx xxxxx.
Xxxxxxxx Xxxxxxxxxxxx xxxxx a xxxxxxxxxx xxxx č. 63/1968 Sb., x xxxxxxxx xxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxx a xxx xxxxxxxx provozních x xxxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxxx pracovním xxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx.
Xxxxxxxx Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxxx xxxx x. 121/1982 Xx., x xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxx.
6) §2 xxxx. 2 xxxxxx x. 29/1984 Xx., x xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx, středních xxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx (xxxxxxx xxxxx), xx xxxxx xxxxxx x. 138/1995 Xx.
§1 xxxx. 1 xxxxxx x. 76/1978 Xx., ve znění xxxxxx ČNR č. 390/1991 Xx. x xxxxxx č. 138/1995 Xx.
§45 školského xxxxxx.
7) §86 xxxxxxxx práce.
8) §2 xxxxxxxx x. 362/1991 Xx., x xxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx v xxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxx, xx znění xxxxxxxx č. 99/2002 Xx.