Xxxxxx věta
Ústavní soud xx za to, xx pod xxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx x souvislosti s xxxxxxx je xxx xxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx možno xxxxxxxxxx i náklady xx péči x xxxxxxxxxxx, xxxxx xxxx xxxxxxx xx x xxxx postarat xxxxxxxxxx (x xx xx. xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxx). Xxxxxxxxxx §449 odst. 1 x odst. 3 xxx. xxx. xx x zájmu xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxx způsobem. Rozhodnutí Xxxxxxxxx xxxxx xx. xx. X. ÚS 46/12 x xx. xx. I. XX 2930/13 xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx §449 odst. 1 a xxxx. 3 obč. xxx. xxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxx xx x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxxx s xxxx o poškozeného xxxxxxxxxx x transparentní (x xxxxxxxx dílčích xxxx xxxxxx Xxxxxxxxx xxxxx xx. xx. XX. XX 444/11 xx vztahu x xxxxxx poškozeného, xxxxxxxxxxxx xxxx formou xxxxx, xx. xxxxxxxxxxx xx xxxxxx, za xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx).
Xxxxxx xxxxxx xx xxx legitimní xxxxxx práva a xxxxxx na xxxxxxx xxxxxxx x souvislosti x xxxxxxx poškozené xxxxx xxxxx §449 xxxx. 1 x xxxx. 3 obč. xxx. rozumí xxxxx xxxxxxxx xxxx zlepšení xxxxxxxxxxx stavu poškozeného, xxxxx x stabilita xxxxxx xxxxxxxxxxx. Účelem xxxx x poškozenou xxxxx xx i xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxx, xxxxx x xxxxxxx xx poskytování xxxx xxxx zhoršován. Xxx xxxx x xxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxx xxxxxx zhoršení xxxxxx, nebo i xxxxxx života xxxxxxx. X zachování xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxx je xxxxx xxxxxxxxxx, který xxxx xxx xxxx x potaz x xxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx spojených x xxxxxxx.
Xxxxx k právnímu xxxxxxxx: čl. 36 xxx. x. 2/1993 Xx.; §449 xxx. č. 40/1964 Xx.; §2960 xxx. x. 89/2012 Sb.
Česká xxxxxxxxx
XXXXX
Xxxxxxxxx soudu
Jménem xxxxxxxxx
Xxxxxxx xxxx xxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxx Xxxxxxx Xxxxxx (xxxxxx xxxxxxxxx), xxxxxxxx Xxxxxxxx Šimáčkové x xxxxxx Davida Xxxxxx x xxxxxxx stížnosti xxxxxxxxxxx 1) X. X. a 2) X. C., obou xxxxxxxxxxxx XXXx. Xxxxx Xxxxxxxxxx, xxxxxxxxxx xx xxxxxx Xxxxx 1, Xxxxxxxxx 1, proti xxxxxxxx Nejvyššího soudu xx dne 18. 12. 2013 x. x. 25 Cdo 3419/2012-111, xx xxxxxx Xxxxxxxxxx xxxxx, xxxx xxxxxxxxx xxxxxx, x 1) Xxxxx-xxxxxxx horské xxxxxxxxx Xxxxxxxx, x. x. o., xx xxxxxx Xxxxx 4, Xxxxxxxx 2518/20, xxxxxxxxxx XXXx. Janem Xxxxxx, xxxxxxxxx xx xxxxxx Xxxxx 1, Xxxxxxxxx 33, x 2) Xxxxx xxxxxxxxxx x. x., xx xxxxxx Xxxxx 1, Xxxxxxx 75/16, xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, takto:
I. Xxxxxxxxx Nejvyššího xxxxx xx dne 18. 12. 2013 x. x. 25 Cdo 3419/2012-111 xxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx stěžovatelů xx spravedlivý proces xxxxx čl. 36 xxxx. 1 Xxxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx.
XX. Xxxx xxxxxxxxxx se xxxxx xxxx.
Odůvodnění:
I.
Průběh xxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxx
1. Xxxxxxx xxxxxxxxx, xxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxx xxx 7. 3. 2014, xx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx Xxxxxxxxxx xxxxx ze xxx 18. 12. 2013 x. x. 25 Xxx 3419/2012-111, x xx xxx rozpor x ústavně xxxxxxxxxxxxx xxxxx vlastnit xxxxxxx x xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xx. 11 xxxx. 1 x xx. 36 xxxx. 1 Xxxxxxx xxxxxxxxxx práv x xxxxxx (xxxx jen „Xxxxxxx“).
2. Předmětem řízení xxxx xxxxxxxx soudy xxxx žaloba x xxxxxxx xxxxx, které xx žalobci (stěžovatelé) xxxxxxxx xx xxxxxxxx Xxxxx-xxxxxxx horské xxxxxxxxx Xxxxxxxx, s. r. x. (xxxx i xxx „žalovaná nemocnice“), xxxx náhrady účelně xxxxxxxxxxxx nákladů xxxxxxxxx x celodenní péčí x xxxxxxxxxxx xxxx X. X., který xx těžce xxxxxxxxx xxxxxxxx z xxxxxx xxxxxx xxxxxxxx porodu x Krkonošské xxxxxxxxx xx Xxxxxxxx, xxxxxx xxxxxxxxxxxx žalované. Xxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxx xx 2. 7. 2006 xx 3. 7. 2008.
3. X xxxxxx xxxxxxxx xxxxx se xxxxxx, že xxxxxxxxxxxx X. X. x Xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xx Xxxxxxxx xxx 26. 2. 1991 xxxxxxxx xxxx X. X. X důsledku xxxxxxxxxxx xxxxxx porodu xxxxxxxxx xxxxx k vážnému xxxxxxxxx zdraví xxxxxx, x xx x xxxxx xxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxx s xxxxxxxxxx hybnosti xxxxxxx x dolních končetin, xxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxx (xxxx.: xxx xxxxxxxxxxx xx kvadruplegik).
4. Xx věci xxxx xxxxxx xxxxxx x xxxxxxx xxxxx na xxxxxx xxxx Xxxxxxxx xxxxxx x Trutnově xxx sp. zn. 6 C 1192/93. Xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx za xxxxx xxxx x xxxxx xxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxx částky xx xxxx 253&xxxx;750 Kč.
5. Xxxxxx xxxxxxxxxxx A. x X. X. xx xxxx xxxxxxxx xx xxxx x xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxx § 449 xxxx. 1 x 3 zákona x. 40/1964 Xx., xxxxxxxx xxxxxxx, ve xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx (xxxx jen „xxx. xxx.“), xxxxx Xxxxx-xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxx Xxxxxxxx, x. r. x. Xxxxxxx škody xxxx xxxxxxxxxx x částce 891&xxxx;162 Xx.
6. Xxxxxxxx xxxxxx xxx Xxxxx 4 byl dne 20. 5. 2009 xxx x. j. 21 X 242/2008-38 xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxx, že xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxxxxxxx. X xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxx práva xx soud prvního xxxxxx vyjádřil xxx, xx xx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxx se považuje xxx vynaložení xxxxxxx, xxxxxxxxxx xxx xxx xxxxxxxx xxxxx, xxxxx xx xxxxxxxxxxx péče xxxxxxxxxxx náklady spojené x xxxxxxx xxxxxxxx x lze xx xxxxxxxx.
7. Xxxxxxx xxxx x Xxxxx xxxxxxxxx xx xxx 15. 1. 2010 č. x. 51 Co 397/2009-55 xxxxxxxxx rozsudek xxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxx, x xxxxxxxx xxxxx výhrady x xxxxxxx xxxxxxx xxxxx xx dobu od 2. 7. 2006 xx 6. 7. 2006.
8. Xxxxxxxx xxxx x dovolání xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxx 27. 3. 2012 x. j. 25 Xxx 1941/2010-82 xxxxxxxx odvolacího xxxxx x xxxxxxxxxxxx výroku xxxxxx a xxx xx x xxxxx xxxxxxx xxxxxx x xxxxxxx xxxxxx. X xxxxxx promlčení xx xxxxxxxxxx. Xxxxxx právní xxxxx, xx: „X xxxxxxxxxxx případě je xxxxxxxxx rovněž xxxxxxxxx xxxxxx, xxxxx náhrada xx požadována. Jak xxxxxxxx Xxxxxxxx xxxx x xxxxxxxx xx xxx 30. 11. 2010 xx. zn. 25 Xxx 2365/2008, xxxxxxxxxx § 449 xxxx. 1 xxx. xxx. xxxxxxx (…) xxxxx na xxxxxxx xxxxxxx xxxxxx, jejichž xxxxxx je xxxxxxxx xxxxxx nebo alespoň xxxxxxxx xxxxxxxxxxx stavu xxxxxxxxxxx xx úrazu, xxxxxxx xxxxxxx, xxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxx, xx xxxxxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx (…), xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx sám vykonávat. Xxxxx, xxxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxx, xxxx tedy xxxxxxxxxxxx xxx § 449 xxx. zák., xxx jde-li x xxxxxxx xxxxxxx s xxxxxxx xxxxxxxxxxx (…). Xxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x péčí x poškozeného x xxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxx neumožňuje. Xxxxxxx okolnost, xx xxxxxxx xxxxxx poskytuje xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx ve xxxxxx § 449 xxxx. 3 xxx. xxx.“
9. Xxxxxxx xxxx x Xxxxx xxxx xxxxxxxxx xx xxx 13. 7. 2012 x. j. 51 Xx 397/2009-92, xxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxx mezitímní xxxxxxxx xxxxx xxxxxxx xxxxxx xxx, xx xx xxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx řízení.
10. Xxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xx xxx 18. 12. 2013 x. j. 25 Xxx 3419/2012-111 xxxxxxxx xxxxxxx (xxxxxxxxxxx) zamítl. X xxxxxxxx xxx, xxxx právního xxxxxx xxxx, xxxxxxxx x xxxxxxx xx nález Xxxxxxxxx xxxxx xx xxx 5. 12. 2012 xx. xx. XX. ÚS 444/11 xxxxxx názor, xx xxxxx xx náhradu xxxxxxx xxxxxxxxx s xxxx o nesoběstačnou xxxxxxxxxx osobu x xxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxx je xxxxxxx na náhradu xxxxxxxx škody xxxxx § 442 xxxx. 1 obč. xxx., x xxxxxxxxx xx xxxxx ustanovení § 449 xxxx. 3 xxx. xxx. X xxxxxxxxx xxxxxx nároku xx aktivně xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxx, xxxxxx xxxx osoba, která xxxx xxxxxxxxx. K xxxxxx xxxxxx se Xxxxxxx xxxx xxxxxxxxx x x usnesení xx dne 20. 3. 2013 xx. xx. II. XX 2963/12, kterým byla xxx zjevnou xxxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxx rozsudku Xxxxxxxxxx xxxxx xx xxx 29. 5. 2012 xx. zn. 25 Xxx 1837/2011. Xxxxxxx xxxx v označeném xxxxxxxxxx xxxxx, xx xxxxxxxxxx (xxxxxxx) xx xxx aktivně xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx při xxxxxxxxxxxx splnění dvou xxxxxxxx: xxxxxx by xxx x náklady xxxxxx x muselo xx být doloženo, xx xxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx.
11. Nejvyšší xxxx proto x xxxxxxxxx xxxxxxxx dovodil, xx xxxxxxx x xxxxxxxxxxx s péčí x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx, xxxxxxx náhrady xx xxxxxxxx, a x xxxxxxxxx xxxxxx xx náhradu xxxxxxx xxxxxxxxx s xxxx x xxxxxxxxxxx xxxx xxxxxx xxxxxxx věcně xxxxxxxxxxxx. Xxxxxxxxx soudem xxxx uvedeno, xx xxxxxxxxxx Xxxxxxxxx a Xxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxx x xxxxxxx xxxxxx, xx osoby xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxx xx xxxxxxxx xxxxx xxxxx xx xxxxxxx xxxxxxx xx xxxx xxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxx nemají.
II.
Obsah xxxxxxx xxxxxxxxx
12. X xxxxxxx xxxxxxxxx bylo xxxxxxxxxxxxx, že xxx xxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxx xxxxx § 449 odst. 1 x xxxx. 3 xxx. xxx. xx xxxxx xxxxxxxx x xxxxxxxxx péči x xxxxxxxxxxx, xxxx. po xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx, xx-xx xxxx vedena xxxxxx x xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxx. Ocenění xxxxxxxxxxxxxx xxxx o xxxxxxxxxx má xxxxxxxxx xxxxxxxx z odměny xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx. Nárok xx xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx spojených s xxxxxxx xxxxx § 449 xxxx. 3 xxx. xxx. potom xxxxxx xxxxx xxxxxx, xxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxx, xxx xx daný xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxx na xxxxxxx škody proti xxxxxx.
13. Xxxxxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxx položili xxxxxx, xxx xx xxxx xxxxxxxxxxx, xxx xxxxx, xxxxx xxxxxx x xxxxx zdravotně xxxxxxxxxxx xxxx (který xxxxxx škodu na xxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx) x xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxxx, xxxxx xxx i xxxxxxx xxxx ve xxxxxxxx xxxxxx xxxx x xxxxxxxxxxx, měla xxxxx škůdci nárok xx xxxxxxx xxxxx xxxxxxx xx výši xxxxxx, která xx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxxx pracovníkům xxxxxxxxxxxx pečovatelskou xxxxxx, x xx i xxxxxx, xx „materiální“ xxxxxxx xxxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxxx xxxx xxx k xxxxxxxxx xxxxxxxx na xxxxxxxxxx otázku xxxxxxxx xx xxxxx Ústavního xxxxx xx. zn. X. XX 46/12.
III.
Vyjádření xxxxxxxxx účastníků řízení
14. Xx xxxxx Xxxxxxxxx xxxxx se k xxxxxx xxxxxxx stížnosti xxxxxxxx Nejvyšší soud, xxxxx x plném xxxxxxx odkázal na xxxxxxxxxx xxxxxxx stížností xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxx. Xxxxx, že x xxxxxx Xxxxxxxxx xxxxx sp. zn. X. XX 46/12 xxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx, xxxxx byl xxxxx xx xx xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx. Xxxxx xxx x xxxxx xxxxxx xxxxxx, xxxx xxxx možno xx xxxxxx xxxxxxxxx, xxxxxxx xx to xxxx x rozporu s xxxxxxxxx xxxxxx retroaktivity. Xxxxxxxx soud vyslovil xxxxx, xx x xxxxxxxx xxxxxxx zaručených xxxx stěžovatelů xxxxxxx x Ústavnímu xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxx podústavního xxxxx xxxxxxxx soudy (xxx xxxxx xxxxxxx x xxxxxx xxxxx xxxxxx x ustanoveních xxxxxxxx xxxxx xxxx aktivní xxxxx xxxxxxxxxx).
15. Xxxxxxxx xxxxxxxxx řízení xxxx Xxxxxxxx xxxxxx, xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx, xx x xxxxxxx xxxxxxxxx vyjádřila xxx, xx právní xxxxxx Xxxxxxxxxx xxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxx stavu účinnému xx 31. 12. 2013 a xxxx x x souladu x xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx. Xxxxx xxxx žalobců xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx nebo xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxx x xxxx xxxxxx xxxxxx xxxx x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxx xxxxxx xxxxxxx xx 31. 12. 2013 xxxxxxxxx xxxxx osob xxxxxxxx xx náhradu xxxxxxx. Vedlejší xxxxxxxxx 1) xxxxx xxxxxxx, xxx xxxxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxx, nebo xxxxxxxxx.
16. Xxxxxxxx xxxxxxxxx 2), xxxxx x xxxxxxxxx vedlejšího účastníka xxxxxxxxxxx x x xxxxxx u obecných xxxxx, xx xx xxxxx Xxxxxxxxx soudu xx xxxxxxxx xxx x ústavní stížnosti xxxxxxxxxxx.
XX.
Xxxxxx posouzení
17. Xxxxxxx xxxx konstatuje, xx xxxx xxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx splňuje všechny xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, x xxxxx xxx xxxxxxx meritornímu xxxxxxxxxx xxxx [viz § 30, § 34, § 72 x § 75 xxxxxx č. 182/1993 Xx., x Xxxxxxxx xxxxx, xx znění xxxxxxxxxx xxxxxxxx (xxxx xxx „zákon o Xxxxxxxx xxxxx“)].
18. Xx xxxxxxxx soudu xxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx, xxx mohl xxx xxxxxxxx xxxxx přezkum xxxxxxx xxxxxxxxx dotčeného xxxxxxxx Xxxxxxxxxx xxxxx xx xxx 18. 12. 2013 č. x. 25 Xxx 3419/2012-111.
19. Xx zvážení xxxxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx Xxxxxxx xxxx k xxxxxx, xx xxxxxxx xxxxxxxx xx xxxxxxx.
XX.x/
Xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx – xxxxx xx xxxxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxx proces
20. Xxxxxxx soud je xxxxx xx. 83 Xxxxxx ČR (xxxx xxx „Ústava“) xxxxxxx xxxxxxx ochrany ústavnosti x xxxx xxxxx xxxxxxxx vykonává xxxx xxxx xxx, xx xx xxxxxx xx. 87 xxxx. 1 xxxx. x) Xxxxxx xxxxxxxxx o ústavních xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxx xxxx xx ústavně xxxxxxxxxx základních práv x xxxxxx [xxx § 72 xxxx. 1 písm. x) xxxxxx x Ústavním xxxxx]. Ústavní xxxx xxxx xxxxxxxx soustavy xxxxxxxx xxxxx, x xxxxx není xxxxxxx x xxxxxxxxxxx přezkumu xxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxx k xxxxxx xx rozhodnutí xxxxxxxx soudů je xxxx, xxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxx, vyplývá x xxxxxxxxxxx hodnocení xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx x xx xxxxxxxxx xxxxxx xxx xxxxxxxxxx soudu (xxx. Heckova formule) [Xxxxxxxxx, X.; Šimíček, X.; Xxxxxxxx, X.; Xxxxxxxx, X. a xxx. Xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx a xxxxxx. Xxxxxxxx. Xxxxx: Xxxxxxx Xxxxxx ČR, x. x., 2012, xxx. 32, xxx 109].
21. Xxxxxxxx práva x xxxxxxx xxxxxx v xxxxxxx řádu xxxx xxxxxxxxxxx xxxxx, xx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx. Porušení xxxxxxx x xxxxxx xxxxx, x xx x xxxxxxxx svévole (xxxx. xxxxxxxxxxxxxxx kogentní xxxxx) xxxxx na xxxxxxx xxxxxxxxxxxx, jež xx xx výrazném xxxxxxx x principy spravedlnosti, xxx zakládá xxxxxxx xx základních xxxxxxx x svobodách [xxx xxxx. xxxxx Ústavního xxxxx xx xxx 8. 7. 1999 xx. xx. XXX. XX 224/98 (X 98/15 XxXX 17)].
22. Xxxxxxxxxx xxxxxxxx (xxxxxxxxxx) xxxxx, xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx, je xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxxx xxxxxx podle xx. 36 odst. 1 Xxxxxxx. Xxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xx právo každého, xxx xxxxxxxxx x xxxxxxxxx soud xxxx x xxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxx souladně s xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx. Ústavní xxxx x xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx, xx Xxxxxxxx xxxx napadeným xxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxx xxxxxxxxxxx na xxxxxxxxxxx xxxxxx, neboť xx x xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxx konformně x xxxxxxx na xxxxxxx xxxxxx vynaložených xxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxx xxxxx § 449 xxxx. 1 x xxxx. 3 xxx. xxx., pokud xxxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx soudu, xxxxxx xxxxx předmětný xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
XX.x/
Xxxxx xx náhradu xxxxx xx xxxxxx x xxxxxxxxxx Xxxxxxxxx soudu
23. Xxxxxxx ze xxx 5. 12. 2012 xx. zn. IV. XX 444/11 (N 200/67 XxXX 573) Xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xx xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx x xxxxxxx xxxxx § 449 odst. 1 a xxxx. 3 xxx. xxx. xxxx náklady, které xxxxxx k xxxxxxxx xxxxxx anebo xxxxxxx xx zlepšení xxxxxxxxxxx xxxxx poškozeného (xx. xxxxxxx léčby, xxxxxxxxxxxx, xxxxxxx xx ortopedické xxxxxxx, xxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxx xx xxxx o xxxxxxxxxxx v xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx ve xxxxxxxxxx x návštěvami nemocného x xxxxxxxxx). Xxxxxxxx xxxxx, xx nárok xx náhradu xxxxxxxx xxxxxxx spojených x xxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxxxxx, xxxxx tyto xxxxxxx xxxxxxxxxx, xxxxxx xxxx xxxxxx xxxxx, která xx posuzuje xxxxx xxxxxxxxxx § 442 xxxx. 1 xxx. xxx. x xxxxxxx xxxxxxxx xxxxx.
24. X xxxxxx Ústavního xxxxx xx dne 16. 1. 2013 sp. xx. X. XX 46/12 (N 14/68 XxXX 201) xxx xxxxxxxx xxxxxx závěr, xx xxxxxxx xx xxxx x xxxxxxxxxxx xx xxxxx § 449 xxxx. 1 x xxxx. 3 xxx. xxx. nahradí, xxxxx xxxx xxxxxx xxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx. „Xxxxxx (…) xx xxxxxxx xxxx xxx, xxx xxxxxxxxxxx pečovatelské xxxxxx xxxxxxxx ke xxxxxxxx xxxxxx (a xxx xxxx x xxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxx) x xxx xxx "xxx" o pomoc xxx sebeobsluze, značně xxxxxxx. Xx xxxxx xxxxxx xxx xxxxx xxxxxxxxxxxx (…), xxxxxx xxxxx, že xxxxxxx x případech xxxxxxxxxx, xx xxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx, zlepšení xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxx nespočívá x xxxxxxxx, xxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx, xxx x xxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxxx xx novou – xxxxxx xxxxxxxxxxx – xxxxxxx situaci. Xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxx xxx účelné xxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxx – xxxxxxx, xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxx x xxxxxxxxx zákoníku x xxxxx xxxxx xxxxx – se xxxx nabízí. Xxxxxxx xxxx nepřehlédl existenci xxxxxx ze xxx 5. 12. 2012 xx. xx. IV. XX 444/11, xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx žalovaného xx poněkud jiná. Xxx, x xxx xxxxxxxx xxxxxxx xxx x xxxxx uplatněný xxxx xxxxx, xxxxx Xxxxxxx soud xxxxxxx xxxx xxxxx xxxxxxxxxx (xxxxxxx xxxxx, materiální xxxx).“
25. V xxxxxxxxxx xx xxx 11. 11. 2014 sp. xx. X. XX 2930/13 Xxxxxxx xxxx xxxxxx x xxxxxx, xx xxxxxxxx xxxxxx, xxxxx xxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxxx péče, xx xxxxxxx xx xxxxxxx integrity xxxxxxx, x xxxxx xx xxxxx na xxxxxxxxxxxxxxx xxxxx, xxxxxxxxxxxxx xx. 7 odst. 1 Xxxxxxx. Xxxxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxxxxxxxx osoby xx x xxxxx xx plné xxxxxxxxxx xx újmu xx xxxxxx, což zahrnuje xxxx xxxxxxxxxx xxxxx x náhradu nákladů xxxx x nesamostatnou xxxxxxxxxx xxxxx a xxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxxx léčby. „X xxxxxxx, xx xxxx xxxx poskytuje xxxxx xxxxxx, je xxx xxxxxxx xxxx nákladů xxxxx (…) xxxxxxxx x xxxxxx, kterou xx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx.“
XX.x/
Xxxxxxx účelně xxxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxx – xxxxxxx xxxxxxxxx výklad
26. Xxxxxxxx xxxx pro xxxxxx práva (xxxx xxx „ESLP“) x xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxx, xx státy xxxx xxxxxxxxx xxxxxxx za xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xx xxxxxx xx. 8 xxxx. 1 Xxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxx xxxx a xxxxxxxxxx xxxxxx (dále xxx „Xxxxxx“). X xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxxxxx zdraví xxxxxxx xx pak xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxx podle xx. 8 Xxxxxx splnit, xxxxx xxxxxx řád xxxxxxxxxx xxxxxx umožňuje xxxxxxxxx xxxxxxx xxxx. xxxxxx odškodnění xxxx xxxxxxxxxxxxxx x xxxxxxxx xxxxxx (xxx xxxxxxxx xxxxxxx senátu XXXX xx xxxx Calvelli x Ciglio proti Xxxxxx xx dne 17. 1. 2002 x. 32967/96, rozsudek XXXX xx xxxx Xxxxxxxx xxxxx Rumunsku xx dne 2. 6. 2009 x. 34675/04 x rozsudek XXXX ve věci Xxxxxxxxxx xxxxx Ukrajině xx xxx 15. 11. 2007 x. 22750/02).
27. Xxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx odškodnění x dostatečném rozsahu, xxxxxxxx xx. 8 Xxxxxx xxxx. Xxxxx xx xxxxxxxxxx práva xx xxxxxxx tělesné xxxxxxxxx xxx xxxxxxxxxxx XXXX konstatován x x případě, nedošlo-li x xxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxxxxxxx (xxxxxxxx xx xxxx Oyal xxxxx Turecku xx xxx 23. 3. 2010 x. 4864/05). Xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxx xx xxxxxx platí x xxx nárok xx xxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxxx x xxxx x xxxxxxxxxxxxx poškozenou xxxxx po ukončení xxxxx. Xxxxxx a xxxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxx x svobodám x xxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx (v xxxxx xxxxxxx na ochranu xxxxxx podle xx. 31 Xxxxxxx x xx xxxxxxxxxxxxxxx xxxxx xx smyslu xx. 7 xxxx. 1 Xxxxxxx x xx. 8 xxxx. 1 Xxxxxx). Do xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx xxxx x posuzovaném xxxxxxx xxxxxxxxx výraznou xxxxxxxxxx, x xxxxx xxxxxxx škody (xx. x nákladů xxxx x poškozenou osobu) xxxx xxx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxx.
28. Ústavní xxxx xx za to, xx xxx xxxxx xxxxxxx xxxxxxx vynaložených x souvislosti x xxxxxxx je pro xxxxxx xxxxxxxx s xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx x xxxxxxx xx xxxx o xxxxxxxxxxx, xxxxx xxxx xxxxxxx xx x xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx (x xx mj. xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxx obsluhy). Xxxxxxxxxx § 449 odst. 1 x odst. 3 obč. xxx. xx v zájmu xxxxxxx xxxxxxxxxx nutno xxxxxxxx širším xxxxxxxx. Xxxxxxxxxx Xxxxxxxxx soudu xx. zn. X. XX 46/12 x xx. xx. I. XX 2930/13 xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxx § 449 odst. 1 x xxxx. 3 xxx. xxx. xxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxx xx x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxxx x péčí x xxxxxxxxxxx konstantní x xxxxxxxxxxxxx (x xxxxxxxx dílčích xxxx xxxxxx Xxxxxxxxx xxxxx xx. xx. XX. XX 444/11 ve xxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxxxx, xxxxxxxxxxxx však xxxxxx renty, xx. xxxxxxxxxxx xx plnění, xx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx).
29. Xxxxxx xxxxxx se pro xxxxxxxxx výklad xxxxx x nároku xx xxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxxx s xxxxxxx xxxxxxxxx osoby xxxxx § 449 xxxx. 1 x odst. 3 obč. xxx. xxxxxx xxxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxx, nýbrž x xxxxxxxxx zdraví xxxxxxxxxxx. Xxxxxx péče x xxxxxxxxxx osobu xx x zachování xxxxxxxxxxxx stavu xxxxxxxxxxx, xxxxx s xxxxxxx xx poskytování xxxx xxxx xxxxxxxxx. Bez xxxx x poškozenou xxxxx xx xxxxx xxxxxx zhoršení xxxxxx, xxxx x xxxxxx xxxxxx xxxxxxx. X xxxxxxxxx zdravotního xxxxx xxxxxxxxxxx je xxxxx xxxxxxxxxx, který xxxx xxx xxxx x xxxxx v xxxxx xxxxxxxxxxx x xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxxxx nákladů xxxxxxxxx x xxxxxxx.
30. Pokud xxxxxxxxx xxx xx xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx x xxxx o xxxx xxxxx a xxxxxxxxx, xx nutno xxxxxxxx xxxxx třetích xxxx, ať xx x kruhu rodinného, xxxxx x řad xxxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx. Xxxxxxxxxx xxx xxxxx využívat xxxxx xxxxxx xxxxxx, xxx xxxx osoby xxxxxx xxxxxxxx péčí x xxxxxxxxxxx, xxxxxx-xx xx xxxx xxxxxxxx xxxxxxx. X x xxxxxxxxxxx s xxxx x xxxxxxxxxxx vzniká xxxxx, xxxxx xx x xxxx xxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxx pracovního xxxxxxxxx, xxxxxxxx výdělkem, xxxxxxxxx xxxxxxxx prostoru xxx xxxxxxxxx nebo xxxxx xxxxxxxxxx x fyzickou xxxxxx. Xxxxxxxx xxxxx xxxxxxx z titulu xxxxxxxxxxxxxxx xxxxx (zákona x. 108/2006 Sb., x xxxxxxxxxx xxxxxxxx, xx xxxxx pozdějších xxxxxxxx) xxxxxx být x tomto ohledu xxxxxxxxxxx xxxxxxxxxx vynaložených xxxxxxx.
31. Xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx, xx xxxx xxxxxxx, aby xxxx xx xxxxx xxxxxx xxxxxxxxx břemeno xxxxxxxx xxxx xx zdraví xxxxxxxxxxx x xxxxxxxxx xxxxxxx, x xxxxxx xxx xxx xxxxx xxxxxxxxx xx povinnosti xxxxxxxx xxxxxxx xxxx x poškozeného, xxxxx xxxx xxxxxxxxxxx – xx větší, xxx xxxxxxxx míře – xxxxxxx xxxxxxxxxxx. Mnohdy xx poškozený v xxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx, xx xxxx způsobilost x provedení volby xxxx x xxxx xxxxx. Je proto xx zákonných zástupcích (xxxxxxxx xxxx opatrovnících) xxxxxx způsob xxxx x poškozeného, xx. xxxxxx xxxxxx, xxxx xxxxxxxxxxx peněžních xxxxxxxxxx xx profesionální xxxxxxxxxxxx xxxx. Xxxxx xx xxxxx xxxxxx xxxxxx xxxxxxxx o poškozeného xxx xxxxxx xx xxxxxxx, xxxx by xx xxxxx xxxxxxxxxxxx xxxxxxxx.
32. Xxxxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, že xxxxxxxxx xxxx poškozeného xx xxxxx hodnotit x xxx xxxxx xxxxxxxx xx xxxxxx xx xxxxxxx xxxxx xx zdraví x xxxxx. Xxxxxxx-xx xxxxxxxx xxxx x xxxxxxxxx xxxxxxxx (xxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxxx xxxxxxx péče x xxxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx) xxx dalšího xx xxxxxxx xxxxxxxx xx nároku xxxxxxxx xxxxxxxxxx x odkazem xx náhradu skutečné xxxxx xxxxx § 442 xxxx. 1 xxx. xxx., xxx xxxxxxxxxx, xx takový xxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxx, xxxx-xx xxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxx k xxxxxx xxxxxx. Xxxxxxxx x posouzení sporného xxxxxx podle § 449 odst. 1 x xxxx. 3 xxx. xxx., tj. x xxxxxx xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx x xxxxxxxxxxx s xxxxxxx xxxxxxxxxxx, xxxx xxxx xxxx xxxxxx aktivně xxxxx xxxxxxxxxxxx k xxxxxx xxxxxx xx xxxxxx.
33. Xxxxxx xxxxxx xx xxxxxxx účelných xxxxxxx xxxxxxxxx s xxxxxxx xxxxx § 449 xxxx. 1 x xxxx. 3 xxx. xxx. xxxx xxx xxxxxxxxx, xx. x souladu x xxxxxxxxx xxxxxxxx, x xxxxx xxxxxxxxx i xxxxxxx xx udržování xxxxxx x zdraví xxxxxxxxxxx v xxxxxxxxxxx x xxxxxx xxxxxxxxx xxxx o xxxx xxxxx (x xx x xxxxxxx blízkými). Xxxxxxx, které xxxx xxxxxxxxxx xxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxx xxxxx xxxx xxxx x poškozeného, xx xxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxx, xxxxx je xxxxxxxxxx. Pro xxxxx xxxxxx na xxxxxxx xxxxxxx xxxx xxxx xxxxxxxxx, xxx xxx x xxxxxxx x xxxxx xxxxxxx, anebo x xxxxxx xxxxxx. X posuzovaném xxxxxxx xxxx xxxxx rodiče xxxxxxxxxxx xxxxxx xxxxxx xxxxxxx xx xx xxxxx, xxxxx xxxxxxxx xxxxx poškozeného (xxxx xx xxxxxx), xxxxxxx xxxxxxx vynaložených xx xxxx x xxxxxxxxxxx. X xxxxxxxxx xxxxxx xx náhradu xxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxxx z xxxxxx § 449 xxxx. 3 xxx. xxx. Xxxx o xxxxxxxxxxx, xxxxx xxxx schopen xxxxxxx xxxxxxxx úkony xxxxxx xxxxxxx, je xxxxx xxxxxxxxxx xxx xxxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx x xxxxxxxxxxx x xxxxxxx. Xxxxxx (xxxxx xxxxxx) xxxx oprávněni xxxxxxxxx za osobní xxxx o xxxxxxxxxxx xxxxxxx x rozsahu xxxxxx, xxxxxx xx xxxxxxxxx osoba zaplatila xx xxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxx.
34. Ústavní soud xxxxxx, xx xxx xxxxxxx xxxxxx xxxxx xx xxxxxxxxx x xxxx právní xxxxxx. Xxxx v xxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxxxxx xx xxxx x xxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxx významnou xxxxxxx. Xxxxxxxx právní xxxxx je už xxxx xxxxx xxxxx xxx § 449 xxxx. 1 x xxxx. 3 xxx. xxx., xxxxxx xx 31. 12. 2013. Xxxx xxxxxxxx xxxxxxx x. 89/2012 Sb. x xxxxxxxxxx § 2960 xxxxx, xx xxxx xxx xxxxxxxxxxx xxxxxx vynaložené xxxxxxx xxxxxxx x péčí x xxxxxx xxxxxxxxxxx x s xxxx x xxxxx xxxx xxxxxxxxx poškozeného, xxx xxxx xxxxxxxxx xxxxx xxxx xxxxxxxx na xxxxxxx. Xxxxxxx xx xxxxxxx xxxx, xxx xx vynaložil. Ústavním xxxxxx xxxxx xxxx xxxxxxxxxxx, xx xx xxxx právní xxxxxx xxxxx xxx aplikována x xx nyní xxxxxxx xxx, x xxxxxxx na xxxxxxx xxxxxx xxxxxxxxxx a xxxxx retroaktivity. Xxxxxxxx xxxxx xxxxx xxxx xxx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxxx a x souladu x xxxxxxxxxx očekáváním xxxxxxxxx xxxxxx. Toliko x xxxxx xxxxxxx xx xxxxx xxxxxxxxx xxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxx.
35. Xxxxxx xxxxx xxxxxxxxxx xxxxxxxxx výklad xxxxxx xxxxxx, xxxxx xxx xxxxxxxxxx § 449 xxxx. 1 xxx. xxx. o nároku xx xxxxxxx nákladů xxxxxxxxx s xxxxxxx xxxxxxxxxxx x náklady xx péči x xxxxx x domácnost xxxxxxxxxxx, xx. xxxxxxx xxxxxxxxxxx charakteru, xxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxxxxxx xxxxxxxx (xxxxxx) xxxxxx xxxx x xxxxxxxxxxx, xxxxx xxxxxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxx xxxxx základní obsluhy.
36. Xxxxxxxx xxxxxxxx Nejvyššího xxxxx xxx není xxxxxxx konformně xxxxxxxxx x xxxxxxxx ústavně xxxxxxxxxxx xxxxx xxxxxxxxxxx xx xxxxxxxxxxx xxxxxx xx xxxxxx čl. 36 odst. 1 Xxxxxxx.
37. V dalším xxxxxx bude xxxxxx xxxxxxxx xxxxx stanovit xxxxxxxxxxxx náhradu xxxxxxx xxxxxxxxx x xxxxxxx (xxxxxxx xxxxxxx xxxxxx xxxx o xxxxxxxxxxx), x to x xxxxxxx xx xxxxxxxx xxxxxxxxx v xxxxx xxxxxx.
X.
Xxxxx
38. X xxxx xxxxxxxx důvodů Xxxxxxx xxxx xxxxxxx xxxxxxxxx xxxxxxx, x xx xxxxxxxxxxxxxx xxxxxxxx xxxxxxxxxx xxxxx stěžovatelů na xxxxxxxxxxx xxxxxx, xxxxxxxxxx xx. 36 xxxx. 1 Xxxxxxx, xxxxxxxx Xxxxxxxxxx xxxxx xx xxx 18. 12. 2013 č. x. 25 Cdo 3419/2012-111 xxxxxx [§ 82 xxxx. 2 xxxx. x) x xxxx. 3 písm. x) xxxxxx o Xxxxxxxx xxxxx].
39. X xxxxxxx xxxxxxxxx xxxx xxxxxxxxxx xxx nařízení xxxxxxx, xxxxx Xxxxxxx xxxx xxxxxx x xxxxxx, xx xx xx xxx xxxxxx xxxxx xxxxxxxx xxxxx objasnění xxxx (§ 44 xxxxxx o Xxxxxxxx xxxxx).
Xxxxxxx: Proti xxxxxxxxxx Xxxxxxxxx xxxxx se xxxxx xxxxxxx.
X Brně xxx 24. srpna 2015
Xxxxxx Xxxxx
xxxxxxxx xxxxxx